NIEOBECNI 2021–2022

Tegoroczne zestawienie osób, które odeszły od nas po 31 października 2021 roku, nie jest aż tak obszerne jak ubiegłoroczna lista nieobecnych, zawiera jednak więcej nazwisk niż było dni w roku. Lista powstawała, podobnie jak jej wcześniejsze edycje, stopniowo, dzień po dniu przez kolejne miesiące i prawie codziennie wymagała uzupełnienia. Najmłodszy z Nieobecnych, sportowiec Jacek Sasak, miał zaledwie 23 lata, najstarsza pani Tekla Juniewicz lat 116. Odeszli do wieczności prawie w tym samym czasie, bo w odstępie zaledwie jednego dnia. Wśród Nieobecnych są politycy, samorządowcy, ludzie kultury, pisarze, dziennikarze i publicyści, wybitni sportowcy i ludzie nauki. Są osoby duchowne, w tym biskupi, żołnierze AK i uczestnicy Powstania Warszawskiego, aktorzy, muzycy i wokaliści.  Są Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata i więźniowie obozu Auschwitz. W wykazie nie zabrakło ludzi nie tyle kontrowersyjnych, co ocenianych zdecydowanie negatywnie, jak Jerzy Urban, zwany Goebbelsem stanu wojennego, nie sposób jednak było go pominąć ze względu na wpływ, jaki wywarł na historię Polski. Nieobecni pozostają we wspomnieniach najbliższych, ale także w pamięci zbiorowej. Ofiarujmy im wszystkim modlitwę i chwilę zadumy nad nieuchronnością przemijania.

Trzeba ich opłakać
bo trzeba nam tych łez
trzeba ich opłakać
bo tak od wieków przystało

Ale tak naprawdę
oni tych łez nie potrzebują

Patrzą na nas z góry
i mówią dobrze dobrze

kiedy widzą
że wydobywamy z siebie naszą dzielność

Julia Hartwig, „Gorzkie żale”

Henryk Siuda (1943–2021) – muzyk oraz dyrygent orkiestr dętych z Kalisza i powiatu kaliskiego, multiinstrumentalista, grający głównie na saksofonie. Określany był przez wielu jako człowiek orkiestra. Zmarł 1 XI 2021.

 

Bogusława Latawiec-Balcerzan (1939–2021) – poetka, prozaiczka, redaktorka i krytyk literacki. Publikowała przede wszystkim wiersze, ale też prozę, recenzje, eseje w wielu czasopismach, m.in.: „Odrze”, „Życiu Literackim”, „Literaturze” i „Twórczości”. Nauczycielka w III Liceum Ogólnokształcącym im. św. Jana Kantego oraz VIII Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zmarła 1 XI 2021.

 

Mariusz Kosman (1955–2021) – trener, fechmistrz, członek Zarządu Polskiego Związku Szermierczego oraz Komisji Trenerskiej Europejskiej Konfederacji Szermierczej. Brązowy medalista Mistrzostw Polski seniorów w szpadzie indywidualnie (1982) oraz drużynowo (1984). Jako trener pracował w AZS-AWF Warszawa, BFC Berlin, FC Steglitz, CWKS Legia, UKS Zagłoba. Przez wiele lat był trenerem kadry narodowej seniorów oraz juniorów w szpadzie kobiet. W dorobku szkoleniowym posiada m.in. złote, srebrne i brązowe medale Mistrzostw Świata i Europy we wszystkich kategoriach wiekowych oraz 27 złotych medali Mistrzostw Polski seniorów. Za wybitne osiągnięcia jako trener został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 2 XI 2021.

 

Janusz Witowicz (1937–2021) – artysta fotograf, członek rzeczywisty Okręgu Krakowskiego Związku Polskich Artystów Fotografików oraz Rzeszowskiego Towarzystwa Fotograficznego, członek honorowy Rzeszowskiego Stowarzyszenia Fotograficznego, były fotoreporter dziennika rzeszowskiego „Nowiny”. Był autorem i współautorem wielu wystaw fotograficznych; ogólnopolskich i międzynarodowych; indywidualnych, zbiorowych oraz pokonkursowych – w Polsce i za granicą. Jego fotografie wielokrotnie prezentowane na wystawach pokonkursowych, otrzymywały wiele akceptacji, medali, nagród, wyróżnień, dyplomów, listów gratulacyjnych. Zmarł 2 XI 2021.

 

Feliks Tarnawski (1939–2021) – śpiewak-solista i reżyser, przez 43 lata związany z Operą Wrocławską (na wrocławskiej scenie wyreżyserował Carmen, Fausta, Straszny dwór oraz Livietta i Tracollo), w latach 1987–1990 pełnił funkcję dyrektora artystycznego tej instytucji. Zmarł 3 XI 2021.

Ryszard Jaśniewicz (1939–2021) – aktor, reżyser, pedagog i poeta. Zagrał blisko 200 ról, wiele głównych. Reżyserował m.in. w Teatrze Polskim we Wrocławiu, grał w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, gościnnie w Teatrze Miejskim w Gdyni i Theatre Les Dechargeurs w Paryżu. Był też dyrektorem artystycznym Teatru Dramatycznego w Słupsku oraz kierownikiem artystycznym Centrum Edukacji Teatralnej w Gdańsku. W roku 1999 zainaugurował własną scenę Teatr z Polski 6. W roku 2008 zainicjował i prowadził w oliwskim Domu Zarazy warsztaty poetyckie „Jaśniewicz recytuje, spróbuj i Ty!”. Ostatni raz zagrał w monodramie Gabrieli Pewińskiej w oliwskim Domu Zarazy 26 IX 2021 roku. Zmarł 2 XI 2021.

 

Adrianna Piller (1979–2021) – biathlonistka (startowała pod panieńskim nazwiskiem Babik), mistrzyni Polski juniorek w sprincie, podczas zimowej Uniwersjady w sezonie 1998/1999 wywalczyła srebro w biegu na 15km oraz brąz w sztafecie, dziewięciokrotnie reprezentowała Polskę w zawodach Pucharu Świata. Zmarła 4 XI 2021.

 

Ryszard Grzegorczyk (1939–2021) – piłkarz, wieloletni zawodnik Polonii Bytom (w barwach tego klubu zagrał 302 spotkania) reprezentant Polski (w biało-czerwonych barwach rozegrał 23 oficjalne spotkania i strzelił dwie bramki), olimpijczyk z Rzymu 1960 roku. W 1962 roku został mistrzem Polski, w roku 1965 zdobył z Polonią Puchar Rappana ora Puchar Ameryki. Po zakończeniu kariery pracował jako trener. Zmarł 5 XI 2021.

 

Andrzej Górny (1933–2021) – pisarz, architekt, krytyk literacki i teatralny, członek Polskiej Akademii Filmowej. Był uczestnikiem poznańskiego Czerwca 1956 roku, ranny w wyniku postrzału, kombatant. Zadebiutował w 1962 roku opowiadaniem Ślub, jest autorem opowiadań Ślub i inne opowiadania(1966) i Gwiazdo, przyszłaś (1969) oraz reportaży, które pisał dla czasopism „Nurt”, w latach 1968–1978 był kierownikiem literackim w Teatrze Lalki i Aktora „Marcinek”. Współautor scenariusza do filmu Poznań 56 . Zmarł 6 XI 2021.

 

Juliusz Sienkiewicz (1932–2021) – etnograf, wnuk Henryka Sienkiewicza i ojciec Bartłomieja Sienkiewicza, posła i byłego ministra spraw wewnętrznych. W latach 1968–1975 pracował w Państwowym Przedsiębiorstwie Konserwacji Zabytków, a od 1975 roku w Muzeum w Koszalinie, najpierw na stanowisku kierownika Działu Etnografii, a od 1990 roku do przejścia na emeryturę w 1997 roku był dyrektorem tej placówki. Zmarł 10 XI 2021.

 

Irena Kaczanowska ps. „Zosia” (1927–2021) – sanitariuszka z Batalionu „Miotła” ze Zgrupowania „Radosław”, podczas Powstania Warszawskiego walczyła na Woli i Starówce. Zmarła 10 XI 2021.

 

Ryszard Badowski (1930–2021) – dziennikarz, podróżnik, operator filmowy, fotograf, pisarz, reporter, publicysta, autor programu telewizyjnego „Klub sześciu kontynentów”– pierwszy Polak, który dotarł na wszystkie sześć kontynentów. Autor ponad 100 filmów i kilkuset artykułów o tematyce podróżniczej oraz 16 książek. Zmarł 8 XI 2021.

 

Maciej Maciejewski (1967–2021) – wieloletni wykładowca słupskiej Szkoły Policji, wychowawca wielu pokoleń policjantów, specjalizował się w zakresie szkoleń specjalistycznych, służby dyżurnej jednostek policji oraz służby konwojowej. Zmarł 10 XI 2021.

 

Artur Piotrowski (1975–2021) – reżyser, twórca i organizator Misterium Męki Pańskiej na poznańskiej Cytadeli, największego pasyjnego widowiska na świecie, które odbywało się cyklicznie od 1998 roku, a w przygotowaniach do spektaklu brało udział nawet 1000 osób – chórzyści, aktorzy, orkiestra symfoniczna, harcerze czy ekipa realizacyjna. Zmarł 12 XI 2021.

 

Janusz Sporek (1948–2021) – polonijny działacz społeczny, dyrygent, nauczyciel, dziennikarz, zdobywca nagrody „Przeszłość/Przyszłość” im. Janusza Kurtyki, prezes Komitetu Ochrony Pomnika Katyńskiego i Obiektów Historycznych. Zmarł 13 XI 2021.

 

O. Jerzy Tomziński (1919–2021) – legendarny paulin, trzykrotny przeor Jasnej Góry i dwukrotny Generał Zakonu Paulinów, jedyny żyjący dotąd uczestnik Soboru Watykańskiego II, przyjaciel kilku papieży i kard. Stefana Wyszyńskiego. Zmarł 13 XI 2021.

 

Janusz Sztyber (1951–2021) – wokalista, aktor, lektor i tłumacz, wykształcenie muzyczne zdobywał w Laboratorium Piosenki pod kierunkiem prof. Aleksandra Bardiniego, Henryka Wojciechowskiego, Juliusza Loranca i Janusza Kępskiego, ukończył szkołę muzyczną w klasie skrzypiec, członek grupy wokalnej „Familia”, od 1980 roku przez 27 lat na emigracji w USA. Jako aktor występował w serialach Na dobre i na złe i Samo życie oraz w filmach fabularnych Kanadyjskie sukienki i Kurs na Wschód. Był uczestnikiem programów muzycznych X Factor (TVN) i The Voice of Poland (TVP2). Zmarł 13 XI 2021.

 

Dr Wojciech Serednicki (1968–2021) – anestezjolog, zastępca kierownika Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, w czasie poprzedniej fali pandemii odpowiadał za zorganizowanie dla zakażonych COVID-19 systemu intensywnej terapii w Małopolsce. Zmarł 15 XI 2021.

 

Andrzej Janicki (1966–2021) – rysownik komiksów oraz ilustrator, członek „Studia Komiks Polski”. Współtwórca i redaktor naczelny magazynu komiksowego „Awantura”, współzałożyciel i zastępca redaktora naczelnego magazynu komiksowego „Produkt”. Publikował w magazynach „AQQ”, „Awantura”, „Czas komiksu”, „Fenix”, „Komiks Forum”, „Nowa Fantastyka”, „Paradox”, „Produkt”, „Qriozum”, „Świat Gier Komputerowych”, „Zeszyty Komiksowe”, „Znakomiks”. Jego prace zostały zebrane w monografii Napalony na komiks wydanej przez Ongrys w 2017 roku. Zmarł 15 XI 2021.

 

Kamil Durczok (1968–2021) – dziennikarz telewizyjny i radiowy oraz publicysta, w latach 1993–2006 pracował w TVP, od 2006 do 2015 roku był redaktorem naczelnym i prowadzącym Fakty TVN (odszedł ze stacji po zarzutach o mobbing i molestowanie), od 2016 do 2019 roku – był wydawcą i redaktorem naczelnym portalu Silesion.pl, a od 2016 do2017 roku – gospodarzem programu „Brutalna prawda. Durczok ujawnia” (później pod nazwą „Durczokracja”) w Polsat News. Skazany prawomocnym wyrokiem za prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości i spowodowanie kolizji. Współpracował z Radiową Trójką, RMF FM, tygodnikiem Wprost. Laureat wielu nagród branżowych, m.in. nagrody Grand Press dla dziennikarza roku (2000), Złotej Telekamery w kategorii Informacje (2008) oraz Wiktora dla najwyżej cenionego dziennikarza, komentatora i publicysty (2004). Zmarł 16 XI 2021.

Prof. Mieczysław Szostek (1933–2021) – lekarz, profesor nauk medycznych, poseł na Sejm PRL IX kadencji, przewodniczący Rady Narodowej miasta stołecznego Warszawy (1981–1990), w latach 1980–2003 kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Klatki Piersiowej Centralnego Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej w Warszawie (obecnie Klinika Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Chorób Naczyń Centralnego Szpitala Klinicznego Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego). Promotor kilkunastu prac doktorskich, autor ponad 250 prac w polskich i zagranicznych czasopismach. Przez trzy kadencje wiceprezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Honorowy obywatel Warszawy, odznaczony Krzyżem Kawalerskim, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą oraz Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 16 XI 2021.

 

Kazimierz Wilczyński ps. „Orlik” (1928–2021) – Powstaniec Warszawski, żołnierz „Szarych Szeregów” z obwodu „Żywiciel”, zgrupowania „Żyrafa”, 3. Kompanii, plutonu 227 tzw. „szczurów kanałowych”. Był jednym z ostatnich żołnierzy swojego plutonu. Po wojnie skończył geologię na Uniwersytecie Warszawskim i pracował w zawodzie. Zmarł 17 XI 2021.

 

Teresa Kodelska-Łaszek (1929–2021) – pracownik naukowy SGH, narciarka, alpejka z warszawskiego AZS, mistrzyni i reprezentantka Polski, trzykrotna mistrzyni Polski: w slalomie (1948, 1952) i slalomie gigancie (1952) oraz dwukrotna wicemistrzyni kraju: w zjeździe (1948) i kombinacji alpejskiej (1948), triumfatorka zawodów o Memoriał Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny w zjeździe (1947), olimpijka z Oslo (1952). W czasie wojny żołnierz Szarych Szeregów, uczestniczka Powstania Warszawskiego (sanitariuszka, łączniczka, starszy strzelec, mianowana w 2001 roku podporucznikiem AK). Zmarła 17 XI 2021.

 

Andrzej Urny (1957–2021) – gitarzysta, kompozytor i producent muzyczny, znany m.in. z zespołów Dżem i Perfect 30, grał i tworzył muzykę również w takich zespołach, jak: Svora, Woo Boo Doo, Young Power, Chuligani, Czarne Komety z Południa, Kyks-Urny-Kawa-Skolik i Okitoki, współpracował ż z wieloma wykonawcami, m.in. z Urszulą Sipińską, Martyną Jakubowicz, Włodzimierzem Kiniorskim czy Józefem Skrzekiem. Zmarł 18 XI 2021.

 

Marek Garcarz (1962–2021) – muzyk, dyrygent, wychowawca młodzieży, założyciel i dyrygent młodzieżowych orkiestr dętych, animator kultury, przyjaciel osób niepełnosprawnych i filii Fundacji im. Brata Alberta w Lubinie. Zmarł 18 XI 2021.

 

Zofia Kozłowska ps. „Grażyna” (1925–2021) – żołnierz Armii Krajowej, 1 sierpnia 1944 roku  o godzinie „W” uczestniczyła w szturmie na budynki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego przy ul. Rakowieckiej, sanitariuszka z pułku „Baszta”, odznaczona Krzyżem Armii Krajowej i awansowana do stopnia podporucznika. Zmarła 19 XI 2021.

 

Zenon Trzonkowski (1957–2021) – były piłkarz, w latach 1977–1980 rozegrał 34 spotkania w ówczesnej I lidze w barwach Śląska Wrocław, który z jego udziałem w 1978 roku zdobył m.in. wicemistrzostwo Polski. Zmarł 19 XI 2021.

 

Aleksander Rowiński (1931–2021) – pisarz i publicysta, współtwórca polskiej szkoły reportażu, pomysłodawca i współredaktor książkowej serii „Ekspres reporterów”, w latach 1982–1983 redaktor naczelny „Przeglądu Tygodniowego”, później związany z miesięcznikiem „Kontrasty”. W latach 1984–1987 współtworzył wiele formatów dla Telewizji Polskiej, w roku 1987 założył w Warszawie wydawnictwo Oficyna Literatów „Rój”. Autor wielu książek, m.in.: Pod biało-czerwoną banderą (1966), Anioły Warszawy (1969), Świat się kończy (1972), W lepszym towarzystwie (1975), Tamci żołnierze (1979), Cofnij wskazówkę zegara (1980), Otruć czy pokochać (1985, wydanej pod pseudonimem Alex Rovin), a także twórca scenariuszy do filmów Krótkie życie (1976) i Inkowie w Polsce (2005). Zmarł 20 XI 2021.

 

S. Regina Mizgier (1918–2021) – ochrzczona przez ks. Ignacego Skorupkę w pociągu, którym jej matka wracała z Syberii, walczyła o niepodległość w okolicach Lidy i Nowogródka, działając pod rozkazami Stanisława Sędziaka, cichociemnego, szefa sztabu Okręgu Nowogródzkiego Armii Krajowej (AK). Dwukrotnie więziona, całe życie po wojnie spędziła w zakonie Sióstr Rodziny Maryi. W stulecie swoich urodzin wybrała się na Ekstremalną Drogę Krzyżową. Zmarła 20 XI 2021.

 

Paweł Jarodzki (1958–2021) – malarz, rysownik, a także autor podręczników i komiksów dla dzieci, lider słynnej wrocławskiej grupy „Luxus” nazywany „polskim Andy Warholem”, wykładowca w Katedrze Malarstwa Architektonicznego i Multimediów na wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, wieloletni kurator BWA. Zmarł 22 XI 2021.

 

Jan Kawulok (1946–2021) – narciarz, dwukrotny mistrz Polski: w skokach narciarskich (1971) i w biegach narciarskich w sztafecie (4×10 km), olimpijczyk z Grenoble (1968) i zawodnik mistrzostw świata w Strbskim Plesie reprezentujący Polskę w kombinacji norweskiej. Po zakończeniu kariery trener (jego wychowankiem jest m.in. Jan Szturc, jeden z najlepszych szkoleniowców skoków narciarskich w Polsce). Zmarł 23 XI 2021.

 

Witold Odrobina (1951–2021) – dziennikarz radiowy i telewizyjny, przez wiele lat związany z radiem RMF FM, gdzie prowadził audycje m.in. „Szewski kwadrans” i „Osadę Wirakocza”, występował w radionoweli „Apteka Marzenie” oraz satyrycznej audycji weekendowej „Wiódł ślepy kulawego”. Od 1999 roku reporter RMF FM, a następnie Antyradia, TVN Warszawa i TVN Turbo, a także krakowskiego KRK FM i Radia Kraków. Ostatnio był reporterem magazynu „Raport” na antenie TVN Turbo. Zmarł 23 XI 2021.

 

Jan Leończuk (1950–2021) – poeta, prozaik, eseista, tłumacz, absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Jego utwory drukowała Poezja, Literatura, Tygodnik Kulturalny, jego prace przetłumaczono na angielski, francuski, arabski, białoruski, ukraiński, czeski oraz esperanto. Laureat nagrody im. Pietrzaka (1991), od 1998 roku dyrektor Książnicy Podlaskiej największej biblioteki w północno-wschodniej Polsce. Zmarł 23 XI 2021.

 

Wiesław Hartman (1950–2021) – srebrny medalista w jeździeckim konkursie drużynowym igrzysk olimpijskich w Moskwie w skokach przez przeszkody, jako zawodnik Legii Warszawa oraz Nadwiślanina Kwidzyn przez wiele lat osiągał sukcesy na arenie krajowej – w kategorii skoków trzykrotny pierwszy wicemistrz kraju (1976, 1978, 1980) i dwukrotnie drugi wicemistrz (1983, 1986). Zmarł 24 XI 2021.

 

Edyta Bieńczak (1984–2021) – dziennikarka związana od 2008 roku z radiem, w ostatnich latach była wydawcą RMF24.pl i Faktów RMF FM. Zmarła 24 XI 2021.

 

Artur Walczak „Waluś” (1975 –2021) – strongman, rekordzista świata w tzw. spacerze farmera (chodzenie z dwiema walizkami, z których każda waży 150 kg). Karierę jako rozpoczął niemalże 20 lat temu, rywalizował na całym świecie z najlepszymi strongmanami globu, w 2015 roku zdobył wicemistrzostwo Polski w parach wraz z Bartłomiejem Grubbą, znokautowany podczas gali PunchDown 5 był w stanie krytycznym. Zmarł 26 XI 2021.

 

Urszula Gałecka (1950–2021) – aktorka filmowa, w latach 70. Uznana za jedną z najpiękniejszych kobiet polskiego kina, znana z filmów Kolumbowie, Polowanie na muchy, Czekam w Monte-Carlo, Album polski. U szczytu kariery wycofała się z aktorstwa. Zmarła 26 XI 2021.

 

Stanisław Gebethner(1935–2021) – polski prawnik, politolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, były kierownik Katedry Prawa Administracyjnego w Europejskiej Wyższej Szkole Prawa i Administracji, w latach 1993–1997 członek Trybunału Stanu, od 1994 do 1998 roku członek Rady Legislacyjnej, a w latach 2002–2006 jej wiceprzewodniczący. Zajmował się zagadnieniami prawa konstytucyjnego, systemów politycznych i systemów wyborczych. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w zespole ds. reform politycznych jako reprezentant strony rządowo-koalicyjnej. Zarejestrowany jako kontekst operacyjny SB o pseudonimie „GS”. Zmarł 26 XI 2021.

 

Krzysztof Pańka (1998–2021) – szczypiornista, z Ekoserwis Damy Radę Inowrocław zdobył mistrzostwo Polski w 2020 roku i Puchar Polski w 2021 roku, reprezentant kraju w piłce ręcznej plażowej i uczestnik wielu zawodów PGNiG Summer Superligi. Zmarł 28 XI 2021.

 

Bogdan Kulik (1953–2021) – muzyk jazzowy i perkusista, nauczyciel w Autorskiej Szkole Muzyki Rozrywkowej i Jazzu I i II st. im. Krzysztofa Komedy. Debiutował w Orkiestrze Tanecznej Polskiego Radia i Telewizji Edwarda Czernego i Bogusława Klimczuka, od 1978 roku występował w big-bandzie Studio S-1 Polskiego Radia i Telewizji pod dyrekcją Andrzeja Trzaskowskiego. Przez 15 lat występował w sekcji rytmicznej duetu Marek i Wacek, był też członkiem jazzowego zespołu Old Timers. Wraz z zespołem ARP Life Andrzeja Korzyńskiego nagrywał muzykę do filmów, seriali i programów telewizyjnych. Zmarł 28 XI 2021.

 

Lucyna Makowska zd. Kalinowska ps. „Lilka” (1923–2021) w latach 1939–1944 sanitariuszka Narodowej Organizacji Wojskowej w zgrupowaniu „Harnaś”, służyła Armii Krajowej w szpitalu przy ul. Kopernika 43 na warszawskim Powiślu. Zmarła 29 XI 2021.

 

Zofia Gordon ps. „Iskra” (1927–2021) – sanitariuszka Powstania Warszawskiego ze zgrupowania „Ruczaj”. Zmarła 30 XI 2021.

 

Erwin Wilczek (1940–2021) – piłkarz Górnika Zabrze, zwany mózgiem „zespołu”, w barwach swego klubu rozegrał łącznie blisko 400 oficjalnych meczów, zdobywając 126 bramki, dziewięciokrotnie zdobył mistrzostwo Polski i sześć razy Puchar Polski. Zmarł 30 XI 2021.

 

O. Stanisław Kurlandzki MIC (1928–2021) – marianin, w latach 1987–1993 przełożony prowincji polskiej Zgromadzenia Księży Marianów Zmarł 30 XI 2021.

 

Stanisław Tabisz (1956–2021) – malarz, grafik, scenograf, pedagog, działacz związkowy, krytyk sztuki, dziekan Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz rektor tej uczelni w latach2012–2020, od 1995 do 1999 roku członek Zarządu Głównego ZPAP od 2002 roku prezes Okręgu Krakowskiego, występował w kabarecie „Piwnica pod Baranami”, zrealizował scenografię do koncertów Zbigniewa Preisnera. Zmarł 1 XII 2021.

 

Mieczysław Rybicki „Wacek” (1928–2021) – uczestnik Powstania Warszawskiego, nazywany Robinsonem warszawskim, harcerz Szarych Szeregów, wolontariusz Muzeum Powstania Warszawskiego. Po kapitulacji stolicy wraz z sześcioma innymi osobami przez 115 dni (do 19 stycznia 1945) ukrywał się na Żoliborzu w bunkrze Romana Łuczaka przy ul. Czarnieckiego 17 . Zmarł 1 XII 2021.

 

Wojciech Świątkowski ps. „Korczak” (1920–2021) – architekt, absolwent Wydziału Architektury Uniwersytetu Warszawskiego, współautor wielu warszawskich budynków, gmachów i osiedli, oraz obiektów w całej Polsce, współzałożyciel pierwszej w Polsce spółdzielni prywatnych pracowni architektonicznych APA w Warszawie. Wieloletni profesor w Żeńskiej Szkole Architektury im. Stanisława Jastrzębskiego na ul. Przyrynek. Autor projektów: usytuowania pomnika Armii Krajowej przed gmachem Sejmu, pomnika Janka Rodowicza „Anody” na warszawskim Ursynowie, Kwatery Parasola na Cm. Wojskowym na Powązkach. Członek Kapituły Nagrody im. Jana Rodowicza „Anody” ustanowionej w 2011 roku przez Muzeum Powstania Warszawskiego. W czasie wojny w konspiracji od lutego 1940 roku początkowo w TAP mjr. Jana Włodarkiewicza., następnie w Armii Krajowej (Kedyw KG AK – kompania „Pegaz”). Ukończył konspiracyjną Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty (w stopniu kpr. pchor.) Od 10 maja 1944 r. szef Służby Moto „Parasola”. Brał udział w akcji „Płochocin” (wysadzenie pociągu urlopowego Wehrmachtu) oraz w akcji na Wilhelma Koppego w Krakowie (grupa ubezpieczenia). Ranny w czasie próby przebicia oddziałów Starówki do Śródmieścia z 30 na 31 sierpnia 1944 roku, ewakuowany kanałami trafił do szpitala, gdzie przebywał do końca Powstania. Po wojnie jeniec w Stalagu IV B/H Zeithain (obóz szpitalny – oddział Stalagu IV-B Mühlberg). Aresztowany w styczniu 1949 roku i skazany na 15 lat więzienia. Zwolniony w lutym 1955 roku. Kawaler Orderu Virtuti Militari, odznaczony Krzyżem Zasługi z Mieczami i wieloma innymi orderami wojskowymi i odznaczeniami państwowymi. Zmarł 2 XII 2021.

 

Andrzej Malinowski (1954–2021) – generał dywizji Wojska Polskiego, pełnił służbę na stanowiskach dowódczych m.in. w 7. Brygadzie Obrony Wybrzeża i 2. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej w Szczecinku, w latach 1998–1999 dowodził Polskim Kontyngentem Wojskowym ONZ „UNIFIL” w Libanie, w sierpniu 1999 roku został dowódcą 12. Brygady Zmechanizowanej, w styczniu 2007 roku objął stanowisko zastępcy szefa sztabu Dowództwa Wojsk Lądowych, a 10 kwietnia – dowódcą 12. Dywizji Zmechanizowanej. Dowodził szczecińską dywizją ponad dwa lata. Był ostatnim polskim dowódcą PKW w Iraku. W sierpniu 2014 roku przeszedł w stan spoczynku. Zmarł 2 XII 2021.

 

Gabriel Turowski (1929–2021) – światowej sławy immunolog, doktor bakteriologii i mikrobiologii. Był absolwentem chemii i biologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, przez wiele lat pracował w III Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej w Krakowie oraz prowadził Laboratorium Immunologii Transplantologicznej. Autor ponad 250 prac naukowych ora współautor patentów z zakresu biotechnologii. Od 1949 roku był blisko zaprzyjaźniony z ks. Karolem Wojtyłą, należał do kręgu bliskich znajomych „Wujka”. Był jednym z lekarzy uczestniczących w ratowaniu życia i zdrowia Jana Pawła II po zamachu w 1981 roku. Zmarł 2 XII 2021.

 

Janusz Wagiera (1946–2021) – dziennikarz radiowy, autor tekstów piosenek, których napisał 200, i popularyzator polskiej twórczości artystycznej, współtwórca konkursów radiowych: „Chcę być gwiazdą” i „Artystyczne spojrzenia”. Od 1992 roku przez prawie dwadzieścia lat prowadził „Noc Samotnych” – audycję, w której rozmawiał ze słuchaczami w każdą czwartkową noc, prezentując przy tej okazji największe przeboje muzyki polskiej i światowe. Zmarł 3 XII 2021.

 

Krzysztof Wyrzykowski (1944–2021) – reportażysta i wieloletni dziennikarz Polskiego Radia, autor kilkuset reportaży dokumentalnych, społecznych i interwencyjnych, nauczyciel wielu pokoleń dziennikarzy. Był laureatem Złotego Mikrofonu (1993 rok), nagród i wyróżnień w ogólnopolskich oraz międzynarodowych konkursach reportażu radiowego. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem „Pro Memoria”  za wybitne zasługi w utrwalaniu pamięci o ludziach i ich czynach w walce o niepodległość Polski podczas drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu. Zmarł 3 XII 2021.

 

Krystyna Melion (1928–2021) – legenda polskiej szkoły reportażu, autorka kilkuset dokumentów radiowych, w 1969 roku została wyróżniona Złotym Mikrofonem, w 2015 roku została uhonorowana Nagrodą Specjalną Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia wiele swoich reportaży radiowych poświęciła powstaniu warszawskiemu. Zmarła 5 XII 2021.

 

Sławomir Majusiak (1964–2021) – lekkoatleta, długodystansowiec, brązowy medalista mistrzostw Europy juniorów (1983) i mistrzostw Europy w Splicie (1990) oraz zwycięzca finału B Pucharu Europy (1991), mistrz Polski w biegu na 10 tys. m i dwukrotnie w biegach przełajowych. Po zakończeniu kariery sportowej przedsiębiorca, wieloletni właściciel „Gazety Ostrowskiej”. Zmarł 5 XII 2021.

 

Wojciech Wilczek (1959 –2021) – przewodnik tatrzański, autor publikacji krajoznawczych i historycznych, m.in. traktujących o słowackim Podtatrzu, należał do Klubu Przewodników Tatrzańskich PTTK-TPN przy Oddziale Tatrzańskim PTTK w Zakopanem. Zmarł 6 XII 2021.

 

Maciej Zabielski (1959–2021) – aktor teatralny i filmowy od blisko 40 lat związany z Teatrem Nowym w Poznaniu, występował też na deskach teatrów w Legnicy, Łodzi, Gdańsku, Krakowie, Gdyni i Wrocławiu, a w latach 1997–2000 należał do zespołu artystycznego poznańskiego Teatru Polskiego. W Teatrze Telewizji można go było oglądać m.in. w „Tristanie i Izoldzie” w reżyserii Krystyny Jandy. Grał też role w filmach i serialach: Złoto dezerterów, Hiszpanka, Chaos, Sto minut wakacji, Kryminalni czy Świat według Kiepskich. Zmarł 6 XII 2021.

 

Leszek Dębicki (1953–2021) – pediatra i alergolog, wieloletni dyrektor szpitala i ordynator oddziału neonatologicznego w Miastku, a później ordynator oddziału pediatrycznego w szpitalu w Słupsku. Przegrał walkę z COVID-19. Zmarł 6 XII 2021.

 

Antoni Gucwiński (1932–2021) – doktor nauk weterynaryjnych, inżynier zootechnik, w latach 1966–2006 dyrektor Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu, twórca i współprowadzący programów telewizyjnych w TVP – Z kamerą wśród zwierząt (liczący ponad 750 odcinków, emitowany w latach 1971–2001 w programie ogólnopolskim) i Znajomi z ZOO (emitowany w regionalnym kanale od 1994 do 2003 roku), autor scenariuszy i reżyser, a także konsultant filmów przyrodniczych (Jak rodzą się węże(1984) – scenariusz i reżyseria, Sarenka (1976) – scenariusz, Goryle (1976) – scenariusz, Gniazdo wikłaczka (1976) – scenariusz) autor ponad 100 artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz 18 książek. Kawaler Orderu Uśmiechu, doktor honoris causa Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Zmarł 8 XII 2021.

 

Jacek Zacharski (1943–2021) – dziennikarz i reportażysta telewizyjny, Z TVP3 Wrocław Jacek Zacharski był związany od 1966 roku. Był autorem wielu programów, m.in. „Relaks z Telewizją Wrocław” i „Z siatką na motyle”, a także spikerem w programie informacyjnym „Rozmaitości”. Zmarł 8 XII 2021.

 

Sylwester Chęciński (1930–2021) – reżyser filmowy i scenarzysta, w latach 1976–1980 zastępca kierownika artystycznego zespołu filmowego „Iluzjon”, a od 1988 do 1991roku zastępca kierownika artystycznego zespołu filmowego „Kadr”. Pierwszy film Historia żółtej ciżemki wyreżyserował w 1961 roku, najbardziej znany jest z trylogii Sami swoiNie ma mocnych Kochaj albo rzuć. Za całokształt twórczości otrzymał „Platynowe Lwy” (2014) oraz Nagrodę Orła za osiągnięcia życia (2017). Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Obywatel Wrocławia. Zmarł 8 XII 2021.

Andrzej Zieliński (1936–2021) – lekkoatleta, wicemistrz olimpijski, specjalizował się w sprincie, zdobył srebrny medal w sztafecie 4 x 100 m podczas XVIII Letnich Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 roku podczas tych samych igrzysk startował też w biegu na 200 m dochodząc do ćwierćfinału. Był także srebrnym medalistą VII Mistrzostw Europy w 1962 roku w sztafecie 4 × 100 m. Był czterokrotnie mistrzem Polski: na 100 m w 1959 i 1962, na 200 m w 1962 i w sztafecie 4 × 100 w 1964. Startował w barwach Gwardii Warszawa. Po zakończeniu kariery został trenerem. Zmarł 8 XII 2021.

 

Jan Jóźwik (1972–2021) – były panczenista, olimpijczyk z Lake Placid, nauczyciel wychowania fizycznego i trener, 10-krotny mistrz kraju i 18-krotny rekordzista Polski w łyżwiarstwie szybkim. Chorował na COVID-19. Zmarł 9 XII 2021.

 

Tadeusz Cisek (1923–2021) – jeden z ostatnich żyjących żołnierzy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej generała Stanisława Sosabowskiego, uczestnik operacji Market Garden. Zmarł 9 XII 2021.

Ryszard Brzuzy (1961–2021) – poseł na Sejm kontraktowy z ramienia Komitetu Obywatelskiego w okręgu bełchatowskim, w trakcie kadencji zasiadał w Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, jeden z liderów związku zawodowego „Sierpień 80”, przewodniczący komisji zakładowej w KWB Bełchatów i działacz Polskiej Partii Pracy. Zmarł 9 XII 2021.

 

Rafał Hołubczuk (1982–2021) – aktor, wieloletni producent gal Konfrontacji Sztuk Walki (KSW) odpowiedzialnym za oprawę audiowizualną, producent filmu „Underdog”. Wyprodukował trzy gale Polsat Boxing Night, podczas których zmierzyli się Andrzej Gołota i Tomasz Adamek, Gołota i Przemysław Saleta oraz Adamek i Saleta. Zmarł 9 XII 2021.

 

Janusz Szostak (1957–2021) ­– dziennikarz śledczy, założyciel Ekspressu Sochaczewskiego,szef Fundacji „Na Tropie” i autor kilkunastu książek. Zajmował się m.in. sprawą zaginięcia Iwony Wieczorek, w dorobku literackim miał głównie książki o tematyce kryminalnej, m.in. Urwane ślady, Gangsterskie egzekucje, Słowik, Byłam dziewczyną mafii. Ostatnia książka to Więzienny świat. Korupcja, przemoc, seks. Chorował na COVID-19. Zmarł 10 XII 2021.

 

Włodzimierz Pac (1967–2021) – dziennikarz Polskiego Radia, gdzie zaczął pracować na początku lat 90. XX wieku, wieloletni korespondent Polskiego Radia na Białorusi i w Rosji, utrzymywał kontakty z białoruską opozycją i z Polakami na Białorusi, relacjonował obchody podtrzymujące polskość i uroczystości upamiętniające Polaków i Białorusinów prześladowanych przez reżim komunistyczny. Zmarł 10 XII 2021.

 

Kazimierz Pustelak (1930–2021) – śpiewak operowy przez ponad pół wieku związany z warszawskim Teatrem Wielkim, wieloletni dziekan Wydziału Wokalnego, wystąpił w prawie 1200 spektaklach, tworząc niezwykle bogatą paletę kreacji tenorowych, stypendysta centrum doskonalenia śpiewaków operowych przy mediolańskiej La Scali, gdzie przygotował sześć partii operowych i uczestniczył w wykonaniach fragmentów oper Rossiniego na scenie Małej Scali. Występował na całym świecie, także na kontynencie azjatyckim i amerykańskim, laureat międzynarodowych konkursów wokalnych: zdobył Srebrny Medal w Moskwie (1957) i Złoty Medal w Tuluzie (1960). Wyróżniony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 10 XII 2021.

 

Janusz Bargieł (1958–2021) – polityk i samorządowiec ziemi olkuskiej, senator V kadencji. Pełnił funkcję starosty olkuskiego I kadencji, a także wiceburmistrza Wolbromia. Od 1973 pracował w Olkuskiej Fabryce Naczyń Emaliowanych, był komendantem Ochotniczego Hufca Pracy i dyrektorem Rejonowego Urzędu Robotniczego w tym mieście. Należał do ZSMP i PZPR. W latach 1990–1995 zajmował się prywatną działalnością gospodarczą. Od 1995 był zastępcą kierownika Urzędu Rejonowego w Olkuszu. Od 1999 roku działał w Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w 2001 roku z ramienia tej partii został wybrany na senatora. Zmarł 11 XII 2021.

Abp Stanisław Nowak (1935–2021) – arcybiskup senior archidiecezji częstochowskiej, doktor teologii. Święcenia kapłańskie przyjął w czerwcu 1958 roku z rąk arcybiskupa metropolity lwowskiego i administratora apostolskiego archidiecezji krakowskiej Eugeniusza Baziaka. Od 1963 do 1979 roku ojciec duchowny w Krakowskim Seminarium Duchownym, z przerwą na studia z teologii w Instytucie Katolickim w Paryżu w latach 1967–1971. Autor wielu publikacji z zakresu teologii życia wewnętrznego. Od 1992 do 2011 roku arcybiskup metropolita częstochowski. Zmarł 12 XII 2021.

 

Leszek Murzyn (1960-2021) – były przewodniczący Komisji Etyki Poselskiej Sejmu RP, działacz Prawicy Rzeczypospolitej Marka Jurka, od drugiej połowy lat 80. działał w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym, a następnie w Polskim Stronnictwie Ludowym współtwórca Polskiego Forum Ludowo-Chrześcijańskiego „Ojcowizna”. Zmarł 12 XII 2021.

 

Ryszard Dmoch (1940–2021) – alpinista, taternik i żeglarz, uczestnik wielu zimowych wypraw w najwyższe góry świata, m.in. zakończonej sukcesem, słynnej polskiej wyprawy na Mount Everest z przełomu 1979 i 1980 roku. Zmarł 12 XII 2021.

 

Andrzej Baszkowski (1947–2021) – lekarz stomatolog, doktor nauk medycznych, od przeszło 30 lat członek Okręgowej Radzie Lekarskiej Wielkopolskiej Izby Lekarskiej, blisko 20 lat w strukturach Naczelnej Izby Lekarskiej. Założyciel i redaktor naczelny Biuletynu Informacyjnego Wielkopolskiej Izby Lekarskiej. Współautor monografii „Wielkopolska Izba Lekarska. Tradycja i współczesność 1921–1999”, autor książek „Od negacji po  kompromis. Skutki wprowadzenia powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych na życie zawodowe lekarzy polskich do roku 1950” oraz „Wielkopolska Izba Lekarska. Tradycja  i współczesność 2000-2019”. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i najwyższym odznaczeniem samorządu zawodowego lekarzy „Meritus Pro Medicis”. Zmarł 13 XII 2021.

 

Miłogost Reczek (1961–2021) – polski aktor teatralny, filmowy, dubbingowy i telewizyjny oraz lektor. Zadebiutował rolą Gila w spektaklu Parady Wacława Potockiego w Teatrze Polskim we Wrocławiu w 1984 roku. Od 1985 roku pracował jako lektor. Był autorem sztuk Chiny (prapremiera w Teatrze Polskim we Wrocławiu, na scenie Kameralnej) i Korkociąg (wystawionej w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie pod oryginalnym tytułem Wesoło w marcu 2007). Zmarł 14 XII 2021.

 

Tadeusz Ross (1938–2021) – aktor, satyryk i scenarzysta, absolwent Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Był posłem VI kadencji Sejmu z ramienia Platformy Obywatelskiej oraz deputowanym do Parlamentu Europejskiego VII kadencji, a także warszawskim radnym. Znany był jako twórca programów satyrycznych, m.in. „Zulu-Gula” nadawanego w latach 1992–1996 oraz „Rossmówki”, czyli rozmowy z Piotrem Fronczewskim. Zmarł 14 XII 2021.

 

Marek Moszczyński (1949–2021) – samorządowiec, informatyk i menedżer, absolwent elektroniki na Politechnice Warszawskiej, wicemarszałek województwa dolnośląskiego w latach 2003 i 2006–2008 odpowiedzialny za służbę zdrowia oraz wieloletni prezes Dolnośląskiego Centrum Medycznego „Dolmed” we Wrocławiu, gdzie wcześniej kierował strukturami „Solidarności”. Działał w grupie negocjującej kontrakty pomiędzy świadczeniodawcami a kasą chorych i zasiadał w prezydium „okrągłego stołu” przy Ministerstwie Zdrowia. Zmarł 14 XII 2021.

 

Kazimierz Skibicki (1937–2021) – działacz powojennego podziemia antykomunistycznego, w latach pięćdziesiątych XX wieku członek młodzieżowej organizacji niepodległościowej „Związek Białej Tarczy”, więziony i represjonowany za działalność antysowiecką przez służby bezpieczeństwa PRL, działacz organizacji kombatanckich, współzałożyciel oraz wieloletni wiceprezes łódzkiego oddziału Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego, przedstawiciel Wojewódzkiej Rady Kombatanckiej przy Wojewodzie Łódzkim. Odznaczony Krzyżem Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 14 XII 2021.

 

Stanisław Pawlaczek (1940–2021) – prałat, kapłan Archidiecezji Wrocławskiej, wieloletni proboszcz parafii pw. Najświętszej Marii Panny na Piasku, prefekt i wykładowca we wrocławskim seminarium duchownym, duszpasterzem Prawników Archidiecezji Wrocławskiej, kapelan Regionu Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność”, opiekun Duszpasterstwa Wiernych Tradycji Łacińskiej. W latach 1974–1985 wykładał w Seminarium Duchownym Księży Salwatorianów w Bagnie, a od 1986 do 2004 roku w seminarium diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej i w seminarium legnickim. Od 1972 roku zaangażowany w duszpasterstwo przy kościele św. Marcina na Ostrowie Tumskim, a także działalność wrocławskiego Klubu Inteligencji Katolickiej i oddziału Towarzystwa Przyjaciół KUL we Wrocławiu. Od 1986 do 1992 roku pełnił funkcję dyrektora Domu Księży Emerytów we Wrocławiu. Zmarł 15 XII 2021.

 

Tadeusz Chachaj (1929–2021) – dyrygent, kompozytor i aranżer, w 1958 roku został II dyrygentem Filharmonii Rzeszowskiej, w latach 1971–1990 pełnił funkcję dyrektora i kierownika artystycznego Symfonicznej Orkiestry w Białymstoku, przemianowanej za jego kadencji na Państwową Filharmonię w Białymstoku. Koncertował niemal we wszystkich polskich filharmoniach, a także w prawie wszystkich krajach Europy (za wyjątkiem Anglii, Grecji i Portugalii ), dyrygował m.in. takimi zespołami jak: I Musici di Torino, Camerata Versailles w Paryżu, Wileńską Orkiestrą Kameralną Sondeckisa, Filharmonią Wileńską, Filharmonią „Mołdowa” w Jassi, budapeszteńską „MAV”, Narodową Filharmonią w Hawanie, Akademicką Filharmonią w Mińsku. W 1993 roku został dyrektorem naczelnym i artystycznym Łomżyńskiej Orkiestry Kameralnej, którą kierował do przejścia na emeryturę w 2004 roku. Zmarł 16 XII 2021.

 

Rafał Boba (1974–2021) – grafik i projektant stron „Faktu” i „Przeglądu Sportowego”. Przegrał walkę z COVID-19. Zmarł 16 XII 2021.

 

Dariusz Ciszewski (1964–2021) – samorządowiec, menedżer, przedsiębiorca i działacz związkowy i sportowy, w latach 1993–1995 zastępca przewodniczącego, a od 1995 do 1999 roku przewodniczący NSZZ „Solidarność” w regionie „Pojezierze”, członek Komisji Krajowej i delegat na Zjazd Krajowy. W latach 1999–2002 wicemarszałek województwa podlaskiego, po upływie kadencji zajął się działalnością biznesową, był m.in. specjalistą ds. Centrum Innowacji i Transferu Technologii w  Politechnice Białostockiej (2003–2005) i współwłaścicielem Centrum Doradztwa Biznesowego (2003–2006) oraz wiceszefem Podlaskiego Klubu Biznesu. Pełnił funkcję wiceprezesa stowarzyszenia „Integracja Europy”, prowadzącego Wyższą Szkołę Suwalsko-Mazurską im. Papieża Jana Pawła II w Suwałkach, przez trzy miesiące pełnił funkcję prezesa Jagiellonii Białystok i Sparty Augustów. Od 2006 roku, a ostatnio prezesa spółki komunikacyjnej KPKM. Zmarł 16 XII 2021.

 

Jerzy Antoni Ziobro (1943–2021) – działacz opozycji demokratycznej, od 1980 roku członek NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Handlowym w Strzyżowie, gdzie pracował jako specjalista ds. opakowań, członek Komisji Rewizyjnej Wojewódzkiego Komitetu Założycielskiego NSZZ RI „Solidarność” w Rzeszowie oraz sekretarz Zarządu Gminnego NSZZ RI „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego kolporter wydawnictw podziemnych, w tym redagowanego przez siebie „Biuletynu Informacyjnego »Solidarności« Ziemi Strzyżowskiej”. W sierpniu 1982 roku zatrzymany i aresztowany na trzy miesiące, w tym czasie zwolniony z pracy. Zaangażowany w działalność Duszpasterstwa Rolników oraz współpracownik „Solidarności Walczącej” z Rzeszowa i Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników. Zmarł 16 XII 2021.

 

Maria Rydlowa (1924–2021) – historyk literatury, edytor, w czasie II wojny światowej żołnierz AK, wieloletnia redaktorka krakowskiego Wydawnictwa Literackiego, autorka wielotomowego opracowania Listów Stanisłąwa Wyspiańskiego, redaktorka licznych publikacji (m.in. Dzienników 1955–1981Mieczysława Jastruna, Nowel zebranych Władysława Orkana), opiekunka „Rydlówki” – Muzeum Młodej Polski w Krakowie, autorka wspomnień Moje Bronowice, mój Kraków. Prywatnie żona Jacka Rydla, wnuka poety Lucjana Rydla, matka profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Jana Rydla. Zmarła 17 XII 2021.

 

Krystyna Gozdawa-Nocoń (1949–2021) – polityk, inżynier i urzędnik państwowy, w latach 1979–1992 była pełnomocnikiem ministra pracy, płacy i polityki socjalnej ds. zatrudniania absolwentów szkół wyższych. Od 1993 do 2002 roku pełniła funkcję dyrektora administracyjnego Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej. Związana z Unią Pracy, w latach 2003–2006 pełniła funkcję wicewojewoda Pomorskiego. Zmarła 18 XII 2021.

 

Kazimierz Pabiarz (1956–2021) – gitarzysta, muzyk bluesowy, współpracował z czołówką polskiej sceny bluesowej i rockowej, członek zespołów Blues jak Cobra i Old Breakout. Zmarł 19 XII 2021.

 

Zofia Mital-Szczepańska (1945–2021) – rzeźbiarka, absolwentka krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.Wśród jej dzieł znajdują się tak ważne realizacje, jak monumentalne wrota do katedr w Rzeszowie i Przemyślu oraz do sanktuarium ojców Bernardynów w Rzeszowie, a także tabernakulum w kształcie serca, płaskorzeźba Ostatniej Wieczerzy,  zdobiąca antepedium ołtarza, a na zewnątrz tablica katyńska i tablica tytularna świątyni. Zmarła 19 XII 2021.

 

Wacław Laszkiewicz (1959–2021) – zawodnik i trener golfa oraz strzelectwa sportowego, trener PGA Polska, członek sztabu szkoleniowego kadry narodowej, od wielu lat związany z klubem Tokary Golf Club. Jako pierwszy w Polsce zajął się m.in. grupą niewidomych, za cel stawiając sobie nauczenie ich gry w golfa. Zmarł 19 XII 2021.

 

Michał Rokicki (1984–2021) – pływak, wychowanek raciborskiego ZSOMS i Victorii Racibórz, zawodnik AZS AWF Warszawa, wielokrotny medalista mistrzostw Polski, olimpijczyk z Pekinu (2008 ). Zmarł 20 XII 2021.

 

Wiesław Makarewicz (1935–2021) – biochemik i nauczyciel akademicki, profesor nauk medycznych, współtwórca i pierwszy dziekan Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, filantrop i społecznik; członek-założyciel Klubu Lions Gdańsk Neptun i dwukrotny gubernator okręgu 121 Polska Lions Clubs International, członek Rady Fundacji Hospicyjnej przy Hospicjum im. ks. Eugeniusza Dutkiewicza w Gdańsku oraz Fundacji „Lubię Pomagać”, prezes Zarządu Fundacji Pomocy Lekarzom Seniorom Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku. Absolwent Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku, gdzie rozpoczął pracę w Zakładzie Chemii Fizjologicznej, tytuł profesora zwyczajnego uzyskał w 1995 roku, pracując w Katedrze i Zakładzie Biochemii, pełnił funkcję kierownika Katedry Biotechnologii Medycznej oraz Zakładu Enzymologii Molekularnej. Rektor AMG w latach 1999–2005, w drugiej kadencji przewodniczył Radzie Rektorów Województwa Pomorskiego i walnie przyczynił się do powstania Bałtyckiego Festiwalu Nauki. Wieloletni członek Senatu Akademii Medycznej w Gdańsku oraz Uniwersytetu Gdańskiego. Po przejściu na emeryturę redaktor naczelny Gazety Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i organizator XVIII Zjazdu Redaktorów Gazet Akademickich. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 20 XII 2021.

 

Andrzej Rozpłochowski (1950–2021) – działacz opozycji w okresie PRL i jeden ze współtwórców śląskiej „Solidarności”, należał do inicjatorów strajku robotników w Hucie „Katowice” w Dąbrowie Górniczej w sierpniu 1980 roku, w którym objął funkcję przewodniczącego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność”, przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Katowicach oraz współinicjator utworzonego w grudniu 1980 roku Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. Internowany 26 stycznia 1982 roku i zwolniony dopiero 8 sierpnia 1984 roku na mocy ustawy o amnestii. Współtworzył (niezależną od RKW) Tymczasową Radę NSZZ „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Od 1988 roku przebywał na emigracji w USA. Publicysta „Horyzontów”, „Gwiazdy Polarnej” i „Nowego Dziennika”. Członek Americans For Independent Poland w Nowym Jorku oraz Instytutu im. Józefa Piłsudskiego. Odznaczony przez Rząd RP na Uchodźstwie m.in. srebrnym Krzyżem Zasługi (1990). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015). 14 sierpnia 2021 roku Andrzej  Rozpłochowski otrzymał nagrodę Człowieka Roku „Tygodnika Solidarność”.  Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 21 XII 2021.

 

Stanisław Pakuła Krzewina (1930–2021) – żołnierz WiN-u z oddziału „Jastrzębia” na Lubelszczyźnie, ostatni z żyjących podkomendnych ppor. Edwarda Taraszkiewicza „Żelaznego”. Zmarł 21 XII 2021.

 

Tadeusz Markiewicz (1947–2021) – projektant instalacji elektrycznych na budowach ursynowskich blokowisk, przewodniczący komisji zakładowej „Solidarności” i delegat Mazowsza na Zjazd Krajowy, 13 grudnia uniknął aresztowania, drukarz i kolporter oficyny NOWA, w sierpniu 1982 roku zatrzymany i internowany w Białołęce, zwolniony w 1983 roku, podjął pracę w Solidarności Walczącej jako drukarz Wydawnictwa Prawy Margines. Po 1989 roku zaangażowany w ruchy antykomunistyczne w krajach byłego ZSRR, w tworzenie Związków Polaków na Litwie, Białorusi, przedzierał się na Syberię, do Gruzji i do Armenii. W wolnej Polsce zbudował dobrze prosperującą drukarnię Efekt. Za swoją działalność w czasie PRL i działalność na Wschodzie został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Za Zasługi Wobec Litwy. Zmarł 22 XII 2021.

 

Edward Paczkowski (1930–2021) – ostatni żyjący więzień Auschwitz pochodzenia romskiego, w czasie wojny zaangażowany w działalność konspiracyjną w Armii Krajowej jako łącznik i wywiadowca, aresztowany przez Gestapo trafił do KL Auschwitz Birkenau jako 12-latek. Zmarł 22 XII 2021.

 

Ryszard Nowicki ps. „Sokół” i „Sęp” (1927–2021) – nestor polskiego sportu samochodowego, uczestnik Powstania Warszawskiego, wielokrotny mistrz Polski, czterokrotnie startował w słynnym Rajdzie Monte Carlo, największym jego sportowym osiągnięciem było mistrzostwo kraju w klasyfikacji generalnej w 1969 roku (wspólnie z Marianem Bieniem w Renault 8 Gordini), za co otrzymał tytuł Mistrza Sportu. Był absolwentem Politechniki Krakowskiej i pracownikiem naukowym tej uczelni. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 23 XII 2021.

 

Marzenna Schejbal (1924–2021) – uczestniczka Powstania Warszawskiego i aktywna działaczka polonijna. W czasie powstania pełniła funkcję sanitariuszki i łączniczki w Batalionie „Łukasiński”, dostała się do niewoli, najpierw do obozu przejściowego w Ożarowie, potem do kilku obozów jenieckich. Z ostatniego z nich, Oberlangen, została wyzwolona przez wojska gen. Stanisława Maczka. Wraz z armią gen. Władysława Andersa dostała się do Wielkiej Brytanii, gdzie od lat była zaangażowana w życie emigracyjne i współpracowała z  polskimi organizacjami w Londynie, głównie ze Studium Polski Podziemnej. Od 2001 roku była przewodniczącą Koła Byłych Żołnierzy AK w Londynie. Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 23 XII 2021.

 

Maria Berny (1932–2021) – polska działaczka kulturalna i społeczna, pedagog oraz polityk, senator III i V Absolwentka pedagogiki na Uniwersytecie Wrocławskim, w latach 1967–1974 kierowała Klubem Międzynarodowej Prasy i Książki we Wrocławiu, w latach 1975–1982 była dyrektorem Biura Wystaw Artystycznych we Wrocławiu, działała Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego oraz Związku Młodzieży Polskiej i Związku Harcerstwa Polskiego,  pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Dolnośląskiej Rady Przyjaciół Harcerstwa, współtworzyła Stowarzyszenie Wspierania Bezpieczeństwa Obywateli, należała też do Stowarzyszenia „Kuźnica” z siedzibą w Krakowie, a także do Stowarzyszenia Kobiet Aktywnych i Twórczych we Wrocławiu. Była członkiem PZPR, potem  Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, a w 1999 przystąpiła do Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Zmarła 23 XII 2021.

 

Mitrat płk Sergiusz Dziewiatowski (1946–2021) – wieloletni proboszcz parafii prawosławnej w Sosnowcu i były dziekan okręgu krakowskiego diecezji łódzko-poznańskiej. Od 1980 roku zastępca dziekana krakowskiego, a od 2004 roku dziekan okręgu krakowskiego diecezji łódzko-poznańskiej. W 1994 roku został przyjęty w struktury Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego, gdzie w latach 1995–2004 pełnił obowiązki dziekana wojskowego okręgu pomorskiego. Nagrodzony mitrą oraz orderem św. Marii Magdaleny. Zmarł 23 XII 2021.

 

Ks. Dr Jerzy Rasiak (1941–2021) – kapłan Archidiecezji Wrocławskiej, założyciel i wieloletni dyrektor Archidiecezjalnego Ośrodka Audiowizualnego. Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim odbył studia specjalistyczne i obronił doktorat z katechetyki. Przez wiele lat był współredaktorem programu telewizyjnego „ W kręgu wiary” emitowanego w TVP Wrocław. Zmarł 23 XII 2021.

 

Bogusław Matuszkiewicz (1955 –2021) – dziennikarz, pisarz i dokumentalista, absolwent polonistyki na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1980–1992 dziennikarzem Rozgłośni Polskiego Radia w Koszalinie i Ośrodka Telewizji Polskiej w Szczecinie. Prowadził własną firmę Computer Partners, szef Wydawnictwa Kolumb w Słupsku. Autorem i wydawca serii „Niezwykłe podróże zwykłych ludzi” oraz multimedialnego magazynu podróżniczego „Obieżyświat”. Zmarł 24 XII 2021.

 

Maria Pajzderska ps. „Marysia” (1924–2021) – uczestniczka Powstania Warszawskiego, sanitariuszka z Batalionu NOW-AK „Gustaw-Harnaś” z kompanii „Grażyna”, jako patrolowa patrolu sanitarnego. Zmarła 25 XII 2021.

 

Andrzej Malingowski (1954–2021) – bydgoski architekt, absolwent Politechniki Gdańskiej, w latach 2002–2010 przewodniczący Kujawsko-Pomorskiej Okręgowej Izby Architektów, prezes, wcześniej wiceprezes i skarbnik bydgoskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich, członek Kolegium Sędziów Konkursowych SARP, dyrektorem artystycznym galerii sztuki NEXT. Projektował hotele Sepia i Słoneczny Młyn, adaptując istniejące budynki, przemienił piekarnię przy ul. Modrzewiowej na klinikę okulistyczną Oftalmika. Zmarł 25 XII 2021.

 

Grzegorz Wiązik (1963–2021) – piłkarz m.in. reprezentacji olimpijskiej, ŁKS-u, Kaiserslautern, ostatnio związany z Podbeskidziem Bielsko-Biała, grający na pozycji pomocnika, rozpoczynał piłkarską karierę w latach 80. W polskiej I lidze rozegrał 101 meczów (86 w ŁKS-ie i 15 w Dyskobolii) i strzelił 16 bramek (14 w ŁKS-ie i dwie w Dyskobolii). Zmarł 26 XII 2021.

 

Wojciech Lulek (1982–2021) – raper, występujący pod pseudonimem Grem, związany z labelami G3R, P.R.O. i Eho Pozytywki. Przegrał walkę z COVID-19. Zmarł 26 XII 2021.

 

Prof. Wiktoria Śliwowska (1931–2021) – historyk, pracownik Instytutu Historii PAN. Doctor honoris causa Rosyjskiej Akademii Nauk (2001), Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach (2019). Autorka wielu ważnych prac dotyczących dziejów Rosji XIX i XX w. W czasie wojny została uratowana z getta warszawskiego. Studiowała w Państwowym Instytucie Pedagogicznym im. Aleksandra Hercena w Leningradzie w latach 1949–1953. Doktorat obroniła w IH PAN w 1960 roku, habilitowała się w 1971 roku, od 1994 roku była profesorem zwyczajnym. Zmarła 27 XII 2021.

 

Mjr Zbigniew Obtułowicz ps. „Sarat” (1929–2021) – żołnierz Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej, swoją działalnością konspiracyjną związany z oddziałem „Żandarmeria” oraz z ks. Władysławem Gurgaczem, kapelanem oddziału partyzanckiego Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej, działającej na Sądecczyźnie w latach 1947–1949. Skazany w 1949 roku na osiem lat więzienia, więzień m.in. Montelupich, Wronek, Raciborza, część wyroku odpracowywał w kopalni Milowice.  Studiował geodezję, pracował w krakowskim Geoprojekcie, od 1959 roku do emerytury jako naczelnik Wydziału Geodezji w Urzędzie Miasta Nowego Sącza oraz Geodeta Miasta Nowego Sącza. Prezes Zarządu Związku Armii Krajowej – Oddział Nowy Sącz. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz wieloma innymi odznaczeniami państwowymi i branżowymi. Zmarł 27 XII 2021.

 

Lech Tryuk ps. „Królikowski” (1928–2021) – harcerz Szarych Szeregów, ochotnik do Powstania Warszawskiego, walczył w grupie „Północ” Armii Krajowej, zgrupowaniu „Róg”, II plutonie 104. kompanii Związku Syndykalistów Polskich. Zmarł 27 XII 2021.

 

Lesław Lic (1930–2021) – klarnecista i pianista, aranżer, kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, wykładowca PWSM i PWST w Krakowie, publicysta muzyczny, współtwórca Kabaretu Jama Michalika. Absolwent historii na Uniwersytecie Jagiellońskim, studia łączył z nauką w średniej szkole muzycznej, gdzie uczył się gry na fortepianie i klarnecie. Ukończył studia muzyczne na krakowskiej PWSM, grał na klarnecie i na organach kinowych w kwintecie i sekstecie Andrzeja Kurylewicza, a także w zespole Melomani oraz jazzbandach, był członkiem orkiestry Polskiego Radia oraz korepetytorem chóru (i dyrygentem) krakowskiej rozgłośni Polskiego Radia i członkiem zespołu Filharmonii Krakowskiej oraz Opery Krakowskiej. W latach 1979–1982 był kierownikiem muzycznym Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Zmarł 27 XII 2021.

 

Halina Kępińska-Bazylewicz „Kora” (1923–2021) – żołnierz Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej w stopniu podpułkownika, łączniczka, sanitariuszka, więziona i torturowana przez gestapo, więzień polityczny PRL, dr nauk medycznych. W lutym 1944 roku, udając folksdojczkę, przeprowadziła samodzielne rozpoznanie strażnicy SS w Bujnach koło Piotrkowa Trybunalskiego.  W lipcu 1944 roku odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a w listopadzie Krzyżem Walecznych. Po ogłoszeniu stanu wojennego wielokrotnie była przesłuchiwana przez SB.  W latach 80. spisała swoje wspomnienia z okresu okupacji. Od 1990 roku była członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i przewodniczącą Komisji Historycznej przy Zarządzie Okręgu. Wydawała „Zeszyty Historyczne Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Piotrkowie Trybunalskim”. Honorowa Obywatelka Piotrkowa Trybunalskiego. Zmarła 28 XII 2021.

 

Henryk Atemborski ps. „Pancerny” (1928–2021) – żołnierz Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych, Żołnierz Wyklęty, w latach 80. członek Zarządu Regionu Rzeszowskiego NSZZ „Solidarność” i delegat na I Zjazd Krajowy w Gdańsku w 1981 roku.  Zmarła 29 XII 2021.

 

Jerzy Pomin (1943–2021) – prawnik, adwokat, w latach 1997–2001 członek Trybunału Stanu. W latach 80. współpracował z opozycją demokratyczną, jako doradca prawny jawnych i następnie podziemnych struktur „Solidarności”. Razem z adwokatem Janem Turskim był pierwszym adwokatem, który odwiedził internowanych w Gębarzewie, później jeździł tam wielokrotnie, a także do internowanych przebywających czasowo w szpitalu w Gnieźnie. W latach 1982–1988 występował jako obrońca w wielu procesach politycznych przed sądami powszechnymi, wojskowymi i kolegiami ds. wykroczeń jako pełnomocnik internowanych. W 2015 roku otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności. Zmarł 29 XII 2021.

 

Andrzej Nowakowski (1948–2021) – wieloletni ordynator Oddziału Chirurgii Kręgosłupa Rehabilitacyjno-Ortopedycznego Szpitala Klinicznego im. Wiktora Degi w Poznaniu, a także przez 10 lat jego dyrektor, opiekun i mentor wielu pokoleń lekarzy ortopedów i traumatologów. Założyciel NSZZ „Solidarność Służy Zdrowia” w Poznaniu i od grudnia 1981 roku do czerwca 1989 roku przewodniczący zdelegalizowanej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Państwowego Szpitala Klinicznego nr 4 w Poznaniu, koordynator pomocy medycznej udzielanej osobom związanym z „Solidarnością” i ukrywającym się przed Służbą Bezpieczeństwa, rodzinom internowanych i aresztowanych i potrzebującym. Od 1982 do 1989 roku koordynator medyczny darów przekazywanych do Polski z Francji i innych krajów zachodniej Europy do Poznania. W 1982 roku zwolniony z Akademii Medycznej w Poznaniu i przywrócony do pracy w 1983 roku, po odwołaniu złożonym w Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W stanie wojennym inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa, szykanowany, odsuwany od zajęć dydaktycznych ze studentami, zatrzymywany przez milicję. Współzałożyciel i redaktor serii monograficznej „Biblioteka Ortopedyczna i Traumatologiczna. Prezes Sekcji Spondyloortopedii PTOiTr i prezes Polskiego Towarzystwa Kręgosłupowego (Polish Spine Society). Wieloletni Kanclerz Kapituły Medalu im. Wiktora Degi PTOiTr, Inicjator powołania Muzeum Ortopedii i Traumatologii Polskiej w Poznaniu i pierwszy jego kustosz. Zmarł 29 XII 2021.

 

Jan Mayzel (1930–2021) – aktor znany m.in. z filmów Rozmowy kontrolowane, Miś, Co mi zrobisz jak mnie złapiesz i Kingsajz, a także takich seriali jak Tygrysy Europy, Alternatywy 4, Kariera Nikodema Dyzmy i lan. Prywatnie był mężem Zofii Merle, pierwszą jego żoną była Zofia Kucówna. Zmarł 30 XII 2021.

 

Jerzy Goiński (19572021) – działacz związkowy, wieloletni przewodniczący „Solidarności” w ArcelorMittal Poland, członek Komisji Krajowej oraz Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność”, delegat na Kongres Krajowego Sekretariatu Przemysłu Metalowego NSZZ „Solidarność” i członek Rady Krajowej Sekcji Hutnictwa, jeden z negocjatorów pakietu socjalnego podpisanego w 2004 roku, związanego z prywatyzacją Polskich Hut Stali, w skład których wchodził dąbrowski kombinat. Z „Solidarnością” związany od 1980 roku, po ponownej rejestracji związku pełnił funkcję wiceprzewodniczącego „Solidarności” w Hucie Katowice. W 2006 roku został szefem związku w oddziale ArcelorMittal Poland w Dąbrowie Górniczej, a od 2010 roku sprawował funkcję przewodniczącego w całym AMP. Zmarł 1 I 2022.

 

Janusz Łęski (1930–2022) – reżyser i scenarzysta filmowy, twórca wielu kultowych seriali dla dzieci i młodzieży, m.in. Rodzina Leśniewskich (1978), Kłusownik (1980), Przygrywka (1982), Urwisy z Doliny Młynów (1985), Klementynka i Klemens – gęsi z Doliny Młynów (1986), Janka (1989). Zmarł 1 I 2022.

 

Mirosław Kowalski (1954–2022) – dziennikarz i redaktor literacki, wydawca, w 1981 roku pracował w dziale kultury tygodnika „Solidarność”, a w latach 1982–1983 zarządzał warszawskim biurem „Financial Timesa”, w latach osiemdziesiątych szef podziemnej NOW-ej, po 1989 roku przez długi czas był najważniejszym promotorem polskiej fantastyki, wydawał m.in. Sapkowskiego, Oramusa, Dukaja i Huberatha. W 1989 roku doprowadził do przekształcenia NOW-ej w tzw. „SuperNową”. Pisał też artykuły do miesięcznika „Jazz Forum”. Zmarł 2 I 2022.

 

Lucyna Janik ps. „Bogna” (1921–2022) żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych Armii Krajowej, m.in łączniczka płk. Stanisława Borodzicza ps. „Wara”, zasłużona społeczniczka, pisarka, wybitna pedagog, polonistka Zespołu Szkół Rolniczych w Gołotczyźnie, popularyzatorka idei pozytywizmu. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Sygnetem Niepodległości Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci. Zmarła 2 I 2022.

 

Danuta Muszyńska-Zamorska (1931–2022) – polska malarka, witrażystka i gobeliniarka, znana jest również z licznych akcji charytatywnych na rzecz dzieci, za co nagrodzona została Orderem Uśmiechu. Podstawową dziedziną swej działalności artystycznej uczyniła malarstwo akwarelowe i olejne, którego motywem przewodnim stały się portrety dzieci i sceny macierzyństwa. W latach 70. i 80. XX w. obrazy artystki prezentowane były w Polsce i za granicą w ramach cyklu „Dzieci świata”. Reprodukcje obrazów wydane zostały także przez Krajową Agencję Wydawniczą w serii pocztówek. W 1979 roku praca pt. „Dziewczynka z gołębiem”, wykonana w gobelinie na podstawie wcześniejszego obrazu olejnego, wręczona została Janowi Pawłowi II podczas jego pierwszej pielgrzymki do ojczyzny. Jej prace były prezentowane na ok. 200 wystawach w Polsce i za granicą, m.in. w Berlinie, Pradze, Bratysławie, Sofii, Brukseli, Poczdamie, Kolonii i Toronto. Zmarła 2 I 2022.

 

Piotr Rzewuski (1956–2022) – działacz „Solidarności” i Solidarności Walczącej. Od września 1980 roku w NSZZ „Solidarność”, w 1981 roku wiceprzewodniczący Komisji Zakładowej, w 1982 współorganizator MKK w Warszawie, organizator sieci kolportażu działającej do 1989 roku, akcji ulotkowych, malowania na murach i druku. W latach 1982–1984 wydawca (z Jackiem Turskim) podziemnego pisma „Druk”, od 1982 do1985 roku działacz Grup Oporu Solidarni, szef grupy grochowskiej, uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy Praga-Południe. 4 listopada 1982 roku aresztowany, osadzony w AŚ w Warszawie Mokotowie, w sierpniu 1983 roku zwolniony na mocy amnestii. W lipcu 1985 roku ponownie aresztowany, skazany przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe na 2,5 roku pozbawienia wolności, we wrześniu 1986 roku zwolniony na mocy amnestii. W latach 1987–1988 współpracownik Komisji Interwencji i Praworządności Regionu Mazowsze, organizator przerzutu powielacza i materiałów poligraficznych do Czechosłowacji. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 3 I 2022.

 

Zbigniew Łój (1945–2022) – hokeista na trawie (bramkarz), olimpijczyk z Monachium (1972), zawodnik HKS Siemianowiczanki. Wystąpił 16 razy w drużynie narodowej, także podczas mistrzostw Europy w Brukseli (1970). Z zawodu ślusarz, wieloletni pracownik Huty „Jedność”. Zmarł 3 I 2022.

 

Andrzej Nowak (1959–2022) – gitarzysta, kompozytor i producent muzyczny. Założyciel zespołu TSA. W latach 80. grał z Tadeuszem Nalepą i Martyną Jakubowicz, współtworzył także sesję I Ching. W 1999 roku założył zespół Złe Psy. W 2008 roku wystąpił w filmie dokumentalnym Teoria hałasu (odc. 5) z serii Historia polskiego rocka w reżyserii Leszka Gnoińskiego i Wojciecha Słoty. Zmarł 4 I 2022.

 

Witold Kopeć (1959–2022) – aktor teatralny i filmowy, reżyser, działacz społeczny i pedagog, związany z Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie, znany z seriali, m.in. takich jak Komisarz Aleks, Wojenne dziewczyny, M jak Miłość czy Prawo Agaty. Zagrał także w filmach na dużym ekranie – Listach do M., Paniach Dulskich oraz Pragnienie miłości. Zmarł 4 I 2022.

 

Ryszard Szetela (1938–2022) – aktor, lalkarz, reżyser wielu spektakli lalkowych, zawodowo związany z Teatrem Lalki i Aktora „Kacperek” w Rzeszowie, którego był dyrektorem przez cztery lata, laureat wielu nagród na festiwalach w kraju i za granicą. Zasłużony członek ZASP, od wielu lat czynnie zaangażowany w działalność w Oddziałowej Komisji Rewizyjnej w Krakowie. Zmarł 4 I 2022.

 

Leon Kaleta (1912–2022) – major Wojska Polskiego w stanie spoczynku, uczestnik II wojny światowej, dostał się do sowieckiej, a potem niemieckiej niewoli, walczył w Batalionach Chłopskich, potem w Armii Krajowej. Po wojnie aktywny działacz ruchu ludowego, w latach 80. XX wieku założył w rodzinnych Sobowicach Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 4 I 2022.

 

Andrzej Żurkowski (1956–2022) – doktor inżynier transportu, w latach 2001–2005 prezes PKP Intercity, w latach 2006–2021 dyrektor Instytutu Kolejnictwa. Zmarł 4 I 2022.

 

Janina Gruszczyńska-Jasiak ps. „Porzęcka”, „Janka” (1922– 2022) – sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim, od jesieni 1941 roku w Związku Walki Zbrojnej, a następnie w harcerskim batalionie „Wigry” AK, przeszła szkolenie sanitarne i bojowe, brała czynny udział w Powstaniu Warszawskim na Starym Mieście, ranna 13 sierpnia 1944 roku od wybuchu czołgu na Kilińskiego. 2 września 1944 roku, po wycofaniu się oddziałów powstańczych kanałami do Śródmieścia i na Żoliborz, pozostała dobrowolnie z ciężko rannymi kolegami, których nie można było ewakuować kanałami, opuściła Stare Miasto wynosząc na plecach ciężko rannego Jerzego Szymańskiego ps. „Ikar”. Od 1971 roku mieszkała w Poznaniu. Zmarła 5 I 2022.

Stanisław Turek (1955–2022) – żużlowiec, sport żużlowy uprawiał w latach 1975–1982, przez całą karierę reprezentując barwy klubu Unia Leszno. Siedmiokrotny medalista drużynowych mistrzostw Polski: dwukrotnie złoty 1979,1980), dwukrotnie srebrny (1977, 1982) oraz trzykrotnie brązowy (1975, 1976, 1981)). Złoty medalista młodzieżowych drużynowych mistrzostw Polski, Młodzieżowego Pucharu Polskiego Związku Motorowego (Opole 1977). Zmarł 5 I 2022.

Andrzej Piotrowski (1945–2022) – przyrodnik, muzealnik, podróżnik i fotograf, autor prac naukowych i popularno-naukowych na temat paleontologii, muzeologii, historii badań polarnych i geografii, pomysłodawca i dyrektor Muzeum Badań Polarnych w Puławach, pierwszego tego typu muzeum w Polsce. Pracował m.in. w Instytucie Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk, Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym, był też kierownikiem Muzeum Ewolucji w Ogrodzie Botanicznym PAN. Zorganizował ponad 20 wystaw związanych ze swoimi zainteresowaniami, w 2021 roku ukazała się jego książka Gdzie narozrabiał kruk. Wyspiarski świat Sachalina i Kurylów o archipelagach bezludnych rosyjskich wysp. Zmarł 5 I 2022.

 

Ks. dr Andrzej Jedynak (1946–2022) – emerytowany proboszcz parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej w Gromniku, kaznodzieja, wychowawca, społecznik, autor wielu pozycji książkowych, w tym czterotomowego dzieła Porąbka Uszewska. Dzieje wsi i parafii, czy też Martyrologia duchowieństwa Diecezji Tarnowskiej w okresie okupacji hitlerowskiej. Przewodnik PTTK, jedyny kapłan w Polsce, który uzyskał państwowe uprawnienia przewodnika przed 1989 rokiem. Zmarł 6 I 2022.

 

Teresa Aksinowicz-Jander (1954–2022) – aktorka znana z ról w polskich serialach, takich jak Pierwsza miłość czy Na dobre i na złe, przez wiele lat współpracowała z Wrocławskim Teatrem Lalek. Zmarła 6 I 2022.

 

Wojciech Boratyński (1987–2022) – dziennikarz i wydawca. Pracował m.in. w „Super Expressie”, gdzie zajmował się tematyką ekonomiczną w dziale SuperBiznes i wydawał stronę główną portalu Se.pl, w Radiu ZET i Polsat News. Zmarł 7 I 2022.

 

Przemysław Gąsiorowicz (1978–2022) – aktor teatralny i filmowy, od 2007 roku związany zawodowo z Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie. Laureat głównej nagrody w kategorii „Aktor” na III Festiwalu Teatrów Niewielkich 2007, nagrody za autorski monodram „Gombrotypy” wg tekstów Witolda Gombrowicza oraz licznych nagród na wielu ogólnopolskich przeglądach i konkursach kabaretowych, realizacjach telewizyjnych. Występował w serialach telewizyjnych (m.in. Klan, Samo życie, Pierwsza miłość, Plebania, M jak miłość, Magda M., Bulionerzy, Kryminalni, Pitbull, Faceci do wzięcia, Na dobre i na złe, Ludzie Chudego). Zmarł 8 I 2022.

 

Mirosław Basiewicz (1957–2022) – wydawca, działacz opozycyjny, na początku lat 80. pracował w stołecznej milicji, gdzie próbował zakładać związki zawodowe, przez co stracił pracę i po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany w Białołęce, gdzie spędził siedem miesięcy. Po wyjściu na wolność wrócił na Suwalszczyznę. Razem z Piotrem Bajerem i Stanisławem Kowalczykiem stworzył Obywatelski Komitet Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945, który w latach osiemdziesiątych ustalał nazwiska pomordowanych w czasie Obławy Augustowskiej. Zmarł 9 I 2022.

 

Ludwik Tokarz (1951–2022) – trener narciarstwa biegowego, wychował kilka pokoleń biegaczy narciarskich. Od 1983 roku przez 11 lat trener w Klubie Sportowym Podhale Nowy Targ. Wówczas spod jego ręki wyszło wielu medalistów i medalistek mistrzostw Polski, to on w Szkole Mistrzostwa Sportowego w Zakopanem kształtował początek kariery Justyny Kowalczyk. Zmarł 9 I 2022.

 

Jan Ciechanowicz herbu Mogiła (1946–2022) – pisarz, historyk, były działacz mniejszości polskiej na Litwie i deputowany do Rady Najwyższej ZSRR (1989–1991), członek honorowy Związku Szlachty Polskiej Kresów Wschodnich. Poliglota, deklarujący umiejętność posługiwania językami: angielskim, białoruskim, litewskim, niemieckim, polskim, rosyjskim, ukraińskim. Pracował jako tłumacz-referent w Instytucie Filozofii i Prawa AN Białorusi w Mińsku (1969) i tłumacz w Naukowo-Metodycznej Bibliotece Kultury Fizycznej i Sportu w Mińsku (1970), a także nauczyciel języka niemieckiego w Mejszagolskiej i Duksztańskiej polskich szkołach średnich rejonu wileńskiego (1970–1975). Korespondent dziennika „Czerwony Sztandar” w Wilnie (1975–1983), wykładowca filozofii, etyki i religioznawstwa w Wileńskim Państwowym Instytucie Pedagogicznym ( 1975–1983), i filozofii w Wileńskim Państwowym Uniwersytecie (1975–1976), docent w Litewskiej Filii Moskiewskiej Akademii Nauk Społecznych w Wilnie (1983–1986) i Katedrze Filozofii Wileńskiego Państwowego Instytutu Pedagogicznego (1986–1991), nauczyciel języka niemieckiego w szkole średniej im. Mścisława Dobużyńskiego w Wilnie (1992), w Zespole Szkół imienia króla Władysława Jagiełły w Niechobrzu koło Rzeszowa (2000–2008) i w Zespole Kolegiów Nauczycielskich w Tarnobrzegu (2001–2011), lektor języka niemieckiego, rosyjskiego i litewskiego w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy (1993–1994), wykładowca etyki biznesu w Wyższej Szkole Biznesu w Sanoku (2005–2006). Współorganizator Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Polaków na Litwie, założyciel Polskiej Partii Praw Człowieka oraz innych organizacji polonijnych. Jako „Human Rights Activist” został laureatem kilku wyróżnień amerykańskich i międzynarodowych. Zmarł 10 I 2022.

 

Karol Stefaniak ps. „Kajtek” (1931–2022) – łącznik i strzelec w batalionie „Miłosz” kompanii w III plutonie „Kilofa”, ostatni głuchoniemy powstaniec warszawski, ranny 5 września 1944 roku wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Zmarł 10 I 2022.

 

Stefan Dembowski (1954–2022) – wokalista i multiinstrumentalista, kompozytor i aranżer, założyciel i lider grającej szlagiery kapeli Balkan Express, stał też na czele zespołu Tyrolska Kapela Stefana. Zmarł 10 I 2022.

 

Karol Jerzy Nowakowski „Pjus” (1982– 2022) – raper, felietonista i copywriter. Wrocławianin, ale od 2001 roku związany z zespołem „2cztery7” z Warszawy, gdzie mieszkał od 1993 roku. W 2009 roku ukazał się pierwszy album solowy rapera zatytułowany Life After Deaf. W latach 2002–2009 wystąpił także gościnnie na jedenastu albumach – współpracował z takimi wykonawcami jak: Ten Typ Mes, Numer Raz, Molesta Ewenement, DJ, Deck, Pezet, Eldo czy Flexxip. Po długiej przerwie spowodowanej m.in. postępująca chorobą słuchu i mowy zdecydował się na powrót do działalności artystycznej i stworzył nietypowy projekt – album muzyczny Słowowtóry (neologizm będący połączeniem wyrażeń sobowtóry i słowotwórstwo), na którym raperzy i wokaliści wykonywali gotowe teksty, których był wyłącznym autorem. Zmarł 12 I 2022.

Witold Antkowiak (1936–2022) – piosenkarz, gwiazda muzyki lat 50. i 60. Absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej we Wrocławiu w klasie śpiewu i kontrabasu, debiutował w Zespole Pieśni i Tańca Śląskiego Okręgu Wojskowego, śpiewał w Chórze A Capella Rozgłośni Wrocławskiej Polskiego Radia. W 1958 roku wraz ze Zbigniewem Dziewiątkowskim stworzył Duet Egzotyczny z repertuarem piosenek Ameryki Łacińskiej, który w 1963 roku przekształcił się w „Tercet Egzotyczny”. W latach 1959–1964 występował w radiu i telewizji, nagrał kilkanaście piosenek z Orkiestrami Stefana Rachonia, Henryka Debicha, Bogusława Klimczuka oraz Zygmunta Mahlika. Dokonał także nagrań dla Le Chant du Monde (Paryż) oraz Melodii (Leningrad). Występował m.in. w ZSRR, NRD, Finlandii, Szwecji, Francji oraz na Węgrzech. Zmarł 12 I 2022.

Andrzej Kozioł (1949–2022) – były piosenkarz zespołu VOX, przez prawie 20 lat współtworzył męski kwartet znany z takich piosenek jak Bananowy Song czy Rycz mała rycz. Zmarł 13 I 2022.

 

Janusz Sołtysik (1944–2022) – saksofonista, klarnecista i pianista, w latach sześćdziesiątych związany ze studenckim środowiskiem Politechniki Częstochowskiej jako członek zespołu dixielandowego Klubu Studenckiego „Filutek”, założyciel Stowarzyszenia Jazzowe w Częstochowie, w którym pełnił funkcję prezesa, a następnie prezesa honorowego. Przez wiele lat związany z zespołem Five O’Clock Orchestra, laureat prestiżowego wyróżnienia „Złota Tarka” na Międzynarodowym Festiwalu Old Jazz Meeting, członek Polskiego Stowarzyszenia Jazzu Tradycyjnego. Zmarł 14 I 2022.

 

Luba Matraszek (1941–2022) – prawniczka, absolwentka prawa na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i zawodowo związana z macierzystą uczelnią, na której zrobiła doktorat i pracowała w latach 1965–2006. Członek Rady Państwowego Muzeum na Majdanku, wieloletnia Przewodnicząca Oddziału Lubelskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce. Odgrywała ważną rolę w rozwijaniu i popularyzowaniu kultury żydowskiej zarówno wśród Żydów, jak i Polaków. Zmarła 14 I 2022.

 

Wiktor Bołba (1957–2022) kustosz muzeum Legii Warszawa, które powstało z jego inicjatywy i dzięki jego pamiątkom, historyk, autor książek o Kazimierzu Deynie i Lucjanie Brychczym, współtwórca kibicowskiego magazynu „Nasza Legia”, jeden z twórców ruchu kibicowskiego i współzałożyciel Żylety. Przegrał walkę z COVID-19. Zmarł 17 I 2022.

 

Damian Antoniewski (1979–2022) – znany jako DJ ANTEX muzyk sceny klubowej, na scenie muzycznej od ponad 20 lat, grał w wielu klubach w całym kraju, występował także na scenach w innych krajach Europy, m.in. w Anglii. Przez wiele lat był rezydentem klubu Protector. Chorował na COVID-19. Zmarł 17 I 2022.

 

Maciej Klimczak (1944–2022) – ratownik Beskidzkiej Grupy GOPR w sekcji Szczyrk, w latach 60. był naczelnikiem Grupy Krynickiej GOPR, był także instruktorem ratownictwa górskiego. Zmarł 18 I 2022.

 

Stanisław Grędziński (1945–2022) – lekkoatleta specjalizujący się w biegach na 400 metrów, trzykrotny mistrz Polski, dwukrotny mistrz Europy i wystąpił na igrzyskach olimpijskich. Na swoim koncie miał też kilka rekordów Polski, w tym na nietypowym dystansie 200 metrów przez płotki. Związany z Górnikiem Wałbrzych, ale także Śląskiem Wrocław. Po zakończeniu kariery sportowej został działaczem i był m.in. prezesem wałbrzyskiego Górnika. Zmarł 19 I 2022.

 

Marek Grala (1954–2022) – poeta, Laureat Nagrody Poetyckiej im. Kazimiery Iłłakowiczówny 1984 za najlepszy debiut poetycki roku za tom Przegryźć kaganiec, juror ogólnopolskich konkursów poetyckich i literackich: „Jesienna Chryzantema”, im. Władysława Broniewskiego „O liść dębu”, „O ludzką twarz człowieka”, im. Szaloma Asza. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Zmarł 19 I 2022.

 

Antonina Girycz-Dzienisiewicz (1939–2022) – aktorka teatralna, filmowa, serialowa i dubbingowa, znana z takich produkcji telewizyjnych, jak Rodzinka.pl, M jak miłość, Niania, Bulionerzy, Awantura o Basię, W labiryncie czy Czterdziestolatek. 20 lat później. Absolwentka Studia Dramatycznego we Wrocławiu, występowała w teatrach dramatycznych we Wrocławiu, w Teatrze im. Bogusławskiego w Kaliszu i Teatrze Lubuskim w Zielonej Górze, od 1967 roku do śmierci występowała w Teatrze Współczesnym w Warszawie. Zagrała w wielu spektaklach Teatru Telewizji, m.in. Strachu i nędzy III Rzeszy, Malowanej żonie, Dziadach czy Komu wierzycie. W swoim dorobku ma także 156 audycji i słuchowisk Teatru Polskiego Radia. Zmarła 20 I 2022.

 

Magdalena Omilianowicz (1961–2022) – dziennikarka-reportażystka „Fortuny”, „Polityki”, „Głosu Koszalińskiego”, „Przeglądu”, a ostatnio „Gazety Wyborczej”. Była też naczelną wydawanego przy Teatrze „Dialog” w Koszalinie poświęconego kulturze pisma „Dialog ART”. Największe uznanie zdobyły jej książki reporterskie, specjalizowała się w zagadnieniach społecznych i kryminalnych. Jej książka Mistrzynie kamuflażu. Jak piją Polki naświetliła zamiatany pod dywan problem tysięcy rodzin. Najgłośniejszą jej książką był reportaż o słynnym „wampirze z Bytowa” Leszku Pękalskim, który w 2019 roku miał wyjść na wolność, Jak rodzi się zło. Chorowała na COVID. Zmarła 21 I 2022.

 

Tadeusz Fogiel (1946–2022) – dziennikarz i menedżer piłkarski. Od wielu lat mieszkał i pracował we Francji, gdzie był korespondentem m.in. „Przeglądu Sportowego”, a później także Interii i Polsatu Sport. Działał też jako agent piłkarski, reprezentując interesy m.in. Andrzeja Szarmacha, Jacka Bąka, czy Piotra Świerczewskiego. Zmarł 22 I 2022.

 

Barbara Krafftówna (1928–2022) – aktorka teatralna i filmowa, artystka kabaretowa i piosenkarka. Zagrała w kilkudziesięciu filmach, najwybitniejszą jej kreacją, a zarazem jedną z najdoskonalszych kreacji kobiecych w polskim kinie, była rola Felicji w filmie  Jak być kochaną (1962) w reżyserii Wojciecha Jerzego Hassa; za tę rolę otrzymała nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Francisco w 1962 roku. O dużych możliwościach aktorskich przekonywała już wcześniejsza rola Niury w Nikt nie woła Kazimierza Kutza z 1960 Inne filmowe kreacje to role w filmach Hassa Złocie (1961), Rękopisie znalezionym w Saragossie (1964) i Szyfrach (1966), a także Andrzeja Wajdy Popiele i Diamencie (1958) i obrazie Janusza Morgensterna Jutro premiera(1962).  Grała też w serialach: Przygodach Pana Michała, Czterech pancernych i psie. Po roku 2000 widzowie mogli ją zobaczyć w nowych polskich serialach telewizyjnych, m.in. Na dobre i na złe, M jak miłość oraz Niania. Zmarła 23 I 2022.

 

Janina Traczykówna (1030–2022) – aktorka teatralna i filmowa, znana z roli Michaliny Ostrzeńskiej w Nocach i dniach. Zagrała także, u boku Jana Kobuszewskiego, Barbarę w pierwszym polskim serialu Barbara i Jan, związana z teatrami Szczecina i Warszawy. Grała też w filmach Barei – Brunecie wieczorową porą i Misiu. Za rolę matki w Dniu świra była nominowana do nagrody filmowej Polskie Orły. Zmarła 23 I 2022.

Jacek Trznadel (1930–2022) – pisarz, poeta, tłumacz, krytyk literacki i publicysta, profesor nauk humanistycznych. Rozpoczął studia na Uniwersytecie Wrocławskim, kontynuował je na Uniwersytecie Jagiellońskim i Warszawskim. Od 1956 do 1970 roku był członkiem PZPR, w 1975 roku podpisał List 59. Od 1978 do 1983 roku pełnił funkcję dyrektora sekcji polskiej i profesora literatury polskiej Uniwersytetu paryskiej Sorbony, współpracował z paryską „Kulturą”. W 1989 roku był jednym z współzałożycieli Niezależnego Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej, a w 1990 roku jednym z inicjatorów powołania Polskiej Fundacji Katyńskiej (członek Rady). Najbardziej znaną jego publikacją jest Hańba domowa – zbiór wywiadów z pisarzami tworzącymi w okresie stalinizmu. 1994 roku wydał tom szkiców historycznych poświęconych sprawie Katynia Powrót rozstrzelanej armii, a także zbiór esejów z literatury polskiej i francuskiej oraz przekładów Ocalenie tragizmu, rok później – zbiór opowiadań katyńskich Z popiołu czy wstaniesz?, za który w 1999 roku otrzymał nagrodę im. Leszka Proroka. W 1997 roku w opracowaniu redakcyjnym Jacka Trznadla ukazało się pierwsze polskie wydanie książki Katyń. Zbrodnia bez sądu i kary autorstwa Józefa Mackiewicza. Opublikował też kilka zbiorów poezji. Zaangażował się politycznie – w 1994 był członkiem komisji opracowującej projekt konstytucji RP z ramienia Solidarności, a w 1995 roku był przewodniczącym komitetu wyborczego Jana Olszewskiego w wyborach prezydenckich. W 1997 otrzymał Nagrodę im. Jerzego Łojka Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku za „walkę z fałszem i zdradą w życiu narodowym”. Zmarł 23 I 2022.

 

Czesław Krakowski (1950–2022) – przedsiębiorca, magister inżynier rolnictwa, absolwent Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, polityk PSL, senator III kadencji. Od 1973 prowadzi gospodarstwo rolne i hodowlę koni na obrzeżach Płocka. Był przewodniczącym rady nadzorczej Banku Spółdzielczego Mazowsze i prezesem Mazowieckiego Związku Hodowców Zwierząt Futerkowych i właścicielem Hotelu Płock, a od 2006 także browaru restauracyjnego Browar w Hotelu Płock. Zmarł 23 I 2022.

 

Tadeusz Bradecki (1955–2022) – aktor i reżyser teatralny, absolwent wydziałów aktorskiego i reżyserii dramatu krakowskiej PWST, związany z Teatrem Starym w Krakowie w latach 1977–1990 jako aktor i reżyser, od 1990 do 1996 roku dyrektor naczelny i artystyczny. Za jego kadencji Stary Teatr został członkiem Unii Teatrów Europy, od 2007 roku dyrektor artystyczny Teatru Śląskiego w Katowicach. Wykładowca na London Academy of Music and Dramatic Art. Grał m.in. u Jerzego Grzegorzewskiego, Andrzeja Wajdy, Giovanniego Pampiglione, wystąpił w filmach Krzysztofa Zanussiego i Krzysztofa Kieślowskiego. Autor tekstu piosenki „Kiedyś nadejdzie taki dzień” z płyty Nawet Grzegorza Turnaua. Zmarł 24 I 2022.

 

Jan Michalik (1948–2022) – zapaśnik, olimpijczyk z Meksyku (1968) i Monachium (1972). Walczył w stylu klasycznym w kategorii muszej i koguciej. Mistrz Polski w kategorii muszej w latach 1968–1971 oraz w kategorii koguciej w 1973 roku. W roku 1972 jako pierwszy Polak wywalczył tytuł mistrza Europy, a w 1973 wicemistrza świata oraz mistrza Europy. Zmarł 25 I 2022.

 

Jacek Smagowicz (19–2022) – działacz opozycji antykomunistycznej i NSZZ „Solidarność”, uczestnik wydarzeń Marca 1968 w Krakowie. Od września 1980 roku członek i działacz NSZZ „Solidarność”, od 1990 roku członek Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Małopolska, a w latach 1992–2010 Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego organizator strajku okupacyjnego w Polmozbycie Kraków, uczestnik strajku w Nowohuckim Przedsiębiorstwie Instalacji Przemysłowych Montin, za co został zwolniony z pracy. Aresztowany 19 kwietnia 1982 roku i skazany za kontynuowanie działalności związkowej, po zwolnieniu z wiezienia współorganizator manifestacji i akcji protestacyjnych. Wielokrotny uczestnik Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej. Członek Komisji Weryfikacyjnej dla b. funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa w Krakowie. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 25 I 2022.

 

Przemysław Górny (1932–2022) – działacz antykomunistyczny w okresie PRL, następnie działacz społeczny. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 1955–1959 był przewodniczącym Zrzeszenia Studentów Polskich na UW i jednym z organizatorów manifestacji powitania prymasa Stefana Wyszyńskiego w listopadzie 1956 roku. W maju 1955 roku był jednym z założycieli Związku Młodych Demokratów, a w grudniu 1957 współtworzył  Ligę Narodowo-Demokratyczną, wielokrotnie zatrzymywany przez  milicję i SB. W 1961 roku skazany za przynależność do tajnego związku wrogiego Polsce Ludowej na dwa lata więzienia. W 1968 roku skreślony z listy studentów, przeszedł na rentę i wyłączył się z działań politycznych. Po wznowieniu studiów w 1970 roku uzyskał absolutorium, po 1989 roku działał społecznie, wstąpił do Narodowego Towarzystwa Oświatowego, był twórcą, a następnie opiekunem Młodzieżowego Korpusu Ochrony Środowiska w Warszawie. Zmarł 25 I 2022.

 

Kamila Wyrębska (1952–2022) – nauczycielka Zespołu Szkół nr 24 w Bydgoszczy, pracę zaczęła jako nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej w SP nr 40, po ukończeniu studiów i zdobyciu uprawnień została nauczycielką języka angielskiego, ceniona pedagog, która za swoją pracę otrzymała tytuł „Superbelfra”. Zmarła 27 I 2022.

 

Konstanty Kopf ps. „Pewny” (1919–2020) – żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych, przez półtora roku, będąc w Pogotowiu Akcji Specjalnej NSZ, walczył z Niemcami, Ukraińcami i Sowietami. Pod ostrzałem wroga – na własnych plecach – wyniósł swojego dowódcę z pola walki, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych, w 1946 roku został aresztowany i torturowany w więzieniu w Rzeszowie, funkcjonariuszom UB nie udało się go złamać. Wieloletni prezes Okręgu Małopolskiego Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. Zmarł 30 I 2022.

 

Włodzimierz Wiśniewski ps. „Szczerba” (1927–2022) – „Szarych Szeregów”, m.in. śledził niemieckich agentów i uczestniczył w akcjach małego sabotażu, po wybuchu Powstania Warszawskiego został włączony do 2. kompanii. „Corda” batalionu „Chrobry” i brał udział w walkach na Woli w rejonie ulic: Żelaznej, Złotej, Siennej, wraz z kompanią „Corda” włączony do batalionu szturmowego kpt. „Ruma” uczestniczył w akcjach bojowych m.in. w rejonie ulic Waliców, Grzybowskiej, Królewskiej oraz w obronie pl. Grzybowskiego. Za udział w ataku na Hale Mirowskie, będący nieudaną próbą przebicia powstańców ze Starówki otrzymał Krzyż Walecznych i awans na starszego strzelca. Ranny, dostał się do niewoli, jeniec stalagów Lamsdorf i Markt Pongau, po wyzwoleniu wstąpił do II Korpusu we Włoszech. Do kraju wrócił z Anglii w 1947 roku. Pracował w IMiGW, jako inżynier hydrolog. Zmarł 30 I 2022.

 

Władysław Gołąb (1931–2022) – adwokat, działacz społeczny, wieloletni prezes Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach. W 1944 roku stracił wzrok z powodu wybuchu miny, mimo tego ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódzkiego, a w 1955 roku zdał egzamin adwokacki i uzyskał uprawnienia adwokata jako pierwsza osoba niewidoma w Polsce. Praktykował m.in. jako radca prawny w Polskim Związku Niewidomych, od drugiej połowy lat 40. działał na rzecz środowiska niewidomych, zaczynając od funkcji kierownika kursów ds. walki z analfabetyzmem, współtworzył Związek Spółdzielni Niewidomych, publikował artykuły na tematy prawnicze i społeczne m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Więzi” oraz pismach branżowych, przez ponad 35 lat redagował „Encyklopedię prawa”, periodyk skierowany do osób niewidomych i słabowidzących. Działacz Polskiego Związku Niewidomych, związany również ze Związkiem Ociemniałych Żołnierzy RP, w latach 1997–2004 wiceprezydent Międzynarodowego Kongresu Ociemniałych Inwalidów Wojennych. Zmarł 31 I 2022.

 

Prof. Bogdan Walczak (1942–2022) – językoznawca, polonista, slawista, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członek Zarządu Polskiego Komitetu Międzynarodowej Organizacji Unifikacji Neologizmów Terminologicznych. Historyk języka, popularyzator zagadnień językoznawczych i normatywistycznych, zwłaszcza z zakresu kultury języka. Pracował na Uniwersytecie w Lyonie jako lektor języka polskiego, pełnił funkcję zastępcy dyrektora Letniej Szkoły Kultury i Języka Polskiego, dziekana Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej, prorektora ds. ogólnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza oraz wiceprezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Zmarł 1 II 2022.

 

Alicja Czarnecka ps. „Luśka”(1926–2022) – sanitariuszka w czasie powstania warszawskiego, w konspiracji Armii Krajowej od 1943 roku (II Obwód „Żywiciel” (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – zgrupowanie „Żniwiarz”). Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1983), Warszawskim Krzyżem Powstańczym (1983), Krzyżem Partyzanckim (1983), Krzyżem Armii Krajowej (1995), Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju (1978), Odznaką Pamiątkową Akcji „Burza” (1984). Awansowana na stopień podporucznika w 2001roku i porucznika w roku 2004. Zmarła 2 II 2022.

 

Sebastian Banaszczyk (1975–2022) – aktor teatralny i filmowy, absolwent Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu. W 1999 roku rozpoczął współpracę z częstochowskim teatrem, z którym związany był do śmierci. Grał m.in. w spektaklach: Śluby panieńskie, Testosteron, Królowa Śniegu, Czyż nie dobija się koni?, Przyjazne dusze, Mayday, Czechow. Żarty z życia. Występował też na deskach Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu. Znany z ról w serialach: Klanie, Pierwszej miłości czy Fali zbrodni. Zmarł 2 II 2022.

 

Sławomir Arabski (1933–2022) – architekt, rysownik, autor licznych karykatur sportowców i polityków, wykładowca akademicki, członek łódzkiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz Stowarzyszenia Artystów Karykatury w Warszawie, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, Od 1975 roku starszy wykładowca w Instytucie Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej, ponadto wykładowca na Politechnice w Moguncji. W latach 1965 –1990 pracował jako rysownik karykaturzysta dla Dziennika Łódzkiego, Ekspresu Ilustrowanego, Karuzeli, Szpilek, Odgłosów, Kalejdoskopu Kulturalnego i Wydawnictwa Łódzkiego oraz prasy zagranicznej. Wystawy jego karykatur odbywały się m.in. Niemczech, USA, Szwecji, na Ukrainie, a także w Polsce. Nagradzany w wielu konkursach architektonicznych i urbanistycznych. Zmarł 2 II 2022.

 

Marian Haczyk (1933–2022) – lekkoatleta z sukcesami w rzucie oszczepem i podnoszeniu ciężarów, pionier wiejskiego sportu w Polsce, zaczynał karierę w Ludowych Zespołach Sportowych, były reprezentant Polski w rzucie oszczepem ze słynnej polskiej szkoły oszczepu prowadzonej przez Zygmunta Szelesta, najwybitniejszego w historii trenera oszczepników. W latach 60. ustanowił rekord LZS w rzucie oszczepem (76,99 metrów). Zmarł 3 II 2022.

 

Marcin Leśniewski (1948–2022) –brydżysta, Arcymistrz Światowy (PZBS), World Grand Master (WBF), European Grand Master oraz European Champion w kategoriach Open i Mixed (EBL), odznaczony w 1995 roku brązową odznaką PZBS, zawodnik drużyny SPS Construction I Kielce. Zmarł 3 II 2022.

 

Ppłk Artur Filipowicz (1968–2022) – oficer i dowódca sił zbrojnych, stworzył od podstaw i dowodził 151. batalionem lekkiej piechoty w Skwierzynie, wchodzącym w skład 12. Wielkopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej. Ostatnie święta Bożego Narodzenia spędził ze swoimi żołnierzami na służbie na granicy polsko-białoruskiej. Zmarł 3 II 2022.

 

Maria Nurowska (1944–2022) – powieściopisarka i nowelistka. Absolwentka filologii polskiej i słowiańskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutowała w 1974 roku w miesięczniku „Literatura”. Jej książki przetłumaczono na kilkanaście języków. Najbardziej znane jej powieści to „Hiszpańskie oczy”, „Rosyjski kochanek”, „Miłośnica”, „Sprawa Niny S”, „Nakarmić wilki” i „Mój przyjaciel zdrajca” o pułkowniku Ryszardzie Kuklińskim. Była członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Zmarła 3 II 2022.

Jarosław Marek Rymkiewicz (1935–2022) – poeta, eseista, dramaturg i krytyk literacki Jarosław Marek Rymkiewicz, autor dwóch powieści, które stały się przyczynkiem do najważniejszych debat lat osiemdziesiątych: na temat stanu wojennego „Rozmowy polskie latem” (1983) o sensie polskości i dążeniu do niepodległości oraz stosunków polsko-żydowskich „Umschlagplatz” wydana pierwotnie w 1988 roku w Paryżu, kilkakrotnie wznawiana przez podziemne wydawnictwa w Polsce, oficjalnie ukazała się dopiero w 1992 roku, przetłumaczona na francuski (1989), niemiecki (1993) i angielski (1994). Jako eseista koncentrował się na historii Polski (okres zaborów, II wojna światowa). Człowiek Roku 2011 „Gazety Polskiej”, laureat nagrody im. Lecha Kaczyńskiego w 2016 i Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości oraz laureat Nagrody Mediów Publicznych w 2019 w kategorii słowo. Zmarł 3 II 2022.

 

Jerzy Osiatyński (1941–2022) – ekonomista i polityk, profesor nauk ekonomicznych, poseł na Sejm X, I, II i III kadencji, minister-kierownik Centralnego Urzędu Planowania w latach 1989–1991 i minister finansów od 1992 do 1993 roku, w latach 2013–2019 członek Rady Polityki pieniężnej. Był absolwentem Wydziału Handlu Zagranicznego Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, gdzie zrobił doktorat i habilitację. W 1990 roku otrzymał tytuł naukowy profesora nauk ekonomicznych. Był profesorem w Instytucie Nauk Ekonomicznych PAN. Od 1963 do 1967 roku należał do PZPR. Od 1980 roku związany z „Solidarnością”. W roku 2010 prezydent Lech Kaczyński powołał go na członka Narodowej Rady Rozwoju, a w październiku tego samego roku został doradcą prezydenta Bronisława Komorowskiego ds. ekonomicznych. Zmarł 4 II 2022.

 

Ryszard Kubiak (1950–2022) – wioślarz, sternik, był zawodnikiem KKW i Zawiszy Bydgoszcz. Wielokrotny był mistrz Polski w różnych osadach. Brał udział w trzech olimpiadach: w Monachium w 1972 roku, w Montrealu w 1976 roku i w Moskwie w 1980 roku, gdzie zdobył złoty medal. Dwa razy stawał na podium mistrzostw świata jako sternik dwójki, zdobywając srebro w 1975 roku oraz brąz w 1978 roku.  Zmarł 5 II 2022.

 

Artur Borkowski (1957–2022) – dziennikarz, wieloletni redaktor naczelny Kuriera Lubelskiego w 2001 roku. Był absolwentem prawa na Uniwersytecie Marii Curii-Skłodowskiej, na studiach pracował m.in. w Akademickim Radiu „Centrum” , do Kuriera Lubelskiego trafił w pierwszej połowie lat 80., a w 2001 roku został jego redaktorem naczelnym. Jego pasjami były muzyka (współtworzył konkurs „Diamenty Lublina” dla młodych wokalistów) oraz pomaganie zwierzętom, co realizował organizując zbiórki na rzecz lubelskiego schroniska oraz przytuliska dla psów i kotów w Rachowie Starym koło Kraśnika. Przegrał walkę z COVID-19. Zmarł 6 II 2022.

 

Gustaw Dach ps. „Wołyniak” (1924–2022) – jeden z ostatnich żołnierzy Zgrupowania Partyzanckiego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. W czasie niemieckiej okupacji prowadził działalność niepodległościową w szeregach Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej na terenie Radymna. Wraz z całym AK-owskim oddziałem por. „Swena” wstąpił w 1944 roku do MO, gdy 15 maja 1945 roku cała grupa AK-owców „zdezerterowała” wstąpił do oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego por. Stefana Woźnickiego ps. „Weuward”. Po rozwiązaniu oddziału „Weuwarda” pełnił służbę w osobistej ochronie mjr. Franciszka Przysiężniaka „Ojciec Jan”. W 1946 roku aresztowany przez UB, skazany go na 2 lata za dezercję z MO. Honorowy członek Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych Koło Pomorze Środkowe oraz Stowarzyszenia Historycznego „Dębosz” w Rymaniu. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Pamiątkowym 75-lecia Narodowych Sił Zbrojnych i Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości. W październiku 2019 roku wziął ślub. Zmarł 6 II 2022.

 

Jan Ryn (1038–2022) – dyplomata, lekarz psychiatra, profesor nauk medycznych Collegium Medicum UJ, publicysta, były ambasador RP w Chile i Argentynie, alpinista, podróżnik, członek The Explorers Club, znawca i eksplorator Andów. Od 2011 do 2014 roku prezes, a od 2014 roku członek honorowy Polskiego Towarzystwa Medycyny i Ratownictwa Górskiego. Odznaczony m.in. Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Chile (1996) i „Bene Meritus” Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (1999). Promotor kilkudziesięciu prac magisterskich i trzech rozpraw doktorskich. Autor przeszło 450 publikacji naukowych, głównie w czasopismach zagranicznych na temat psychiatrii klinicznej sądowej i społecznej, patologii obozów koncentracyjnych, medycyny górskiej, psychologii alpinizmu, antropologii i medycyny Indian Ameryki Południowej, a także o etyce medycznej i cierpieniu oraz kilkuset publikacji popularnonaukowych, reportaży i esejów o tematyce górskiej, psychologicznej, biograficznej i historycznej. Autor lub konsultant kilku filmów popularnonaukowych. Członek Komitetu Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków. Zmarł 6 II 2022.

Przemysław Strach (1955–2022) – sędzia i urzędnik państwowy, w latach 1991-1994 pełnił funkcję dyrektora Departamentu Kadr w Ministerstwie Sprawiedliwości i dyrektora gabinetu kolejnych Ministrów Sprawiedliwości: Wiesława Chrzanowskiego, Zbigniewa Dyki i Jana Piątkowskiego. Od 1 czerwca do 22 grudnia 1995 roku podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta oraz dyrektor gabinetu jej szefa Stanisława Iwanickiego. Zmarł 6 II 2022.

 

Zbigniew Namysłowski (1939–2022) – saksofonista jazzowy, kompozytor, aranżer, nauczyciel wielu pokoleń młodych muzyków, legendarny polski jazzman. Współpracował m.in. z Krzysztofem Komedą, Czesławem Niemenem, Michałem Urbaniakiem, Januszem Muniakiem, Krzysztofem Herdzinem i Leszkiem Możdżerem. Grał między innymi z zespołami All Stars i Modern Combo, początkowo fascynował go jazz tradycyjny – grał na puzonie w znanych polskich zespołach dixielandowych, był liderem grupy Modern Dixielanders, potem odkrył jazz nowoczesny i rozpoczął karierę saksofonisty. Z zespołem The Wreckers Andrzeja Trzaskowskiego odbył w 1962 roku trasę koncertową po USA. W latach 60. XX wieku grał we własnych zespołach: Jazz Rockers i Zbigniew Namysłowski Quartet. Odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zmarł 7 II 2022.

Tomasz Grzelewski (1961–2022) – rzecznik Państwowej Komisji Wyborczej i wieloletni dziennikarz telewizyjny. Zmarł 7 II 2022.

Andrzej Rapacz (1948–2022) – narciarz biegowy, biathlonista oraz trener, dwukrotny olimpijczyk (IO w Sapporo w 1972 roku oraz w Insbrucku w 1976 roku) i medalista mistrzostw świata w 1971 i 1975 roku w biegu sztafetowym 4 x 7,5 km. Karierę sportową zaczął w 1964 roku, trenując m.in. w klubie WKS Legia Zakopane, pierwsze sukcesy na arenie międzynarodowej odnosił już jako junior, m.in. w 1967 roku w Altenbergu wywalczył złoty medal mistrzostw świata, a dwa lata później w Zakopanem został dwukrotnie wicemistrzem świata w tej kategorii wiekowej. Trzykrotnie zdobył tytuł mistrza Polski w narciarskiej sztafecie 4×10 km i 17-krotnie w biathlonie indywidualnie i zespołowo. Zmarł 7 II 2022.

Jerzy Bartmiński (1939–2022) – językoznawca, etnolingwista, folklorysta, slawista, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Instytutu Slawistyki PAN. Od 1976 roku kierował pracami zespołu badawczego, w oparciu o który powstał Zakład Tekstologii i Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego, którym kierował w latach 1992–2009. Prorektor ds. studenckich w latach 1990–1993. Od 2008 roku członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, a od 2014 roku członek czynny Wydziału Filologicznego PAU. Członek założyciel Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, od 2001 roku wiceprezes zarządu. Autor około 300 publikacji. W latach 70. wraz z żoną Izabelą i we współpracy z ks. Franciszkiem Blachnickim współtworzył pierwsze kręgi ruchu „Domowego Kościoła”. Od 1980 roku członek „Solidarności”, współzałożyciel i przewodniczący uczelnianych struktur związku, a także członek prezydium zarządu regionu. Jeden z inicjatorów ruchu „Solidarność Rodzin”, w stanie wojennym  internowany, po zwolnieniu zaangażowany w podziemną działalność związku. W 1989 roku współtworzył miejski Komitet Obywatelski. W latach 1992–2003 przewodniczył Fundacji Ruchu Solidarności Rodzin, zajmującej się wyrównywaniem szans edukacyjnych i pomocą uczącej się młodzieży. Zmarł 7 II 2022.

Jan Magiera (1938–2022) – kolarz, pięć razy brał udział w Wyścigu Pokoju, trzykrotnie wywalczył mistrzostwo Polski w wyścigach torowych i szosowych. W 1964 roku reprezentował Polskę na Igrzyskach Olimpijskich w Tokio w jeździe indywidualnej i drużynowej, cztery lata później w Meksyku. Po zakończeniu kariery zawodniczej został trenerem. Był asystentem głównego trenera reprezentacji Polski podczas Mistrzostw Świata w Barcelonie w 1973 roku. Zmarł 9 II 2022.

 

Michał Kapias (2000–2022) – pływak, wychowanek klubu Sikret Gliwice oraz zawodnik AZS AWF Katowice, członek kadry narodowej w swojej kategorii wiekowej. Zdobywca kilku złotych medali Mistrzostw Śląska, a także złotych, srebrnych oraz brązowych w Mistrzostwach Polski. Zmarł 9 II 2022.

Stefan Żywotko (1920–2022) – piłkarz i trener piłkarski, najbardziej utytułowany za granicą polski szkoleniowiec. Karierę piłkarską zaczął w LKS Zniesieńczanka, po wybuchu wojny w 1939 roku trafił do założonego przez Rosjan Spartaka Lwów, gdzie grał z Kazimierzem Górskim. Brał udział w I Igrzyskach Ziem Odzyskanych i Północnych, po wojnie grał w Arkonii Szczecin, w 1950 roku zakończył karierę piłkarza, rozpoczynając w 1956 roku dziewięcioletnią pracę szkoleniową. W 1965 roku objął stanowisko szkoleniowca Pogoni Szczecin, uzyskując awans drużyny do I ligi, w latach 1970–1972 ponownie trener Arkonii, a od 1975 roku – Warty Poznań  (awans do II ligi) oraz Arki Gdynia (awans do I ligi). W latach 1977–1991 trenował algierski JS Kabylie, który siedmiokrotnie triumfował w lidze algierskiej oraz dwukrotnie w Afrykańskiej Lidze Mistrzów. Zmarł 10 II 2022.

Roman Kostrzewski (1960–2022) – muzyk, wokalista i autor tekstów. Przez wiele lat śpiewał w zespole Kat, założył też grupę Alkatraz, obecnie Kat & Roman Kostrzewski. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV. Jeden z najbardziej rozpoznawanych wokalistów polskiego metalu, w jego kontrowersyjnych tekstach od początku przewijał się bunt przeciw Bogu, magiai okultyzm. W 2016 r. wydał autobiografię „Roman Kostrzewski. Głos z ciemności”, która ukazała się nakładem Wydawnictwa SQN. Zmarł 10 II 2022.

Stanisław Maria Jankowski (1945–2022) – historyk,dziennikarz, publicystai pisarz, jeden ze współzałożycieli Niezależnego Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego.  Pracował jako dziennikarz m.in. w „itd”. „Dzienniku Polskim”. „Gazecie Krakowskiej” i „Życiu Literackim”. Autor powieści historycznych związanych tematycznie m.in. z okresem II wojny światowej i publikacji na temat zbrodni katyńskiej. laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowe Zmarł 10 II 2022.

 

Lesław Frączek (1935–2022) – od 1980 roku działacz NSZZ „Solidarność”, w roku 1981 przewodniczący Komisji Koordynacyjnej „Solidarności” Pracowników Przedsiębiorstw Informatycznych Polski Południowej, członek „Solidarności Walczącej”, od 1981do 1989 roku ukrywał się na południu Polski, m.in. w Katowicach, Wrocławiu i Lublinie, kolporter prasy podziemnej, m.in. „Wolnych i Solidarnych” oraz „Solidarności Walczącej”. W latach 1963–1966 pracownik naukowy AGH w Krakowie, od 1967 do 1969 roku informatyk w Zakładzie Elektronicznej Techniki Obliczeniowej w Katowicach, potem przez dwa lata w Zakładzie Elektronicznej Techniki Obliczeniowej Budownictwa, a w latach 1971–1973 w Głównym Instytucie Górnictwa, w latach 1974–1981 projektant systemów informatycznych w Centralnym Ośrodku Informatyki Górnictwa w Katowicach. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007), Krzyżem Wolności i Solidarności (2019). Zmarł 12 II 2022.

Daniel Passent (1938–2022) – dziennikarz, wieloletni felietonista tygodnika „Polityka”, tłumacz, satyryk i autor książek. Z wykształcenia ekonomista, studiował na Uniwersytecie w Leningradzie(1955/1956), na Uniwersytecie Warszawskim (1956–1960) i na Uniwersytecie Princeton(1962/1963). Działalność dziennikarską rozpoczął w 1956 w „Sztandarze Młodych”, gdy był studentem Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1959 jest związany z tygodnikiem „Polityka”, był m.in. jego korespondentem podczas wojny wietnamskiej, od wielu lat jego stały felietonista. Wszedł do historii światowego dziennikarstwa, gdy na początku lat 60. zdobył prawo do publikacji pamiętników Adolfa Eichmanna („Polityka” była jednym z dwóch pism na świecie, które jako pierwsze je opublikowały). Współpracował z prowadzonym przez Jana Pietrzaka kabaretem „Pod Egidą”, pisząc tu teksty antysystemowe, jednocześnie wielokrotnie bronił na łamach tego tygodnika decyzji o wprowadzeniu  stanu wojennego oraz polityki ówczesnych władz. W latach 1996–2002 pełnił funkcję polskiego ambasadora w Chile. Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 14 II 2022.

Józef Zapędzki (1929–2022) – podpułkownik Wojska Polskiego i legenda polskiego sportu, dwukrotny mistrz olimpijski i pierwszy w historii Polak, który zdobył złoto w strzelectwie. Jego koronną konkurencją był pistolet szybkostrzelny 2×30 strzałów do sylwetek z odległości 25 metrów. Łącznie wystąpił na igrzyskach pięciokrotnie (od Tokio 1964 do Moskwy 1980), był także srebrnym medalistą Mistrzostw Świata (Wiesbaden 1966) oraz brązowym medalistą Mistrzostw Europy (w Suhl w 1971). W konkurencji pistoletu dowolnego (Pdw) na dystansie 50 m był brązowym medalistą mistrzostw świata w drużynie, 23 razy zdobywał tytuł mistrza Polski. Przez większość kariery reprezentował Śląsk Wrocław. Po zakończeniu kariery sportowej był trenerem strzelectwa za granicą. Zmarł 15 II 2022.

Zdzisław Podkański (1949–2022) – polityk i urzędnik państwowy i samorządowy, działacz PSL, w latach 1994–1996 wiceminister, następnie do 1997 roku minister kultury i sztuki, poseł na Sejm II, III i IV kadencji, od 2004 do 2009 roku poseł do Parlamentu Europejskiego VI kadencji, wiceprzewodniczący sejmiku lubelskiego VI kadencji. Zmarł 18 II 2022.

Witold Paszt (1953–2022) – piosenkarz i wokalista zespołu Vox. Karierę rozpoczął w 1977 roku w założonej przez siebie grupie Victoria Singers. W 1978 roku założył zespół Vox, który zagrał dziesiątki koncertów w Polsce, a także w Holandii, Szwecji, USA oraz na Kubie. 9 czerwca 2001 roku wydał pierwszy album studyjny Jak słońce utrzymany w konwencji muzyki pop i pop-rock. Wiosną 2005 roku uczestniczył w pierwszej edycji programu rozrywkowego Taniec z gwiazdami; pojawił się gościnnie w serialu Klinika samotnych serc(2005) i filmie Planeta singli 2 (2018), poza tym wcielił się w postać Króla Cyganów w telewizyjnym filmie Wesele w kurnej chacie (2016) i zagrał w filmie Gwiazdy (2017). W latach 2021–2022 był jednym z trenerów od drugiej edycji programu The Voice Senior w TVP2. Zmarł 18 II 2022.

Jan Hryniak (1969–2022) – reżyser filmowy, Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej i Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, tworzył filmy fabularne, seriale telewizyjne, teledyski i filmy reklamowe. W jego dorobku są takie tytuły jak Trick, Trzeci, Czas honoru. Powstanie oraz Zenek. Był zięciem reżysera Krzysztofa Kieślowskiego i mężem Marty Hryniak, scenarzystki filmowej. Zmarł 19 II 2022.

 

Jerzy Szperkowicz (1934–2022) – pisarz, dziennikarz i reporter, mąż Hanny Krall. Absolwent studiów dziennikarskich na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 1951–1952 współpracował z „Życiem Białostockim”, od 1956 do 1974 roku był moskiewskim korespondentem „Życia Warszawy” i współredagował „Życie i Nowoczesność”, w latach 1974–1977 pracował w „Kulturze”, od 1977 do 1981 roku – w „Przeglądzie Technicznym”, w pierwszych czterech latach stanu wojennego w „Horyzontach Techniki”, a w latach 1984–1989 w „Odrze”, potem od 1989 do 1994 roku w „Gazecie Wyborczej”. Autor sztuki Stara sprawa, o inż. Janie Wyżykowskim wystawionej w 1979 roku w Teatrze Popularnym w Warszawie, zbioru felietonów Pasjans polski oraz powieści Wyspa wojny. W 2021 roku nakładem Wydawnictwa Znak ukazała się jego książka Wrócę przed nocą. Zmarł 20 II 2022.

Krystyna Meisnner (1933–2022) – reżyser teatralna, dyrektor naczelny i artystyczny teatrów w Zielonej Górze, Toruniu, Krakowie i Wrocławiu, twórca Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Kontakt”(1991) i Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Dialog – Wrocław(2001). Absolwentka polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim oraz Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie.  Od 1962 do 1964 roku roku pracowała jako reżyser kolejno w Teatrze Dramatycznym w Białymstoku, przez kolejne trzy lata w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, a następnie w latach 1968–1969 w Teatrze Wilama Horzycy w Toruniu, a od 1970 do 1980 roku w Teatrze Polskim w Warszawie i równolegle w Teatrze Dramatycznym w Elblągu. W latach 1980–1983 była dyrektorem naczelnym i artystycznym Lubuskiego Teatru im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze, kierowała następnie Teatrem im. W. Horzycy i Starym Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie oraz Wrocławskim Teatrem Współczesnym. W latach 1983–1989 kierowała Festiwalem Teatrów Polski Północnej w Toruniu. Jest pomysłodawczynią Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Kontakt”, którym kierowała w latach 1991–1996 i Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Dialog – Wrocław, którym kierowała od 2001 do śmierci. Zmarła 20 II 2022.

 

Roma Przybyłowska-Bratkowska (1933–2022) – dziennikarka i publicystka, z wykształcenia inżynier budownictwa przemysłowego, absolwentka Politechniki Śląskiej i studium dziennikarskiego na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1964–1969 pracowała w redakcji ekonomicznej Telewizji Polskiej, przez kolejne cztery lata współpracowała z „Życiem i Nowoczesnością”, dodatkiem „Życia Warszawy” oraz „Przeglądem Technicznym”. Na przełomie lat 70. i 80. brała udział w organizowaniu spotkań Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”. Po wprowadzeniu stanu wojennego działała w nielegalnym Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich, organizowała panele dyskusyjne, a od 1986 roku pierwszą comie­sięczną gazetę mówioną „Dzwo­nek Nie­dzielny” w parafii Miłosierdzia Bożego i św. Faustyny w Warszawie. W 1992 roku założyła wydawnictwo „Nowo­cze­sność”. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Była żoną Stefana Bratkowskiego. Zmarła 24 II 2022.

Hieronim Kowalski ps. „Franek” (1933–2022) – pilot i instruktor lotniczy oraz szybowcowy. W styczniu 1945 roku ranny, trafił pod opiekę żołnierzy radzieckich i pod pseudonimem Franek został przeniesiony do 6. Batalionu Pontonowo-Mostowego, w marcu 1945 roku przeszedł do polskiego 6 Batalionu Saperów, z którym dotarł do Berlina, gdzie jako łącznik dostarczał meldunki do będących pod ostrzałem oddziałów. W wieku 12 lat otrzymał stopień kaprala. W 1950 roku odbył szkolenie szybowcowe w szkole szybowcowej w  Malborku, a rok później kurs samolotowy w Areoklubie Warszawskim. Po maturze w 1953, trzy lata później ukończył w stopniu podporucznika-pilota Oficerską Szkołę Lotniczą nr 5. Był pilotem w 62. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Poznaniu, następie dowódcą klucza i dowódcą eskadry. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 24 II 2022.

 

Andrzej Łągwa (1944–2022) – aktor filmowy i teatralny, znany z seriali telewizyjnych Doktor Ewa, Chłopi, Ile jest życia i Pogranicze w ogniu, zagrał m.in. w Hubalu, Matce Królów, Pan Samochodzik i niesamowity dwór. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, występował w teatrach: Powszechnym w Łodzi oraz Bogusławskiego w Kaliszu. Ojciec kompozytora Jacka Łągwy i mąż aktorki Janiny Borońskiej-Łągwy. Zmarł 2 III 2022.

Zbigniew Jaremko (1946–2022) – saksofonista tenorowy i sopranowy, klarnecista, kompozytor i aranżer, twórca muzyki teatralnej i filmowej. Absolwent Wydziału Muzykologii Średniowiecznej na ATK oraz Wydziału Teorii i Kompozycji warszawskiej PWSM. Zadebiutował w 1966 roku w zespole Hagaw, w latach 1967–1971 był członkiem grupy Old Timers. Występował z na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Jazzowej Jazz Jamboree w Warszawie oraz Studenckim Festiwalu Jazzowym Jazz nad Odrą we Wrocławiu (1968). W 1970 roku przez czytelników miesięcznika „Jazz” został uznany za najlepszego klarnecistę. Rok później założył własny zespół – Jazz Carriers, z którą odniósł wiele sukcesów na festiwalach i konkursach muzyki jazzowej w kraju i za granicą. Od 1993 roku współpracował z takimi zespołami, jak Sami Swoi oraz Casino Band (Niemcy). Zmarł 2 III 2022.

 

Małgorzata Jamróz (1973–2022) – lekkoatletka, specjalizująca się w biegach średniodystansowych i długodystansowych, mistrzyni i reprezentantka Polski. Na mistrzostwach Polski seniorek zdobyła piętnaście medali – dwa złote, pięć srebrnych i osiem brązowych. W halowych mistrzostwach Polski seniorek zdobyła jedenaście medali – dwa złote, sześć srebrnych i pięć brązowych. Reprezentowała Polskę na mistrzostwach Europy w biegach przełajowych w 2001 roku, zdobywając 76. miejsce i w 2004 roku – 54. miejsce. Pracowała jako nauczyciel wychowania fizycznego w Zespole Szkół nr 2 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Otwocku. Zmarła 3 III 2022.

Tadeusz Borowski (1941–2022) – aktor teatralny, filmowy, telewizyjny i Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (1963). Aktor Teatru Wybrzeże w Gdańsku w latach 1963–1966, Teatru Narodowego od 1966 do 1972 roku, przez rok występował na deskach teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie oraz Ta w Warszawie, a od 1972 roku – Teatru Ateneum w Warszawie. Występował w Teatrze Telewizji m.in. w Za kulisami Norwida, w Legendzie Wyspaińskiego  (1967), w Śpiewie z pożogi Baczyńskiego (1968), w Braciach Karamazow Dostojewskiego (1969), w Akcie przerwanym Różewicza (1970) i w Dwóch teatrach Szaniawskiego (1972), w spektaklu Romeo i Julia (1974) Królu Edypie Sofoklesa (2005). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 4 III 2022.

Mjr Aleksander Tarnawski ps. „Upłaz” (1921–2022) – ostatni żyjący cichociemny, w czasie wojny należał do elity komandosów polskiego podziemia. Studiował chemię na Uniwersytecie Lwowskim. Po wybuchu II wojnie światowej służył w 1. Dywizji Grenadierów we Francji, trafił do Wielkiej Brytanii, gdzie służył 16. Brygadzie Pancernej, a następnie w 1. Dywizji Pancernej. Zaprzysiężony w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza w Chicheley, trafił do Sekcji Dyspozycyjnej Sztabu Naczelnego Wodza. 1 marca 1944 roku został mianowany podporucznikiem. Nocą z 16 na 17 kwietnia 1944 roku zrzucony do kraju w ramach operacji „Weller 12″. Działał m.in. w okręgu AK Nowogródek. . Czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu wojny zamieszkał w Gliwicach. O jego losach powstała książka Ostatni. Historia cichociemnego Aleksandra Tarnawskiego, pseudonim Upłaz, autorstwa Michała Wójcika i Emila Marata. We wrześniu 2014 roku, w wieku 93 lat, wykonał w tandemie skok spadochronowy z żołnierzami jednostki specjalnej GROM z wysokości 2 tys. metrów. Był honorowym prezesem Fundacji im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej. Zmarł 4 III 2022.

 

Józef Caban (1915–2022) – żołnierz kampanii wrześniowej 1939, uczestnik bitwy pod Mławą i obrony Warszawy, przedwojenny działacz Stronnictwa Narodowego. Jeden z najstarszych polskich kombatantów. Zmarł 14 III 2022.

Bp Adam Odzimek (1944–2022) – duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, w latach 1985–1992 biskup pomocniczy sandomiersko-radomski, po podziale diecezji administracyjnym diecezji biskup pomocniczy radomski; funkcję tę sprawował od 1992 do 2019 roku, od roku 2019 biskup pomocniczy senior diecezji radomskiej. W ramach prac Konferencji Episkopatu Polski, jako przewodniczący Komisji ds. Trzeźwości w latach 1988–1994, zainicjował coroczne piesze pielgrzymki do Niepokalanowa w intencji trzeźwości, zasiadał w Komisji ds. Duszpasterstwa Turystycznego, Komisji Charytatywnej i Podkomisji Biblijnej. Zmarł 13 III 2022.

Janusz Romaniszyn (1948–2022) – chirurg, pracownik Zespołu Opieki Zdrowotnej w Bystrzycy Kłodzkie oraz w Szpitalu Rejonowym w Lądku-Zdroju. W 1980 roku jeden z twórców NSZZ „Solidarność”, współorganizator Komitetów Założycielskich w służbie zdrowia na terenie byłego województwa wałbrzyskiego, a także delegat z Regionu Dolny Śląsk na I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” w Gdańsku na przełomie września i października 1981 roku. Po 13 grudnia 1981 roku zajmował się kolportażem nielegalnych wydawnictw, rozpowszechnianiem ulotek i plakatów, a także był propagatorem utworzenia NSZZ Rolników Indywidualnych w rejonie Lądka-Zdroju. Zmarł 14 III 2022.

Stefan Jurga (1946–2022) – fizyk, w latach 1996–2002 rektor UAM, w latach 2005–2006 podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki, w latach 2006–2007 sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Absolwent fizyki na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie 1969 roku rozpoczął karierę akademicką, tytuł profesora nauk fizycznych otrzymał w 1995 roku, a w roku 2000 roku objął stanowisko profesora zwyczajnego. Przez 22 lata (1994–2016) kierował Zakładem Fizyki Makromolekularnej na Wydziale Fizyki, odbył staże na Uniwersytecie w Liège, Uniwersytecie Stanu Illinois w Urbana-Champaign, Uniwersytecie w Moguncji oraz w Instytucie Maxa Plancka do Badań Polimerowych w Moguncji. Gościnnie wykładał na uczelniach w USA i RPA. Zajmował się fizyką ciała stałego i fizyką materii miękkiej. Wypromował kilkudziesięciu magistrów i 17 doktorów. Od 2006 roku był dyrektorem Międzynarodowej Szkoły Letniej Magnetycznego Rezonansu Jądrowego organizowanej corocznie w Polsce pod auspicjami Groupement Ampere. Był stypendystą Fundacji Alexandra von Humboldta i Towarzystwa Maxa Plancka. Jako profesor wizytujący pracował m.in. w Cornell University (USA) oraz North Carolina State University w Raleigh (USA). Od 2012 roku pełnił funkcję dyrektora Centrum NanoBioMedycznego UAM. Od października 2010 roku był członkiem kapituły założycielskiej Akademickiego Klubu Obywatelskiego. W 2016 roku przeszedł na emeryturę. Zmarł 15 III 2022.

 

Jacek Rzehak (1956–2022) – producent filmowy, poeta, tekściarz i scenarzysta. Był autorem tekstów piosenek i menedżerem zespołu TSA, i producentem filmów Wojciecha Smarzowskiego Pod Mocnym Aniołem Kler. Otrzymał nagrody filmowe w tym Srebrne Lwy na  Festiwalu Filmowym w Gdyni za Pod Mocnym Aniołem i nagrodę specjalną jury na 43. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Zmarł 15 III 2022.

 

Włodzimierz Nowak (1942–2022) – aktor teatralny i filmowy, absolwent Wydziału Aktorskiego PWSFiT w Łodzi. W latach 1965–1967 występował w Teatrze im. Bogusławskiego w Kaliszu, przez następny rok w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu, od roku 1968 do 1974 w Teatrze Komedia w Warszawie, w latach 1974–1989 w Teatrze Kwadrat. Wystąpił w wielu filmach i serialach telewizyjnych. Zmarł 16 III 2022.

 

Marian Zembala (1950–2022) – kardiochirurg, profesornauk medycznych, w 2015 minister zdrowia, poseł na Sejm VIII kadencji. Absolwent Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej we Wrocławiu, otrzymał równocześnie ogólnopolskie wyróżnienie Primus Inter Pares. Od 1975 do 1981 roku pracował w Klinice Chirurgii Serca tej uczelni, od 1980 do 1985 roku przebywał na stażu naukowym na Uniwersytecie w Utrechcie w Holandii, po czym, na zaproszenie profesora Zbigniewa Religi, podjął pracę w Katedrze i Klinice Śląskiej Akademii Medycznej w Zabrzu. Był uczestnikiem pierwszej udanej transplantacji serca w zespole Zbigniewa Religi. W latach 1992–1995 członek rady naukowej World Society of Cardio-Thoracic Surgeons. W 1993 roku objął funkcję dyrektora Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, od 1997 roku członek Krajowej Rady Transplantacyjnej, a w latach 1997–1999 prezes Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego. Specjalizował się w transplantacji serca i płuc, w 1997 roku jako pierwszy w Polsce wykonał transplantację pojedynczego płuca, a w 2001 roku też jako pierwszy w Polsce przeszczepił choremu płuco-serce, dokonał także zabiegu wszczepienia by-passów 103-letniej pacjentce. W 2011 roku został przewodniczącym rady naukowej przy ministrze zdrowia, a także krajowym konsultantem z zakresu kardiochirurgii. W kadencji 2017–2018 pełnił funkcję prezesa Europejskiego Towarzystwa Kardio-Torakochirurgicznego (EACTS). Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. Zmarł 19 III 2022.

 

Daria Nałęcz (1951–2022) – historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, w latach 1996–2006 naczelny dyrektor Archiwów Państwowych, w latach 2012–2015 podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1972–1980 należała do PZPR, w egzekutywie POP w Instytucie Badań Literackich PAN, gdzie po uzyskaniu doktoratu i habilitacji na Uniwersytecie Warszawskim pracowała na stanowisku docenta, następnie na stanowisku profesora Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, gdzie była dziekanem Wydziału Nauk Politycznych. Członkini  Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie. Prywatnie żona prof. Tomasza Nałęcza. Zmarła 20 III 2022.

 

Jan Pieszko (1942–2022) – piłkarz, po zakończeniu kariery trener, środkowy napastnik, grał także na innych pozycjach, również w pomocy.  Dwukrotny mistrz Polski (1969, 1970), Zdobywca Pucharu Polski (1973), członek Galerii Sław Legii. odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 20 III 2022.

 

Abp Edmund Piszcz (1929–2022) – arcybiskup senior archidiecezji warmińskiej, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy chełmiński w latach 1982–1985, administrator apostolski sede plena diecezji warmińskiej w latach 1985–1988, biskup diecezjalny warmiński od 1988 do 2006 roku (od 1992 arcybiskup metropolita warmiński). W latach 1956 –1958 wikariusz w parafii katedralnej w Pelplinie oraz prefekt w Collegium Marianum i w Państwowym Liceum Ogólnokształcącym w Pelplinie, od 1962 do 1985 roku kierownik archiwum diecezjalnego. Od 1981 roku członek diecezjalnej rady duszpasterskiej,  przewodniczący Komisji Misyjnej, Rady ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek oraz Zespołu ds. Kontaktów z Kościołem Ewangelicko-Augsburskim, ponadto członek Zespołu ds. Kontaktów z Polską Radą Ekumeniczną i Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec. Utworzył Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie oraz zorganizował w 1992 roku Krajowy Kongres Misyjny w Częstochowie, przez sześć lat pełnił funkcję krajowego dyrektora Papieskich Dzieł Misyjnych w Polsce. W latach 1989–1994 członek Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów. Zmarł 22 III 2022.

 

Andrzej Cwojdziński(1928–2022) – dyrygent, kompozytor i pedagog muzyczny. W latach 1955–1957 asystent dyrygenta w Filharmonii Łódzkiej, następnie dyrektor, dyrygent i kierownik artystyczny Filharmonii w Lublinie, a od 1964 do 1979 roku w Filharmonii w Koszalinie, inicjator i kierownik artystycznym festiwalu Pianistyki Polskiej w Słupsku (1967–1999) oraz Kołobrzeskich Wieczorów Wiolonczelowych (1972–1980), kilkakrotnie kierował Światowym Festiwalem Chórów Polonijnych w Koszalinie oraz Koszalińskimi Koncertami Organowymi, w latach 1951–1953 wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej w Krakowie, a od 1960–1962 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1991–1999 profesor Akademii Muzycznej w Gdańsku i Wyższej Szkoły Muzycznej w Słupsku. Występował gościnnie jako dyrygent w ZSRR, NRD, Czechosłowacji, Bułgarii, Rumunii, Jugosławii i na Węgrzech. Zmarł 23 III 2022.

 

Kazimierz Gabara ps. „Łuķ” (1927–2022) – powstaniec warszawski, żołnierz batalionu AK ,,Miotła”, w zgrupowanie „Radosław”. Od rozwiązania „Miotły” w batalionie „Czata 49” w plutonie „Torpedy”. Po powstaniu w niewoli niemieckiej – jeniec Stalagu X B Sandbostel. Zmarł 24 III 2022.

Wacław Legan ps. „Niedorostek” (1929–2022) – żołnierz 3. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej oraz 8. Oszmiańskiej Brygady AK „Tura”, Żołnierz Wyklęty, walkę o wolną i niepodległą Ojczyznę na Wileńszczyźnie i Nowogródczyźnie kontynuował do 1950 roku. Wieloletni prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koła Wileńsko-Nowogródzkiego w Bydgoszczy. Zmarł 25 III 2022.

 

Bp Teofil Wilski (1935–2022) – biskup pomocniczy senior diecezji kaliskiej, doktor nauk teologicznych, rektor Prymasowskiego Seminarium Duchownego w Gnieźnie w latach 1995–2011, od 1995 do 2011 roku biskup pomocniczy kaliski. Od 1968 do 1995 był wykładowcą teologii dogmatycznej, a później również teologii duchowości, w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Zainicjował powstanie Apostolstwa Modlitwy w intencji rodzin. Przyczynił się do utworzenia duszpasterstwa środowisk twórczych diecezji i został jego duszpasterzem. Po ustąpieniu z urzędu zamieszkał w Domu Księży Emerytów w Ostrowie Wielkopolski. Zmarł 26 III 2022.

 

Prof. Jerzy Kowalski (1933–2022) inżynier środowiska specjalizujący się w hydrogeologii inżynierskiej, ochronie i kształtowaniu środowiska wodnego oraz budownictwie ziemnym, rektor Akademii Rolniczej w latach 1990–1996, autor ponad 180 pozycji naukowych, w tym sześciu podręczników i skryptów oraz trzech patentów. Przez wiele lat prowadził wykłady z dynamiki wód podziemnych na Uniwersytecie w Rostocku. Pełnił wiele funkcji organizacyjnych, m.in. zastępcy dyrektora Instytutu Budownictwa Wodnego i Ziemnego, kierownika Zakładu Geotechniki i Wód Podziemnych, dziekana Wydziału Melioracji Wodnych, prorektora ds. nauki i współpracy z zagranicą. Był członkiem Zespołu Naukowo-Dydaktycznego dla kierunków melioracja i geodezja urządzeń rolnych przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Rady Geologicznej oraz Rady Programu „Ochrona przeciwpowodziowa i ograniczenie zagrożenia powodziowego” przy Ministrze Środowiska, przewodniczącym Rady Naukowej Szczytnickiego zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego we Wrocławiu. Zmarł 30 III 2022.

 

Marek Pasionek (1961–2022) – prawnik, w latach 2005−2007 podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i  Jarosława Kaczyńskiego, w latach 2016−2022 zastępca Prokuratora Generalnego. Służył w prokuraturze od 1989 roku i prowadził największe śledztwa w sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej. W latach 1993–1997 był pięciokrotnie uhonorowany przez ówczesnych ministrów sprawiedliwości nagrodami za szczególne osiągnięcia w pracy śledczej. W 2004 r. odznaczono go Srebrnym Krzyżem Zasługi. W 2010 roku był prokuratorem nadzorującym śledztwo Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie w sprawie katastrofy samolotu Tu-154 w Smoleńsku. Po 2016 roku jako zastępca Prokuratora Generalnego nadzorował pracę Zespołu Śledczego Nr 1 zajmującego się wyjaśnianiem przyczyn katastrofy smoleńskiej. Zmarł 31 III 2022.

Jolanta Lothe (1942–2022) – aktorka teatralna i filmowa, w wieku siedmiu lat wystąpiła po raz pierwszy na scenie gdańskiego Teatru Wybrzeże w sztuce Howarda Fasta Trzydzieści srebrników. W 1966 roku ukończyła PWST w Warszawie, jeszcze jako studentka zadebiutowała w serialu Barbara i Jan (1964). Zdobyła popularność jako pielęgniarka Genowefa Kłoś w serialu Doktor Ewa (1970). W pamięci telewidzów zapisała się dzięki kreacji Urszuli Kurasiowej w serialu Polskie drogi (1977), za którą w 1978 roku została uhonorowana Nagrodą Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji, indywidualną I stopnia. Aktorka scen warszawskich: Teatru Syrena (1966–1967), Teatru Klasycznego (1968–1972), Teatru Studio (1972–1976), Teatru Narodowego (1976–1982). W latach 1985–2018 w Warszawie współtworzyła wraz z Piotrem Lachmannem eksperymentalny Videoteatr „Poza”, który w 1992 roku zdobył nagrodę Fringe First na Festiwalu Fringe w Edynburgu i w 2005 roku wyróżniono specjalną Nagrodą Literacką im. Władysława Reymonta. Zmarła 1 IV 2022.

 

Janusz Styczeń (1939–2022) – poeta, dramatopisarz i prozaik, absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Jego wiersze były tłumaczone na serbskochorwacki, niemiecki, japoński, angielski, ukraiński i rosyjski. Debiutował opowiadaniem Requiem dla nieśmiałego, które ukazało się w 1960 roku na łamach „Odry”, wydał szesnaście tomików poetyckich, publikował także w czasopismach (przede wszystkim we wrocławskich „Pomostach” i „Odrze”, ale także w „Twórczości”, „Poezji”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Miesięczniku Literackim”, „Nowym Wyrazie”, „Akcencie”, „Dialogu”, „Kontakcie”, „Nurcie”, „Liście Oceanicznym”, „Toposie”, „Sigmie”, „Opolu”. Wrocławianin. Zmarł 2 IV 2022.

 

Jan Pilch (1956–2022) – perkusista, profesor Akademii Muzycznej w Krakowie, dyrektor artystyczny festiwalu perkusyjnego „Źródła i inspiracje”. Współpracował z muzykami wielu różnych środowisk; od kompozytorów muzyki poważnej (Krystyna Moszumańska-Nazar, Magdalena Długosz) po muzykę rozrywkową (Marek Grechuta, Grzegorz Turnau, Stanisław Sojka, zespoły Pod Budą, Düpączy Charming Beauties), oraz jazz. Zmarł 2 IV 2022.

Anita Zarychta (2000–2022) – pływaczka, była zawodniczka STS Skarżysko-Kamienna, Barakudy Starachowice, KSZO Ostrowiec Świętokrzyski oraz Akweduktu Kielce, gdzie trenowała triathlon. Wielokrotna finalistka Mistrzostw Polski, także wielokrotna medalistką Mistrzostw Okręgu Świętokrzyskiego, studentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, w ostatnich dniach reprezentowała krakowską uczelnię w Akademickich Mistrzostwach Polski. Zmarła 4 IV 2022.

 

Stanisław Kowalski (1912–2022) – najstarszy mężczyzna w Polsce, znany ze swojej sportowej pasji, mając ponad 100 lat ustanawiał rekordy Europy i świata weteranów w biegach i pchnięciu kulą. Zmarł 5 IV 2022.

 

Ludwik Dorn (1954–2022) – socjolog, polityk i publicysta, współzałożyciel Prawa i Sprawiedliwości oraz wiceprezes tej partii w latach 2001–2007, od 2005 do 2007 roku wicepremier oraz minister spraw wewnętrznych i administracji w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego. Jako uczeń Liceum im. Tadeusza Rejtana w Warszawie działał Drużynie Harcerskiej im. Romualda Traugutta, tzw. Czarnej Jedynce, w której instruktorami byli m.in. Andrzej Celiński, Antoni Macierewicz i Piotr Naimski. Po wydarzeniach czerwca 1976 roku zaangażował się w pomoc dla prześladowanych robotników i zaczął działać w Komitecie Obrony Robotników. Od 1977 roku współpracownik redakcji podziemnego miesięcznika „Głos” i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”. Od  września 1980 roku  NSZZ „Solidarność”, a także członek KSR Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość. Założyciel Ośrodka Badań Społecznych NSZZ „Solidarność” Regionu Mazowsze. W stanie wojennym  ścigany listem gończym, ukrywał się przez półtora roku w Gdańsku i w Warszawie. Przeciwnik Okrągłego Stołu. Od 1990 roku współpracował z Jarosławem Kaczyńskim. Od 1992 roku wiceprezes Porozumienia Centrum. W wyborach 1997 roku wybrany posłem do Sejmu  III kadencji z listy AWS.  5 listopada 2007 roku złożył rezygnację z funkcji wiceprezesa PiS, sprzeciwiając się polityce Jarosława Kaczyńskiego w partii. W październiku 2008 roku decyzją zarządu partii został usunięty z Prawa i Sprawiedliwości.  Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. Zmarł 7 IV 2022.

 

Feliks Poćwiartowski (1932–2022) – werbista, misjonarz, filmowiec i podróżnik. W ubiegłym roku otrzymał medal „Benemerenti in Opere Evangelizationis”, przyznany przez Komisję Episkopatu Polski ds. Misji za wybitne zasługi. Był założycielem i budowniczym Domu Misyjnego Św. Arnolda Janssena w Laskowicach. Posiadłość przekazaną Zgromadzeniu Słowa Bożego przez rodziców rozbudował i przekształcił w ogromny zespół zabudowań klasztornych, łączący hotel i dom rekolekcyjny dla misjonarzy powracających do kraju. O. Feliks objechał z kamerą cały świat, odwiedził  m.in. Ghanę, Togo, Wybrzeże Kości Słoniowej,  Indie, Japonię, Indonezję, Amerykę Południową, Chiny, Hongkong i Tajwan. Efektem jego misyjnych podróży było ponad 50 filmów, wśród których na szczególną uwagę zasługują Wyspa Bali, pokazujący pracę misjonarzy w Hiroszimie oraz „Tak niewiele potrzeba do radości” zrealizowany w 1980 roku, przedstawiający sylwetkę o. Mariana Żelazka i jego pracę wśród trędowatych w Indiach. Zmarł 8 IV 2022.

 

Jacek Szymkiewicz ps. „Budyń” (1974–2022) – muzyk, autor tekstów i piosenek, multiinstrumentalista, od 1996 do śmierci członek zespołu Pogodno, od 2012 współtworzył grupę Babu Król, prowadził też solową działalność artystyczną. Eklektyczna muzyka Budynia łączyła w sobie elementy rocka alternatywnego, rock’n’rolla, czy rapu, a dopełnienie stanowiły teksty autorstwa lidera projektu. Zmarł 12 IV 2022.

 

Zbigniew Hałat (1950–2022) – lekarz, specjalista epidemiolog, publicysta, działacz społeczny, wiceminister zdrowia oraz główny inspektor sanitarny (1991–1993). Po studiach na Akademii Medycznej we Wrocławiu wyjechał do Afryki, gdzie zajmował się zwalczaniem epidemii chorób tropikalnych. W latach 1974–1984 pracował w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Wrocławiu, a później w Szpitalu Wojewódzkim im. Babińskiego W latach 80. był konsultantem ds. epidemiologii rządu w Kenii, po powrocie do kraju poświęcił się zapobieganiu AIDS. Był autorem felietonów pt. Spróbuj pomyśleć w Radiu Maryja oraz publicystą Telewizji Trwam. W 2000 roku założył Instytut Wody. Pełnił funkcję prezesa wielu organizacji społecznych, m.in. Stowarzyszenia Ochrony Zdrowia Konsumentów, Medycznego Centrum Konsumenta, Towarzystwa Ślężańskiego i Towarzystwa Dobroczynnego im. Joanny Ewy Hałat – Wielebnej Matki Józefy Hałacińskiej. Zmarł 17 IV 2022.

 

Andrzej Korzyński „Andrzej Spol” (1940–2022) – kompozytor, aranżer i pianista, członek Polskiej Akademii Filmowej, absolwent PWSM w Warszawie, gdzie studiował kompozycję i dyrygenturę. W 1964 roku założył zespół Ricercar 64, towarzyszący Piotrowi Szczepanikowi, dla którego skomponował wiele przebojów, jak np. Żółte kalendarze, Kochać (radiowa piosenka roku 1966). W 1965 roku wspólnie z Mateuszem Święcickim i Witoldem Pogranicznym założył Radiowe Studio „Rytm”, prezentujące m.in. twórczość młodych muzyków wykonujących bigbit. W latach siedemdziesiątych prowadził zespół Arp Life, który wykorzystywał muzykę elektroniczną z syntezytatorów. Przez wiele lat współpracował z reżyserem Andrzejem Żóławskim, komponując ścieżkę dźwiękową do jego filmów. Skomponował także muzykę do filmów Człowiek z żelaza Andrzeja Wajdy, Ocalenie Edwarda Żebrowskiego, Pierścień i róża Jerzego Gruzy i Akademia Pana Kleksa Krzysztofa Gradowskiego. Zmarł 18 IV 2022.

 

Jarosław Hyk (1962–2022) – geodeta, ekonomista, działacz Niezależnego Zrzeszenia Studentów i Solidarności Walczącej. W latach 1980–1984 student geodezji na Akademii Rolniczej we Wrocławiu, uczestnik strajków na AR, redaktor niezależnych pism „Serwisu Informacyjnego Uczelnianego Komitetu Strajkowego Akademii Rolniczej we Wrocławiu” oraz „Niebieska Alternatywa” i „Czarna Alternatywa”, w stanie wojennym pism podziemnych „WRON-ki”, „Monitorek Dolnośląski” i „Biuletyn – Podaj Dalej”, współorganizator podziemnych struktur NZS na AR i Akademickiego Ruchu Oporu we Wrocławiu, drukarz podziemnych pism, m.in. „Z Dnia na Dzień”, „Solidarność Walcząca”, „Myśli”, „KOS”, „Rezystor”, „CDN”, „Wiadomości Bieżące”, „Walka”, „Biuletyn Wrocławski ARO”, uczestnik demonstracji we Wrocławiu 31 sierpnia 1982 roku, przejechany przez ciężarówkę ZOMO (zdjęcia obiegły światowe media), uczestnik happeningów Pomarańczowej Alternatywy, wielokrotnie zatrzymywany przez MO. Członek-założyciel Stowarzyszenia Solidarność Walcząca. W latach 2010–2011 specjalista w Wydziału Płatności Ministerstwa Rozwoju Regionalnego; od 2011 roku prowadził własne biuro konsultingowe w Warszawie. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011). Zmarł 19 IV 2022.

Erwina Ryś-Ferens (1955–2022) – łyżwiarka, panczenistka, medalistka mistrzostw Europy i świata, olimpijka. Reprezentowała barwy Olimpii Elbląg i Marymontu Warszawa, zdobyła 83 tytuły mistrzyni Polski oraz ustanowiła 50 rekordów kraju w łyżwiarstwie szybkim. Startowała w czterech zimowych olimpiadach (Innsbruck 1976, Lake Placid 1980, Sarajewo 1984, Calgary 1988), kilkakrotnie zajmując miejsca w czołowej dziesiątce (najwyższe to piąte miejsce). Trzykrotnie zdobywała brązowe medale mistrzostw świata: w 1978 i 1985 w wieloboju sprinterskim oraz w 1988 w wieloboju. Absolwentka Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Pracowała jako zastępca dyrektora departamentu w mazowieckim urzędzie marszałkowskim, później jako główny specjalisty w Urzędzie m.st. Warszawy. Zmarła 20 IV 2022.

 

Andrzej Siezieniewski (1951–2022) – dziennikarz radiowy, w latach 2002–2006 i 2011–2016 prezes zarządu Polskiego Radia. Absolwent Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, od 1972 roku związany z Polskim Radiem. W latach 1976–1982 korespondent w ZSRR, od 1982 do 1984 roku zastępca kierownika działu, od 1984 roku zastępca redaktora naczelnego w dyrekcji programów informacyjnych TVP, a w latach 1989–1994 ponownie korespondent Polskiego Radia w Moskwie. W 1996 roku został dyrektorem Informacyjnej Agencji Radiowej, dwa lata później wszedł w skład zarządu Polskiego Radia, a w 2002 roku objął funkcję prezesa zarządu. Od 2006 roku wiceprezes zarządu spółki zarządzającej Pałacem Kultury i Nauki. Zmarł 21 IV 2022.

 

Jerzy Gałkowski (1937–2022) – filozof, absolwent filozofii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, student i asystent Karola Wojtyły, później przyjaciel Ojca Świętego. W latach osiemdziesiątych zaangażowany w tworzenie i działanie Wszechnicy „Solidarności” w Lublinie. Od 1994 do 2004 roku przewodniczący Rady Programowej Polskiego Radia Lublin. Członek Rady Naukowej Instytutu Jana Pawła II, polskiej sekcji UNESCO, Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej oraz Towarzystwa Naukowego KUL. Zmarł 21 IV 2022.

 

Tadeusz Rzemykowski (1946–2022) – polityki ekonomista, senator III, IVi V kadencji (1993–2005), w latach 1997–2001 wicemarszałek Senatu IV kadencji. Absolwent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu. Od 1966 do 1990 roku należał do PZPR, w której pełnił funkcje II sekretarza komitetu zakładowego przy PPN w Pile, członka i członka egzekutywy komitetu miejsko-gminnego w Mikołajkach. Był absolwentem Wieczorowego Uniwersytetu Marksizmu-Leninizmu. Po przemianach politycznych członek SLD, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego rady wojewódzkiej w Poznaniu oraz przewodniczącego rady powiatowej partii w Pile. W V kadencji przewodniczył Komisji Emigracji i Polaków za Granicą, był również członkiem Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich. Zmarł 23 IV 2022.

Stefan Angielski (1929–2022) – lekarz, profesornauk medycznych, specjalizował się w biochemiiklinicznej i patobiochemii nerek. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, a także Ukraińskiej Akademii Nauk i Europejskiej Akademii Nauki i Sztuki, od 1990 do 1993 roku rektor Akademii Medycznej w Gdańsku. Był organizatorem pierwszego polskiego Zakładu Biochemii Klinicznej. Wdrożył na studiach medycznych diagnostykę laboratoryjną. Współinicjował powołanie Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Członek Wojewódzkiego Oddziału Związku Sybiraków w Gdańsku. Jako prezes tej organizacji zainicjował w 1992 roku fundusz o nazwie „Stypendium sybirackie”. Doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 22 IV 2022.

 

Artur Holka (1963–2022) – jeden z bohaterów „Solidarności”, który za walkę o wolną Polskę zapłacił wysoką cenę. 31 sierpnia 1982 roku zatrzymany za udział w demonstracji, został skatowany i skazany na dziewięć miesięcy więzienia, które opuścił z całkowitą utratą zdrowia, do końca życia był sparaliżowany. IPN nadał mu status represjonowanego i przyznał mu odznakę „Za Zasługi dla Niepodległości”. Zmarł 24 IV 2022.

Jan Ślęk (1928–2022) – dyrygent i pedagog związany z Wrocławiem, popularyzator muzyki wiedeńskiej, założyciel i kierownik artystyczny odbywającego się we Wrocławiu od 1993 roku Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Wiedeńskiej. W latach 1980–1990 związany z Operą Wrocławską jako dyrygent. Był również założycielem i dyrygentem „Sinfonietty Wrocławskiej” przy Filharmonii Wrocławskiej, Kameralnej Orkiestry Akademickiej przy Uniwersytecie Wrocławskim, a także Wrocławskiej Orkiestry Festiwalowej im. Johanna Straussa, z którą nagrał płytę ze słynnymi uwerturami operetkowymi. Zmarł 25 IV 2022.

Jadwiga Chruściel ps. „Kozaczek” (1928–2022) – uczestniczka Powstania Warszawskiego, służyła w stopniu strzelca jako łączniczka sztabu I Obwodu AK „Radwan” w Śródmieściu. Po upadku powstania w obozie jenieckim Stalag XI B Fallingbostel, a następnie w Oflagu IX C Molsdorf. Po wyzwoleniu obozu przez wojska amerykańskie trafiła do ośrodka werbującego do Pomocniczej Morskiej Służby Kobiet, przez Francję i Anglię przedostała się do Szkocji, gdzie podczas nauki w gimnazjum poznała idee harcerstwa. W 1947 roku złożyła przyrzeczenie, po przeprowadzce do Londynu prowadziła drużynę wędrowniczek „Jantar”, a w 1951 roku objęła funkcję hufcowej Hufca „Bałtyk”. W 1956 roku wyemigrowała do USA, włączyła się do pracy harcerskiej prowadząc przez trzy lata Hufiec „Podhale” w Nowym Jorku. W latach 1969–1973 była dwukrotnie wybrana Komendantką Chorągwi. Opracowała i wydała podręczniki wychowania harcerskiego: Co drużynowa zuchów powinna wiedzieć, Wędrowniczki, Jak prowadzić drużynę harcerek, Sprawności Harcerek, Tropicielka. Kilka lat temu powróciła na stałe do Polski. Zmarła 26 IV 2022.

Bp Adam Lepa (1939–2022) – doktor nauk teologicznych, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi w latach 1988–1993, biskup pomocniczy łódzki w latach 1988–2014, od 2014 biskup pomocniczy senior archidiecezji łódzkiej. Od 1966 do 1981 roku posługiwał jako duszpasterz akademicki, od 1978 roku na stanowisku diecezjalnego duszpasterza akademickiego. W latach 1978–1982 pełnił funkcję diecezjalnego duszpasterza nauczycieli i wychowawców. W 1965 roku został przewodniczącym Diecezjalnej Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu, a w 1978 roku przewodniczącym Wydziału Duszpasterstwa Kurii Biskupiej. Przewodniczył Komitetowi Diecezjalnemu II Krajowego Kongresu Eucharystycznego, a także komitetowi organizacyjnemu łódzkiego etapu pielgrzymki Papieża Jana Pawła II w 1987. W latach 1989–1994 przewodniczący Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu Episkopatu Polski, w latach 2012–2014 członek Rady Stałej i przewodniczący Zespołu Programowego ds. Telewizyjnych Transmisji Mszy Świętej oraz wiceprzewodniczący Rady Programowej KAI, a w latach 1991–1999 członek Komisji Głównej II Polskiego Synodu Plenarnego. Zmarł 27 IV 2022.

Zenon Przybylak (1923–2022) – pilot, ostatni z żyjących lotników 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia, którzy w sierpniu 1944 roku nieśli pomoc walczącej Warszawie. Zmarł 28 IV 2022.

Marek Goliszewski (1952–2022) – ekonomista, dziennikarz i działacz gospodarczy, założyciel i prezes Business Centre Club. Absolwent SGPiS w Warszawie i studiów dziennikarskich na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1979 roku związany z Polskim Towarzystwem Ekonomicznym, od 1988 roku członek Międzynarodowej Federacji Dziennikarzy z siedzibą w Brukseli, współtwórca redaktor naczelny czasopisma „Konfrontacje”, w 1989 roku stanął na czele Polskiej Fundacji Klubu Rzymskiego, był członkiem zarządu Towarzystwa Polska-Wschód, Społecznej Rady Planowania przy Centralnym Urzędzie Planowania, Polskiego Form Akademicko-Gospodarczego, Rady Integracji Europejskiej, w 2010 roku został prezesem Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego i wiceprzewodniczącego Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych. W 2010 roku Prezydent Lech Kaczyński powołał go członka Narodowej Rady Rozwoju. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 28 IV 2022.

Józef Leśniak (1968–2022) – polityk i samorządowiec wiązany z Prawem i Sprawiedliwością, poseł na Sejm VIII kadencji. Do połowy lat dziewięćdziesiątych na emigracji we Francji, gdzie studiował i w 1992 roku uzyskała licencjat na  Université Nancy-II. W 1998 roku zrobił magisterium z politologii i nauk społecznych na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, a w 2002 roku ukończył studia podyplomowe z zarządzania gospodarką europejską w Szkole Głównej Handlowej. W latach 2019–2022 wicewojewoda małopolski. Zmarł 28 IV 2022.

Waldemar Paruch (1964–2022) – politolog, nauczyciel akademicki oraz polityk,  profesor Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Absolwent historii i politologii tej uczelni, na której obronił doktorat i habilitował się. Doradca programowy Prawa i Sprawiedliwości, członek komitetu naukowego II i III Konferencji Smoleńskiej poświęconej katastrofie samolotu Tu-154 10 kwietnia 2010. W 2018 roku został pełnomocnikiem prezesa Rady Ministrów  ds. utworzenia i funkcjonowania Centrum Analiz Strategicznych, którym kierował w latach 2018–2019. W 2020 roku objął funkcję przewodniczącego zespołu doradczego ds. rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, był też członkiem gabinetu politycznego ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka i przewodniczącym Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Lublinie. Stały komentator wydarzeń politycznych m.in. w TVP Info. Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 8 V 2022.

Ppłk Henryk Czerwiński (1924–2022) – żołnierz 72. Pułku Piechoty Armii Krajowej Ziemi Radomskiej, wiceprezes Zarządu Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Katowicach. Aktywnie pracował społecznie do kresu sił. Zmarł 8 V 2022.

Ludwik Lewin (1944–2022) – wieloletni korespondent Polskiej Agencji Prasowej w Paryżu, dziennikarz, poeta, pisarz i dokumentalista. Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim, studiował też reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej i Filmowej w Łodzi. Od 1967 roku mieszkał w Paryżu. W 1968 roku jako fotoreporter agencji Keystone relacjonował z Pragi inwazję wojsk ZSRR na Czechosłowację. W latach 1969–1985 pracował dla Radio France International, a od 1978 do 1981 roku dla francuskiego miesięcznika „Strategies”. Między 1986 a 1990 rokiem był dziennikarzem polskiej sekcji BBC, a później przez 15 lat – jej paryskim korespondentem. Publikował teksty w prasie francuskiej, m.in. w dziennikach „Le Monde” i „Le Progres” oraz we francusko-żydowskim miesięczniku „Passages”, a także w prasie emigracyjnej, m.in. w wydawanym w Paryżu miesięczniku „Kontakt”. Zmarł 9 V 2022.

Maryna Miklaszewska (1947–2022) – bohemistka, pisarka, dziennikarka, współtwórca Kongresu Polska Wielki Projekt, sekretarz kapituły Nagrody im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Zmarła 11 V 2022.

Maria Pańczyk-Pozdziej (1942–2022) – senator VI, VII, VIII i IX kadencji z ramienia Platformy Obywatelskiej, reprezentująca w latach 2005–2011 okręg nr 28, a od 2011 do 2019 roku okręg nr 70 (Gliwice). W latach 2011–2015 była wicemarszałkiem izby. Poza parlamentem znana przede wszystkim jako dziennikarka Radia Katowice i propagatorka gwary i tradycji śląskich, w tym konkursu „Po naszymu, czyli po śląsku”. Była też radną sejmiku śląskiego. Zmarła 11 V 2022.

Halina Górka-Grabowska z domu Holc ps. „Kreska”, „Katarzynka” (1920–2022) – polska działaczka konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej oraz powojenna działaczka kombatancka, kapitan WP w stanie spoczynku, dama Orderu Virtuti Militari. W lipcu 1941 wstąpiła do Zwiążku Walki Zbrojnej, była łączniczką plut. pchor. Władysława Siemaszko ps. „Wir”, Sylwestra Borkowskiego ps. „Biały” oraz Jana Kozińskiego ps. „Kosa”. Do jej obowiązków należało między innymi pozyskiwanie informacji o przemieszczaniu wojsk niemieckich, przenoszenie broni, meldunków, leków i środków opatrunkowych oraz prasy konspiracyjnej, a także organizacja dostaw zaopatrzenia dla oddziałów terenowych. Utrzymywała również łączność z miejscowym gettem. W 1942 roku aresztowana i osadzona w więzieniu w Równem skąd zwolniono ją w listopadzie tego samego roku. Od stycznia 1944 roku oddelegowana do oddziałów partyzanckich 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, gdzie pełniła funkcję szefa kancelarii 1. batalionu 23. Pułku piechoty AK „Osnowa”. W maju 1944 roku wstąpiła do 1. Armii Wojska Polskiego, przydzielona do kompanii fizylierek, następnie telefonistka i lektorka w 5. pułku piechoty. Z Wojska Polskiego została zwolniona ze względów zdrowotnych w sierpniu 1944 roku. Od  listopada 1945 roku pracowała zawodowo jako księgowa w Łodzi i Warszawie. Na emeryturę przeszła w sierpniu 1980. Była członkiem Zarządu Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, pełniąc funkcję wiceprezesa i skarbnika. Odznaczona Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej i Krzyżem Partyzanckim oraz Medalem Wojska. Zmarła 12 V 2022.

 

Ignacy Gogolewski (1931–2022) – aktor teatralny i filmowy, reżyser i scenarzysta. Debiutował rolą Demetriusza w przedstawieniu PWST Sen nocy letniej w reżyserii Jana Kreczmara w styczniu 1953 roku. Rozgłos przyniosła mu rola Gustawa w Dziadach Adama Mickiewicza w reżyserii Aleksandra Bardiniego. Z warszawską sceną związany do 1959, a później także w latach 1975–1980 i 1992–2000. Był aktorem Teatru Dramatycznego w Warszawie w latach 1959–1962 i 1968–1971 i warszawskiego Teatru Współczesnego od 1965 do 1968 roku. Dyrektor Teatru Śląskiego w Katowicach w latach 1971–1974, Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie od 1980 do 1985 i Teatru Rozmaitości w Warszawie w latach 1985–1989. W 1989 roku na dłuższy czas wycofał się z aktywnego życia zawodowego. Członek Rady Krajowej  PRON w  1983 roku, członek Narodowej Rady Kultury  w 1986 roku, w latach 2005–2006 prezes ZASP. W 1992 ukazała się książka Ignacego Gogolewskiego Wszyscy jesteśmy aktorami. W  stanie wojennym, łamiąc bojkot środowiska, podjął współpracę z telewizją publiczną, występował w filmach  Ryszarda Filipskiego i Bogdana Poręby, krytykował w prasie aktorów bojkotujących reżim. Zmarł 15 V 2022.

Jerzy Trela (1942–2022) aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, profesor i rektor PWST w Krakowie, poseł na Sejm PRL IX kadencji (1985–1989). Absolwent Wydziału Aktorskiego PWST w Krakowie, jeden ze współtwórców Krakowskiego Teatru Scena STU. Występował w tamtejszym krakowskim Teatrze Rozmaitości, od 1969 do stycznia 2014 w Starym Teatrze. Stworzył wybitne kreacje aktorskie, m.in. w Dziadach, czy Zespół teatru opuścił na znak protestu przeciw zmianom, jakie wprowadzał nowy dyrektor sceny – Jan Klata. W latach 1984–1990 był rektorem krakowskiej PWST. Następnie pełnił funkcję profesora tejże uczelni. W latach 1986–1989 był członkiem Narodowej Rady Kultury i Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa. 11 maja 2022 roku Rada Miasta Krakowa nadała Jerzemu Treli tytuł Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa „w dowód uznania jego szczególnych zasług dla rozwoju życia teatralnego Krakowa i kultury polskiej”. Zmarł 15 V 2022.

Dominik Jokiel (1978–2022) – gitarzysta heavymetalowy, członek Akademii Fonograficznej ZPAV. W latach 1996–2004 był członkiem zespołu Aion. Wraz z grupą uzyskał nominację do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyka. W 2001roku dołączył do zespołu  Wraz z zespołem nagrał trzy albumy studyjne: Tożsamość(2004), Strażnik Światła(2009) oraz Piąty żywioł (2013). Zmarł 18 V 2022.

 

Agnieszka Gawerska-Jabłonowska (1966–2022) – dziennikarka przez wiele lat związana z Telewizją Polską. Pracowała w redakcji „Panoramy”, była korespondentką TVP w Rzymie i wydawcą magazynu „Reporter Polski”. Zmarła 23 V 2022.

Maja Lidia Korwin-Kossakowska-Grzędowicz (1972–2022) – pisarka fantastyki i dziennikarka, z wykształcenia archeolog, nazywana pierwszą damą polskiej fantastyki. Absolwentka Liceum Sztuk Plastycznych oraz archeologii śródziemnomorskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Była jedną z tytularnych właścicieli pałacu Kossakowskich. Debiutowała w 1997 roku opowiadaniem Mucha zamieszczonym na łamach czasopisma „Fenix”. Na jego bazie powstała jednoaktowa sztuka. W 2001 roku otrzymała Srebrny Glob w kategorii opowiadanie roku za utwór Beznogi tancerz. Mikropowieść Zwierciadło znalazła się na trzeciej pozycji w rankingu czytelników „Sfinksa”. Ośmiokrotnie nominowana do Nagrody im. Janusza Zajdla, otrzymała ją w 2007 roku za opowiadanie Smok tańczy dla Chung Fonga, oraz w 2012 za powieść Grillbar Galaktyka. Zginęła tragicznie w pożarze domku letniskowego. Zmarła 23 V

Tadeusz Jankowski (1930–2022) –  narciarz, trener, olimpijczyk z Innsbrucku w 1964 roku. Jako junior zdobył w 1950 roku tytuł mistrza Polski w kombinacji norweskiej. Jako senior wielokrotny medalista mistrzostw Polski: trzykrotnie złoty w biegu na 15 km w roku 1958, na 30 km w 1964 roku i w sztafecie 4 x 10 km w roku 1959 oraz trzykrotnie srebrny w biegu na 30 km w roku 1958 i na 50 km w latach 1959,1963. Uczestnik mistrzostw świata w roku 1958. Po zakończeniu kariery sportowej trener-twórca pierwszej grupy kobiet uprawiających biathlon. Zmarł 24 V 2022.

 

Barbara Matoga (1952–2022) – z wykształcenia archeolog, dziennikarka i reporterka. Zawodowe szlify zdobywała w czasopiśmie „Gromada-Rolnik Polski”. Przez pewien czas pracowała w dzienniku „Czas Krakowski”, wydawanym od 1990 do 1997 roku, do zespołu „Dziennika Polskiego” dołączyła w 1992 roku, przechodząc niemal wszystkie szczeble zawodowej kariery, od działu informacji, poprzez dział reportażu i publicystyki, aż po dział wydawców – krajowy i terenowy. Jej teksty o tematyce rolniczej pojawiały się w wielu, różnych czasopismach, jak np. „Hasło Ogrodnicze” i na portalach poświęconych rolnictwu, m.in. eko-uprawy.pl. Przez blisko 10 lat prowadziła w „Dzienniku Polskim” dodatek „Jak pies z kotem”. Zmarła 25 V 2022.

Stefan Laube (1930–2022) – farmaceuta, działacz konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej, uczestnik powstania warszawskiego, pułkownik WP w stanie spoczynku, działacz kombatancki. Od 1943 roku należał do Szarych Szeregów, w powstaniu służył jako łącznik w I Kompani Szturmowej w ramach Batalionu Szturmowego „Sokół” Korpusu Bezpieczeństwa. Po upadku powstania trafił do obozu przejściowego Dulag 121 w Pruszkowie, uciekł z transportu więźniów. Absolwent farmacji na warszawskiej Akademii Medycznej, od 1955 roku pracował w stołecznych laboratoriach naukowo-badawczych, a od 1963 roku w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej w Warszawie. W 1978 roku wziął udział w misji pokojowej ONZ UNEF w Egipcie. Był prezesem Środowiska Organizacji Wojskowej Korpusu Bezpieczeństwa Armii Krajowej Okręg Warszawa Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz członkiem Rady Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego. Zmarł 26 V 2022.

Paweł Kulinicz (1980–2022) – alpinista, zdobył kilka siedmiotysięczników, a także uczestniczył w wyprawach w Himalaje, Karakorum czy Alpy. W 2005 roku mężczyzny zdiagnozowano u niego ataksję móżdżkowa-rdzeniową. Walczył z chorobą przez 17 lat. Zmarł 27 V 2022.

Mjr Maria Mirecka-Loryś ps. „Marta” (1916–2022) – działaczka Związku Akademickiego „Młodzież Wszechpolska” oraz podziemia narodowego w latach 1939–1945, członkini Narodowej Organizacji Wojskowej, komendantka Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, a później Okręgu Rzeszowskiego. Przed wojną studiowała na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, po wojnie wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. W sierpniu 1945 roku aresztowana w Nisku, zwolniona po miesiącu, wyemigrowała do Wielkiej Brytanii, a potem do USA. Była w Zarządzie Głównym Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem „Głosu Polek”, organu Związku Polek w Ameryce. Od lat 70. zaangażowana w pomoc dla Polaków na dawnych Kresach. W grudniu 1999 roku została wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego. Współpracowała z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywała cotygodniowe felietony z cyklu „Otwarty mikrofon”. Autorka II tomu „Historii Związku Polek w Ameryce” (od 1938 do 1958 roku) i książki Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni. W 2016 roku IPN wydał jej książkę Przede wszystkim Polska. Zapiski amerykańskie z lat 1952–2010. W 2017 roku została laureatką nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez IPN. Odznaczona m.in. Krzyżem Walecznych i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 29 V 2022.

Jolanta Kolczyńska ps. „Klara” (1928–2022) – łączniczka z Powstania Warszawskiego ze zgrupowania „Chrobry II”. Działalność konspiracyjną podjęła już w 1942roku, transportując broń do oddziałów partyzantki. Przez cały okres powstania przenosiła meldunki, m.in. do gen. Bora-Komorowskiego. Podczas jednej z akcji została lekko ranna w nogę pociskiem rozpryskowym. Po kapitulacji powstania, zgodnie z rozkazem dowództwa, opuściła Warszawę z ludnością cywilną, trafiła do obozu przejściowego w Ursusie, następnie przedostała się do Komorowa. Kontynuowała naukę w Gimnazjum i Liceum Żeńskim im. Wandy z Posseltów Szachtmajerowej, gdzie w 1947 roku uzyskała świadectwo dojrzałości. Była członkiem prezydium Związku Powstańców Warszawskich oraz przewodniczącą Fundacji Gimnazjum Żeńskiego im. Wandy z Posseltów Szachtmajerowej. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a także Krzyżem Partyzanckim i Krzyżem Armii Krajowej oraz Medalem Wdzięczności Francuskiej. Zmarła 29 V 2022.

Mariusz Linke ps. „Manolo” (1969–2022) – zawodnik mieszanych sztuk walki (MMA), jeden z najbardziej utytułowanych zawodników brazylijskiego jiu-jitsu w Polsce oraz judoka, pierwszy Polak, który otrzymał czarny pas w BJJ (IV dan), miał też czarny pas w judo(V dan). W 2000 roku wygrał swoje pierwsze duże zawody w BJJ. Na Bad Boy Cupw Göteborgu zajął pierwsze miejsce w wadze 95 kg, rok później na tych samych zawodach zajął trzecie miejsce w wadze 85 kg. Przez kolejne lata był wielokrotnym tryumfatorem i medalistą zawodów w BJJ w Europie oraz Brazylii. Zwyciężał w bardziej prestiżowych turniejach w BJJ. W 2006 roku zdobywał m.in. złote medale na Mistrzostwach Europy w BJJ w Lizbonie w kategorii 85 kg oraz open. Następne lata to kolejne sukcesy na arenie międzynarodowej. Zdobywał m.in. srebrny medal na Mundialu organizowanym przez Brazylijską federację CBJJE w kategorii do 82,3 kg w 2008 roku, złote medale na zawodach NAGA World Championship w kat. do 87 kg oraz do 77 kg w 2009 roku oraz kolejnych edycjach turniejów organizowanych przez CBJJE. W styczniu 2012 roku zdobył złoty medal na Mistrzostwach Europy BJJ IBJJF w Lizbonie w kategorii ciężkiej. W kwietniu 2015 roku na organizowanych w Rzymie Mistrzostwach Europy No-Gi zdobył aż cztery złote medale, a we wrześniu tego samego roku zajął dwukrotnie pierwsze miejsce na prestiżowych Mistrzostwach Panamerykańskich No-Gi.  Zmarł 30 V 2022.

Płk Bogdan Lipnicki ps. „Konrad” (1929–2022) – żołnierz Armii Krajowej i powstaniec warszawski.. Jako trzynastolatek w 1942 roku w okupacji nawiązał kontakt z Szarymi Szeregami, przygotowując się do poważniejszych akcji konspiracyjnych. Gdy wybuchło Powstanie Warszawskie zgłosił się do dowództwa na odcinku przy ulicy Freta. Przydzielono go do kompanii saperów. Batalionu „Gozdawa”. Jego zadaniem było noszenie raportów i patrolowanie przy przeszukiwaniu budynków, by lokalizować Niemców tzw. „gołębiarzy”, czyli snajperów, którzy strzelali z kryjówek. Po upadku powstania dostał się do niewoli – był jeńcem Stalagu 318 (344) w Lamsdorf. Od 1951 roku mieszkał we Wrocławiu na Sępolnie. Zmarł 30 V 2022.

Kpt. Władysław Szwender (1924–2022) – żołnierz 6. Batalionu 3. Dywizji Strzelców Karpackich 2. Korpusu Polskiego, walczącego we Włoszech pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Ranny w ataku na „Gardzieli”, po powrocie ze szpitala wziął udział w zwycięskich walkach o Bolonię i Ankonę. Zmarł 31 V 2022.

Tadeusz Tomasiński ps. „Kokoszka” (1923–2022) – pallotyn, uczestnik Powstania Warszawskiego jako łącznik i sanitariusz, w latach 1942–1944 żołnierz Armii Krajowej.  Studiował teologię w Ołtarzewie  w latach 1943–1946 i od 1946 do 1950 roku na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Po święceniach kapłańskich w 1949 roku w Rzymie sekretarz osobisty bp. Wojciecha Turowskiego, a w latach 1950–1953 asystent pallotyńskiego prokuratora generalnego ks. Webera. Po przybyciu do Francji w 1953 roku duszpasterz Polonii i ekonom regionalny, twórca i dyrektor drukarni Imprimerie de Busagny w Osny, drukującej m.in. w ramach wydawnictwa Editions du dialogue w czasach PRL kilka milionów polskich książek, często drugiego obiegu. Współinicjator i odpowiedzialny za budowę Gimnazjum Świętego Stanisława (College st. Stanislas) i Szkoły Technicznej w Osny oraz Pallotyńskiego Domu Pielgrzyma w Rzymie. W czasie stanu wojennego organizator Komitetu Pomocy dla Polski, członek zarządu Domu dla Studentek Polskich w Paryżu (od 1974 roku), Domu dla Studentów Polskich w Paryżu (od 1980 do 1999) i rektor pallotyńskiej wspólnoty w Osny. Odznaczony Krzyżem Armii Krajowej i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 1 VI 2022.

Andrzej Tomecki (1932–2022) – aktor teatralny, filmowy oraz dubbingowy. Piosenkarz i esperantysta, rodowity warszawiak, łącznik AK w czasie Powstania Warszawskiego. Znany z filmu Quo Vadis, w którym zagrał lekarza Glaukosa, oraz seriali Dom i 07 zgłoś się. Zmarł 2 VI 2022.

Adam Wolańczyk (1936–2022) – aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, znany z ról w filmach Pan Tadeusz i Jańcio Wodnik, a także w serialach Pierwsza miłość czy Fala zbrodni. Absolwent Wydziału Aktorskiego PWSTiF w Łodzi, ostatnio występował na deskach Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu. Zmarł 3 VI 2022.

Przemysław Frankowski ps. „Jah-Jah” (1958–2022) – dziennikarz muzyczny, autor tekstów piosenek i wokalista zespołu roots reggae Basstion. W latach dziewięćdziesiątych pracował w Radiu S, następnie w Radiu Eskaoraz w RMF FM i Radio 94 FM. Od 2007 do 2017 roku prowadził audycje w Antyradiu, a następnie w Radiospacji. Zmarł 4 VI 2022.

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska (1927–2022) – prawnik, nauczyciel akademicki, sędzia Trybunału Konstytucyjnego (wybrana przez Sejm z rekomendacji AWS). Absolwentka prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim, po aplikacji adwokackiej praktykowała jako adwokat do 1965 roku. W 1959 roku uzyskała stopień doktora, a w 1967 doktora habilitowanego, osiem lat później otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1987 roku – zwyczajnego. Przez dwie kadencje była dziekanem Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego. Wykładała też w katedrze międzynarodowego prawa porównawczego w Strasburgu. Była członkiem naukowych towarzystw prawniczych.  Odznaczona Krzyżem Oficerskim, Komandorskim i Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 10 VI 2022.

Krystyna Ławniczek ps. „Ara” (1922–2022) – sanitariuszka w batalionie „Ruczaj” podczas Powstania Warszawskiego. Zmarła 10 VI 2022.

Mjr Janusz Gunderman ps. „Janusz” (1926–2022) – żołnierz Narodowej Organizacji Wojskowej AK, uczestnik powstania warszawskiego, walczył na Woli i w Śródmieściu w zgrupowaniu „Róg” grupy „Północ” w batalionie „Gustaw” w kompanii „Aniela”. Po upadku powstania jeniec Stalagu XI-B Fallingbostel i Stalagu XI-A Altengrabow. W konspiracji od 1939 do 1944 roku. Odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej oraz Warszawskim Krzyżem Powstańczym. Zmarł 11 VI 2022.

Tadeusz Sikora (1935–2022) – dziennikarz, poeta, kompozytor i pieśniarz, bard „Solidarności” i działacz patriotyczny, twórca kultowej pieśni Żołnierzom NSZ. Laureat II nagrody za interpretację na Ogólnopolskich Spotkaniach Zamkowych Śpiewajmy Poezję (1974). W 1981 roku wystąpił na XIX Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w ramach „Maratonu Kabaretowego”. W okresie PRL związany z opozycją antykomunistyczną, a jego nagrania ukazywały się na wydawnictwach drugiego obiegu, a także na antenie Radia Wolna Europa. Zmarł 14 VI 2022.

Grażyna Dziedzic (1954–2022) – urzędniczka i działaczka samorządowa, w latach 2010–2022 prezydent Rudy Śląskiej. Z zawodu nauczycielka, pracowała w Zespole Szkół Zawodowych w dzielnicy Orzegów. W latach 1992–1996 pełniła funkcję kierownika działu technicznego a w Zakładzie Lecznictwa Ambulatoryjnego w Rudzie Śląskiej, od 1966 do 2003 roku była zastępcą dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej, a w latach 2003–2009 jego dyrektorem. W 2010 roku wybrana na prezydenta Rudy Śląskiej, a także do zarządu Związku Gmin i Powiatów Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego. Zmarła 14 VI 2022.

Józef Walaszczyk (1919–2022) – najstarszy z żyjących polski Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, podczas II wojny światowejuratował 53 Żydów.  Z zawodu kaletnik, prywatny przedsiębiorca. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem „Pro Patria”, „Pro Bono Poloniae” i Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 20 VI 2022.

Janusz Kępski (1936–2022) – kompozytor, pianista, aranżer, dyrygent i pedagog. Absolwent Wydziału Teorii i Kompozycji warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej. Opiekun artystyczny wielu solistów oraz zespołów. Zajmował się profesjonalnym opracowywaniem utworów muzycznych. W roku 1993 stworzył aranżacje do spektaklu Music Hall. Rewia przebojów światowych wyreżyserowanego przez Wowę Bielickiego w Operetce Warszawskiej. Jako kompozytor tworzył muzykę dla potrzeb teatru (musicale i inne spektakle teatralne), filmu i telewizji (filmy fabularne, seriale, filmy telewizyjne), a także piosenki oraz utwory instrumentalne dla solistów i zespołów muzycznych. Zmarł 20 VI 2022.

Tadeusz Gołębiewski (1943–2022) – przedsiębiorca, założyciel fabryki cukierniczej Tago i sieci Hoteli Gołębiewski, członek Polskiego Klubu Biznesu. Zmarł 21 VI 2022.

Kazimierz Zimny (1935–2022) – lekkoatleta, długodystansowiec, medalista olimpijski i mistrzostw Europy, mistrz Polski na 1500 metrów i trzykrotnie na na 5 tys. metrów, a także w biegach przełajowych. Dwukrotnie brał udział w letnich igrzyskach olimpijskich, w Melbourne w 1956 roku nie ukończył biegu z powodu pęknięcia kości nogi, w Rzymie w 1960 roku zdobył brązowy medal na 5 tys. metrów. Sukcesami zakończyły się jego starty na mistrzostwach Europy, w biegu na 5 tys. metrów zdobył dwukrotnie srebrny medal w 1958 roku i w 1962 roku. Kilkakrotnie bił rekordy Polski. Czterokrotnie znalazł się w dziesiątce najlepszych polskich sportowców w Plebiscycie Przeglądu Sportowego. Zmarł 21 VI 2022.

Marek Rapacki (1938–2022) – dziennikarz, opozycjonista, działacz „Solidarności”, w latach 1996–2001 „Gazety Wyborczej” korespondent w Paryżu. Absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1963–1967 członek redakcji Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN. Od 1969 do 1981 roku dziennikarz „Kuriera Polskiego”. Po wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji w 1968 roku drukarz kilku tys. ulotek ze sprzeciwem wobec inwazji, od 1976 współpracownik KOR/KSS KOR. Od 1980 w „S”, redaktor niezależnego miesięcznika „NTO Nauka Technika Oświata”, współpracownik pisma MKZ/Regionu Mazowsze „Niezależność”, w 1981 roku wiceprzewodniczący „Solidarności” Dziennikarzy Prasowych. W stanie wojennym redaktor podziemnego pisma „CDN” i redaktor naczelny „CDN – Głos Wolnego Robotnika”. W latach 1983–1988 członek kierownictwa MRKS, kurier funduszy na cele wydawnicze z Francji od Jerzego Giedroycia i Mirosława Chojeckiego. Od 1989 do 2010 dziennikarz „Gazety Wyborczej”. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011). Zmarł 2 VII 2022.

Janusz Kupcewicz (1955–2022) – piłkarz grający na pozycji pomocnika, karierę zaczynał w Warmii Olsztyn. W reprezentacji zadebiutował w 1976 roku, występował na mistrzostwach w Hiszpanii, w kadrze rozegrał 20 meczów i strzelił pięć bramek. Zdobył Puchar Polski z Arką Gdynia i mistrzostwo kraju z Lechem Poznań. W latach 2001–2003 był konsultantem sportowym w Arce Gdynia. Jako trener prowadził polska reprezentację futsalu. Zmarł 2 VII 2022.

Krystyna Królówna (1939–2022) – aktorka teatralna, filmowa i dubbingowa. Absolwentka PWST w Krakowie. Jako aktorka teatralna zadebiutowała w 1963 roku. W latach 1962–1964 występowała w Teatrze Polskim w Bielsku Białej, os 1965 do 1969 roku w teatrze: im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, a od 1969 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie. Popularność przyniosła jej w rola Hanki Borynowej, żony Antka Boryny, w serialu Chłopi na podstawie powieści Władysława Reymonta. W dubbingu podkładała głos m.in. postaci Pani Bulwy w bajce Toy Story. W latach 1988–1990 zasiadała w Radzie Narodowej miasta stołecznego Warszawy, a od 1998 do 2002 roku była radną gminy Wilanów. Zmarła 6 VII 2022.

Stefan Wilkanowicz (1924–2022) – publicysta, dziennikarz, działacz katolicki. Z wykształcenia inżynierem, absolwent Politechniki Warszawskiej i filozof (studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim). W latach 1956–1957 brał udział w zakładaniu Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie i Krakowie. Od 1957 roku pracował w „Znaku”, którego był redaktorem naczelnym w latach 1978–1994, i „Tygodniku Powszechnym”. Od 1972 do 1979 roku przewodniczył komisji apostolstwa świeckich w ramach duszpasterskiego synodu Archidiecezji Krakowskiej, w latach 1977–1988 był członkiem Papieskiej Rady ds. Świeckich. W 1993 roku objął funkcję wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Katolików Świeckich. Był wiceprzewodniczącym Międzynarodowej rady Oświęcimskiej i przewodniczącym jej komisji edukacyjnej oraz przewodniczącym rady Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. W 1999 roku powołany na wiceprzewodniczącego Polskiego Komitetu do spraw  Redagował serwis internetowy „Forum Żydzi – Chrześcijanie – Muzułmanie”. Autor książek o tematyce chrześcijańskiej oraz licznych artykułów w różnych periodykach. Zmarł 9 VII 2022.

 

Anna Jakubowska ps. „Paulinka” (1927–2022) – w czasie wojny działała w konspiracji, najpierw w organizacji PE, a później jako sanitariuszka i łączniczka w grupach szturmowych przekształconych w batalion „Zośka” Armii Krajowej. Walczyła na Woli, Starym Mieście i Czerniakowie. Za swoje dokonania otrzymała Krzyż Walecznych. Po wojnie zaczęła studiować psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. W 1949 aresztowana i skazana w tzw. procesie kiblowym na 8 lat więzienia. Wyszła z więzienia w 1954 roku. W latach osiemdziesiątych zaangażowana w podziemiu solidarnościowym, zasłużona działaczka środowiska dawnych „Zośkowców”. Współprowadziła z Fundacją Filmową Armii Krajowej, która wyprodukowała ponad dwadzieścia filmów o działalności AK. Była członkiem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski, Kapituły konkursu im. Jana Rodowicza „Anody”, zasiadała w Radzie Społecznej Rzecznika Praw Obywatelskich. Honorowa Obywatelska Warszawy. Zmarła 13 VII 2022.

Anna Popowicz (1948–2022) – prawnik i polityk, radca prawny, pełnomocnik w rządach Jana Krzysztofa Bieleckiegoi Jana Olszewskiego, wiceminister kultury w rządzie Jerzego Buzka. Od 1980 do 1991 należała do NSZZ „Solidarność”. W 1981 roku wchodziła w skład ogólnopolskiej i regionalnej komisji branżowej biur projektowych związku. Od 1987 do 1991 roku zajmowała stanowisko sekretarza Krajowej Rady Radców Prawnych, opracowała pierwszy Kodeks etyki tej grupy zawodowej. W kwietniu 1991 roku została pełnomocnikiem rządu do spraw kobiet i rodziny, pełniła tę funkcję do marca 1992. W latach 1992–1994 należała do Kongresu Liberalno-Demokratycznego, po połączeniu partii została członkiem Unii Wolności, z jej rekomendacji została w 1999 roku wiceministrem kultury i dziedzictwa narodowego w rządzie Jerzego Buzka oraz członkiem rady nadzorczej TVP (podała się do dymisji w 2003 roku, protestując przeciwko pozostawieniu na stanowisku szefa TVP Roberta Kwiatkowskiego). Zmarła 14 VII 2022.

 

Prof. Wojciech Perdzyński (1948–2022) – chirurg i urolog, pułkownik Wojska Polskiego, pracownik naukowy i nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk medycznych, profesor Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Absolwent Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi, uzyskał specjalizację z chirurgii ogólnej i z chirurgii dziecięcej oraz doktorat z chirurgii naczyniowej. Habilitację uzyskał na podstawie dorobku naukowego oraz pracy Odległe wyniki leczenia moczowodów olbrzymich sposobem Kalicińskiego u dzieci w Centralnym Szpitalu Klinicznym Wojskowej Akademii Medycznej. Od 1996 roku profesor nadzwyczajny w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie i kierownik Kliniki Chirurgii Dziecięcej. Odbył liczne staże naukowe, m.in. w Kyoto Prefectural University of Medicine, Tohoku University – Sendai, Kobe Children`s Hospital, Kyushu University – Fukuoka, Tokyo Children`s Hospital, Yokohama Children’s Hospital, Kyoto Prefectural University of Medicine), w 1992 i w 1995 w Children’s Hospital of Columbia University – New York, Schneider`s Children’s Hospital – New York, Iowa University – Iowa City, w 1996 w Kobe Children’s Hospital. Członek Polskiego Towarzystwa Chirurgów Dziecięcych, w latach 1980–1996 sekretarz zarządu głównego. Członek innych korporacji naukowych: Japońskiego Towarzystwa Chirurgów Dziecięcych, Polskiego Towarzystwa Urologicznego, Europejskiego Towarzystwa Chirurgów Dziecięcych i Europejskiego Towarzystwa Urologów Dziecięcych. Zmarł 20 VII 2022.

Zygmunt Józefczak (1947–2022) – aktor teatralny, telewizyjny i filmowy. Absolwent krakowskiej PWST . Debiutował rolą Sir Ryszarda w „Królu „Królu Janie” w reżyserii Ireny Babel w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie. Od 1971 roku aktor Narodowego Teatru Starego w Krakowie. W filmie i telewizji współpracował z Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Zanussim, Laco Adamikiem, Filipem Bajonem, Andrzejem Domalikiem czy Krzysztofem Nazarem, a także z reżyserami zagranicznymi: Giacomo Battiato, Johnem Kent Harrisonem, Mártą Mészáros. Od 1976 roku był pedagogiem Wydziału Aktorskiego AST w Krakowie. Zmarł 24 VII 2022.

 

Franciszek Skrzypczyk (1919–2022) – ostatni żołnierz Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Kleeberga. Brał udział w bitwie pod Kockiem Serokomlą i Wolą Gułowską. Kilka dni po ogłoszeniu przez gen. Kleeberga kapitulacji wojsk polskich został zatrzymany przez Niemców i uwięziony w obozie dla internowanych w twierdzy Dęblin, skąd udało mu się uciec. Walczył w Armii Krajowej, w 1943 roku został zatrzymany w łapance w Łukowie i wywieziony do obozu pracy w Berlinie. Do kraju wrócił pod nowym nazwiskiem „Jan Skrzypczyński” w celu uniknięcia represji politycznych. Do swojego nazwiska wrócił w 1956 roku. Odznaczony Krzyżem z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości oraz medalem „Pro Patria”. W 2021 roku został awansowany na stopień porucznika. Zmarł 24 VII 2022.

Adriana Mazurek (1975–2022) – działaczka społeczna, liderka Szlachetnej Paczki, zawodowo związana z Piekarskim Centrum Medycznym. W 2020 roku wybrana osobowością roku w plebiscycie Dziennika Zachodniego za zaangażowanie w działalność społeczną i charytatywną w Piekarach Śląskich. Zmarła 25 VII 2022.

Teresa Ferenc (1934–2022) – poetka, z wykształcenia jest plastyk-pedagog. W 1943 roku jako dziewięcioletnia dziewczynka była świadkiem śmierci obojga rodziców podczas przeprowadzonej przez Niemców masakry mieszkańców wsi Sochy k. Zwierzyńca. Była wychowywana u krewnych i w domach dziecka. W 1956 wyszła za mąż za poetę Zbigniewa Jankowskiego. Wychowała dwie córki, poetki: Anetę (Anna Janko) i Milenę (Milena Wieczorek). Jako poetka debiutowała w 1958 roku. Jej pierwszy tomik Moje ryżowe poletko opublikowano w 1964. Wraz z mężem Zbigniewem Jankowskim założyła grupę poetycką „Reda”. Od lat 1980. związana z Duszpasterstwem Środowisk Twórczych w Gdańsku. W latach 2004 i 2009 została laureatką Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. Za działalność społeczno-literacką w latach osiemdziesiątych otrzymała medal 25-lecia „Solidarności”. W 2015 roku otrzymała medal im. ks. Jana Twardowskiego za całokształt twórczości poetyckiej, rok później srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Była członkiem PEN Clubu i członkiem-założycielem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SPP). Zmarła 1 VIII 2022.

 

Krzysztof Przelaskowski ps. „Struś” (1928–2022) – żołnierz Szarych Szeregów, w czasie Powstania Warszawskiego był łącznikiem-listonoszem w Harcerskiej Poczcie Polowej przy ul. Wilczej 41. Działał na terenie Śródmieścia.  Zmarł 1 VIII 2022.

Prof. Eugeniusz Sąsiadek (1929–2022) – śpiewak (tenor) i pedagog. Były rektor Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Absolwent matematyki na Uniwersytecie Wrocławskim, Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej we Wrocławiu oraz studiów podyplomowych w Conservatorio di Santa Cecilia w Rzymie. Wykonawca muzyki dawnej, pieśni romantycznych a także partii solowych w oratoriach i kantatach. Współpracował m.in. z Capella Bydgostiensis, Capella Cracoviensisi Fistulatores et Tubicinatores Varsoviences. W latach 1968–1996 prowadził zespół Complesso di Mucica Antica. W latach 1982–1984 dyrektor naczelny i artystyczny Państwowej Opery we Wrocławiu. Pracownik Akademii Muzycznej we Wrocławiu, w latach 1968–1981 dziekan Wydziału Wokalnego, od 1981 do 1984 prorektor, a w latach 1984–1987 dziekan Wydziału Wokalno-Aktorskiego. W kadencji 1987–1990 oraz w roku 1995 pełnił funkcję rektora. Pracował również na Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie był m.in. kierownikiem Katedry Wokalistyki. Zmarł 1 VIII 2022.

Leszek Zaleski (1936–2022) – nauczyciel, astronom, działacz „Solidarności” i opozycji demokratycznej w PRL, alpinista. Absolwent astronomii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1958–1964 był nauczycielem w Technikum Ekonomicznym w Toruniu, a od 1964 do 1982 i od 1985 do 1990 roku w Zaocznym Technikum Zawodowym (od 1978 roku w Centrum Kształcenia Ustawicznego). We wrześniu 1980 roku został członkiem NSZZ „Solidarność” i zasiadał w różnych organach związku w Toruniu. Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się, w 1982 roku został pozbawiony prawa wykonywania zawodu nauczyciela na okres trzech lat. Zaangażowany w emisję materiałów opozycyjnych w radiu państwowym i na wizji TVP1, za co został w 1985 roku aresztowany i skazany na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu na trzy lata. Przed uprawomocnieniem się wyroku postępowanie zostało umorzone na mocy amnestii. W latach 1982–1989 był współpracownikiem podziemnego czasopisma „Toruński Informator Solidarności”. Należał do Klubu Wysokogórskiego w Toruniu. W 1977 roku uczestniczył w wyprawie „Hindukusz 77”, w trakcie której zdobył Noszak. W 1979 roku jako alpinista był uczestnikiem IV Toruńskiej Wyprawy Polarnej na Spitsbergen. W latach 1990–2005 był członkiem Unii Demokratycznej i Unii Wolności. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 2 VIII 2022.

Zbyszko Piwoński (1929–2022) – wieloletni senator z ramienia SLD (1993–2005) i współtwórca województwa lubuskiego. Od 1956 roku w PZPR, w 1982 roku został wicewojewodą zielonogórskim, a w latach 1984–1990 pełnił funkcję wojewody. W 1990 roku wstąpił do Socjaldemokracji, a od 1999 roku do SLD. Honorowy Obywatel Zielonej Góry. Był współzałożycielem Parlamentarnego Koła Przyjaciół Harcerstwa i członkiem Parlamentarnego Koła do spraw Ludzi Niepełnosprawnych w Senacie. Zmarł 2 VIII 2022.

Sergiusz Papliński ps. „Kawka” (1927–2022) – ostatni mieszkający w Wielkiej Brytanii żołnierz wyklęty. Walczył w szeregach Armii Krajowej. Był członkiem oddziałów Antoniego Hedy „Szarego” i Zygmunta Kiepasa „Krzyka”. Brał udział w kluczowych akcjach partyzanckich zgrupowania „Szarego” w lasach wokół Iłży, Starachowic, Końskich. W 1945 r. trafił do więzienia w Radomiu, z którego został odbity przez oddział „Szarego”. Wstąpił w szeregi Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN) i prowadził walkę dywersyjną na terenie Pomorza. W 1946 roku zmuszony był opuścić Polskę. W mundurze NKWD przedostał się do Berlina, do amerykańskiej strefy okupacyjnej, a stamtąd poprzez obóz przejściowy wyjechał do Wielkiej Brytanii. Tam przeszedł kurs dywersyjno-spadochronowy i działał w zagranicznych strukturach WiN. W Wielkiej Brytanii pracował przez pewien czas w kamieniołomie, a także jako kelner, ale później ukończył Royal College of Art w Londynie i zajął się malarstwem, spełniając swoje przedwojenne marzenie. Niemal do ostatnich miesięcy życia aktywnie uczestniczył w życiu londyńskiej Polonii. Był także honorowym członkiem Jednostki Wojskowej Grom. Zmarł 2 VIII 2022.

Jan Budkiewicz (1934–2022) – publicysta, krytyk filmowy, scenarzysta i reżyser, działacz związkowy, poseł na SejmII kadencji. W latach 1952–1956 studiował na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego (specjalizacja krytyka filmowa), a w latach 1958–1963 – w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera. Podczas studiów filmowych zrealizował osiem etiud, w tym Wiślane teatrum z 1961 i Opowiadanie niemoralne z 1963, które wyróżniono nagrodami na festiwalu etiud PWSFTviT. W latach 1978–1980 był sekretarzem rady reżyserów w Stowarzyszeniu Filmowców Polskich. W 1981 został przewodniczącym związku, a w 1984 przewodniczącym Federacji Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki, zrzeszonej w Ogólnopolskim Porozumieniu Związków Zawodowych. Członek rady, a także prezydium OPZZ. Był członkiem komisji kultury Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego. Od 1984 do 1990 roku członek Narodowej Rady Kultury. W 2020 powołany w skład Rady ds. Unii Europejskiej przy marszałku województwa  Zmarł 2 VIII 2022.

Czesław Cybulski (1935–2022) – trener lekkoatletyki, szkoleniowiec rzutu młotem. Po skończeniu Szkoły Sportowej w Gdańsku pracował jako nauczyciel wychowania fizycznego. Absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie i doktor poznańskiej AWF. Na początku swojej pracy trenerskiej szkolił sprinterów, w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych był kierownikiem szkolenia grupy rzutów Polskiego Związku Lekkiej Atletyki. Jego najwybitniejszym zawodnikiem był Szymon Ziółkowski, który w 2000 roku w Sydney zdobył złoty medal olimpijski, a rok później mistrzostwo świata. Jego zawodnicy zdobyli łącznie 113 tytułów mistrza Polski, cztery tytuły mistrza świata i olimpijskie złoto. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 3 VIII 2022.

Wojciech Sikora (1956–2022) – publicysta, redaktor, działacz opozycji demokratycznej w PRL, wieloletni prezes Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura w Maisons-Laffitte. W latach siedemdziesiątych był współpracownikiem Studenckiego Komitetu Solidarności, Komitetu Obrony Robotników oraz Niezależnego Zrzeszenia Studentów, wielokrotnie represjonowany za swoją działalność opozycyjną. Po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego pozostał we Francji, gdzie aktywnie działał w polskich organizacjach emigracyjnych. Był współpracownikiem paryskiego Komitetu NSZZ „Solidarność”, współpracował z emigracyjnym miesięcznikiem „Kontakt”, krakowskim niezależnym kwartalnikiem „Arka” oraz Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa, pełnił funkcję sekretarza Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce w Paryżu, który udzielił blisko 700 stypendiów oraz sfinansował wydanie blisko pięćdziesięciu książek oraz australijskiej Fundacji Polcul – Polskiej Fundacji Kultury. Był współzałożycielem paryskiego wydawnictwa Aktis, które składało m.in. paryską „Kulturę”, „Zeszyty Historyczne” i kolejne pozycje „Biblioteki Kultury”. Stałym pracownikiem Instytutu Literackiego został w 2000 roku, a po śmierci Henryka Giedroycia w 2010 roku został, zgodnie z jego wolą, prezesem Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura i funkcję tę pełnił do maja 2019 roku. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 4 VIII 2022.

Stanisław Wróbel (1920– 2022) – rolnik, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Po zlikwidowaniu przez Niemców opoczyńskiego getta 22 listopada 1942 roku jego rodzice przyjęli pod swój dach znajomych żydowskich uciekinierów z getta: Jakuba i Sarę Frankielów z sześcioletnim synem Herszlem oraz siostrę Sary, Belę Rozenberg. Początkowo przydzielili im kryjówkę na strychu domu, jednak ze względu na niebezpieczeństwo zdemaskowania czwórkę przeniesiono do dołu, który Wróbel wykopał pod podłogą domu. Po miesiącu wykopał dla nich nową kryjówkę pod podłogą obory. Ostatecznym miejscem ukrywania Żydów był wykopany przez Wróbla przy stodole podziemny schron, gdzie przebywali oni pod opieką rodziny Wróblów do wyzwolenia regionu spod okupacji niemieckiej przez Armię Czerwoną17 stycznia 1945 roku. 16 maja 1989 roku został uznany przez Jad Waszem za Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Zmarł 4 VIII 2022.

Zbigniew Sak (1931–2022) kapitan żeglugi wielkiej, współtwórca i menedżer żeglugi promowej, publicysta związany w ostatnich latach z „Kurierem Szczecińskim”. Absolwent Państwowej Szkole Morskiej w Szczecinie, ukończył też studia na Wydziale Transportu Morskiego Politechniki Szczecińskiej. Służbę na morzu rozpoczął w 1951 roku jako młodszy marynarz na statku s/s „Śląsk” PLO. Należał do pionierów polskiej żeglugi promowej. Był jednym z pomysłodawców i założycieli przedsiębiorstwa Polska Żegluga Bałtycka w Kołobrzegu oraz twórcą linii promowej Świnoujście-Kopenhaga i Gdynia-Karlskrona. Dowodził między innymi promami „Rogalin”, „Wilanów” i „Pomerania” (19831987). Autor publikacji o żegludze i morzu, w tym m.in. artykułu o zatonięciu statku „Nysa” na Morzu Północnym, który w tłumaczeniu rozesłano do wszystkich norweskich kapitanów. Ostatnią jego książką – wydaną przed dwoma laty – były pisane z humorem wspomnienia pt. „Wierny banderze”. Zmarł 4 VIII 2022.

Dr nauk. med. Jan Niżnikiewicz (1943–2022) – lekarz i pisarz, urodzony we Lwowie w wielopokoleniowej rodzinie lekarskiej, wychowany w Gdyni, studia ukończył w Akademii Medycznej w Gdańsku. Specjalista neurolog, autor 35 naukowych prac klinicznych i doświadczalnych, członek kilku towarzystw naukowych oraz Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W latach 1980-1989  przewodniczący Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Akademii Medycznych i Instytutów Resortu Zdrowia w Polsce. Współautor projektu Ustawy o szkolnictwie wyższym. Pasjonat żeglarstwa morskiego, uczestnik wielu wyczynowych rejsów, odbywanych na przemian z ekspedycjami trekkingowymi m.in. do Indii, Nepalu, Tybetu, Chin, Filipin, Indonezji, Malezji, Meksyku, Gwatemali, Tajlandii, Egiptu. Zafascynowany starożytnością gromadził od wielu lat wszelki informacje i przedmioty kultur materialnych łączące się z medycyną dawnych cywilizacji i szamanizmem. Jego karierę literacką zapoczątkowała wydana w 1997 roku  przez oficynę Pruszyński i S-ka i goszcząca na listach bestsellerów powieść z gatunku klasycznej fikcji historycznej Krzyż Nilu. W latach 1995 i 1996 prowadził w Radiu Gdańsk cykl 60 audycji zatytułowanych Tajemnice starożytnej medycyny, które później w formie serialu zostały wyemitowane przez dziesięć innych krajowych rozgłośni. Stały się one podstawą do napisania Tajemnic starodawnej medycyny i magii. Zmarł 4 VIII 2022.

Ks. dr Stanisław Styrna (1933–2022) – salezjanin, kapelan pilskiej „Solidarności”, honorowy Obywatel Miasta Piły. Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie doktoryzowała się w 1966 roku. Od 1950 roku w Towarzystwie Salezjańskim w Czerwińsku, święcenia kapłańskie przyjął w 1060 roku. W latach 1963–1997 wykładowca katolickiej nauki społecznej w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjanów w Lądzie, od 1968 do 1976 roku rektor WSD, w latach 1966–1967 wykładowca na KUL, od 1970 roku dyrektor wspólnoty zakonnej w Lądzie, a w latach 1976–1978 inspektor Salezjańskiej Prowincji Świętego Stanisława Kostki w Warszawie i od 1979 do 1988 roku dyr. wspólnoty zakonnej i proboszcz parafii św. Rodziny w Pile. Od września 1980 roku kapelan „Solidarności” w regionie pilskim, honorowy gość I WZD Województwa Pilskiego. W 1981 roku autor w niezależnych pismach „Solidarność Pilska”, „W Naszej Szkole” (pismo KZ Oświaty i Wychowania w Pile). W lipcu 1981 roku zainicjował powołanie KIK przy parafii św. Rodziny. Po 13 grudnia 1981 roku ukrywał w parafii działaczy „Solidarności”, współorganizator, następnie przewodniczący Diecezjalnego Komitetu Pomocy – Region Piła, odwiedzał internowanych z Dekanatu Pilskiego, interweniował u władz ws. polepszenia warunków odosobnienia, właściwej opieki lekarskiej, umożliwienia uczestnictwa w praktykach religijnych w niedziele i święta, kierował petycje do władz w obronie internowanych i prześladowanych za przekonania. W 1983 roku współorganizator grupy pilskiej Pieszej Pielgrzymki Koszalińsko-Kołobrzeskiej na Jasną Górę z udziałem b. internowanych, i działaczy podziemnych struktur „Solidarności”. Od 1984 roku członek Komisji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy, współorganizator Tygodni Społecznych i Tygodni Kultury Chrześcijańskiej przy kościele św. Rodzin. Inicjator powołania przy parafii św. Rodziny filii Instytutu Wyższej Kultury Religijnej im. Jana XXIII. Wielokrotnie karany przez kolegia ds. wykroczeń, nachodzony przez funkcjonariuszy SB, szykanowany przez władze. Przez wiele lat duszpasterz wspólnot Odnowy w Duchu Świętym. Od 1991 roku kurator Wspólnoty Uczennic Krzyża, wieloletni radca inspektorialny w salezjańskich inspektoratach św. Stanisława Kostki w Warszawie i św. Wojciecha w Pile, członek wielu komisji inspektorialnych, moderator Kapituły Inspektorialnej w Lądzie; uczestnik trzech Kapituł Generalnych Zgromadzenia Salezjanów w Rzymie. Autor kilku książek z materiałami formacyjnymi, także artykułów naukowych nt. katolickiej nauki społecznej. Honorowy Obywatel Miasta Piła. Zmarł 5 VIII 2022.

Tadeusz Kotlarczyk (1945–2022) – piłkarz, trener i działacz piłkarski. Wychowanek Wisły Kraków. W I lidze zadebiutował w sezonie 1963/1964. Do 1972 roku rozegrał dla „Białej Gwiazdy” 196 meczów, zdobywając 15 bramek. Z klubem, zdobył wicemistrzostwo Polski w 1966 roku i Puchar Polski rok później. Występował też w klubach: Arkonia Szczecin, Chicago Lightning oraz Garbarnia Kraków. Grał jako skrzydłowy, pod koniec kariery występował również jako obrońca. Po zakończeniu kariery zawodniczej jako trener pełnił funkcję członka zarządu i komisji rewizyjnej klubu.  Zmarł 5 VIII 2022.

Rafał Kasprzyk (1952–2022) – adwokat, wykładowca akademicki, działacz opozycji w okresie PRL. Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 1976–1985 pracował jako asystent na Wydziale Prawa i Administracji, doktoryzował się w 1985 roku, od 1985 do 1997 roku pracował na stanowisku adiunkta. W 1980 roku zrobił aplikację sędziowską, a w 1989 – adwokacką. Od września 1980 roku członek Tymczasowego Zarządu Uczelnianego „Solidarności” na UŁ, w latach 1980–1981 doradca prawny i ekspert MKZ potem Zarządu Regionu Ziemi Łódzkiej; od marca do kwietnia 1981 roku ekspert i doradca KKP, na przełomie września i października – doradca łódzkiej delegacji na I KZD, wcześniej Międzyuczelnianej Komisji Porozumiewawczej podczas strajku studentów łódzkich uczelni, współtwórca pisma Zarządu Regionu „Komunikat”, zastępca rzecznika prasowego ZR, autor tekstów w niezależnym piśmie „Solidarność Ziemi Łódzkiej”. 13 grudnia 1981 roku zatrzymany podczas pacyfikacji siedziby ZR, w latach 1981–1989 doradca prawny osób represjonowanych za działalność antykomunistyczną, jeden z pełnomocników Jerzego Kropiwnickiego ws. przywrócenia go do pracy. W 1982 roku internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Łowiczu, po zwolnieniu członek Tajnego TZR Ziemi Łódzkiej, kolporter w środowisku uniwersyteckim podziemnych pism, m.in. „Biuletyn Informacyjny UŁ”, „Nasz Głos”, „Solidarność Walcząca”, „Tygodnik Mazowsze”, prelegent na spotkaniach organizowanych przez TKZ w MPK w Łodzi. W roku akademickim 1986/1987 odsunięty od prowadzenia zajęć ze studentami. W latach 1988–1989 z ramienia RKW ekspert strajkujących załóg zakładów włókienniczych Pabianic i Bełchatowa. W 1989 roku uczestnik obrad okrągłego stołu, członek podzespołu ds. ekologii. Od 1990 roku prowadził własną kancelarię adwokacką w Łodzi. W latach 1990–1992 członek Państwowej Rady Ochrony Środowiska, w 2008 roku obrońca praw polskiej mniejszości narodowej na Litwie – pełnomocnik prawny samorządu rejonu wileńskiego przed Trybunałem w Strasburgu ws. nadania szkole średniej w Ławaryszkach na Litwie imienia Emilii Plater. Od sierpnia 2004 do lutego 2005 roku pełnił służbę wojskową w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Republice Iraku w stopniu kapitana na stanowisku radcy prawnego 1. Brygadowej Grupy Bojowej. Autor kilkunastu publikacji z zakresu prawa cywilnego materialnego w publikacjach zbiorowych i pismach naukowych. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności i Medalem Pro Patria. Zmarł 6 VIII 2022.

Katarzyna Fuks (1985–2022) – siatkarka klubów: Piast Szczecin, Chemik Police, Wieżyca-Stężyca oraz Zawisza Sulechów. Występowała pod panieńskim nazwiskiem Buty w rozgrywkach pierwszej ligi, broniła barw Piasta Szczecin, Chemika Police, Wieżycy Stężyca. W barwach klubu MLKS Roltex Zawisza Sulechów wygrała 1. ligę w sezonie 2014/15. W ostatnich latach zmagała się z chorobą nowotworową. Zmarła 6 VIII 2022.

S. Janina Mateusiak (1960–2022) – nazaretanka. Uczyła się w Łukowie w Liceum Ogólnokształcącym i w Studium Medycznym, a przy parafii Podwyższenia Krzyża Świętego uczestniczyła w Ruchu Światło Życie. Do Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu wstąpiła w 1981 roku, była pielęgniarką w zakonnej wspólnocie i katechizowała w salkach parafii Podwyższenia Krzyża. Po ukończeniu studiów w ATK praca katechetyczna i duszpasterstwo młodzieży były jej pasją, którą realizowała w szkołach: w Rawie Mazowieckiej, Warszawie, Włodawie, w łukowskim Zespole Szkół nr 2 i w Koninie, pełniąc równocześnie obowiązki przełożonej zakonnej wspólnoty. Była przewodniczącą Sekcji Katechetycznej przy Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce. Przez ponad 20 lat organizowała chętnych do pielgrzymowania do Ziemi Świętej i innych świętych miejsc Polski i świata. Z grupami młodzieży przyjeżdżała do Taizé. Zginęła w drodze do Sanktuarium Matki Bożej w Medjugorie w wypadku autokarowym. Zmarł 6 VIII 2022.

Zdzisław Sowiński (1928–2022) – aktor filmowy i teatralny, a także piosenkarz. Aktorstwa uczył się w Teatrze Młodego Widza w Poznaniu. Na deskach teatru zadebiutował w 1950 roku. W latach 1952–1955 występował także w Teatrze Nowym i Teatrze Polskim. Następnie podjął pracę w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Od 1956 do 1959 roku pracował w Teatrze Ludowym w Warszawie, a następnie w Teatrze Narodowym w Warszawie, Operetce Warszawskiej, Teatrze Syrena oraz Teatrze Komedia, gdzie występował do 1979 roku. Po czym podjął pracę na Statku Stefan Batory, gdzie występował podczas rejsów do Nowego Jorku jako parodysta. Współpracował też z Polskim Radiem. Wystąpił w 82 spektaklach Teatru Polskiego Radia. Zmarł 7 VIII 2022.

Kazimiera Nogajówna (1933–2022) – aktorka teatralna i filmowa, laureatka nagród aktorskich na Kaliskich Spotkaniach Teatralnych. Na deskach teatru zadebiutowała 7 października 1953 roku w Torze przeszkód w reżyserii Stanisława Cegielskiego. Była aktorką Teatru Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze(1953–1955), Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1955–1959; 1974–1978), Teatru Polskiego w Szczecinie (1959–1960), Teatru Polskiego w Poznaniu (1960–1974), Teatru Nowego w Łodzi (1978–1983) oraz Teatru Nowego w Poznaniu. Zmarła 7 VIII 2022.

Henryk Dziewior (1948–2022) – samorządowiec i przedsiębiorca, prezydent Katowic w latach 1994–1998, inżynier. Był dyrektorem Technikum Geodezyjnego w Katowicach, działał w katowickim Klubie Inteligencji Katolickiej. Członek Katowickiego Porozumienia Samorządowego, z ramienia którego najpierw został radnym oraz wiceprezydentem miasta, a następnie prezydentem Katowic w latach 1994–1998. Był jednym z członków-założycieli Stowarzyszenia Przyjaciół Uniwersytetu Śląskiego. Po złożeniu urzędu prezydenta został prezesem zarządu spółki Miastoprojekt Katowice. W 1995 roku Regionalna Izbę Gospodarcza w Katowicach nagrodziła go Złotym Laurem Umiejętności i Kompetencji. Zmarł 7 VIII 2022.

Zofia Posmysz-Piasecka (1923– 2022) – pisarka i scenarzystka, Dama Orderu Orła Białego. W czasie wojny w 1942 została uwięziona w obozie Auschwitz, gdzie poddawana była eksperymentom pseudomedycznym. W styczniu 1945 była uczestniczą marszu śmierci z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego. Następnie przetransportowana została do Ravensbrück i  Neustadt-Gleve. Po zakończeniu wojny przeniosła się do Warszawy. W 1945 roku zadebiutowała literacko wspomnieniami Znam katów z Belsen…W 1952 roku ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Pracowała m.in. w gazecie „Głos Ludu” jako korektorka oraz w Polskim Radiu, współtworząc powieść radiową W Jezioranach. Rozgłos przyniosło jej słuchowisko radiowe Pasażerka z kabiny 45, na motywach którego powstał film  w reżyserii Andrzeja Munka, a następnie książka pod tym samym tytułem. Jej powieści i opowiadania przetłumaczono na języki obce: angielski, bułgarski, czeski, japoński, kazachski, litewski, łotewski, niemiecki, rosyjski, rumuński, słowacki, ukraiński i węgierski. Zmarła 8 VIII 2022.

Prof. Władysław Nasiłowski ps. „Spytek” i „Adalbertus” (1925–2022) – lekarz, specjalista anatomii patologicznej i medycyny sądowej, wykładowca akademicki, żołnierz Armii Krajowej. W okresie szkolnym należał do harcerstwa, w czasie okupacji dostał zgodę na pracę w gabinecie ojca, który był lekarzem pediatrą, jako pomocnik, był m.in. tłumaczem i laborantem, organizował pomoc żywnościową dla polskich dzieci i wykonywał zabiegi pielęgniarskie. Od 1943 roku był żołnierzem II Batalionu III Kompanii V Drużyny Gwardii Ludowej PPS – WRN, która stała się częścią Armii Krajowej. Po wojnie ukończył  Akademię Medyczną w Poznaniu. Od 1950 roku prowadził zajęcia dydaktyczne z patomorfologii, a w 1952 roku doktoryzował się na Śląskiej Akademii Medycznej i uzyskał I stopień specjalizacji z anatomii patologicznej. Przez 15 lat wykładał też etykę lekarską dla lekarzy i prawników. W 1954 roku uzyskał I stopień specjalizacji z medycyny sądowej, a cztery lata później II stopień. Habilitował się i uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego na Śląskiej Akademii Medycznej. Od 1975 roku był kierownikiem Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. Po powstaniu „Solidarności”  współtworzył jej struktury na Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach i uczestniczył w pracach nad ustawą o szkolnictwie wyższym. Wybrany na dziekana Wydziału Lekarskiego Śląskiej Akademii Medycznej w pierwszych demokratycznych wyborach na uczelni, ale podał się do dymisji w proteście przeciwko represjom stanu wojennego w kwietniu 1982 roku. W 1983 roku podpisał petycję 51 osób ze świata nauki i kultury z województwa katowickiego do Sejmu, w której wezwano władze do uwolnienia więźniów politycznych, za co był szykanowany i inwigilowany. Autor około 140 artykułów oraz kilku podręczników i monografii. Aktywny członek samorządu lekarskiego, m.in. przewodniczący Naczelnego Sądu Lekarskiego II kadencji i Naczelnej Izby Lekarskiej, Okręgowego Sądu Lekarskiego w Katowicach. W latach 1991–1994 przewodniczący Krajowego Zespołu Specjalistycznego ds. Medycyny Sądowej. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Walecznych i Krzyżem Armii Krajowej. Doktor honoris causa Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Zmarł 8 VIII 2022.

Marek Żylicz (1923–2022) – doktor habilitowany nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa lotniczego i prawa międzynarodowego. Studia prawnicze ukończył w 1947 roku na Wydziale Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Studiował także w Instytucie Prawa Lotniczego i Zagadnień Gospodarczych Lotnictwa na Wydziale Prawa I Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1964 obronił pracę doktorską i w 1972 roku habilitował się. Pracownik naukowy Uniwersytetu Warszawskiego, Szkoły Głównej Planowania i Statystyki oraz Wyższej Szkoły Handlowej w Radomiu. Od 1948 roku pracował w Polskich Liniach Lotniczych LOT, a od 1977 roku w jednostkach administracji lotnictwa cywilnego. Członek Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego powołanej do zbadania przyczyn katastrofy smoleńskiej. Ekspert w toku prac nad nowymi przepisami krajowymi dotyczącymi lotnictwa oraz reprezentant Polski w negocjacjach międzynarodowych w tym zakresie (m.in. przed ICAO oraz IATA). Zmarł 9 VIII 2022.

Przemysław Marzec (1970–2022) – dziennikarz i korespondent wojenny, w latach 1993–2020 związany z RMF FM. Zajmował się m.in. tematami politycznymi. Od 1998 roku pracował także jako korespondent. Dla RMF FM relacjonował m.in. wojnę w byłej Jugosławii(1998–1999). W 2001 wraz z Janem Mikrutą wyjechał do Pakistanu, a później do Afganistanu aby przekazywać informację na temat wojny z terroryzmem. Wiosną 2003 byli wraz z Janem Mikrutą jedynymi polskimi dziennikarzami relacjonującymi wojnę w Iraku bezpośrednio z Bagdadu. Owocem tego pobytu jest książka „Bagdad – 67 Dni” opisująca życie korespondentów w ogarniętym wojną kraju. W latach 2007–2020 stały korespondent RMF FM z Moskwy. Zmarł 9 VIII 2022.

Natalia Lech Lachowicz (1937–2022) – artystka intermedialna, konceptualistka. zajmowała się grafiką i malarstwem, a od lat siedemdziesiątych także performancem, filmem eksperymentalnym, wideo, instalacją, fotografią i rzeźbą.  Jej prace mieszczą się w nurtach konceptualizmu, body-artu i foto-artu. Absolwentka Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (obecnie ASP) we Wrocławiu. W 1970 roku razem ze Zbigniewem Dłubakiem, Andrzejem Lachowiczem i Antonim Dzieduszyckim założyła grupę Permafo, która funkcjonowała do 1981 roku, będąc jednym z najważniejszych ogniw artystycznego fotomedializmu. W 1976 roku jej praca Sztuka konsumpcyjna znalazła się na okładce międzynarodowego pisma „Flash art”. W 1977 roku została stypendystką Fundacji Kościuszkowskiejw Nowym Jorku, a w latach 1978–1995 pełniła funkcję komisarza, a następnie była wiceprzewodniczącą Międzynarodowego Triennale Rysunku we Wrocławiu. W 1991 otrzymała stypendium Verein Kulturkontakte w Wiedniu, a w 1994 została stypendystką Pro-Helvetia. W 2007 roku została srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2013 roku otrzymała Nagrodę im. Katarzyny Kobro. W 2018 roku uhonorowana została Rosa Schapire Art Prize. Zmarła 12 VIII 2022.

Mjr Ireneusz Hurynowicz ps. „Góra” (1926–2022) – żołnierz Armii Krajowej. Był słuchaczem konspiracyjnej podchorążówki. Rok później w stopniu kaprala podchorążego został przydzielony do kompanii specjalnej 6. Wileńskiej Brygady AK mjr. Franciszka Koprowskiego „Konara” walczył w najważniejszej operacji wileńskiej Armii Krajowej – operacji „Ostra Brama”, gdy wspólnie z oddziałami sowieckimi Polacy wyzwolili Wilno. Po bitwie, podobnie jak wielu jego towarzyszy broni, został aresztowany przez sowietów. Zdołał zbiec z kolumny prowadzonej do sowieckiego obozu w Miednikach Królewskich. W styczniu 1945 roku został wcielony do Wojska Polskiegoi zdemobilizowany w listopadzie tego samego roku. Większość jego kolegów trafiła do komunistycznych więzień lub została zesłana do obozów pracy w głębi ZSRS. Zamieszkał w Olsztynie. Zmarł 14 VIII 2022.

Stefan Gierowski ps. „Hubert” (1925–2022) – malarz, abstrakcjonista. W czasie wojny w szeregach ZWZ, potem Armii Krajowej. W 1941 roku rozpoczął podziemne kształcenie artystyczne pod okiem Andrzeja Olesia, znanego kieleckiego akwarelisty, które – po rozwiązaniu AK – kontynuował w Krakowie na Akademii Sztuk Pięknych, studiując równolegle na Wydziale Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był uczniem Karola Frycza (studenta Stanisława Wyspiańskiego) i formisty Zbigniewa Pronaszki. Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych wielokrotnie wystawiał swoje prace za granicą – uczestniczył w takich artystycznych wydarzeniach jak I Biennale Młodych w Paryżu (1959), V Międzynarodowe Biennale Sztuki Współczesnej w São Paulo (1959) oraz 15 Polish Painters w Museum of Modern Art w Nowym Jorku (1961). W 1959 roku jako drugi polski artysta został zaproszony do stworzenia indywidualnej wystawy w galerii Lacloche w Paryżu, której otwarcie przypadło na kwiecień 1961 roku. Zasłynął pod koniec lat 50. jako twórca obrazów abstrakcyjnych inspirowanych poszukiwaniami kolorystycznymi. Zamiast tytułów Gierowski nadawał obrazom kolejne numery. Wyjątkiem jest Dekalog, w którym kolejne obrazy szczegółowo objaśnił za pomocą słów. Za ten cykl otrzymał w 1989 roku Nagrodę Komitetu Kultury Niezależnej „Solidarność”. Przez ponad 30 lat Stefan Gierowski wykładał na warszawskiej ASP, był też dziekanem Wydziału Malarstwa. W 1980 roku został działaczem Solidarności ASP, a w 1981 roku był członkiem Komitetu Organizacyjnego Kongresu Kultury Polskiej. Później, w  latach 1982–1988 udzielał się jako członek Rady Głównej i Szkolnictwa Wyższego oraz Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego. W 2014 został członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. Zmarł 14 VIII 2022.

Rajmund Zieliński (1940–2022) – kolarz szosowy i torowy, triumfator Tour de Pologne w 1964 roku, olimpijczyk z Tokio i Meksyku, czwarty średniodystansowiec torowych MŚ w Brnie w 1969 roku. Był jednym z wychowanków Ludowych Zespołów Sportowych, w latach1963–1966 reprezentantem LZS Nowogard, a od 1966 do 1969 roku LKS Gryf Szczecin, w 1962 roku Czarnych Radom i Arkonii Szczecin w 1970. Dziesięciokrotny mistrz Polski, najlepszy kolarz szosowy w klasyfikacji PZKol i Challenge „PS” w 1964 roku. Absolwent AWF Warszawa, gdzie w 1978 roku otrzymał tytuł magistra wf (i uprawnienia trenera II klasy). Po zakończeniu kariery zawodniczej, trener Gryfu Szczecin i Nasiennika Gryfice. Zasłużony Mistrz Sportu, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 15 VIII 2022.

Zygmunt Świstak ps. „Minoga” (1924–2022) – żołnierz AK i uczestnik Powstania Warszawskiego, więzień obozów KL Dachau i KL Katzbach. Po wojnie wyemigrował do Australii. Zmarł 15 VIII 2022.

Stanisław Masternak (1946–2022) – polityk i samorządowiec. Absolwent Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Łańcucie, prowadził indywidualne gospodarstwo rolne. W latach 1993–2001poseł na Sejm RP z ramienia PSL, od 2006 do 2018 roku starosta sandomierski. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 16 VIII 2022.

Piotr Balicki (1984–2022) – konferansjer i prezenter współpracujący głównie z TVN, współtwórca programów „Mam talent!” i „X-Factor”, trener popularnego programu „Mali Giganci”. Pracował także przy produkcjach telewizyjnych takich jak „Mam Talent”, „Taniec z Gwiazdami” i „Twoja Twarz Brzmi Znajomo”Zmarł 18 VIII 2022.

Jacek Sasak (1999–2022) – zawodnik klubu piłkarskiego Sokół Borzęcin, grał w piłkę od dziecka, uprawiał też kolarstwo długodystansowe. Nie doczekał przeszczepu szpiku kostnego. Zmarł 18 VIII 2022.

 

Tekla Juniewicz (1906–2022) – najstarsza Polka oraz druga pod względem długowieczności osoba na świecie. Urodziła się w Krupsku, w ówczesnych Austro-Węgrzech, 40 kilometrów od Lwowa. Po wybuchu I wojny światowej i śmierci mamy, trafiła do szkoły w Przeworsku, którą opiekowała się księżna Lubomirska, a prowadziły siostry Szarytki. W 1927 roku wyszła za mąż za Jana Juniewicza i zamieszkała w Borysławiu. Miała dwie córki – Janinę i Urszulę. W listopadzie 1945 roku z mężem i córkami pojechała do Gliwic i zamieszkała w dzielnicy Sośnica. W 1980 roku została wdową. Do 103. roku życia była samodzielna, później zaopiekowały się nią wnuki. Zmarła 19 VIII 2022.

Piotr Szkudelski (1956–2022) – perkusista pierwszego składu zespołu Perfect, z którym był związany przez 40 lat i  stworzył z nim wiele przebojów i nagrał kilka albumów studyjnych. Grał też w innych formacjach, takich jak Dzikie Dziecko (razem ze Zbigniewem Hołdysem – członkiem Perfectu), Jajco i Giganci czy Emigranci. Od czasu do czasu występował też w grupie Martyny Jakubowicz. Wziął również udział w sesji nagraniowej „I Ching” (1982–1983) – dwupłytowego albumu stworzonego m.in. przez artystów z zespołów Perfect, TSA, Osjan, Porter Band, Krzak Breakout i Maanam. Zmarł 22 VIII 2022.

Janusz Ostapiuk (1951–2022) – menedżer, samorządowiec i urzędnik państwowy, w latach 2014–2015 podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska. Absolwent Wydziału Leśnego Akademii Rolniczej w Poznaniu, ukończył studia podyplomowe z zakresu ochrony środowiska w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz z prawa bankowego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 1975 do 1988 roku pracownik Urzędu Wojewódzkiego we Włocławku, w tym przez siedem lat dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii, w latach 1988– 1991 kierownik Naczelnego Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych we Włocławku, później od 1991 do 1994 roku wojewódzki inspektor ochrony środowiska. W latach 1994–1998 członek zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz jego wiceprezes w roku 1998, od 1998 do 1999 roku zastępca dyrektora oddziału Banku Ochrony Środowiska we Włocławku, od 2000 do 2003 roku dyrektor generalny Ekolog Holding, a od 2003 do 2006 roku wiceprezes zarządu EkoFunduszu. W latach 2006–2014 pełnił funkcję dyrektora generalnego Europejskiej Platformy Recyklingu SA, a od 22 stycznia 2014 do 19 listopada 2015 roku był wiceministrem środowiska odpowiedzialnym za gospodarkę odpadami i fundusze unijne. Zmarł 22 VIII 2022.

Grzegorz Jaroszewski (1955–2022) – kolarz przełajowy, dwukrotny medalista przełajowych mistrzostw świata, dziesięciokrotny mistrz Polski, najwybitniejszy Polak w tej dyscyplinie sportu. Był zawodnikiem Żyrardowianki. Na początku kariery uprawiał kolarstwo torowe, m.in. był złotym i srebrnym medalistą Ogólnopolskiej Spartakiady Młodzieży w 1973. Od 1974 poświęcił się kolarstwu przełajowemu. W 1975 pierwszy raz wystąpił na mistrzostwach Polski seniorów, zajmując 7 miejsce. W 1976 został pierwszy raz mistrzem Polski, sukces ten powtórzył jeszcze dziewięć razy. Na mistrzostwach świata debiutował w 1976, zajmując 20 miejsce, w 1977 był 15., w 1978 – 19. W 1979 zajął 8 miejsce, a w klasyfikacji drużynowej wywalczył z reprezentacją Polski 1 miejsce. Pierwszy międzynarodowy sukces osiągnął w 1980 roku, zdobywając brązowy medal podczas przełajowych mistrzostw świata w Tolosie, rok później był drugi. Zmarł 22 VIII 2022.

Edmund Borowski (1945–2022) – lekkoatleta specjalizujący się w biegu na 400 metrów. Był zawodnikiem Zawiszy Bydgoszcz. Jego największym osiągnięciem było zdobycie złotego medalu na mistrzostwach Europy w 1966 roku w Budapeszcie w sztafecie 4 × 400 metrów. Odnosił także sukcesy w zawodach halowych, na europejskich igrzyskach w 1967 roku w Pradze zdobył srebrny medal w sztafecie 4 × 2, a rok później na EIH w Madrycie wywalczył taki sam medal w sztafecie 1+2+3+4 okrążenia, kolejny srebrny medal zdobył na halowych mistrzostwach Europy w 1970 w Wiedniu w sztafecie 2+3+4+5 okrążeń. Trzykrotnie zdobywał tytuł mistrza Polski w sztafecie 4 × 400 m, dwukrotnie był wicemistrzem w tej konkurencji i dwa razy brązowym medalistą w biegu na 400 metrów. Wystąpił w piętnastu meczach reprezentacji Polski. Zmarł 22 VIII 2022.

Andrzej Stanowski (1939–2022) – dziennikarz sportowy przez wiele lat związany z „Gazetą Krakowską”, „Dziennikiem Polskim” i „Czasem Krakowskim”. Pasjonat sportu, jako kibic Cracovii, zarówno tej piłkarskiej, jak i hokejowej, przez kilkadziesiąt lat był aktywnym obserwatorem, a zarazem komentatorem meczów . Kibicował też skoczkom narciarskim, opisując ich występy jeszcze w czasach, zanim największe sukcesy zaczął odnosić Adam Małysz, będąc jednym z najwybitniejszych ekspertów tej dyscypliny. Od samego początku pilotował też rozwój kariery Justyny Kowalczyk. Był autorem dwóch, wydanych przez wydawnictwo Biały Kruk, książek o największych gwiazdach sportów zimowych: Małysz. Bogu dziękuję (wraz z Haliną Zdebską) oraz Bieg życia Justyny (z Adamem Sosnowskim). Zmarł 23 VIII 2022.

Irena Morawska (1954–2022) – dziennikarka, reporterka i scenarzystka filmowa. Absolwentka Akademii Wychowania Fizycznego po studiach pracowała jako nauczycielka wf w jednej z warszawskich szkół, w latach 1985–1990 dziennikarka „Nowej Wsi” (pod ps. Agnieszka Neyk), od 1990 do 1999 roku w dziale reportażu „Gazety Wyborczej”, gdzie zajmowała się głównie tematyką społeczną, opisując przemiany po 1989 roku, a także tematyką zagraniczną (np. Jak Emilię z Kalabrii od złej pani wykradłam – jeden z najgłośniejszych reportaży lat dziewięćdziesiątych). Od 2000 roku wraz z mężem Jerzym Morawskim (także dziennikarzem), zajmowała się realizacją filmów i seriali dokumentalnych. Jej reportaże były drukowane także we francuskiej i niemieckiej antologii polskiego reportażu literackiego. Dla szwedzkiego radia zrealizowała godzinny dokument o polskich robotnicach Symfonia poziomkowa. Zmarła 23 VIII 2022.

Lucyna Smaczna (1947–2022) – koszykarka, czterokrotna mistrzyni Polski, trenerka Łódzkiego Klubu Sportowego, nauczycielka. Pierwsze mistrzostwo Polski zdobyła pod panieńskim nazwiskiem Gałka w sezonie 1966/67. Zdobywała mistrzostwo Polski w kolejnych latach 1972, 1973 i 1974. Po zakończeniu kariery była oddanym działaczem ŁKS Koszykówka Kobiet i trenerem grup młodzieżowych. Łączyła pracę trenea w ŁKS z obowiązkami nauczyciela szkolnego. Zmarła 23 VIII 2022.

Wanda Szajowska (1911–2022) – najstarsza Polka po śmierci Tekli Juniewicz i najstarsza pianistka na świecie. Urodzona we Lwowie, gdzie ukończyła konserwatorium państwowe w zakresie fortepianu i śpiewu, po wojnie związała się z Krakowem. Była nauczycielką fortepianu w Eksperymentalnym Studium Muzycznym, które działało w Krakowie od 1946 roku, założone przez Krystynę Longchamps-Druszkiewiczową. Do końca życia grała na fortepianie. Zmarła 26 VIII 2022.

Tadeusz Ferenc (1940–2022) – ekonomista, polityk i samorządowiec, wieloletni prezydent Rzeszowa. Pracę zawodową rozpoczął w latach pięćdziesiątych w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego „PZL Rzeszów”, gdzie pracował jako robotnik. W 1975 roku ukończył studia na Wydziale Ekonomicznym Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Od 1981 do 1984 roku był kierownikiem w przedsiębiorstwie Budimex, w roku 1985 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Rzeszowskich Zakładów Naprawy Samochodów, a w latach 1985–1991 kierował Miejskimi Zakładami Budownictwa Mieszkaniowego. W 1993 roku został prezesem Spółdzielni Mieszkaniowej „Nowe Miasto”, funkcję tę pełnił do 2001 roku. Był członkiem PZPR od 1964 roku aż do rozwiązania partii, po czym wstąpił do Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, a następnie do Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Od 1994 roku zasiadał w Radzie Miasta Rzeszowa. W 2001 roku uzyskał mandat poselski z listy SLD i Unii Pracy, utracił go jednak rok później, w związku z wyborem na urząd prezydenta Rzeszowa. Wybory samorządowe w stolicy Podkarpacia wygrywał pięciokrotnie, kierując miastem do 2021 roku, kiedy zrzekł się urzędu, z powodu stanu zdrowia po zachorowaniu na COVID-19. W 2019 roku zrezygnował z członkostwa w SLD. W 2015 roku udzielił poparcia w wyborach prezydenckich Bronisławowi Komorowskiemu. W 2020 roku poparł Władysława Kosiniaka-Kamysza. Po rezygnacji z prezydentury w Rzeszowie popierał Marcina Warchoła, który przed wyborami opuścił szeregi Solidarnej Polski. Zmarł 27 VIII 2022.

Rena Mirecka, właśc. Irena Kądziołka (1934–2022) – aktorka teatralna, teoretyk teatru, pedagog i aktorka Teatru Laboratorium, poetka. Urodziła się we Francji, w 1939 roku przyjechała do Polski. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Krakowie, którą ukończyła w 1957 roku, przyjmując na ostatnim roku studiów pseudonim Mirecka, pod którym wystąpiła w przedstawieniu dyplomowym. Od 1959 roku występowała w Teatrze 13 Rzędów i Teatrze Laboratorium Jerzego Grotowskiego w Opolu, a następnie we Wrocławiu, występowała we wszystkich przedstawieniach aż do rozwiązania Teatru w 1984 roku, prowadziła staże parateatralne i wykłady z metody aktorskiej. W roku 1979 należała do zespołu realizującego przedsięwzięcie parateatralne Drzewo ludzi, a w 1981 roku wzięła udział w ostatnim dziele scenicznym zrealizowanym przez członków zespołu Teatru Laboratorium Thanatos polskiInkantacje w reżyserii Ryszarda Cieślaka, gdzie jako teksty wykorzystano jej wiersze. Na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku zamieszkała na Sardynii, gdzie wraz z grupą przyjaciół założyła International Centre of Work Prema Sãyi. Na podstawie doświadczeń z Teatru Laboratorium prowadziła warsztaty parateatralne i spotkania. W 1993 roku z Ewą Benesz założyła International Centre of Work Prema Sãyi na Sardynii, kontynuowała w następnych latach prace parateatralne, należące głównie do cyklu NO IT’S THE FLIGHT. W 2006 roku otrzymała nagrodę Golden Graal, a w 2009 Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zmarła 27 VIII 2022.

Stefan Arczyński (1916–2022) – nestor polskiej fotografii od lat pięćdziesiątych związany z Wrocławiem. Dokumentował odbudowę stolicy Dolnego Śląska po wojnie i rodzące się życie kulturalne miasta i regionu, starą i nową architekturę. Fotografował również w innych regionach Polski. Z wielu zagranicznych podróży przywiózł setki tysięcy zdjęć, które były pokazywane na licznych wystawach i publikowane w dziesiątkach albumów. Był laureatem prestiżowych nagród regionalnych, ogólnopolskich i zagranicznych. Za swoje osiągnięcia otrzymał m.in. w 1977 roku Złoty Krzyż Zasługi, w 1992 roku Nagrodę Kulturalną Śląska Kraju Związkowego Dolnej Saksonii, w 2006 Srebrny, a w 2011 roku Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis. W 2016 roku uhonorowany został Złotą Odznaką „Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego”. Zmarł 28 VIII 2022.

Wojciech Kempa (1981–2022) – trener i wychowawca młodzieży, samorządowiec i czynny piłkarz. Od dziecka związany z futbolem, grał w barwach Concordii Knurów m.in. na poziomie trzeciej i czwartej ligi, jako szkoleniowiec prowadził m.in. Concordię, Jedność 32 Przyszowice, a także pracował w akademii Górnika Zabrze. Pracował jako nauczyciel wychowania fizycznego oraz instruktor siatkówki oraz przez dwie kadencje pełnił funkcję radnego Knurowa. W poprzednim sezonie występował w B-klasowej Sparcie Zabrze tegoroczny sezon zaczął w podhalańskiej A-klasie w klubie Dunajec Ostrowsko. Tydzień przed śmiercią nawet wystąpił w meczu ligowym. Zmarł 30 VIII 2022.

Wiktor Zatwarski (1935–2022) – piosenkarz i aktor. Zadebiutował w 1957 roku rolą teatralną po ukończeniu PWST w Krakowie. W latach 1969–1977 występował na festiwalach piosenki w Zielonej Górze, Kołobrzegu, Sopocie i Opolu. W 1969 roku na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu otrzymał nagrodę Brązowego Pierścienia za wykonanie piosenki Jak na lato, w tym samym roku na Festiwalu w Opolu dostał wyróżnienie za piosenkę Srebrne wesele. Występował w popularnych serialach telewizyjnych M jak miłość, Plebania, Na Wspólnej. Zmarł 31 VIII 2022.

Zygmunt Kądziela (1935–2022) – siatkarz, trener, sędzia siatkarski i działacz sportowy. Honorowy Sędzia Polskiego Związku Piłki Siatkowej. Był zawodnikiem Radomiaka, Startu Radom i Zawiszy Bydgoszcz w rozgrywkach II i III ligi. Po zakończeniu kariery zawodniczej trenował siatkarki Radomiaka i siatkarzy Czarnych Radom. Sędzia klasy państwowej. W latach 2001–2010 komisarz Profesjonalnej Ligi Piłki Siatkowej. Zmarł 2 IX 2022.

Edward Hulewicz (1937–2022) – piosenkarz estradowy, kompozytor, autor tekstów, dziennikarz muzyczny, założyciel zespołu Tarpany, a także rysownik i malarz. Autor wielu przebojów, do najbardziej znanych należą „Za zdrowie pań”, „Bo jedno życie mam”. W 1965 roku występował w zespole Tarpany, którego popularność dorównywała Czerwonym Gitarom i Trubadurom. Po jego rozpadzie dołączył Heliosów. Od początku lat 70. rozpoczął karierę solową, współpracując m.in. z Jarosławem Kukulskim, Janem Pietrzakiem czy Jonaszem Koftą. W 1976 roku nagrał piosenkę „Paskuda”, która stała się  przebojem „Lata z Radiem”. Rok później wystąpił w filmie „Wodzirej”, śpiewając piosenkę „Ritmo Carnavale”. Trzykrotnie uczestniczył w konkursach na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Wystąpił też na Festiwalu w Rostocku, gdzie zaśpiewał „Ucieczkę przed burzą”, za co otrzymał wyróżnienie. W połowie lat osiemdziesiątych wyjechał na stałe do USA. W latach dziewięćdziesiątych nagrał dwie płyty długogrające dla Polskich Nagrań. Odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zmarł 4 IX 2022.

Kazimierz Mazur (1948–2022) – aktor filmowy, teatralny i dubbingowy, reżyser. W 1974 ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Popularność przyniosła mu rola Tomaszka Niechcica w filmie i serialu Noce i dnie.  Był współzałożycielem zarejestrowanego w 1995 roku Rodzimego Kościoła Polskiego, w którym pełnił rolę Ofiarnika Generalnego oraz członka Rady Związku, sekretarza i skarbnika. Zmarł 6 IX 2022.

Karol „Konektiv” Wojciechowski (1997–2022) – gwiazda e-sportu, wicemistrz ESL Mistrzostw Polski i mistrz Polskiej Ligi Sportowej. Początkowo występował jako zawodnik e-sportowy, później pełnił funkcję trenera w drugiej dywizji Ultraligi Internaziomali. Zmarł 7 IX 2022.

Andrzej Puchacz (1971–2022) – działacz sportowy, pełnomocnik federacji ds. biegów górskich w Polskim Związku Lekkiej Atletyki, dzięki niemu organizowane były Mistrzostwa Polski w biegach górskich, wybierana kadra zawodnicza na mistrzostwa Świata i Europy.  Zmarł 7 IX 2022.

Stanisław Zieliński (1951–2022) –piłkach ręczny, były zawodnik Grunwaldu Poznań, z „Wojskowymi” zdobył mistrzostwo Polski w 1971 roku oraz wicemistrzostwo i Puchar Polski rok później. Zmarł 10 IX 2022.

Krzysztof Kucharski (1947–2022) – animator kultury, dziennikarz, scenarzysta, dramaturg i reżyser. Pracował w „Gazecie Robotniczej”, później „Słowie Polskim Gazety Wrocławskiej”, obecnie „Gazecie Wrocławskiej”, był też publicystą kwartalnika „Scena” oraz komentatorem teatralnym telewizyjnego programu Rewolwer kulturalny. Pasjonował się kulinariami, prowadząc cykl poświęconych im felietonów. W 2003 roku Stowarzyszenie Dziennikarzy RP Dolny Śląsk i Syndykat Dziennikarzy Polskich przyznały mu tytuł Dziennikarza Roku, Nagrodę im. Tadeusza Szweda. Zmarł 11 IX 2022.

Wiesław Zięba (1947–2022) – grafik, satyryk, rysownik, scenarzysta, autor opracowań plastycznych i reżyser filmów rysunkowych. Debiutował w 1972 w tygodniku „Szpilki”. W tym samym roku rozpoczął pracę w Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej, a od roku 1983 w Studu Miniatur Filmowych w Warszawie[2]. Od 1980 roku reżyseruje filmy w oparciu o własne scenariusze i animację. Zajmuje się też plastyką. Jest autorem filmów reklamowych. Współpracował jako ilustrator podręczników szkolnych z Wydawnictwem Szkolnym i Pedagogicznym. Od 2015 roku był ekspertem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Współtworzył takie produkcje jak Bolek i Lolek, Reksio czy Pampalini łowca zwierząt. Nagrodzony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zmarł 12 IX 2022.

Mieczysław Gogacz (1926–2022) – wieloletni wykładowca Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, wybitny badacz myśli św. Tomasza z Akwinu. Pracował i prowadził badania m.in na KUL, Sorbonie i w Biblioteque Nationale w Paryżu. W ATK uzyskał tytuły naukowe: w 1973 – profesora nadzwyczajnego, a w 1982 roku – profesora zwyczajnego. Kierował Katedrą Historii Filozofii, badając filozofię średniowieczną, wykładał historię filozofii, tomizm, antropologię filozoficzną. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku, w związku ze zmianami w Polsce, prowadził zajęcia, głównie z filozofii realistycznej i etyki na Uniwersytecie Warszawskim, w Akademii Medycznej w Warszawie i w Wojskowej Akademii Technicznej. Członek Klubu Zachowawczo-Monarchistycznego, współzałożyciel Naukowego Towarzystwa Tomistycznego. Autor kilkudziesięciu książek oraz kilkuset artykułów o tematyce filozoficznej, pedagogicznej i teologicznej. Honorowy Obywatel Miasta Rypina. Odznaczony papieską Komandorią z Gwiazdą św. Sylwestra. Zmarł 13 IX 2022.

Paweł Szpecht (1965–2022) – dziennikarz specjalizujący się w tematyce nowych technologii, globalnych koncernów internetowych, rynku telekomunikacji i streamingu. Absolwent historii na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracę w dziennikarstwie zaczął w tygodniku „Wprost” w 1985 roku, pracował potem dla redakcji „Komputer Świat”, „Tygodnik Miliarder/Fortuna”, „Tygodnik Poznaniak”. Od 2014 roku dziennikarz portalu pl. Zmarł 13 IX 2022.

Prof. Grzegorz Matuszak (1941–2022) – socjolog, nauczyciel akademicki, polityk i samorządowiec, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 1996–2001 przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi, senator V kadencji. Członek PZPR, następnie SdRP i SLD, działał także w Zwiążku Nauczycielstwa Polskiego. Reprezentował Łódź w Związku Miast Polskich, kierował Komisją Kultury Związku Miast Polskich. Opublikował ponad 60 prac (w tym kilka książek) z zakresu socjologii pracy i zawodu, bezrobocia, kształtowania się klasy średniej w Polsce oraz socjologii stosunków politycznych. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 13 IX 2022.

Ilona Kuśmierska (1948–2022) – aktorka teatralna i filmowa oraz reżyser dubbingowy. Najbardziej znana z roli Jadźki Pawlakowej (z domu Kargul) w trylogii filmowej w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego: Sami swoi, Nie ma mocnych i Kochaj albo rzuć. W 1970 roku ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie, występowała na deskach teatrów warszawskich: Ziemi Mazowieckiej, Buffo, Syrena i Komedia. Zmarła 18 IX 2022.

Łukasz Jedlewski (1934–2022) – dziennikarz sportowy. W 1955 roku ukończył studia na Wydziale Dziennikarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1964 roku członek PZPR. W latach 1955–1971 dziennikarz „Sportowca” (m.in. sekretarzem redakcji). Od 1971 do 1976 roku doradca wiceprezesa Rady Ministrów ds. sportu i prasy. W czerwcu 1976 roku został redaktorem naczelnym „Przeglądu Sportowego” i pełnił tę funkcję do października 1990 roku, pozostał członkiem redakcji pisma do przejścia na emeryturę w 2002 roku. Uczestniczył jako dziennikarz w kilkudziesięciu koszykarskich turniejach olimpijskich, mistrzostw świata i Europy. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 18 IX 2022.

Piotr Marczewski (1938–2022) – kompozytor, pianista, dyrygent. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi w klasie fortepianu oraz teorii, dyrygentury i kompozycji, konsultant muzyczny przy wielu filmach np. Między ustami a brzegiem pucharu oraz Przygody Kota Filemona. Autor muzyki rozrywkowej, teatralnej, telewizyjnej i filmowej. Skomponował muzykę do takich produkcji, jak: Znachor, Trędowata, Daleko od szosy i Kariera Nikodema Dyzmy. Jeden z trzech twórców Studenckiego Teatru Satyry „Pstrąg”. Zmarł 19 IX 2022.

 

Sławomir Kretkowski ps. „Kret” (1947–2022) – historyk, współuczestnik większości inicjatyw wolnościowych poczynając od 1965 roku,  przez Dziady ’68, KOR i KSS KOR, WZZ i ”Solidarność”, także drukarz i fotograf „NOWej”. Zatrzymywany, bity i więziony przez SB.  Współorganizator ulicznego protestu po ostatnim przedstawieniu Dziadów, relegowany z UW z zakazem podejmowania studiów na wszystkich uczelniach w kraju. Od 25 marca do maja 1968 roku wcielony do specjalnych batalionów LWP w Hrubieszowie i Żaganiu, bity, przesłuchiwany. Skazany na 1,5 roku więzienia w pierwszym procesie „komandosów”,  w lipcu 1969 roku zwolniony na mocy amnestii. W latach 1969–1970 pracownik fizyczny w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN, drukarz i kolporter plakatów i ulotek, współorganizator mszy patriotycznych i manifestacji. W latach 1971–1972 archiwista w Instytucie Onkologii, zwolniony z pracy podczas pobytu w szpitalu po ciężkim pobiciu przez SB. W 1972 roku zezwolono mu na podjęcie zaocznych studiów historycznych na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Od 1974 do 1981 roku pracownik Archiwum Akt Nowych. W 1976 roku sygnatariusz Listu 101 do Sejmu PRL przeciwko proponowanym zmianom w Konstytucji. Od 1976 roku współpracownik PPN, w latach 1976-1981 współpracownik KOR, a następnie KSS KOR, sygnatariusz Deklaracji Ruchu Demokratycznego, od 1978 roku w kontakcie z WZZ; W latach 1977–1989 drukarz (od 1982 roku podziemnej edycji) pisma „Rzeczpospolita”, kolporter, składacz, organizator produkcji, transportu i lokali, fotograf w NOWej, m.in. wykonał zdjęcia napadu na uczestników wykładu TKN w mieszkaniu Jacka Kuronia; inwigilowany, wielokrotnie zatrzymywany. We wrześniu 1980 roku współzałożyciel „Solidarności”, w 1981 roku drukarz Komitetu Wydawniczego MKZ Regionu Mazowsze, sygnatariusz deklaracji Klubów Służby Niepodległości i Deklaracji ideowej Klubów Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość. 13 grudnia 1981 roku internowany, zwolniony w sierpniu 1982 roku po interwencji Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. W latach 1983–1988 współpracownik (kamerzysta, dźwiękowiec) zagranicznych agencji prasowych i paryskiego Kontaktu. Od 1984 do 1988 roku redaktor podziemnego pisma „Praworządność. Dokumenty”, współpracownik „Praworządności”, redaktor techniczny, drukarz podziemnych pism „Solidarność Narodu” i „Polska Jutra”. W latach  1988–1990 organizator druku pisma PPS „Robotnik Mazowiecki” i „Serwisu Informacyjnego Solidarności”. Od 2003 roku członek Stowarzyszenia Wolnego Słowa. Operator filmów dokumentalnych, m.in. Msza z księdzem Jerzym (1995), ROPCiO (2007). Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1999), odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006). Zmarł 17 IX 2022.

Benon Hardy wł. Bernard Biegoń (1930–2022) – polski muzyk, kompozytor, aranżer i multiinstrumentalista. Wykonywał zarówno muzykę rozrywkową, jazz jak i muzykę poważną. występował w zespole Poznańska Piętnastka Radiowa, grając na pierwszym w Polsce egzemplarzu organów Hammonda. Występował z kabaretem Wagbunda . Prowadził własny zespół jazzowy, akompaniował m.in. Marii Koterbskiej, koncertował z Symfoniczną Orkiestrą Objazdową założoną przez Towarzystwo Filharmonii Robotniczej, współpracował jako pianista i organista, a także klawesynista z chórami: Poznańskie Słowiki i Polskie Słowiki. W 2014 roku przekazał Bibliotece Narodowej swoje archiwum w tym oryginalne zapisy nutowe swoich utworów. Zmarł 19 IX 2022.

Tomasz Wołek (1947–2022) – dziennikarz, pisarz i komentator sportowy. Absolwent historii na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Gdańskiego. W 1968 roku uczestnik wieców studenckich. Działał w Ruchu Młodej Polski i „Solidarności”, a podczas stanu wojennego publikował w pismach podziemnych. Był m.in. redaktorem naczelnym „Życia Warszawy” i „Życia”, publikował w „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczypospolitej” i „Polityce”. Autor książek, w tym Copa America czy Mexico Catolico. Za swoją działalność otrzymał Nagrodę Kisiela (1997). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 20 IX 2022.

Edward Mosberg (1926–2022) ­ – polski Żyd ocalony z Holokaustu. We wrześniu 1941 roku osadzony w getcie krakowskim wraz z bliskimi (m.in. z dziadkami, matką i dwiema siostrami), po jego likwidacji przeniesiony do obozu koncentracyjnego Plaszowie, gdzie pracował w biurze komendant, następnie przeniesiony na ziemie austriackie. Robotnik przymusowy w obozie KL Mauthausen-Guseni w fabryce Hermanna Göringa w Linzu. 5 maja 1945 roku trafił do jaskini, która miała zostać zniszczona ładunkami dynamitu, do czego ostatecznie nie doszło. W 1951 roku wyemigrował razem z żoną, Cesią Storch, która także przeżyła niemiecki obóz koncentracyjny, do Stanów Zjednoczonych. Uczestniczył w uroczystościach upamiętniających w byłych obozach koncentracyjnych (np. w Mauthausen, wielokrotnie w Marszu Żywych w Auschwitz), działacz na rzecz poprawy stosunków polsko-żydowskich oraz upowszechniania wiedzy o holokauście. Zaangażował się w działalność Fundacji Shoah oraz From the Depths, patronem Odznaczenia From the Depths dla Sprawiedliwych. Wystąpił w produkcji filmowej pt. Destination Unknown z 2017 roku , przedstawiającej historię holocaustu. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za wybitne zasługi w rozwijaniu polsko-żydowskiego dialogu, za upowszechnianie wiedzy o roli Polaków w ratowaniu Żydów. Zmarł 22 IX 2022.

Franciszek Pieczka (1928–2022) – aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. Kawaler Orderu Orła Białego. Absolwent PWST w Warszawie, debiutował w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze, w latach 1955–1964 występował w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie, od 1974 do 2015 roku aktor Teatru Powszechnego w Warszawie. Zagrał w ponad stu filmach, zarówno polskich, jak i zagranicznych. W pamięci widzów zapisał się kreacjami w obrazach: Ziemia obiecana, Potop, Quo vadis , Konopielka czy Jańcio Wodnik. Dużą popularność i sympatię zyskał dzięki roli Gustlika w serialu Czterej pancerni i pies. Za poszczególne role, a także wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej był wielokrotnie nagradzany i odznaczany. Jest honorowym obywatelem gminy Godów. W 2016 roku wspomógł akcję walki ze smogiem na Górnym Śląsku, występując w klipie filmowym pt. Nie truj sąsiada!  Zmarł 23 IX 2022.

Ewa Ampulska (1979–2022) – aktorka znana z popularnych seriali Plebania, Kryminalni, Usta usta, Klan, Na Wspólnej, Na dobre i na złe, Przyjaciółki, Ojciec Mateusz, Barwy szczęścia. Ma też na koncie role w filmach fabularnych, takich jak: Odgrzeb, Syberiada polska czy W jak morderstwo. Zmarła 23 IX 2022.

Aleksandra Wesołowska (1976–2022) – reporterka „Super Expressu”, zajmowała się kulturą i wydarzeniami w stolicy. Przegrała walkę ze stwardnieniem zanikowym bocznym. Zmarła 23 IX 2022.

Sylwia Kurzela (1970–2022) – dziennikarka radiowa i społeczniczka. Pracowała m.in. w Radio Parada i Radio Classic. Od 2001 roku była prezenterką w Radio Eska, na antenie promowała Łódź, dziedzictwo historyczne miasta, kulturę, turystykę, liczne festiwale i wydarzenia. Prowadziła imprezy plenerowe i miejskie sylwestry, a także akcje charytatywne i wizerunkowe, by pomóc znaleźć dom lub chociaż polepszyć byt bezdomnym zwierzętom. Wspierała starania o przyznanie Łodzi tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Angażowała się w pomoc potrzebującym podczas akcji „Jedzenie zamiast bomb”, a ostatnio także w pomoc uchodźcom z Ukrainy. Zmarła 26 IX 2022.

Łukasz „Jeffrej” Chmiel (1989–2022) – dziennikarz i komentator sportowy. Pracował w Czwórce od 2018 roku. Prowadził swoją autorską audycję „Strefa Gamingu”, do której zapraszał najważniejszych przedstawicieli środowiska gamingowego. W 2019 roku otrzymał nagrodę komentatora e-sportowego Polskiej Ligi Wirtualnych Klubów. Zmarł 26 IX 2022.

Idzi Gagatek (1932–2022) – legenda wałbrzyskiej „Solidarności”, w latach 1950–1984 górnik w KWK Thorez, od 1978 do 1980 roku współpracownik KSS KOR. W sierpniu 1980 roku łącznik między wrocławskim a wałbrzyskim MKS, współorganizator Komitetu Założycielskiego „Solidarności” w KWK Thorez, delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk. 13 grudnia 1981 roku internowany. Po zwolnieniu w marcu 1982 roku uczestnik konspiracyjnych spotkań, kolporter wydawnictw podziemnych, współorganizator Mszy za Ojczyznę. Współzałożyciel i członek Komitetu Obrony Praw Człowieka we Wrocławiu, w 1985 roku uczestnik głodówki rotacyjnej w kościele Narodzenia NMP w Krakowie-Bieżanowie. Zmarł 27 IX 2022.

Bp Jan Styrna (1941–2022) – biskup senior diecezji elbląskiej, doktorteologii pastoralnej, w latach 1991–2003 biskup pomocniczy tarnowski, od 2003 do 2014 roku biskup diecezjalny elbląski. W 1980 roku objął stanowisko adiunkta w Instytucie Studiów nad Rodziną Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie do 1982 roku prowadził wykłady z socjologii rodziny. W 1991 roku został wykładowcą katolickiej nauki społecznej w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie. W latach 1984–1989 był członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Ogólnego, w 1997 roku został członkiem Komisji Misyjnej, a w 2001 objął funkcję krajowego duszpasterza rolników. Ponadto był członkiem Komisji Rewizyjnej Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Zmarł 28 IX 2022.

Mieczysław Gil (1944–2022) – opozycjonista, działacz „Solidarności”, uczestnik obrad okrągłego stołu i parlamentarzysta. W latach 1963–1982 pracował w Hucie im. Lenina w Krakowie. Od 1978 roku był redaktorem pisma zakładowego Głos Nowej Huty. W latach 1964–1981 należał do PZPR. W marcu 1968 roku zawieszony na stanowisku mistrza za odmowę udziału w bojówkach mających pacyfikować manifestacje studenckie. Przed 1980 roku kolportował niezależne pismo Robotnik oraz ulotki Studenckiego Komitetu Solidarności. W sierpniu 1980 roku uczestniczył w strajku, od września należał do „Solidarności”. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego i przewodniczącego zarządu Regionu Małopolska, brał udział w negocjacjach z rządem na temat ustawy o samorządzie i przedsiębiorstwie państwowym. Delegat na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego uczestnik strajku w Hucie im. Lenina w okresie od 13 do 16 grudnia 1981 roku przewodniczący RKS „Solidarność” Regionu Małopolska. Po pacyfikacji huty pozostał w ukryciu. Zatrzymany 13 stycznia 1982 roku i skazany na cztery lata więzienia, zwolniony w listopadzie 1983 roku na mocy amnestii.  W czerwcu 1989 roku wybrany do Sejmu z ramienia Komitetu Obywatelskiego. W  1991 roku po raz drugi uzyskał mandat poselski z listy Krakowskiej Koalicji Solidarni z Prezydentem. Od 1996 roku działał w Partii Chrześcijańskich Demokratów, a od 1999 roku w Porozumieniu Polskich Chrześcijańskich Demokratów, jako przewodniczący struktur małopolskich. W latach 1998–2002 radny sejmiku małopolskiego z ramienia AWS. W 2011 roku wybrany do Senatu. Zmarł 28 IX 2022.

Płk Jan Górski (1922–2022) – żołnierz Armii Krajowej i działacz kombatancki. Maturę zdał na tajnych kompletach w 1942 roku, po zaprzysiężeniu łącznik ZWZ, podczas akcji „Burza” służył w V kompanii 2. Pułku Piechoty Legionów. Okres walki partyzanckiej ukończył w roli dowódcy plutonu. Po wojnie więziony przez Urząd Bezpieczeństwa w 1945 i 1946 roku, po półrocznym śledztwie skazany w pokazowym procesie na karę śmierci, zamienioną w 1951 roku na dożywocie. Po nadzwyczajnej rewizji i ponownym procesie zwolniony w 1957 roku. Ukończył Akademię Medyczną w Poznaniu. W 1989 roku współtworzył Oddział Wielkopolski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej a od roku 2002 stał na jego czele.Honorowy Obywatel Poznania, odznaczony  Krzyżem Walecznych, Medalem Wojska Polskiego, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, a także Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 2 X 2022.

 

Helena Białecka (1936–2022) – aktorka i reżyser, dziewczyna z okładki tygodnika „Zwierciadło”, współpracowała z najwybitniejszymi polskimi reżyserami, pracowała na planach seriali Stawka większa niż życie, Czarne chmury, W labiryncie. Zmarła 2 X 2022.

Jerzy Urban (1933–2022) – dziennikarz, publicysta, satyryk, pisarz i polityk. W latach 1951–1954 studiował na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, ale studiów nie skończył. Od stycznia 1956 roku kierownik działu politycznego „Po prostu”, po likwidacji tygodnika otrzymał zakaz publikowania pod własnym nazwiskiem. Od 1961 roku pracował w „Polityce”, pisząc pod pseudonimami, najbardziej popularnym był Jan Rem. W latach siedemdziesiątych kierownik działu krajowego tygodnika „Polityka”, od 1981 do 1989 roku rzecznik prasowy rządu PRL i jeden z głównych autorów propagandy państwowej i cenzury. Autor kampanii nienawiści wobec ks. Jerzego Popiełuszki. Od kwietnia do września 1989 roku minister-członek Rady Ministrów oraz przewodniczący Komitetu ds. Radia i Telewizji. W latach 1990–1999 członek SdRP, potem  SLD. Od 1990 roku redaktor naczelny tygodnika „NIE” i właściciel wydającej go spółki Urma. Wielokrotnie oskarżany o zniesławienia wielu osób, w tym papieża Jana Pawła II, a także o obrazę uczuć religijnych. Autor 11 książek, największą poczytnością cieszył się Alfabet Urbana, będący odpowiedzią na książkę Stefana Kisielewskiego Abecadło Kisiela. Napisał też trzy scenariusze, na podstawie których powstały krótkometrażowe filmy fabularne. Zmarł 3 X 2022.

Eugeniusz Smoliński (1942–2022) – wrocławski grafik, wieloletni profesor ASP i mistrz dla kilku pokoleń projektantów. Absolwent architektury wnętrz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Na początku swojej twórczości uprawiał malarstwo utrzymane w konwencji abstrakcyjnej, ale jego zainteresowania dość wcześnie poszły w kierunku twórczości wielowarsztatowej i wieloznaczeniowej. Zajmował się rysunkiem, malarstwem i grafiką projektową. Reprezentował nurt sztuki racjonalnej. W 2018 roku został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. Zmarł 11 X 2022.

 

Janina Brzozowska (1927–2022) – sybiraczka, przez wiele lat prezes Oddziału Związku Sybiraków w Gorlicach oraz nauczycielką Zespołu Szkół Ekonomicznych w Gorlicach. Odznaczona: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Zesłańców Sybiru, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Odznaką Honorowego Sybiraka. Zmarł 10 X 2022.

Sabina Mielcarek (1927–2022) – aktorka teatralna i filmowa, absolwentka PWST w Warszawie. Zadebiutowała w 1947 roku rolą Iris w „Burzy” Williama Szekspira na scenie Teatru Wojska Polskiego w Łodzi. Do roku 1949 występowała w wielu teatrach na terenie całego kraju. W latach 1951–1955 aktorka teatrów dramatycznych w Szczecinie, następnie występowała w teatrach w Gdańsku, Opolu, Jeleniej Górze, Kielcach, Częstochowie, Grudziądzu i Łodzi. Sporadycznie zajmowała się także reżyserią teatralną. Zagrała także role w serialu Lalka i filmie Znachor. Zmarła 11 X 2022.

 

Dariusz Raczyński (1962–2022) – były piłkarz Lechii Gdańsk, z klubem tym zdobywał Puchar oraz Superpuchar Polski. Uczestnik dwumeczu z Juventusem w 1983 roku w pierwszej rundzie Pucharu Zdobywców Pucharów. Zmarł 12 X 2022.

 

Feliks W. Kres wł. Witold Chmielecki (1966–2022) – pisarz fantasy, jeden z twórców tego gatunku w Polsce. Zadebiutował w 1983 roku opowiadaniem Mag nadesłanym na konkurs miesięcznika „Fantastyka”. W ciągu swojej literackiej kariery opublikował kilkadziesiąt opowiadań i kilkanaście powieści. Do najsłynniejszych dzieł Feliksa W. Kresa należy „cykl szererski” („Księga Całości”), opowiadający o świecie zwanym Szererem, gdzie oprócz ludzi inteligencją obdarzone są również koty i sępy. Popularność przyniósł mu też cykl „Piekło i szpada”, dziejący się w alternatywnym XVII wieku, gdzie spotkać można było istoty magiczne. Jego utwory przetłumaczone zostały na język czeski, rosyjski oraz hiszpański. Za wydaną w roku 1992 powieść Król Bezmiarów otrzymał Nagrodę im. Janusza A. Zajdla. Zmarł 12 X 2022.

 

Łukasz Owsiany (1991–2022) – wieloletni dziennikarz regionalnego ośrodka TVP we Wrocławiu. Jako dwudziestolatek był na praktykach w redakcji internetowej po czym podjął pracę w TVP, zaczynając od autorskiego projektu RETRO. Współpracował z redakcjami stacji regionalnych z Czech i Niemiec, pokazywał, jak żyje pogranicze. Pojawiał się też na wizji, w programach „na żywo”. Był zaangażowany w oprawę, robił zdjęcia, pisał teksty, montował, przygotowywał grafikę. Wszystkie dotychczasowe grafiki na stronach www TVP Wrocław to jego prace. Ostatnio koordynował prace w Regionalnym Magazynie Sportowym. Zmarł 17 X 2022.

 

Józef Ćwiertnia (1936–2022) – animator, plastyk, reżyser i scenarzysta filmów animowanych. Absolwent wydziału rzeźby na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jeden z najlepszych realizatorów filmów z udziałem Reksia. Ze Studiem Filmów Rysunkowych związany od 1970 roku. Laureat wielu nagród i wyróżnień. Zmarł 16 X 2022.

 

Zdzisław Tobiasz (1926–2022) – aktor teatralny i filmowy. Absolwent warszawskiej PWST. Występował na deskach Teatru Ateneum w Warszawie, grał też m.in. w teatrze im. Jaracza w Olsztynie, Osterwy w Lublinie czy Dramatycznym w Szczecinie. popularność zyskał dzięki roli majora Wołczyka w kultowym serialu 07 zgłoś się, wystąpił też m.in. w filmach Ludzie z pociągu, Krótki film o zabijaniu czy Dekalog V. Miał na koncie wiele ról dubbingowych. Grał i reżyserował w Teatrze Telewizji.  Od 1975 do 1995 roku wykładał na łódzkiej filmówce. Zmarł 17 X 2022.

 

Apolonia Dolińska zd. Zawadzka ps. „Cicia” (1919–2022) – pielęgniarka i łączniczka Powstania Warszawskiego, instruktorka do pracy w patrolach sanitarnych. Należała do Szarych Szeregów, ale też do Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Na początku Powstania Warszawskiego wywieziona do obozu w Auschwitz, gdzie pracowała w obozowym szpitalu, ratując wiele osób przed śmiercią w komorze gazowej. Wielokrotnie odznaczana, otrzymała Złoty Krzyż Zasługi, Warszawski Krzyż Powstańczy, Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Oświęcimski, Odznakę Grunwaldzką, Krzyż Partyzancki, Złotą Odznakę Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego, Odznakę „Weterana Walk o Niepodległość”, Odznakę „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia”, Odznakę Akcji Burza, Medal im. Florence Nightingale. Była też aktywną radną. Zmarła 17 X 2022.

 

Stanisław Ciosek (1939–2022) – były ambasador Polski w ZSRR i Rosji, uczestnik obrad Okrągłego Stołu. Na początku lat 70. XX wieku został zastępcą członka Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Jeleniej Górze. Od lutego 1980 roku do lipca 1981 roku, a następnie od lipca 1986 do stycznia 1990 roku członek KC PZPR. Wchodził w skład rządu Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego jako minister-członek Rady Ministrów do spraw związków zawodowych. Od marca 1983 roku do maja 1984 roku minister pracy, płac i spraw socjalnych. Poseł na Sejm PRL VI, VII i VIII kadencji, przewodniczącym Komisji Prawa i Praworządności oraz Zdrowia Moralnego KC PZPR. W latach 1989–1996 ambasador Polski w ZSRR i Rosji. Uczestniczył w rozmowach w Magdalence, a w 1989 roku brał udział w obradach Okrągłego Stołu. Był także doradcą prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego ds. międzynarodowych i polityki wschodniej. Zmarł 19 X 2022.

 

Marian Murawski (1932–2022) – polski malarz, grafik, ilustrator książek, głównie dla dzieci, młodzieży, projektant opakowań i plakatów. Ukończył ASP w Warszawie w 1960 roku z wyróżnieniem rektorskim. W latach 1960–1964 asystent w pracowni prof. Józefa Moszczanka, wykładowca w dziedzinie ilustracji i grafiki książkowej w Instituto Cubano del Libro w Hawanie. W latach 1978–1979 stypendysta Ministra Kultury i Sztuki. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku zajmował się oprawą graficzną kultowych bajek dla dzieci i młodzieży. Malarstwo i ilustracje eksponował na ponad stu wystawach w kraju i za granicą. Podczas swojej artystycznej działalności został wielokrotnie nagrodzony. Był jurorem podczas Biennale Ilustracji Złote Pióro w Belgradzie oraz Biennale Ilustracji Bratysława.  Odznaczony Medalem ”Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. Zmarł 19 X 2022.

 

Prof. Władysław Mącior (1930–2022) – prawnik, specjalista prawa karnego, doradca ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego praca habilitacyjna została nagrodzona w 1970 roku przez Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego. W latach 1978–1979 prowadził badania naukowe w Instytucie Maksa Plancka we Freiburgu, a w latach 1985 oraz 1987 na Uniwersytecie w Getyndze. Tytuł naukowy profesora nauk prawnych uzyskał w 1992 roku. Prowadził wykłady i seminaria z prawa karnego na UJ, a ponadto wykłady z logiki dla prawników najpierw w Filii Wydziału Prawa UJ w Katowicach, a następnie także na UJ w Krakowie. Delegat na I Krajowy Zjazd NSZZ „Solidarność”, członek Polskiej Sekcji Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Karnego (Association internationale de droit pénal). Uczestniczył w pracach Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności. Do 15 listopada 2007 był wiceprzewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego przy Ministrze Sprawiedliwości. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 20 X 2022.

 

Olgierd Baehr (1927–2022) – prawnik, działacz katolicki, były członek Trybunału Stanu. Syn ziemianina Mariana Baehra, absolwent Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, wieloletni działacz Klubu Inteligencji Katolickiej, od 1984 do 1991 roku prezes KIK w Poznaniu. Zasiadał w Prymasowskiej Radzie Społecznej, inicjator powołania i pierwszy prezes Fundacji Poznań-Ille-et-Vilainem, członek Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. W 1989 roku wszedł w skład rady naczelnej ZChN. Od 1991 do 1993 roku członek Trybunału Stanu. Laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej. Zmarł 21 X 2022.

Andrzej Myc (1953–2022) – biolog, pracownik naukowy Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu oraz instytutów naukowych Indiana University i Michigan University. Prezes Fundacji Wspólnota Pokoleń. Absolwent biologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Od 1980 roku członek NSZZ „Solidarność”, uczestniczył w pracach solidarnościowej Komisji Porozumiewawczej Nauki i Oświaty, skupiającej przedstawicieli jednostek naukowych i uczelni. Współzałożyciel Solidarności Walczącej, a następnie do 1988 roku członek jej Rady Politycznej i Komitetu Wykonawczego. W lutym 1988 roku otrzymał paszport naukowy, umożliwiający wyjazd na stypendium do USA. Od tego czasu na emigracji, gdzie organizował pomoc finansową dla SW i spotkania Kornela Morawieckiego z Polonią amerykańską. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 22 X 2022.

 

Prof. Marian Fuks (1914–2022)  – historyk pochodzenia żydowskiego pracownik naukowy Żydowskiego Instytutu Historycznego zajmujący się historią Żydów w Warszawie, historią żydowskiej prasy, kultury, w szczególności muzyki, biografistyką oraz Holocaustem. W latach 1968–1969 i 1971–1973 pełnił funkcję dyrektora tego Instytutu. Studiował w Szkole Reporterów Dziennikarskich; po wojnie – na Uniwersytecie Warszawskim. Zmobilizowany we wrześniu 1939 roku znalazł się na kresach wschodnich, gdzie został aresztowany i osadzony w sowieckich więzieniach i łagrach. Uwolniony w wyniku układu Sikorski–Majski z 1941 roku walczył w szeregach Warszawskiej Brygady pancernej im. Bohaterów Westerplatte.  W walkach o Gdańsk był kontuzjowany. Do rezerwy odszedł w 1967 roku ze stanowiska redaktora „Przeglądu Kwatermistrzowskiego” w stopniu pułkownika. Od 1968 roku pracownik naukowy Żydowskiego Instytutu Historycznego. Przez dwa lata był jego dyrektorem oraz przez 20 lat redagował kwartalnik „Biuletyn HIŻ”. Autor ponad tysiąca prac z dziedziny historii i kultury, publikowanych w Polsce i za granicą. W dorobku ma liczne publikacje z zakresu historii oraz muzyki polskiej i światowej drukowanych w kraju i za granicą. W 1963 odnalazł miejsce urodzenia Stanisława Moniuszki w Ubielu na Białorusi. Zorganizował tam jedyne na świecie Muzeum Moniuszkowskie opublikował też wiele artykułów (w kilku językach) upamiętniających miejsce urodzenia i twórczość Moniuszki. Zmarł 23 X 2022.

 

Andrzej Mikołajczak (19–2022) – muzyk big-beatowy, nazywany „Małym”, klawiszowiec, kompozytor i aranżer. Współpracował m.in. z zespołami Tarpany, Nowi Polanie, ABC, Test czy Drumlersi oraz artystami, takimi jak Rynkowski, Frąckowiak, Dębski, Smoleń i Korda. Skomponował popularną piosenkę „Napisz proszę” z repertuaru Haliny Frąckowiak.  Założył własne studio nagraniowe „A-Mix” w Poznaniu, w którym nagrywały takie polskie gwiazdy jak Krzesimir Dębski i Ryszard Rynkowski. Zmarł 24 X 2022.

 

Tomasz Wójtowicz (1953–2022) – siatkarz, złoty medalista mistrzostw świata (1974) i igrzysk olimpijskich (1976), zdobywca Ligi Mistrzów w piłce siatkowej, nominowany do grona najlepszych ośmiu siatkarzy świata i amerykańskiej galerii siatkarskich sław, do której trafił jako pierwszy Polak. Zawodnik MKS Lublin i AZS LUBLIN, Avii Świdnik oraz Legii Warszawa. Był wicemistrzem Europy juniorów w Hiszpanii (1972) i brązowym medalistą Mistrzostw Europy w holenderskim Voorburgu (1973). Dwukrotny mistrz Polski 1982, 1983 i wicemistrz 1981 z Legią Warszawa oraz trzykrotny brązowy medalista Mistrzostw Polski. W barwach narodowych rozegrał 325 spotkań, zdobywając m.in. tytuł mistrza świata w Meksyku (1974) i dwukrotnie miejsce w finałach Mistrzostw Świata. Dwukrotnie występował na igrzyskach olimpijskich w Montrealu (1976 – złoty medal) i Moskwie (1980 – czwarte miejsce). Po Igrzyskach Olimpijskich  w Moskwie wyjechał do Włoch, gdzie przez osiem lat występował w zespołach w Modenie, Parmie, Ferrarze i Città di Castello. Zmarł 24 X 2022.

 

Jerzy Jastrzębowski ps. „Pawełek”, „Leszek” (1937–2022) – spiker i szef warszawskiego radia „Solidarność”. Absolwent Filologii Angielskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1959–1981 pracownik Komitetu ds. Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”.  Od listopada 1980 roku członek NSZZ „Solidarność”, delegat na I Walne Zebranie Delegatów Regionu Mazowsze, delegat na I Krajowy Zjazd „Solidarności”, od października 1981 roku członek Komisji Krajowej, 11 grudnia 1981 roku wyznaczony przez KK do organizacji i prowadzenia prac Rady ds. Środków Społecznego Komunikowania. Po 13 grudnia 1981 roku w ukryciu, autor tekstów do KOS, po aresztowaniu Zbigniewa Romaszewskiego szef i spiker warszawskiego Radia „Solidarność”, w 1983 roku aresztowany, zwolniony na mocy amnestii, w sierpniu 1984 roku wyjechał do Kanady, w lutym 1986 roku powrócił do Polski. W latach 1984–1990 współpracownik i publicysta paryskiej „Kultury” i „Zeszytów Historycznych”, a w 1985 roku polonijnego „Związkowca”, zaś w latach 1986–1991 „Tygodnika Powszechnego”. Od 1986 roku pracownik Prywatnego Zakładu Nauki Języków Obcych „Mateusz International” w Warszawie, w 1987 roku wyjechał do Kanady. W latach 1987–2002 starszy redaktor – depeszowiec kanadyjskiego radia publicznego CBC. W 1989 roku powrócił do Polski, od 2002 roku na emeryturze. Zmarł 24 X 2022.

 

Marek Markiewicz ps. „Maryl” (1924–2022) – weteran Armii Krajowej, Żołnierz Wyklęty, uczestnik akcji „Burzaw Wilnie. W 1939 roku , w wieku zaledwie 15 lat, wstąpił do podziemnej organizacji walczącej z sowieckim najeźdźcą. W 1942 roku został aresztowany przez gestapo. Spędził 1,5 roku w więzieniu w Wilnie, pod fałszywym nazwiskiem. W latach 1944–1946 walczył w oddziałach Armii Krajowej w okręgu nowogródzkim. Wiosną 1946 aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu „na Łukiszkach” w Wilnie. Bity i katowany, wypuszczony na wolność w wyniku przekupstwa. W 1946 roku z bratem i rodzicami przedostał się do Polski i zamieszkał we Wrzeszczu. Razem z dawnymi kolegami z AK wstąpił do organizacji zbierającej fundusze na pomoc w przedostaniu się na Zachód żołnierzom podziemia. Postrzelony w czasie akcji i złapany przez patrol wojskowy, skazany na 15 lat więzienia i osadzony w bloku o zaostrzonym rygorze. Wypuszczony na wolność po 7,5 roku. Osiadł w Głubczycach, gdzie w 1980 roku zorganizował Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność”, został przewodniczącym związku w Głubczycach. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 25 X 2022.

 

Elżbieta Krystyna Kwiatkowska-Wyrwisz (1950 –2022) – działaczka opozycji demokratycznej w okresie PRL. Od września 1980 roku w „Solidarności” przewodnicząca Komitetu Założycielskiego w Wałbrzyskiej Bibliotece Publicznej, delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk. Od września 1981 roku pracownik etatowy MKZ „Solidarność”, członek MKK Kultury w Wałbrzychu. W latach 1981–1982 bibliotekarz-księgarz-archiwista w MKZ w Wałbrzychu. Po 13 grudnia 1981 w ukryciu, od 23 grudnia 1981 roku internowana najpierw we Wrocławiu, od 19 stycznia do 23 lipca 1982 roku w Gołdapi. Po powrocie do Wałbrzycha należała do grupy najbardziej aktywnych działaczy wałbrzyskiego solidarnościowego podziemia oraz współpracowników Mieczysława Tarnowskiego. Kolporterka pism podziemnych, książek, kaset audio, taśm wideo; uczestniczka druku podziemnego pisma „Antykolaborant”. W latach 1982–1984 bibliotekarz w magazynie czasopism w WBP w Wałbrzychu, od 1984 do 1985 roku pracownik kulturalno-oświatowy w Wałbrzyskiej Wytwórni Sprzętu Sportowego Polsport. W 1985 roku otrzymała zakaz wykonywania zawodu bibliotekarza, we wrześniu 1985 roku zatrzymana i skazana na karę roku więzienia w zawieszeniu na 3 lata. Inicjatorka i organizatorka Komitetu Obrony Praworządności im. ks. Jerzego Popiełuszki w Wałbrzychu. W latach 1986–1990 zatrudniona w Stacji Krwiodawstwa w Wałbrzychu; od lutego 1990 roku starszy bibliotekarz w WBP w Wałbrzychu. Odznaczona medalem Zawsze Solidarni (2005), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości(2022). Zmarła 27 X 2022.

 

Lucyna Wiśniewska (1955–2022) – lekarka i polityk, posłanka na SejmV Absolwentka Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Lublinie, uzyskała specjalizację z neurologii i organizacji ochrony zdrowia. Od początku działalności zawodowej związana z Oddziałem Neurologii i Poradni Neurologicznej oraz Wojewódzkim Szpitalem Zespolonym w Radomiu. Działaczka Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich, w 2004 roku w zarządzie stowarzyszenia. W 2005 roku wybrana do Sejmu V kadencji z listy Prawa i Sprawiedliwości, w kwietniu 2007 roku przeszła do Prawicy Rzeczpospolitej. Uległa wypadkowi samochodowemu w Modrzejowicach. Zmarła 30 X 2022.

Maria WANKE-JERIE

Absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego, z wykształcenia matematyk teoretyk, specjalista PR, od 25 lat pracownik Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Współtworzyła pierwszy „Raport o stanie nauki w Polsce”. Współautorka biografii Romana Niegosza „Potrzeba ludzi przyzwoitych. Roman Niegosz – życie dla Polski” oraz „Zobowiązywała mnie przysięga. Proces Władysława Frasyniuka 1982”. Odznaczona Medalem „Niezłomni” (2013).

Możesz również polubić…

5 komentarzy

  1. jerzpolski@wp.pl' jurek pisze:

    Dziękuję za duży wkład pracy za relacje o zmarłych Polakach. Niestety, tylko niewiele z nich znalem ze słyszenia. Nikt z nas nie jest niezastąpiony, chociaż żal nam odejścia niektórych ludzi z tego świata. Żyjmy tak, aby kiedyś inni mogli nas dobrze wspominać.

  2. alicja.js@wp.pl' AlicjaJesz pisze:

    Wielki smutek. W ostatnim roku uczestniczyłam w wielu pogrzebach weteranów. Na czas nie ma rady. Należy się cieszyć, że byli wśród nas tak długo i mogli przekazać swoją historię młodzieży. Na tej liście jest sporo osób które dane mi było pożegnać osobiście. To co budzi wielki niepokój to liczne bardzo młode osoby, 20-30 lat, wysportowane, często zawodowi sportowcy, którzy zmarli „nagle”. Każdy kto nie zamyka się w bańce i stara się poznać opinie naukowców z całego świata, myśli samodzielnie wie co spowodowało te tragiczne zgony. Niech odpoczywają w spokoju wiecznym.

  3. Małgorzata Wanke-Jakubowska pisze:

    Istotą zestawienia zdjęć i biogramów osób, które odeszły w minionym roku, publikowanej w pierwszy wtorek listopada i zainicjowanej moim tekstem „Lista nieobecnych” (https://twittertwins.pl/lista-nieobecnych/) w 2016 roku, jest chronologiczne uporządkowanie nazwisk według daty śmierci i niewyróżnianie nikogo. Unikamy ocen, podajemy fakty z życia, które mówią same za siebie. Wśród postaci wybitnych z ogromnymi zasługami są także osoby kontrowersyjne – znane, ale nie zawsze zapamiętane pozytywnie. Wobec śmierci wszyscy są równi, możemy oceniać czyny, ale ocenę człowieka zostawmy Panu Bogu. Wszystkich bez wyjątku otaczamy modlitwą, bo każdy, bez względu na to, jak zapisał karty swojego życia, powołany jest do zbawienia.

  4. godlewski@portret.wroclaw.pl' Darek pisze:

    Małgosiu, Marysiu, Bożego błogosławieństw za tę pracę, skłaniającą do modlitwy za zmarłych.

  5. Maria WANKE-JERIE pisze:

    Gigantyczna praca wykonywana przez dwie damy z pasją. @Rz_mwj i @mwj53
    z Wrocławia każdego roku od kilku już lat przygotowują Listę Nieobecnych. Warto przypomnieć sobie i wspomnieć tych, których już z nami nie ma – napisał Eryk Mistewicz (@ErykMistewicz), cytując zapowiedź tegorocznej listy Nieobecnych. Takich wyrazów uznania było sporo, i na Facebooku, i na Twitterze. Dziękuję szczególnie tym, którzy zauważyli błędy: Ojcu Wojciechowi Ziółkowi, który zwrócił uwagę na rok urodzenia pani Katarzyny Fuks, pisząc dowcipnie, że została trochę przestrzelona, a to zamiast 1985 rok był rok 1085, więc różnica spora, bo aż dziewięćset lat. Pan Karol Poznański (@karolpoznański) wyznał: „Każdego roku czekam na ten tekst, każdego roku Panie @mwj53 i @Rz_mwj go dostarczają. Niewesoła to kronika ale pamięć jest ważna. Czasem traktujemy śmierć jak wroga. Bez sensu. Naprawdę nieubłagany jest czas. Wykorzystujmy go zanim on wykorzysta nas”. Takie słowa sprawiają, że widzimy sens naszej pracy. Pani Dominika Cosic (@dominikacosic) do gratulacji dołączyła prośbę, aby do tej długiej, jak oceniła, starannie przygotowanej listy dodać jeszcze dwie jej koleżanki: Barbarę Matogę, wieloletnią dziennikarkę „Dziennika Polskiego” w Krakowie i Elę Kusz, która jako operator była związana z Polsat, ostatnio w Brukseli, a pan Tomasz Kuczborski (@tomek_Q) poprosił o dodanie kolegi Sławka „Kreta” Kretkowskiego, współuczestnika większości inicjatyw wolnościowych poczynając od 1965 roku przez Dziady ’68, KOR i KSS KOR, WZZ i ”S”. Pani Patrycja Kita-Dziedzic (@PKitaDziedzic) podziękowała za umieszczenie na liście Janusza Sporka… Były też uwagi dotyczące zdjęć, które zostały zamienione i wiele wyrazów uznania za wykonaną pracę przy sporządzeniu tej listy. W miarę możliwości wszystkie uwagi, za które jestem wdzięczna, zostały uwzględnione. Dowodzą one, jak uważnie ten obszerny tekst jest czytany. Wszystkim, którzy zabrali głos w dyskusji, zarówno tu, pod tekstem, jak i pod jego zapowiedzią na Twitterze i Facebooku, również serdecznie dziękuję.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *