Nieobecni 2019–2020

Tegoroczna lista osób, które odeszły od nas po 31 października 2019 roku, powstawała – tak jak w roku ubiegłym – na bieżąco. Każdego niemal dnia, od 1 listopada 2019 roku począwszy, dołączali kolejni Nieobecni, ulatując w wieczność „jak chmury wędrownych motyli”. To metafora z wiersza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej pt. „Klepsydra nad morzem”.

Świecie! Chwile marzenia, których mi nie wydrzesz,

mierzę piaskiem, sypanym z garści w dłoń otwartą.

Klepsydra taka, żadnej nie równa klepsydrze,

głosi, że czas jest długi i że mierzyć warto.

Lśniące dreszcze, jak chmury wędrownych motyli

lecą w wieczność, gdzie śmierci nie sięga już hydra.

– Płynąłbyś, piasku życia, nieskończoną wstęgą,

gdybym ja cię mierzyła, marząca klepsydra…

Powspominajmy i… pomódlmy się za nich, pamiętając słowa ks. Jana Twardowskiego „Śpieszmy się kochać ludzi, bo czasem raptem ich zabraknie”.

Izabella Galicka (1931–2019) – historyk sztuki, nauczyciel akademicki, działaczka społeczna, alpinistka. Była parafianka bł. Jerzego Popiełuszki, zaprzyjaźniona z kapelanem „Solidarności”. Pracowała w Pracowniach Konserwacji Zabytków w Dziale Dokumentacji Naukowej, a następnie przez wiele lat w Instytucie Sztuki PAN. Odkryła jedyny znajdujący się w Polsce obraz El Greca i wiele innych dzieł. Odznaczona Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Zmarła 1 XI 2019.

* * *

Ks. dr Jacek Pietruszka (1967–2019) – absolwent studiów podyplomowych w zakresie muzealnictwa zorganizowanych przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II oraz Politechnikę Krakowską, wicedyrektor ds. organizacyjnych, a od 2015 roku dyrektor Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach. Zmarł 2 XI 2019.

* * *

Michał Szpak ( 1977– 2019) – wieloletni pracownik koszykarskiego klubu Stelmet Zielona Góra, w latach 2007–2011 reporter Polsatu. Zmarł 2 XI 2019.

* * *

Eryk Kulm (1952–2019) – perkusista jazzowy, lider zespołów i wychowawca młodych adeptów jazzu. Zmarł 3 XI 2019.

* * *

Danuta Antonina Przystasz (1918–2019) – prawnik, powstaniec warszawski ps. „Brzoza”, „Danuta Skiba”, „Danuta”, „Sławomira Mędrzycka”, współorganizowała i była komendantem autonomicznej organizacji kobiecej Związek Kobiet Czynu. Po wojnie więziona i prześladowana przez władze komunistyczne PRL. Pracowała jako edytor i redaktor oraz nauczyciel. Działaczka Rodziny Katyńskiej w Warszawie, w 2012 roku awansowana do stopnia majora Wojska Polskiego, Dama Orderu Virtuti Militari. Zmarła 3 XI 2019.

* * *

Zbigniew Jarosz (1934–2019)polski siatkarz, reprezentant Polski, wicemistrz kraju jako zawodnik Gwardii Wrocław. Związany z Polskim Związkiem Motorowym, w którym aktywnie działał i przez wiele lat był wiceprezesem. Zmarł 4 XI 2019.

* * *

Prof. Józef Smaga (1937–2019) – rusycysta, kulturoznawca, historyk Rosji, profesor Akademii Pedagogicznej im. KEN w Krakowie (doktorat i habilitację uzyskał na UJ), przewodniczący Komisji Słowianoznawstwa Oddziału Krakowskiego PAN i wiceprzewodniczący Komisji Wschodnioeuropejskiej PAU, od 2007 roku na emeryturze. Działacz „Solidarności”, organizator Komitetu Założycielskiego, następnie członek Prezydium Komisji Uczelnianej NSZZ „Solidarność”, w latach osiemdziesiątych członek konspiracyjnej Komisji Uczelnianej, zatrzymywany i przesłuchiwany. Zmarł 5 XI 2019.

* * *

Stanisław Pelczar (1946 – 2019) – prezes Radia Wrocław w latach 2002–2006, współzałożyciel i członek Zarządu Fundacji im. Jerzego Szmajdzińskiego. Zmarł 4 XI 2019.

* * *

Paweł Leszczak (1975–2019) – montażysta „Wiadomości” TVP. Zmarł 6 XI 2019.

* * *

Alina Gowin (1929 – 2019) – matka wicepremiera Jarosława Gowina, po wojnie, wraz z mężem Ludwikiem, działała w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”. Zmarła 6 XI 2019.

* * *

Krzysztof Stec (1948–2019) – reprezentant Polski w kolarstwie, dwukrotny uczestnik mistrzostw świata w szosowym wyścigu drużynowym (1969 i 1970 rok) i trzykrotny uczestnik Wyścigu Pokoju (1969, 1970 i 1971 rok), dwa razy w barwach Legii Warszawa zdobył drużynowe mistrzostwo Polski (1968 i 1969 rok), w 1970 roku został przełajowym mistrzem kraju, a rok później – wicemistrzem. Zmarł 7 XI 2019.

* * *

Krystyna Koczy (1928–2019) – kapitan, kurierka i łączniczka Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej, przydzielona do tzw. „Ochronki”, czyli grupy zajmującej się pomocą więźniom politycznym z Katowic, Gliwic, Bytomia i Raciborza. Przez wiele lat pełniła funkcję prezesa Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych w Katowicach–Ligocie. Zmarła 7 XI 2019.

* * *

Stefan Strzałkowski (1957–2019) – pedagog i wychowawca, przez trzy kadencje poseł z ramienia Prawa i Sprawiedliwości, pierwszy starosta powiatu białogardzkiego i pierwszy burmistrz Białogardu wybrany w wyborach powszechnych. Zmarł 8 XI 2019.

* * *

Mirosław Trembecki (1954–2019) – fotoreporter, wieloletni pracownik Centralnej Agencji Fotograficznej i Polskiej Agencji Prasowej. Zmarł 8 XI 2019.

* * *

Gustawa Patro (1927–2019) – polska regionalistka, popularyzatorka dziejów, tradycji i obyczajów regionu Pałuk, autorka publikacji nt. kultury ludowej i historii Wągrowca. Zmarła 9 XI 2019.

* * *

Lothar Dziwoki (1942–2019) – polski muzyk jazzowy, puzonista, aranżer, wokalista i dyrygent, założyciel Żorskiej Orkiestry Rozrywkowej oraz wykładowca na Wydziale Jazzu i Muzyki  Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach. Zmarł 10 XI 2019.

* * *

Tadeusz Szczepanowski ps. „Szczepan” (1917–2019) – podporucznik AK ze zgrupowania „Róg”. Zmarł 10 XI 2019.

* * *

Norbert Wojciechowski (1939–2019) – filolog, absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, dyrektor działu wydawniczo-poligraficznego tej uczelni, założyciel wydawnictwa „Norbertianum”. Działacz opozycji demokratycznej, w 1968 roku brał udział w strajkach studenckich, w latach 1980–1981 sekretarz komisji uczelnianej i członek prezydium ZR NSZZ „Solidarność”, w stanie wojennym stanął na czele RKS i pozostawał w ukryciu, w 1989 roku wszedł w skład wojewódzkiego Komitetu Obywatelskiego, z ramienia AWS został radnym sejmiku lubelskiego I kadencji. Był członkiem Porozumienia Centrum, w 2005 roku został członkiem Platformy Obywatelskiej. Zmarł 11 XI 2019.

* * *

Urszula Chojan (1971–2019) – poznańska wokalistka śpiewająca muzykę country, od 2004 roku liderka poznańskiej grupy Country Show Band. Odbywała trasę koncertową w USA. Zginęła w wypadku 11 XI 2019.

* * *

Stanisław Mrozek (1936–2019) jezuita, duszpasterz akademicki związany z wrocławską „Maciejówką” w czasach, gdy metropolitą był kard. Bolesław Kominek, opiekun duchowy członków różnych grup i wspólnot – jak Sodalicja Mariańska, Odnowa w Duchu Świętym, Ruch Apostolstwa Miłosierdzia Bożego, Akademickie Koło Misyjne, superior i rekolekcjonista w domu rekolekcyjnym jezuitów w Częstochowie, Nowym Sączu, Gliwicach, Opolu i Krakowie. Propagował również wśród młodych ignacjańskie Ćwiczenia Duchowe. Autor 11 książek. Zmarł 11 XI 2019.

* * *

Sławomir Pocztarski ps. Bóbr (1930–2019) – powstaniec warszawski z Obwodu „Żywiciel”, prezes Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego, wielki przyjaciel Muzeum Powstania Warszawskiego. Zmarł 14 XI 2019.

* * *

Prof. Marcin Rychlewski (1972–2019) – historyk literatury, profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, ceniony interpretator współczesnej poezji, człowiek wielu pasji: poeta, miłośnik malarstwa i znakomity znawca muzyki rocka oraz sztuki Zmarł 14 XI 2019.

* * *

Abp Juliusz Paetz (1935–2019) – duchowny Archidiecezji Poznańskiej, doktor nauk teologicznych, studiował na Wydziale Teologicznym KUL (1960–1962), a następnie na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim i Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu (1962–1967). Od 1967 roku pracownik Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów w Rzymie, członek delegacji watykańskiej ds. stałych kontaktów roboczych z rządem PRL, w latach 1976–1982 prałat antykamery papieskiej, w 1973 otrzymał godność kapelana honorowego, a w 1976 roku prałata honorowego Jego Świątobliwości. W 1978 roku został zarejestrowany jako kontakt informacyjny o pseudonimie „Fermo” i do roku 1980 odbywał spotkania z oficerem wywiadu. W latach 1983–1996 biskup łomżyński, a w latach 1996–2002 arcybiskup metropolita poznański, w roku 2002 podał się do dymisji po upublicznieniu oskarżeń o molestowanie kleryków. Od roku 2002 arcybiskup senior. Zmarł 15 XI 2019.

* * *

Bp Bronisław Dembowski (1927–2019) – profesor nauk filozoficznych, biskup diecezjalny włocławski w latach 1992–2003, od 2003 biskup senior. W Episkopacie Polski był członkiem Komisji ds. Nauki, sekretarzem Komisji ds. Dialogu z Niewierzącymi i członkiem Komisji ds. Apostolstwa Świeckich. W 1984 roku objął funkcję krajowego duszpasterza Ruchu Odnowy w Duchu Świętym, a w roku 1991 wszedł w skład Międzynarodowej Rady Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej. Był żołnierzem AK, w stanie wojennym zaangażowany w prace Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności, reprezentował Kościół w obradach Okrągłego Stołu. Przez lata był mocno związany z Laskami, wraz z wybitnymi osobowościami Kościoła współtworzył duchowy i intelektualny klimat tego miejsca. Zmarł 16 XI 2019.

* * *

Jerzy Janiszewski (1944–2019) – kultowy prezenter radiowy, dziennikarz i producent muzyczny, od dekad związany z Polskim Radiem Lublin i tutejszą sceną muzyczną. Odkrywca Budki Suflera, największy we wschodniej Polsce kolekcjoner płyt winylowych, chodząca legenda. Świadek brytyjskiej i amerykańskiej bohemy artystycznej lat 60. XX wieku. Uczestnik Festiwalu w Woodstock. Zmarł 16 XI 2019.

* * *

Lucyna Reszczyńska (1916–2019) – szarytka ze Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo, uczestniczka powstania warszawskiego, ratowała dzieci Zamojszczyzny, odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalami „Pro Patria” i „Pro Memoria”. Zmarła 18 XI 2019.

* * *

Zbigniew Jujka (1935–2019) – polski dziennikarz, rysownik satyryczny, współautor albumowej antologii III Rzeczpospolita w karykaturze. Debiutował w 1953 roku jako rysownik-satyryk w „Gazecie Zielonogórskiej”, potem związał się z „Dziennikiem Bałtyckim”, gdzie był przez ponad 30 lat redaktorem graficznym. Jego „Dzienniczek” ukazywał się w piątkowych (wcześniej sobotnich wydaniach) nieprzerwanie przez 56 lat. Zmarł 18 XI 2019.

* * *

Alojzy Dernbach (1960–2019) – motolotniarz, wielokrotny Mistrz Świata i Europy, członek Kadry Mikrolotowej, instruktor, pilot lotniowy, motoparalotniowy, motolotniowy, samolotowy i wiatrakowcowy. W 1992 roku po raz pierwszy zdobył tytuł Motolotniowego Mistrza Polski. Od tamtej pory 17 razy stawał na najwyższym podium w kraju. W 1999 roku zdobył indywidualnie srebrny medal w Mikrolotowych Mistrzostwach Świata, dwa lata później powtórzył ten sukces, a w 2005 roku został mistrzem świata. W 2007 roku zdobył kolejny medal – brązowy, a w 2009 roku znów złoto. Zginął w wypadku 19 XI 2019.

* * *

Franciszek Bachleda-Księdzularz (1947–2019) – absolwent filologii polskiej na UJ, autor przekładu fragmentów Pisma Świętego na gwarę góralską, senator RP III, IV i V kadencji, burmistrz Zakopanego i gminy tatrzańskiej w latach 1994–1995, prezes Zarządu Głównego Związku Podhalan w latach 1987–1993, radny sejmiku małopolskiego w kadencji 2010–2014. Współorganizował przedsiębiorstwo Geotermia Podhalańska i kierował Centralnym Ośrodkiem Sportu w Zakopanem. Był współtwórcą i kierownikiem kilku góralskich zespołów folklorystycznych, m.in. Studenckiego Zespołu Góralskiego „Skalni” w Krakowie. Zmarł 19 XI 2019.

* * *

Monika Świtkiewicz (1977–2019) – wokalistka chóru Vox Singers i wokalnego kwartetu Positive Vibrations z Płocka. Śpiewała też ze Stanisławem Soyką, wraz chórem otrzymała wiele nagród i miała okazję występować na międzynarodowych festiwalach. Zmarła 22 XI 2019.

* * *

Janina Pietrek ps. „Celinka” (1928–2019) – z domu Samoraj, ostatni żołnierz z 11. Grupy Operacyjnej NSZ oddziału sierżanta Wiktora Stryjewskiego ps. Cacko, ciężko ranna i aresztowana 8 lutego 1949 roku we wsi Gałki w powiecie płockim w trakcie obławy KBW, UB i MO, 25 sierpnia 1949 roku wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie skazana na pięć lat pozbawienia wolności, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres dwóch lat. Prześladowana, zmuszona do utrzymywania swojej przeszłości w tajemnicy, przeprowadziła się na Śląsk i związała swoje losy z Zabrzem. Zmarła 22 XI 2019.

* * *

Romuald Koperski (1955–2019) – podróżnik, pisarz, pionier wypraw samochodowych po rozległych terenach Syberii, pilot samolotowy I klasy, dziennikarz reportażysta, fotograf, myśliwy, nurek oraz zawodowy muzyk pianista. Rekordzista Guinnessa – w styczniu 2010 roku wykonał najdłuższy koncert fortepianowy na świecie, trwający 103 godziny i 8 sekund, dwa miesiące później Kapituła Księgi Rekordów Guinnessa przyznała mu Certyfikat Nowego Rekordu Świata. Autor książek: „Pojedynek z Syberią”, „Przez Syberię na gapę”, „1001 Obrazów Syberii”, „Syberia Zimowa Odyseja”, wystaw fotograficznych i wielu publikacji poświęconych Syberii. Gdańszczanin, związany z toruńskim środowiskiem lotniczym, założyciel Fundacji Romualda Koperskiego, której celem była poprawa wizerunku Polski w Rosji i Rosji w Polsce. Zmarł 23 XI 2019.

* * *

Ireneusz Sańka (1959–2019) – krakowski siatkarz, trzykrotny wicemistrz Polski w barwach Hutnika, na boiskach ekstraklasy wystąpił w blisko 200 meczach. Zmarł 26 XI 2019.

* * *

Kazimierz Mrówczyński (1922–2019) – hokeista i pływak, niemal do końca życia czynny sportowiec. W latach 1945–1964 grał w hokeja w HKS i Włókniarzu Zgierz (z występami w I lidze włącznie). Jeszcze przed wojną trenował wyczynowo pływanie, debiutując w 1936 roku w mistrzostwach okręgu, a w pierwszych latach powojennych reprezentował Zgierz w mistrzostwach Polski. Zdobył około 50 tytułów mistrza Polski w różnych kategoriach wiekowych i ustanowił wiele rekordów Polski, Europy, a nawet świata. Po raz ostatni wystąpił dwa lata temu w mistrzostwach Polski weteranów w Poznaniu. Zmarł 30 XI 2019.

* * *

Prof. Wojciech Orłowski (1963–2019) – prawnik, kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, autor publikacji dotyczących teorii konstytucji, europeizacji prawa konstytucyjnego, parlamentaryzmu w Polsce, polskiego prawa wyborczego oraz ustrojów państw współczesnych, w latach 1991–2002 pracował w Kancelarii Senatu RP, w 2015 roku brał udział we wspólnym czytaniu Konstytucji, akcji zorganizowanej w odpowiedzi na przyjętą przez Sejm uchwałę stwierdzającą nieważność wyboru pięciu sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Zmarł 2 XII 2019.

* * *

Ks. Edward Gorczaty (1949–2019) – kanonik honorowy Kapituły Metropolitalnej Katowickiej, jeden z nestorów misji archidiecezji katowickiej w Zambii,  dyrektor Centrum Nauczania Języków Swahili, przez jego szkołę w Makoko przeszło wielu misjonarzy uczących się języka, od 1975 roku pracował w diecezji Musoma w Tanzanii. Zmarł 2 XII 2019.

* * *

Ryszard Szadaj – (1931–2019) – aktor teatralny i filmowy, znany z ról w serialach „M jak miłość”, „Klan” i „Na Wspólnej”. Zmarł 3 XII 2019.

* * *

Witold Włodzimierz Bednarz (1947–2019) – jeden z pierwszych nadawców „Podziemnego Radia Solidarność” w Gorzowie, drukarz i kolporter wydawnictw bezdebitowych sygnowanych m.in. przez Ruch Młodzieży Niezależnej. Aresztowany w grudniu 1983 roku i skazany rok i 4 miesiące pozbawienia wolności. Zmarł 3 XII 2019.

* * *

Tomasz Kabis (1989–2019) – iluzjonista, finalista programu „Mam talent!”, wspierał akcje charytatywne, był wolontariuszem fundacji „Mam Marzenie”. Zmarł 4 XII 2019.

* * *

Hanna Polk (1963–2019) – aktorka, znana też jako Hanna Wrycza-Kurkowska, występowała Teatrze Powszechnym w Łodzi (1986–1987) oraz w warszawskich teatrach: Studio (1987–1991) i Ochota (1993), była też pilotem wycieczek zagranicznych. Po rozwodzie z Piotrem Polkiem (aktorem znanym z roli Oresta Możejki w serialu „Ojciec Mateusz”) związała się z Markiem Kurowskim. Zmarła 4 XII 2019.

* * *

Janina Ludawska (1921–2019) – urodziła się w Warszawie w 1921 roku jako Janina Halperson, teatrolog, działaczka na rzecz osób zarażonych wirusem HIV w krajach skandynawskich i w Polsce, gdzie jej działalność na tym polu była pionierska. Przyjęte po wojnie nazwisko Janiny, Ludawska, łączyło imiona obojga jej rodziców, Luby i Dawida, którzy zginęli w getcie warszawskim. Zmarła 4 XII 2019.

* * *

Czesław Dawiec  (1958–2019) – utytułowany słupski pięściarz, w 1977 roku młodzieżowy mistrz Polski, siedmiokrotny medalista Drużynowych Mistrzostw Polski, brązowy medal w wadze średniej zdobył podczas 55. Mistrzostw Polski w boksie, po zakończeniu kariery w 1985 roku jako 27-letni wówczas pięściarz prowadził szkółkę bokserską w Czarnych Słupsk. Zmarł 5 XII 2019.

* * *

Janusz Dzięcioł (1953–2019) – szef straży miejskiej w Świeciu nad Wisłą, zwycięzca pierwszej edycji programu Big Brother, potem działacz samorządowy i polityk, były radny rady miejskiej w Grudziądzu oraz poseł VI i VII kadencji. Zmarł 6 XII 2019.

* * *

Krystyna Skolecka-Kona (1929–2019) – adwokat, legenda łódzkiej adwokatury, działaczka opozycji, w stan spoczynku przeszła po 63 latach czynnej pracy zawodowej.  Jej klientami byli między innymi dyrektor zjednoczenia oskarżony w „aferze mięsnej” oraz były prezydent Łodzi – Marek Czekalski. W okresie strajków łódzkich, pro bono broniła łódzkich robotnic. Jako jedyna kobieta adwokat w Polsce została internowana 31 grudnia 1981 roku na mocy dekretu o stanie wojennym z 13 grudnia 1981 roku. Zmarła 6 XII 2019.

* * *

Prof. Krzysztof Uniłowski (1967–2019) – krytyk literacki, historyk i teoretyk literatury, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach prodziekan do spraw kształcenia i studentów Wydziału Humanistycznego, współzałożyciel i wieloletni redaktor kwartalnika literackiego „FA-art”, „Śląskich Studiów Polonistycznych”, laureat Nagrody im. Kazimierza Wyki i Nagrody im. Ludwika Frydego. Zmarł 6 XII 2019.

* * *

Irena Laskowska (1925–2019) – aktorka, w historii polskiego kina zapisała się dzięki roli w „Ostatnim dniu lata” Tadeusza Konwickiego. Zagrała też m.in. w „Krzyżakach”, „Wszystko na sprzedaż”, „Człowieku z marmuru” czy „Och, Karol”. Występowała w warszawskich teatrach: Narodowym (1849–1953), Dramatycznym (1957–1959), Polskim (1959–1963), Klasycznym (1963–1972) i Rozmaitości (1972–1989). Zmarła 6 XII 2019.

* * *

Henryk Troszczyński ps. „Murarz” (1923–2019)żołnierz AK i powstania warszawskiego, cudem ocalał z rzezi Woli, ostatni żyjący świadek odkrycia grobów polskich oficerów w Katyniu. Zmarł 8 XII 2019.

* * *

Adam Słodowy (1923–2019) – popularyzator nauki oraz prowadzący popularny, nadawany przez 24 lata, program telewizyjny dla młodzieży „Zrób to sam”. Był również autorem książek poświęconych majsterkowaniu, a także scenariusza do serii filmów animowanych dla dzieci Pomysłowy Dobromir i Pomysłowy wnuczek oraz filmów Śrubokręt i spółka oraz Dziura w ścianie. W latach 1961–1978 był redaktorem Naczelnej Redakcji Programów Oświatowych i Dziecięcych TVP. Kawaler Orderu Uśmiechu. Zmarł 10 XII 2019.

* * *

Ryszard Zieliński ps. „Ryś” (1927–2019) – żołnierz Powstania Warszawskiego, w zgrupowaniu „Bartkiewicz”. Zmarł 10 XII 2019.

* * *

Wiesław Gniazdowski ps. „Wiesiek” (1929–2019) – żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski z grupy bojowej „Krybar”. Po kapitulacji był jeńcem wojennym stalagów XIB Fallingbostel i VIJ Dorsten. Do kraju powrócił w roku 1946. Po ukończeniu studiów na Politechnice Warszawskiej pracował w przemyśle motoryzacyjnym i maszynowym. 30 lipca 2019 roku został odznaczony przez Prezydenta RP Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 11 XII 2019.

* * *

Józef Boniek (1931–2019) – polski piłkarz i trener, ojciec Zbigniewa Bońka. Zmarł 12 XII 2019.

* * *

Rafała Włodarczyk (1931–2019) – elżbietanka, zakładała sierocińce w Jerozolimie i Betlejem, pierwszy powstał w latach 60. XX wieku w palestyńskiej części Jerozolimy na zboczach Góry Oliwnej. Trafiały tam sieroty po wojnie sześciodniowej. Dziś w sierocińcach sióstr elżbietanek mieszkają mali Palestyńczycy, jak i dzieci uchodźców z Sudanu, Erytrei i Indii. S. Rafała została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz krzyżem „Pro Ecclesia et Pontifice”. Zmarła 12 XII 2019.

* * *

Gen. Tadeusz Bieńkowicz „Rączy” (1923–2019) – podoficer Armii Krajowej, dowódca plutonu w 2. batalionie 77. Pułku Piechoty AK, uhonorowany Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Żołnierz Wyklęty, aresztowany przez UB, poddany wielomiesięcznym przesłuchaniom i torturom, po procesie skazany na karę śmierci, zamienioną na dożywocie, zwolniony na mocy amnestii w 1956 roku. Przez wiele lat prowadził aktywną działalność społeczno-kombatancką. Zmarł 13 XII 2019.

* * *

Jan Drużyński ps. „Wojtek” (1927–2019) –  żołnierz AK z batalionu „Ruczaj” i Powstania Warszawskiego. Odznaczony prze Prezydenta RP Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 13 XII 2019.

* * *

O. Stanisław Podgórski (1920–2019) – polski redemptorysta, wykładowca teologii moralnej i pastoralnej, dwukrotnie rektor seminarium, pisarz, poeta, kaznodzieja Radia Wolna Europa (1988–1991). W latach 1972–1981 pełnił funkcję prowincjała oraz przewodniczącego Konsulty Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce. W 1984 roku wyjechał do RFN, a w 1986 roku został mianowany delegatem prowincjała dla współbraci pracujących w Niemczech. W latach 1992–2011 mieszkał w domu zakonnym we Wrocławiu, a potem aż do śmierci w Tuchowie. Zmarł 14 XII 2019.

* * *

Marek Ostrowski (1947–2019) – przyrodnik specjalizujący się w badaniach środowiskowych i percepcji przestrzeni, fotograf, humanista, varsavianista, twórca interdyscyplinarnego kierunku badań – informacja obrazowa. Od 1970 roku pracownik naukowo-dydaktycznym Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, członek m.in. Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych oraz Komisji Teledetekcji KBKiS PAN, a także Związku Polskich Artystów Fotografików. Pasjonat fotografii lotniczej, zdjęcia Warszawy z lotu ptaka robił całe dekady przed pojawieniem się dronów wyposażonych w aparaty, twórca projektu dydaktycznego Warszawski Tryptyk Edukacyjny – Varsavianistyka w Szkole dla szkół od poziomu podstawowego po akademicki. Zmarł 18 XII 2019.

* * *

Bogdan Bujak (1948–2019) – działacz i przewodniczący górowskiej „Solidarności”, w 1980 roku wybrany przewodniczącym Komisji Zakładowej w Zakładach Młynarsko-Zbożowych w Górze. W 1989 roku stanął na czele Tymczasowej Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Ziemi Górowskiej. Pełnił tę funkcję do 1992 roku. Zmarł 19 XII 2019.

* * *

Kazimierz Brzeziński (1947–2019) – dziennikarz, publicysta, autor książki „Ulica Zamkowa”. Zmarł 19 XII 2019.

* * *

Prof. Michał Chorościński (1948–2019) – prawnik i politolog, absolwent pierwszego rocznika studiów doktoranckich w zakresie nauk politycznych otwartych w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 2009 roku kierownik Katedry Strategii Stosunków Międzynarodowych UJ, wieloletni wykładowca prawa międzynarodowego publicznego i międzynarodowego prawa handlowego dla studentów nauk politycznych i stosunków międzynarodowych, członek licznych towarzystw naukowych, m.in. Londyńskiego Instytutu Studiów Strategicznych, Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych oraz Polskiej Akademii Umiejętności. Zmarł 20 XII 2019.

* * *

Prof. Tadeusz Mendel (1933–2019) – ekonomista, przedsiębiorca, nauczyciel akademicki, związany z Uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu, rektor Wyższej Szkoły Marketingu i Zarządzania w Lesznie i Europejskiej Wyższej Szkoły Biznesu w Poznaniu wielokrotnie nagradzany za nowatorskie pomysły w dziedzinie organizacji i zarządzania, honorowy obywatel Śmigla, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Edukacji Narodowej oraz Zasłużony dla Województwa Poznańskiego. Zmarł 20 XII 2019.

* * *

Tadeusz Ryszard Nowogórski ps. „Lew” (1929–2019)uczestnik II wojny światowej, harcerz Szarych Szeregów, powstaniec warszawski. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Wojska (czterokrotnie), Medalem za Warszawę i Krzyżem za Zasługi dla ZHP. Zmarł 20 XII 2019.

* * *

Ryszard Radwański (1953–2019) – aktor teatralny i filmowy, przez pierwsze lata swojej działalności występował na deskach teatrów, m.in. Współczesnego we Wrocławiu czy Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu. Znany jest z kilkudziesięciu ról filmowych i serialowych, wystąpił w takich produkcjach, jak „Wielki Szu”, „Na kłopoty… Bednarski”, „Lista Schindlera”, „Ekstradycja”, „Klan”, „Złotopolscy”, „Dom”, „Samo życie”, „Na Wspólnej”, „Pierwsza miłość”, „Jan Paweł II”, „Egzamin z życia”, „Ojciec Mateusz” czy „W rytmie serca”. Zmarł 20 XII 2019.

* * *

Tadeusz Jurasz (1930–2019) – aktor teatralny i filmowy, reżyser.  Debiutował w 1953 roku na deskach Teatru Wybrzeże w Gdańsku. W latach 1955–1957 był aktorem Teatru Ludowego w Krakowie, a latach 1957–1998 Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej. Zmarł 22 XII 2019.

* * *

Alicja Boniuszko (1937–2019) – od 1956 roku solistka, a następnie primabalerina baletu Państwowej Opery Bałtyckiej, wielokrotnie występowała w krajowych i międzynarodowych konkursach tanecznych, od 1977 roku zajmowała się choreografią. W 2009 roku została odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zmarła 23 XII 2019.

* * *

Stanisław August Morawski  (1922–2019)nestor włoskiej Polonii, jeden z założycieli Związku Polaków we Włoszech, prezes Fundacji Rzymskiej im. Janiny Zofii Umiastowskiej. Zmarł 23 XII 2019.

* * *

Ks. Mieczysław Józefczyk (1928–2019) – doktor teologii w zakresie socjologii religii, historyk, wykładowca historii sztuki i konserwacji zabytków w Wyższym Seminarium Duchownym w Elblągu, Protonotariusz Apostolski. W 1943 roku  został przyjęty w szeregi Armii Krajowej, uczestniczył w powstaniu warszawskim. W latach 1945–1946 działał w olsztyńskim harcerstwie jako kwatermistrz chorągwi ZHP, od 1945 roku w WiN. Za działalność konspiracyjną przeżył w 1953 roku próbę zamachu na życie zorganizowaną przez UB. W latach 1987–1992 wikariusz biskupi, a od 1992 roku wikariusz generalny i konserwator zabytków diecezji elbląskiej. Honorowy Obywatel Elbląga i honorowy członek „Solidarności”, odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.  Zmarł 25 XII 2019.

* * *

Bogumił Bujak (1940–2019) – wieloletni prezes Zrzeszenia Sportu i Rehabilitacji Start w Kielcach, organizator sportu niepełnosprawnych, ceniony instruktor narciarstwa, członek Międzynarodowego Związku Instruktorów Narciarstwa i sędzia narciarski. Zmarł 25 XII 2019.

* * *

Eugeniusz Tyrajski ps. „Sęk” (1926–2019) – członek Szarych Szeregów i żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski z Pułku Baszta, wiceprezes Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich, podpułkownik w stanie spoczynku. Zmarł 26 XII 2019.

* * *

Alicja Mazurek (2000–2019) – członkini lubelskiego Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Archidiecezji Lubelskiej i wspólnoty ewangelizacyjnej Guadalupe. Zmarła 29 XII 2019.

* * *

Tomasz Sadowski (1943–2019) – psycholog, poznański społecznik, współzałożyciel fundacji Barka zajmującej się osobami wykluczonymi i bezdomnymi. Zmarł 29 XII 2019.

* * *

Helena Kołaczkowska (1916–2019) – autorka książek dla dzieci i tekstów piosenek. Debiutowała w czasie okupacji jako autorka i wykonawczyni własnych piosenek. W latach 1959–1960 była dyrektorem współtworzonego przez siebie Radiowego Teatru Piosenki. Autorka tekstów wielu pieśni, utworów estradowych i piosenek, m.in. „Na prawo most, na lewo most”, w tym nowych polskich wersji zagranicznych przebojów, takich jak „Ramona” (Mabel Wayne) czy „Piosenka o Sekwanie” (Guy Lafarge). Wydała także zbiór piosenek dla dzieci z muzyką Marii Kaczurbiny. Zmarła 31 XII 2019.

* * *

Krzysztof Leski (1959–2019) – dziennikarz radiowy i telewizyjny, a także aktywny bloger na Platformie Salon24. Debiutował w latach 1980–1981 jako publicysta prasy wydawanej przez Niezależne Zrzeszenie Studentów i redaktor naczelny Biuletynu Informacyjnego NZS na Politechnice Warszawskiej, gdzie studiował w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany, po zwolnieniu dołączył do redakcji Tygodnika Mazowsze, w którym pisał pod pseudonimem K. Pajka. Pracował w Gazecie Wyborczej, współpracował z TVP, w radiowej Trójce był stałym komentatorem wydarzeń politycznych, a także współpracował z różnymi mediami lokalnymi. Był korespondentem „The Daily Telegraph” i BBC, publikował też m.in. we „Wprost” i „Polityce” Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zamordowany 31 XII 2019.

* * *

Helena Czuperska ps. „Halszka” (1930–2020) – sanitariuszka z Powstania Warszawskiego. Zmarła 1 I 2020.

* * *

Wojciech Grabałowski (1945–2020) – ekonomista, z wykształcenia leśnik, ale doktoryzował się z ekonomii, w latach 70. pracował jako naczelnik miasta w Gorzowie Śląskim, kierował też częstochowskim oddziałem Banku Gospodarki Żywnościowej. Poseł w kadencji 1993–1997 z listy SLD, potem częstochowski radny, a także autor wierszy i felietonów publikowanych w lokalnej prasie. Zmarł 1 I 2020.

* * *

O. Jan Andrzej Spież (1941–2020) – dominikanin, duszpasterz i historyk, autor artykułów na temat historii zakonu i początków Polskiej Prowincji Dominikanów. Studiował na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, uzyskując magisterium z historii, po dwóch latach wstąpił do nowicjatu dominikanów, w 1973 roku przyjął święcenia kapłańskie, był cenionym duszpasterzem akademickim w Poznaniu, Gdańsku i Wrocławiu, a także przeorem klasztoru na Służewie w Warszawie i proboszczem tamtejszej parafii. W latach 1994–1998 i 2002–2004 pełnił oficjum archiwisty Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie. Zmarł 2 I 2020.

* * *

Bogusław Polch (1941–2020) – kultowy rysownik wielu polskich komiksów, m.in. serii „Kapitan Żbik”, „Bogowie z kosmosu”, „Funky Koval” i „Wiedźmina”. W 2009 roku został odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zmarł 2 I 2020.

* * *

Mirosław Gliński (1941–2010) – badacz historii Gdańska i KL Stutthof, współautor pracy „Ludzie dziewiętnastowiecznego Gdańska. Informator biograficzny” i „Kroniki Gdańska 997–2000” oraz autor przewodnika „Westerplatte” i biogramów w „Poczcie sołtysów, burmistrzów, nadburmistrzów, przewodniczących Miejskiej Rady Narodowej i prezydentów Gdańska od XIII do XXI wieku”. Pracował w Muzeum Stutthof w Sztutowie, a od 1972 do 1976 roku był dyrektorem tej placówki. Stworzył centrum dokumentacyjne byłego KL Stutthof, gromadząc ponad 300 tysięcy dokumentów odnalezionych w polskich instytucjach i opracował kartotekę byłych więźniów.  W 1976 roku został dyrektorem Muzeum Historii Gdańska i pełnił tę funkcję do roku 1988 roku. Do emerytury w 2009 roku był w tym muzeum starszym kustoszem i kuratorem. Od 2009 roku zaangażowany był w tworzenie Encyklopedii Gdańska, dla której napisał kilkuset haseł osobowych i merytorycznych, tabel i zestawień. Zmarł 2 I 2020.

* * *

Ks. prof. Stanisław Kobielus (1939–2020) – pallotyn, historyk sztuki i poeta, profesor nauk humanistycznych, mediewista autor polskojęzycznej wersji Diversarum Artium Schedula Teofila Prezbitera  oraz Fizjologów i Aviarium. Pracował na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, zajmował się ikonografią chrześcijańską i symboliką w dawnej sztuce sakralnej. Za działalność naukową otrzymał w 2007 roku Złoty Krzyż Zasługi, a dwa lata później Medal Komisji Edukacji Narodowej. Wydał sześć tomików poezji. Zmarł 3 I 2020.

* * *

Jan Tesarz (1935–2020) – aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, znany z serialu „Samochodzik i Templariusze”. Występował na deskach teatrów w Rzeszowie, Bydgoszczy, Toruniu, Szczecinie, Łodzi i Warszawie (Teatr Narodowy, Dramatyczny i Polski). Zagrał w 42 filmach i seriach, ostatnia rola to pan Zdzisław w serialu „Anioł Stróż”. Zmarł 3 I 2020.

* * *

Andrzej Burski (1939–2020) – jeden z najbardziej znanych i zasłużonych lekarzy radomskich, ordynator w Radomskim Szpitalu Specjalistycznym im. Tytusa Chałubińskiego, radny Rady Miejskiej i poseł na Sejm X kadencji. Pod koniec lat 80. zorganizował pierwszy w regionie ośrodek dializoterapii, który w późniejszych latach ewoluował w samodzielną stację dializ i oddział nefrologiczny. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 4 I 2020.

* * *

Barbara Folta (1939–2020) – nestorka dziennikarstwa, specjalistka z zakresu historii najnowszej, wieloletnia redaktor Radia Wrocław, jedna z pierwszych prezenterek Telewizji Wrocław, reżyser, scenarzystka i realizatorka filmów dokumentalnych. Redaktor czasopisma społeczno-kulturalnego „Spotkajmy się we Wrocławiu”. Zmarła 4 I 2020.

* * *

Bp Dawid Żywiec (1947–2020) – ordynariusz diecezji Siuna w Nikaragui, gdzie pracował od 1975 roku. Urodził się w Chicago w rodzinie pochodzenia polskiego, w 1965 roku wstąpił do zakonu ojców kapucynów, w którym sześć lat później złożył śluby wieczyste. Studiował w Stanach Zjednoczonych, święcenia kapłańskie przyjął w 1974 roku. Zmarł 5 I 2020. 

* * *

Wojciech Gulin (1952–2020) – psycholog, nauczyciel akademicki związany z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Bydgoszczy i Zespołem Kolegiów Nauczycielskich we Włocławku, gdzie pełnił też funkcję starszego inspektora w Wojewódzkim Urzędzie Pracy, a także Uniwersytetem Łódzkim. Był również prorektorem i profesorem nadzwyczajnym uczelni Kolegium Jagiellońskie – Toruńska Szkoła Wyższa.  Z rekomendacji AWS pełnił funkcję wojewody włocławskiego, a następnie wicewojewody łódzkiego. Zmarł 5 I 2020. 

* * *

Grażyna Przybylska-Wendt (1935–2020) – specjalistka medycyny sądowej, działaczka „Solidarności”, jedyna kobieta zasiadająca w 1980 roku w prezydium KK NSZZ „Solidarność”, założycielka „Hospicjum Płockiego” pw. św. Urszuli Ledóchowskiej, które do 1995 roku prowadziła społecznie przy współudziale wolontariuszy. Internowana w stanie wojennym, od 1990 do 1994 roku wiceprzewodnicząca Rady Miasta Płocka, w latach 2000–2007 zaangażowana w działalność Caritas Diecezji Płockiej – Hospicjum Domowe i Hospicjum Stacjonarne. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności i Solidarności. Zmarła 7 I 2020. 

* * *

Daniel Groszewski (1978–2020) dziennikarz, pracował w wielu redakcjach, m.in. w poznańskiej „Gazecie Wyborczej”, Rzeczpospolitej” i „Echu Miasta”, był również wykładowcą w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Zmarł 8 I 2020. 

* * *

Prof. Czesław Dutka (1936–2020) – filolog specjalizujący się w historii i teorii literatury oraz  metodologii badań literackich i socjologii literatury, pierwszy rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu. Zapalony szachista, współorganizator Turnieju Szachowego im. Akiby Rubinsteina w Polanicy. Zmarł 10 I 2020. 

* * *

Sabina Świątek (1928–2020) – łączniczka oddziałów konspiracyjnych na terenie działania grupy „Babinicza”, wcześniej związana z działalnością Armii Krajowej. W 1951 roku wstąpiła do powstającej na terenie Częstochowy i okolic Ligi Walki Patriotów Polskich. Skazana na karę 10 lat pozbawienia wolności przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach, więziona w Częstochowie, Katowicach, Grudziądzu i Fordonie. Była członkiem związków kombatanckich i żołnierzy Armii Krajowej. Zmarła 12 I 2020. 

* * *

Ks. Wojciech Wójtowicz (1976–2020) – duszpasterz akademicki w Koszalinie oraz wykładowca teologii fundamentalnej w diecezjalnym Wyższym Seminarium Duchownym, od 2013 roku jego rektor i przewodniczący Konferencji Rektorów Wyższych Seminariów Duchownych Diecezjalnych i Zakonnych, studiował na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie i obronił tam doktorat. Zginął w wypadku 13 I 2020. 

* * *

Prof. Andrzej Dyakowski (1936–2020) – malarz związany z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku, wieloletni kierownik Pracowni Malarstwa Ściennego i Witrażu. Indywidualne wystawy prezentował w Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Elblągu, Zakopanem, Sztokholmie, Zwingenbergu i Hamburgu, uczestniczył też w wielu ekspozycjach zbiorowych w Polsce i za granicą. Zmarł 15 I 2020. 

* * *

Prof. Jerzy Zyndwalewicz (1944–2020) – kierownik Pracowni Rysunku i Malarstwa na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby na wrocławskiej ASP, był przewodniczącym Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” przy PWSSP, a następnie członkiem Komisji Zakładowej „S”. Internowany 4 stycznia 1982 roku.  Zmarł 15 I 2020. 

* * *

Ks. Witold Stolarczyk (1918–2020) – kanonik, najstarszy kapłan diecezji kieleckiej, odznaczony Medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”. Podczas II wojny światowej związany był z 74. pułkiem piechoty Legionów AK jako łącznik. Był proboszczem parafii w Cisowie i – przez 30 lat – w Łanach Wielkich, jako emeryt pomagał w wielu parafiach. Zmarł 15 I 2020.

* * *

Alfred Krzystyniak (1958–2020) – były żużlowiec Falubazu Zielona Góra, który w latach 80. XX wieku był współautorem wielkich sukcesów zielonogórskiej drużyny. Zmarł 16 I 2020.

* * *

Bp Stanisław Stefanek (1936–2020) – chrystusowiec, doktor nauk teologicznych, w latach 1980–1996 biskup pomocniczy szczecińsko-kamieński, w latach 1996–2011 biskup diecezjalny łomżyński, od 2011 roku biskup senior diecezji łomżyńskiej. W latach 1976–1980 pełnił funkcję wikariusza generalnego (zastępcy generała) Towarzystwa Chrystusowego. Popularyzator wiedzy biblijnej – wygłaszał wykłady w Klubach Inteligencji Katolickiej w Poznaniu, Toruniu i Wrocławiu. W latach 1994–2007 pełnił funkcję przewodniczącego Rady ds. Rodziny. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Zmarł 17 I 2020.

* * *

Zbigniew Rau (1974–2020) – policjant, doktor nauk prawnych, nauczyciel akademicki, współzałożyciel Polskiej Platformy Bezpieczeństwa Wewnętrznego, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji w rządzie Jarosława Kaczyńskiego. Współautor nowelizacji ustawy o świadku koronnym, a także serii badań dotyczących tej instytucji prawa. Zmarł 17 I 2020.

* * *

Ks. Kazimierz Krzyżanowski ps. „Mocarz” (1923–2020) – najstarszy członek Zgromadzenia Księży Marianów, doktor teologii moralnej, asystent Postulatora Generalnego,  uczestnik Powstania , żołnierz kompanii zgrupowania NOW-AK „Harnaś”. Zmarł 17 I 2020.

* * *

Lech Raczak (1945–2020) – reżyser, dramatopisarz, współzałożyciel legendarnego Teatru Ósmego Dnia. W latach 1995–1998 był dyrektorem artystycznym Teatru Polskiego w Poznaniu, a w latach 1993 –2012 dyrektorem artystycznym Festiwalu Malta. Ostatnio był wykładowcą Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, jest też laureatem Nagrody Artystycznej Miasta Poznania z 2018 roku. Zmarł 17 I 2020.

* * *

Grzegorz Jędrejek (1973–2020) – dr hab. nauk prawnych, profesor nadzwyczajny UKSW, od 2017 roku sędzia Trybunału Konstytucyjnego. W latach 2003–2017 pracował w Biurze Studiów i Analiz Sądu Najwyższego. W 2019 roku został powołany w skład Państwowej Komisji Wyborczej. Zmarł 19 I 2020.

* * *

Prof. Stanisław Lorenc (1943–2020) – geolog, badacz dna oceanicznego i inicjator polskich badań związanych ze zjawiskiem tsunami. Rektor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2002–2008, przewodniczący Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich  w latach 2005–2008) i Kolegium Rektorów Miasta Poznania w latach 2002-2008. Zmarł 19 I 2020.

* * *

Tadeusz Hanelt (1940–2020) – biblista i publicysta, były wicerektor i długoletni wykładowca Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, wykładał też w Seminarium Misyjnym Księży Misjonarzy Zgromadzenia Świętego Ducha w Bydgoszczy, przewodniczący Archidiecezjalnej Komisji  Liturgicznej, ceremoniarz bazyliki prymasowskiej. Jego zasługą była reaktywacja w 1991 roku Towarzystwa św. Wojciecha, które działa aktywnie do dziś. Zmarł 19 I 2020.

* * *

Jadwiga Śliwczyńska ps. „Iga” (1926–2020) – sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim. Zmarła 20 I 2020.

* * *

Mieczysław Chojnacki ps. „Młodzik” (1926–2020) – żołnierz Armii Krajowej i antykomunistycznego podziemia po II wojnie światowej (w 1950 roku aresztowany i skazany na karę śmierci, którą później zamieniono na długoletnie więzienie). W 2019 roku w Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych mianowany na stopień majora. Zmarł 21 I 2020.

* * *

Maja Borkowska (1972–2020) – dziennikarka radiowa, przez 20 lat, od 1996 roku do 2016 roku, pracowała w radiowej Trójce i prawie rok w PR24. Zmarła 22 I 2020.

* * *

Czesław Łukasik (1926–2020) – jedyny ocalały z wziętych do niewoli powstańców warszawskich, do powstania zgłosił na ochotnika, żołnierz IV Obwodu AK Ochota, uczestnik bitwy pod Pęcicami.  Zmarł 23 I 2020.

* * *

Gen. Tytus Krawczyc (1930–2020) – generał dywizji, pilot Wojska Polskiego, poseł na Sejm PRL VI kadencji, w latach 1986–1990 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR. Ukończył Wojskową Akademię Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Związku Radzieckiego oraz Wyższy Kurs Akademicki przy Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego w Moskwie. Zmarł 24 I 2020.

* * *

Ryszard Żółtaniecki (1951–2020) – socjolog i dyplomata, pełnił funkcję ambasadora RP w Grecji i na Cyprze w latach 1991–1996. W ostatnim latach wykładał w Collegium Civitas. Zmarł 25 I 2020.

* * *

Mariusz Affek (1951–2020) – historyk, były polityk LPR, konserwatysta, w latach 2003–2007 wiceprzewodniczący Rady Programowej Polskiego Radia S.A., doktor nauk humanistycznych, absolwent Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, wieloletni pracownik naukowy Instytutu Historii Nauki PAN,  publicysta m.in.: „Najwyższego Czasu”, „Stosunków Międzynarodowych”, „Naszego Dziennika”, „Myśli Polskiej”, „Pro Fide, Rege et Lege”, a ostatnio także „Racji Polskiej”. Zmarł 25 I 2020.

* * *

Katarzyna Macioszek (1990–2020) – działaczka partii „Razem”. Zginęła w Tatrach pod Rysami, spadając z dużej wysokości 25 I 2020.

* * *

Jan Maruszewski ps. „Janusz” (1926–2020) – żołnierz Armii Krajowej ze zgrupowania „Radosław”, jeden z ostatnich żołnierzy batalionu „Zośka”, ranny 14 sierpnia 1944 roku, jeniec Stalagu 344 Lamsdorf. Zmarł 26 I 2020.

* * *

Ireneusz Sewastianowicz (1956–2020) – były wieloletni dziennikarz „Gazety Współczesnej”,  autor lub współautor wielu książek, m.in. „Nie tylko Katyń”, „Aleksander Małachowski: Żyłem szczęśliwie”, „Wolność krzyżami się mierzy” oraz powieści z serii wydawniczej „Pan Samochodzik i…”. Był absolwentem Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował m.in. w „Krajobrazach”, „Kulturze”, „Plusie” i w „Gazecie Współczesnej”.  Zmarł 27 I 2020.

* * *

Czesław Jaroszyński (1931–2020) – aktor teatralny i filmowy, poeta, wykładowca retoryki, współautor (ze swoim synem Piotrem, profesorem KUL) podręcznika „Podstawy retoryki klasycznej”. Ma w swoim dorobku około trzydziestu ról w filmach, w 1993 roku ukazał się tom jego wierszy, jest tez autorem książki „Zesłanie, opowieść o tamtym czasie” będącej zapisem wspomnień z zesłania w głąb Związku Radzieckiego. W 1991 roku kandydował do Sejmu z listy Wyborczej Akcji Katolickiej. Zmarł 27 I 2020.

* * *

Prof. Andrzej Klimczak-Dobrzaniecki (1946–2020) – wybitny malarz i pedagog, uczeń Eugeniusza Gepperta, były rektor wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, członek Związku Polskich Artystów Plastyków. Jego dzieła były prezentowane na ponad 100 wystawach zbiorowych i przeszło 70 indywidualnych. Zmarł 28 I 2020.

* * *

Prof. Zofia Sokolewicz (1932–2020) – etnograf, absolwentka UJ, doktorat i habilitację uzyskała na Uniwersytecie Warszawskim, w latach (1973–1999) kierowała Katedrą Etnografii UW, była współorganizatorem Centrum Europejskiego UW, pełniąc w latach 1992–1996 funkcję dyrektora. Prowadziła badania terenowe na Kurpiowszczyźnie i Podlasiu, a także w Mongolii, Macedoniii, Bułgarii i Bretanii. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 29 I 2020.

* * *

Józef Jarecki (1950–2020) – działacz sądeckiej „Solidarności”, przywódca strajku w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w 1980 roku, współzałożyciel struktur związkowych w ZNTK.  W stanie wojennym wydawał podziemne pismo „Wiadomości Nowosądeckie”, za co w lutym 1982 roku został aresztowany i skazany na cztery lata więzienia. Zwolniony na mocy aktu łaski Rady Państwa. Zmarł 29 I 2020.

* * *

Dominik Sikora (1990–2020) – zapaśnik stylu klasycznego reprezentujący klub Sobieski Poznań, mistrz Polski w kategorii młodzieżowców i kadetów. Największy sukces w seniorach odniósł w 2010 roku, zdobywając tytuł drużynowego mistrza Polski. Zmarł 31 I 2020.

* * *

Jan Jurkiewicz (1957–2020) – publicysta, działacz opozycji, w latach 80. jeden z liderów Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach; po strajku w Hucie Baildon, w którym uczestniczył, zatrzymany, internowany w Ośrodku Odosobnienia w Zabrzu-Zaborzu, potem w Uhercach, zwolniony w lipcu 1982 roku. Wieloletni pracownik Muzeum Górnictwa Węglowego, a w latach 2005–2009 jego dyrektor, współpracownik Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Od maja 1989 roku członek „Solidarności”, do 2005 roku przewodniczący Komisji Zakładowej w Muzeum Górnictwa Węglowego. Autor ważnych prac naukowych dotyczących historii śląsko-dąbrowskiej „Solidarności”. Zmarł 31 I 2020.

* * *

Prof. Edward Smaga (1940–2020) – matematyk, wieloletni pracownik Katedry Matematyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i jej kierownik w latach 2006–2012. Zmarł 31 I 2020.

* * *

Sławomir Dąbrowski (1960–2020) – ekonomista i samorządowiec, od 1994 roku pracownik Urzędu Miasta Otwocka, początkowo jako inspektor Wydziału Realizacji Budżetu, potem pełnomocnik prezydenta ds. społeczno-ekonomicznych, w latach 1995–1998 wiceprezydent, w 1998 roku wybrany prezydentem Otwocka (ustąpił w 2001 roku po zawiązaniu koalicji AWS z SLD. Był członkiem nadzwyczajnym Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, instruktorem harcerskim, a także współzałożycielem Klubu Katolickiego w Otwocku. Zmarł 31 I 2020.

* * *

Daniela Olkiewicz (1919–2020) – harcmistrz Związku Harcerstwa Polskiego, związana z harcerstwem od 1931 roku. W 1935 roku założyła drużynę harcerek w Ostrowskiej Szkole Handlowej, która w 1945 roku przekształciła się w Hufiec Harcerek w Ostrowie Wielkopolskim, której została komendantką, od 1946 roku została jednocześnie mianowana komendantką Kępińskiego oraz Ostrzeszowskiego Hufca Harcerek. Działała w Komisji Historycznej Ostrowskiego Hufca ZHP oraz Kręgu Szarych Szeregów. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 1 II 2020.

* * *

Jan Kwiatek (1951–2020) – dziennikarz Radia WNET, krytyk filmowy i autor książek. Był autorem takich książek jak „Obywatel”, „Zagadki bez niewiadomych. Kto i kiedy zamordował polską powieść kryminalną”, „Słaba płeć,” „Za żadne pieniądze”. Stworzył radiową powieść kryminalną „Kretowisko”. Zmarł 5 II 2020.

* * *

Tomasz Kowalczyk – dziennikarz „Kuriera Szczecińskiego”, z redakcją związany od prawie 30 lat, od 2010 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego. Zginął w wypadku samochodowym 5 II 2020.

* * *

Romuald Lipko (1950–2020) – multiinstrumentalista, jeden z najwybitniejszych kompozytorów polskiej muzyki rozrywkowej końca XX i początku XXI w., współtwórca i kreator zespołu Budka Suflera, autor wielu wielkich polskich przebojów. Jego największym sukcesem komercyjnym okazała się płyta Nic nie boli, tak jak życie, wydana w 1997 roku. Sprzedała się w ponad milionowym nakładzie. Zmarł 6 II 2020.

* * *

Eugeniusz Pieniążek (1934–2020) – pilot, konstruktor jednoosobowego samolotu Kukułka (nazwę wymyśliła córka konstruktora). Prześladowany przez  SB, po odmowie przyznania paszportu postanowił zbudować samolot i uciec nim z Polski. 13 września 1971 roku nielegalnie opuścił terytorium Polski. Wyjechał do Szwecji, gdzie później przetransportował także swój samolot, a po kilku latach sprowadził tam także rodzinę. 13 września 2005 roku przekazał samolot do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.  Zmarł 7 II 2020.

* * *

Prof. Marian Czochra (1925–2020) – neurochirurg, emerytowany profesor Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, od 1990 do 1995 roku kierownik Katedry i Kliniki Neurochirurgii, specjalista chorób naczyniowych mózgu w tym mikrochirurgicznym leczeniu tętniaków i naczyniaków mózgu, dokonał pierwszego w Polsce homogennego (allogenicznego) przeszczepu nerwu obwodowego naświetlanego promieniami gamma u człowieka. Zmarł 7 II 2020.

* * *

Urszula Gruszka (1949–2020) – znana góralka śląska, wybitna artystka ludowa, śpiewaczka i tancerka, folklorystka, założycielka i wieloletnią prezes Stowarzyszenia Miłośników Beskidzkiego Folkloru, Muzyki, Tańca i śpiewu „Pod Ochodzitą” w Koniakowie, laureatka Nagrody Kolberga w 2003 r. Przez długie lata kierowała Regionalnym Zespołem „Koniaków”. Zespół w 2012 roku otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. Zmarła 8 II 2020.

* * *

Ewa Greś (1975–2020) – aktorka teatralna i filmowa, grała w teatrach w Olsztynie, Zakopanem i Rzeszowie, na stałe związała się z Teatrem Żydowskim w Warszawie, znana z roli w serialu „Na Wspólnej”. Zmarła 10 II 2020.

* * *

Irena Lidia Chmura ps. „Marta” (1924–2020) – łączniczka i kolporterka prasy podziemnej Narodowej Organizacji Wojskowej na terenie Podkarpacia. Skazana wyrokiem sądu PRL na 5,5 wiezienia.  Zmarła 14 II 2020.

* * *

Zbigniew Nowak (1926–2020) – generał broni WP, zastępca szefa Sztabu Generalnego w latach 1969–1974, wiceminister obrony narodowej w latach 1976–1989. Przebył szlak bojowy 1. Armii WP, skończył szkołę oficerską w Riazaniu, a po wojnie – Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. W 1954 ukończył Akademię Obrony Przeciwchemicznej w Moskwie i został inżynierem tej specjalności. W latach 1980–1986 zastępca członka KC PZPR.  Od 1990 w stanie spoczynku. Zmarł 14 II 2020.

* * *

Jerzy Gruza (1932–2020) – reżyser i scenarzysta filmowy, telewizyjny i teatralny oraz aktor. Był twórcą niezapomnianych seriali: Wojna domowa (1965–1966), Czterdziestolatek (1974–1977), Pierścień i róża (1986), Czterdziestolatek. 20 lat później (1993), oraz filmów fabularnych: Dzięcioł (1970), Przeprowadzka (1972), Motylem jestem, czyli romans 40-latka (1976). Zmarł 16 II 2020.

* * *

Wanda Narkiewicz-Jodko (1943–2020) – wokalistka zespołu Alibabki, koncertowała z zespołem blisko 30 lat, gdy przestała koncertować zaangażowała się w Stowarzyszenie Artystów Polskich. Alibabki jako pierwsze w Polsce nagrały płytę z muzyką reggae – było to w 1965 roku. Znane były z przebojów „Kwiat jednej nocy”, „Ene, due, rabe”, „Kapitańskie tango”, „Zagrajmy w kości jeszcze raz”, „Jak dobrze mieć sąsiada”.  Zmarła 19 II 2020.

* * *

Tomasz Maszczyk (1960­–2020) – wieloletni dziennikarz RMF FM. W częstochowskim oddziale radia był reporterem i przedstawiał na antenie wiadomości drogowe, Po likwidacji tego oddziału przeniósł się do Katowic, gdzie przez trzy dekady relacjonował wydarzenia na Śląsku. Zmarł nagle 22 II 2020.

* * *

Prof. Ireneusz Wywiał (1962–2020) – historyk, pedagog, dziennikarz radia „Plus” oraz zastępca redaktora naczelnego „Wiadomości Historycznych”, autor audycji „Przewodnik Historyczny” w Radiu Warszawa. Był autorem „Historii Polski w datach” i książek dla nauczycieli. Zmarł 23 II 2020.

* * *

Jan Kowalczyk (1941–2020) – jeździec i trener, mistrz olimpijski z 1980 roku, kontynuator polskiej szkoły jazdy, starszy chorąży sztabowy w stanie spoczynku sił Zbrojnych RP. 17 razy wygrywał mistrzostwa Polski, a trzykrotnie był wicemistrzem kraju. Zmarł 24 II 2020.

* * *

Barbara Kaczmarek (1962–2020) – wójt gminy Zgierz w woj. łódzkim, skatowana przez własnego syna. Zmarła 24 II 2020.

* * *

Jan Targowski (1951–2020) – dziennikarz muzyczny i prezenter radiowy związany od lat 70. z Radiem Łódź, współpracował z ogólnopolskimi antenami Polskiego radia, przez 17 lat był kierownikiem i konsultantem muzycznym w Teatrze Lalek Arlekin, prowadził koncerty w Filharmonii Łódzkiej, pisał felietony dla miesięcznika „Kalejdoskop” – informatora kulturalnego wydawanego przez Łódzki Dom Kultury. Zmarł 25 II 2020.

* * *

Wojciech Potocki (1956–2020) – redaktor naczelny „Gazety Pomorskiej”, jeden z założycieli „Kuriera Porannego”, później redaktor naczelnym tej gazety, w latach 2000–2006 kierował „Nową Trybuną Opolską”. Zmarł 25 II 2020.

* * *

Paweł Królikowski (1961–2020) – aktor filmowy, telewizyjny, teatralny i dubbingowy, prezenter i realizator telewizyjny, od 18 kwietnia 2018 roku prezesem Związku Artystów Scen Polskich. Znany z ról w popularnych serialach: onkologa profesora Sławomira Starzyńskiego w serialu „Na dobre i na złe” (2005–2006), a przede wszystkim Jakuba Kusego z „Rancza”. Zmarł 27 II 2020.

* * *

Prof. Janusz Cisek (1955–2020) – historyk, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie obronił doktorat i habilitował się, w 2013 roku otrzymał tytuł profesora. Od 1986 roku pracował w Instytucie Piłsudskiego w Nowym Jorku, pełnił tam funkcję wicedyrektora  (1989–1992) i dyrektora (1992 –2000), był też zastępcą dyrektora departamentu w Ministerstwie Kultury (2001–2002) i wiceprezydentem Stalowej Woli (2002–2003). W 2006 objął stanowisko dyrektora Muzeum Wojska Polskiego. W 2012 roku został wiceministrem w MSZ, po roku odszedł z powodu choroby. Zmarł 28 II 2020.

* * *

Henryk Słonina (1939–2020) – samorządowiec, wieloletni prezydent Elbląga, urząd ten sprawował w latach 1998–2010. Zmarł 1 III 2020.

* * *

Zdzisław Malicki (1928–2020) – poseł na Sejm PRL VIII kadencji, legendarny dyrektor Huty Stalowa Wola, Za jego dyrekcji zakład rozpoczął produkcję maszyn budowlanych na licencji amerykańskiej firmy International Harvester i wielu innych licencji brytyjskich i niemieckich. Zmarł 1 III 2020.

* * *

Stanisław Kania (1927–2020) – ostatni żyjący przywódca PZPR,  poseł na Sejm PRL VI, VII, VIII i IX kadencji, w latach 1980–1981 I sekretarz Komitetu Centralnego PZPR, w roku 1982 członek Rady Państwa, w 2012 roku uniewinniony z zarzutu wprowadzenia stanu wojennego. Zmarł 2 III 2020.

* * *

Dżennet Połtorzycka-Stampf’l (1924–2020) – dziennikarka, pisarka, współautorka powieści radiowej „Matysiakowie”, związana z Polskim Radiem i Telewizją Polską. Działaczka organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną przyrody i opieką nad zwierzętami, wiceprezes Fundacji „Animals”, członek Ligi Ochrony Przyrody Warszawa-Południe, współautorka projektu Ustawy o Ochronie Zwierząt, dotyczącego zakazu przymusowego tuczu gęsi i kaczek, uchwalonej w 1997 roku. Zmarła 5 III 2020.

* * *

Jerzy Wojciech Fiwek (1924–2020) – scenarzysta i reżyser ponad pół setki filmów fabularnych, dokumentalnych oraz oświatowych, za które otrzymał wiele prestiżowych laurów na festiwalach, m.in. w Bratysławie, Gerze, La Plata, Moskwie, Quito, Teheranie i Poznaniu, zrealizował także kilka filmów fabularnych i dwa seriale dla młodzieży. Zmarł 6 III 2020.

* * *

Ludwik Stomma (1950–2020) – syn Stanisława, antropolog kultury, doktor habilitowany nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, publicysta tygodników „Polityka” i „Przegląd”. Wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i Uniwersytecie Jagiellońskim, pracował w Instytucie Sztuki PAN i na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, w latach 1981–2008 na Sorbonie w ramach École pratique des hautes études, wydał 14 książek, w tym cztery naukowe, dwie dla dzieci, a także książki historyczne i biograficzne. Mieszkał we Francji. Zmarł 7 III 2020.

* * *

Prof. Stanisław Luft ps. „Lech” (1924–2020) reumatolog, powstaniec warszawski, społecznik i zaangażowany chrześcijanin, zwiążanay z Instytutem Reumatologicznym im. prof. Eleonory Reicher. Przez ponad 50 lat wykładał medycynę pastoralną w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie, autor najlepszego podręcznika z tej dziedziny pt. „Medycyna Pastoralna”, wydanego w 2002 roku przez Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej. Związany z warszawskim Klubem Inteligencji Katolickiej, odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i papieskim orderem „Pro Ecclesia et Pontifice”. Zmarł 10 III 2020.

* * *

Tomasz Szostek ps. Krzysztof” (1966–2020) – działacz Młodzieżowego Komitetu Oporu w Warszawie, kolporter niezależnej prasy i książek, redaktor i autor tekstów w pismach wydawanych przez MKO, współzałożyciel, następnie członek oddziału warszawskiego Solidarności Walczącej, w 1990 roku współpracownik Wydziału Wschodniego SW, Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski Polonia oraz Krzyżem Wolności i Solidarności. Zmarł 11 III 2020.

* * *

Danuta Balicka (1932–2020) – aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, a także działaczka NSZZ „Solidarność”. Pracę aktorską rozpoczęła w 1948 roku jako adeptka w Teatrze Groteska w Krakowie, w roku 1952 pracowała w zespole Teatrów Dramatycznych w Szczecinie, dwa lata później zdała eksternistyczny egzamin aktorski i przez rok pracowała w Państwowym Teatrze w Gnieźnie, występowała na scenie Teatrów Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy i Toruniu, w poznańskim Teatrze Polskim, a potem w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Od 1976 do 2009 roku była aktorką Teatru Polskiego we Wrocławiu. Grała także role w filmach: „Bez znieczulenia” Andrzeja Wajdy, „W zawieszeniu” Waldemara Krzystka oraz w serialach: „Życie jak poker” i „Świat według Kiepskich”. Zmarła 12 III 2020.

* * *

Janusz Narzyński (1928–2020) – duchowny luterański, w latach 1975–1991 biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, w latach 1983–1986 prezes Polskiej Rady Ekumenicznej, obserwator podczas obrad Okrągłego Stołu. W latach 1949–1993 był pracownikiem naukowym Wydziału Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego, a później Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, uważany za jednego z najwybitniejszych znawców historii i teologii Marcina Lutra oraz Reformacji w Polsce. Stał na czele Komitetu Organizacyjnego obchodów jubileuszu 500-lecia urodzin Lutra. Po upadku komunizmu zmienił swój stosunek do Kościoła katolickiego, papieża zaczął nazywać Ojcem Świętym, zaczął też wzywać do uznania prymatu papieskiego. Zmarł 14 III 2020.

* * *

Prof. Wojciech Rokita (1966–2020) – ginekolog i położnik, specjalista w dziedzinie perinatologii, konsultant wojewódzki ds. ginekologii i położnictwa, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, gdzie kierował Zakładem Profilaktyki w Ginekologii i Położnictwie, prezes elekt Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Był zarażony koronawirusem. Zmarł 18 III 2020.

* * *

Emil Karewicz (1923–2020) – aktor, teatralny, filmowy i radiowy, uczestnik II wojny światowej. Karierę aktorską rozpoczął w Wilnie w Teatrze Małym. W czasie wojny walczył w II Armii WP.  Grał na scenach łódzkich w Teatrze Nowym i im. Stefana Jaracza. Od 1962 roku występował w teatrach Ateneum, Dramatycznym i Ludowym w Warszawie. Występował w Teatrze Telewizji i Teatrze Polskiego Radia. Popularność przyniosły mu role: oficera gestapo w filmie Jak rozpętałem II wojnę światową, króla Jagiełły w Krzyżakach, a zwłaszcza Hermanna Brunnera w serialu Stawka większa niż życie. Zmarł 18 III 2020.

* * *

Antoni Łapiński (1923–2020) – Sybirak, żołnierz 2. Korpusu Polskiego, uczestnik walk o Monte Cassino. Awansowany na stopień podpułkownika w 2018 roku podczas inauguracji XXXIII Międzynarodowego Zjazdu Łagierników Żołnierzy AK . Zmarł 20 III 2020.

* * *

Ks. Piotr Pawlukiewicz (1960–2020) – duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii pastoralnej, rekolekcjonista, kaznodzieja, prałat i kanonik gremialny Kapituły Metropolitalnej Warszawskiej, autor książek o tematyce religijnej. Współpracował z Radio Plus Warszawa, gdzie prowadził audycję Katechizm Poręczny , głosił kazania dla studentów w warszawskim kościele św. Anny. Był członkiem redakcji radiowej Mszy św. w kościele św. Krzyża w Warszawie, kapelanem kaplicy w Sejmie oraz duszpasterzem parlamentarzystów. Zmarł 21 III 2020.

* * *

Ks. prof. Czesław Bartnik (1929–2020) – profesor nauk teologicznych, publicysta społeczno-polityczny związany z Radiem Maryja i „Naszym Dziennikiem”, autor ponad 3200 publikacji, w tym 92 książek, promotor 62 doktoratów i 479 magisteriów i licencjatów. Zmarł 21 III 2020.

* * *

Ks. Henryk Borzęcki (1952–2020) – proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej w Białopolu, przez wiele lat kierownik duchowy Kurii Legionu Maryi w Hrubieszowie  diecezji zamojsko-lubaczowskiej, pierwsza ofiara SARS-CoV-2 wśród duchownych. Zmarł 24 III 2020.

* * *

Andrzej Fryźlewicz (1954–2020) – kapelan kard. Franciszka Macharskiego, święcenia diakonatu przyjął z rąk kard. Karola Wojtyły, święcenia kapłańskie – kard. Macharskiego, kapelan honorowy Ojca Świętego, kanonik Krakowskiej Kapituły Katedralnej. Zmarł 25 III 2020.

* * *

Marek Blum (1951–2020) – aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z ról w filmach takich jak „Rozpaczliwie poszukując Susan” (1985), „Krokodyl Dundee” (1986), „Jak ona to robi?” (2011) czy serialu „Sprawa idealna” (2017). Został zarażony COVID-19.  Zmarł na 26 III 2020.

* * *

Marek Lehnert (1950–2020) – watykanista i publicysta, współpracownik m.in. Polskiego Radia i Katolickiej Agencji Informacyjnej. W 1970 roku wygrał konkurs reporterski „Tygodnika Powszechnego” i rozpoczął trwającą 30 lat współpracę z tym czasopismem. Od 1975 roku mieszkał we Włoszech. W latach 1980–1984 był redaktorem polskiego wydania „L’Osservatore Romano”, do 1993 roku korespondentem Radia Wolna Europa z Rzymu. Współautor razem z Andrzejem Drzycimskim książki „Osiem dni w Polsce”, poświęconej papieskiej wizycie w 1983 roku, autor tomików poezji w języku polskim oraz włoskim. Ostatnia publikacja to „Korespondent. Przełomowe wydarzenia, kulisy niezwykłych spotkań, tajemnice życia w Watykanie”. Zmarł na 28 III 2020.

* * *

Winicjusz Chróst (1952–2020) – gitarzysta jazzowy i rockowy, pracował z wieloma wielkimi artystami jazzu, rocka i muzyki pop, grał m.in. ze Stanisławem Soyką, Ewą Bem, Edytą Gepert, Krzysztofem Ścierańskim, Krzysztofem Cugowskim czy Andrzejem Dąbrowskim Zadebiutował w 1971 roku w zespole System, trzy lata później dołączył do kapeli Breakout Tadeusza Nalepy, był członkiem Orkiestry PRiTVP Andrzeja Trzaskowskiego. Zmarł 28 III 2020.

* * *

Krzysztof Penderecki (1933–2020) – kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny, The Guardian nazwał go „najprawdopodobniej największym żyjącym polskim kompozytorem”, profesor i rektor Akademii Muzycznej w Krakowie, członek Polskiej Akademii Umiejętności, Kawaler Orderu Orła Białego. Skomponował cztery opery, osiem symfonii i wiele innych utworów orkiestrowych, koncertów instrumentalnych, oprawę chóralną głównie tekstów religijnych, a także utwory kameralne. Wśród jego najbardziej rozpoznawalnych są Ofiarom Hiroszimy – Tren, Pasja wg św. Łukasza, Polskie Requiem oraz III Symfonia. Utwory Pendereckiego znalazły się w takich filmach jak Egzorcysta Williama Friedkina, Dzikość serca Davida Lyncha, Ludzkie dzieci Alfonso Cuaróna, Katyń Andrzeja Wajdy oraz Wyspa Tajemnic Martina Scorsese. Zmarł 29 III 2020.

* * *

Zbigniew Kruszyński (1947–2020) – działacz „Solidarności”, delegat na WZD Regionu Pomorze Zachodnie, od 1992 roku członek ZR, od 1990 roku delegat na KZD, od 1995 roku członek KK, od 1997 roku członek Prezydium KK, od 2002 kierownik Biura Polityki Społecznej KK. Zmarł 29 III 2020.

* * *

O. Ludwik Grzebień (1939–2020) – jezuita, rektor Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum” w Krakowie w latach 2004–2010, autor ponad 750 prac naukowych, głównie z dziedziny historii zakonu, w tym 9 książek. Zmarł 30 III 2020.

* * *

Walentyna Janta-Połczyńska (1913–2020) – Pierwsza Dama Polonii Amerykańskiej, osobista sekretarka i tłumaczka premiera polskiego rządu na uchodźstwie gen. Władysława Sikorskiego. Była ostatnim z żyjących pracowników polskiego rządu emigracyjnego, do jej zadań należało m.in. spisywanie raportów emisariusza władz Polskiego Państwa Podziemnego Jana Karskiego, była też spikerką rozgłośni radiowej „Świt” nadającej z Anglii programy do okupowanej Polski. Po wojnie wyemigrowała do USA, poślubiła pisarza, dziennikarza i podróżnika Aleksandra Jantę-Połczyńskiego. W Nowym Jorku prowadzili popularny antykwariat unikalnych starodruków, ich dom w dzielnicy Elmhurst był ostoją polskości i miejscem spotkań elit emigracyjnych, gościli w nim Czesław Miłosz, Jerzy Giedroyć, Jan Karski, Witold Gombrowicz i Marek Hłasko. Zmarła 3 IV 2020.

* * *

Konrad Gizbert-Studnicki (1926–2020) – z wykształcenia ekonomista, absolwent słynnej London School of Economics i Uniwersytetu McGill w Montrealu, były profesor na uniwersytetach Mt. Allison i York oraz visiting profesor na Uniwersytecie Dalhousie w Halifaxie i Uniwersytecie  Carleton w Ottawie. Wykładał tez w Argentynie jako dyrektor kursu ekonomii transportu dla wyższych urzędników, zorganizowanego w Buenos Aires  przez Bank Światowy, oraz w Szkole Menedżerów Afryki Wschodniej. Po 1990 roku opublikował po polsku wiele artykułów i trzy książki. Zmarł 3 IV 2020.

* * *

Marta Olszewska (1932–2020) – dziennikarka m.in. „Tygodnika Solidarność” i prasy podziemnej, prawnuczka Walentego Miklaszewskiego, wdowa po byłym premierze Janie Olszewskim, w stanie wojennym zwolniona z pracy z zakazem publikowania, działaczka opozycji niepodległościowej, autorka sprawozdań z procesów robotników z Ursusa, morderców błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki oraz pierwszego wywiadu z płk. Ryszardem Kuklińskim. W 2007 roku została członkiem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski, Zmarła 5 IV 2020.

* * *

Andrzej Mrozek (1940–2020) – aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, absolwent PWSFTiTV w Łodzi. Z Teatrem Polskim we Wrocławiu związany był przez 30 lat. Znany był z ról w filmach takich jak „Sami swoi”, „Kobieta samotna”, czy „Popielec”. W 2011 roku został odznaczony medalem Gloria Artis. Zmarł 5 IV 2020.

* * *

Jadwiga Obrębalska ps. „Jaga” (1932–2020) – żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych w stopniu majora, struktur młodzieżowych krypt. „Skorpion”, aresztowana w wieku 17 lat. Wieloletni członek Związku Żołnierzy NSZ, prezes Zarządu Głównego Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego. Zmarła 6 IV 2020.

* * *

Ks. prof. Wojciech Życiński (1953– 2020)  – salezjanin, mariolog, były dziekan Wydziału Teologicznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i prorektor PAT, wykładowca dogmatyki i ekumenizmu w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie, brat śp. abp. Józefa ŻycińskiegoZmarł 7 IV 2020.

* * *

Wiktor Bater (1966–2020) – dziennikarz i korespondent wojenny, ekspert i komentator spraw wschodnich, jako reporter Polsat News w Rosji pierwszy podał informację o katastrofie samolotu pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 roku, za co otrzymał nagrodę Grand Press. Relacjonował atak na szkołę w Biesłanie w 2004 roku, a także wydarzenia i konflikty zbrojne m.in. na Bałkanach, w Czeczenii, Afganistanie, Izraelu, Iraku i Bliskim Wschodzie. Autor książki „Nikt nie spodziewa się rzezi: notatki korespondenta wojennego”,  w której opisał m.in. życie w oblężonym Sarajewie, Bagdad pod amerykańską okupacją oraz wydarzenia w Biesłanie. Zmarł 7 IV 2020.

* * *

Andrzej Adamiak (1960–2020) – gitarzysta, wokalista, kompozytor i autor tekstów, lider popularnego przed laty zespołu Rezerwat. Nagrał takie przeboje, jak: „Zaopiekuj się mną”, „Kocha ciebie niebo”. Zmarł 8 IV 2020.

* * *

Prof. Andrzej Strumiłło (1927–2020) – wybitny malarz, grafik, rzeźbiarz, fotograf, poeta, pisarz i scenograf. Został odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. Zmarł 8 IV 2020.

* * *

Ks. Stanisław Jurczuk (1957–2020) – założyciel i prezes Katolickiego Stowarzyszenia Niepełnosprawnych, inicjator pieszych pielgrzymek osób niepełnosprawnych na Jasną Górę. Zmarł 11 IV 2020.

* * *

Jerzy Główczewski (1922–2020) – żołnierz Brygady Karpackiej, pilot z Dywizjonu 308, architekt. W roku akad. 1962/1963 został wykładowcą w North Carolina State University, w 1964 roku  wyjechał do Asuanu. Aż do emerytury pracował w USA i różnych krajach arabskich. Autor  wspomnień „Wojak z przypadku” (2003), „Optymista mimo wszystko” (2004) i „Ostatni pilot myśliwca” (2017). Zmarł 14 IV 2020.

* * *

Józef Oleksiewicz (1929–2020) – ps. „Tatar”, „Groźny”, „Malina”, żołnierz Armii Krajowej w stopniu majora, jako 15-latek pełnił funkcję łącznika oddziału Franciszka Paszka „Kmicica”, wchodzącego w skład 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej, jeden z najaktywniejszych kombatantów na Dolnym Śląsku. W 1947 roku aresztowany i skazany na trzy lata więzienia. Zmarł 14 IV 2020.

* * *

Eliezer Grynfeld ps. „Lolek” (1923–2020) – łodzianin, ocalały z getta, przyrodni brat poety Abramka Koplowicza, o którego pamięć zabiegał, w 1944 roku trafił do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, rok później udało mu się uciec z tzw. marszu śmierci.Od 1957 roku mieszkał w Izraelu, działając na rzecz upamiętnienia dziejów Żydów łódzkich. Wraz z żoną napisał autobiograficzną książkę „Gwizd życia”. Zmarł 16 IV 2020.

* * *

Ewa Żarska (1975–2020) – dziennikarka śledcza, reporterka Polsat i Polsat News, za wstrząsający reportaż „Mała prosiła, by jej nie zabijać” otrzymała nagrodę w konkursie MediaTory, nominowana do nagrody w 13. edycji konkursu Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego oraz Grand Press w kategorii dziennikarstwo śledcze. Zmarła 17 IV 2020.

* * *

Krystyna Łybacka (1946–2020) – minister edukacji narodowej i sportu w latach 2001–2004, doktor nauk matematycznych oraz wykładowca akademicki, poseł na Sejm I, II, III, IV oraz VI i VII kadencji,  deputowana do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji. Zmarła 20 IV 2020.

* * *

Prof. Marian Gierula (1956–2020) –  politolog, medioznawca, filozof, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor nadzwyczajny Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Medialnej Uniwersytetu Śląskiego, przez wiele lat Kierownik Zakładu Dziennikarstwa, inicjator wielu działań na rzecz stworzenia kierunku studiów dziennikarstwo. Zmarł 21 IV 2020.

* * *

S. Maria Wenancja Ambroziak (1920–2020) – kielecka niepokalanka bezhabitowa od Matki Boskiej Anielskiej, zasłużony pedagog i wychowawca młodych ludzi, b. kierowniczka Domu Dziecka. Zmarła 26 IV 2020.

* * *

Milan Trojan (1943–2020) działacz opozycji antykomunistycznej, działacz KPN w Wielkopolsce, bliski współpracownik śp. Wojtka Pęgiela, wieloletni uczestnik Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej. Zmarł 27 IV 2020.

* * *

Teresa Kujawa (1927–2020) – legenda polskiego baletu, choreografka Opery Wrocławskiej, tancerka, pedagog, niezwykle zasłużona dla wrocławskiego świata artystycznego. Zmarła 28 IV 2020.

* * *

Płk Mieczysław Stachiewicz (1917–2020) – architekt, żołnierz wojny obronnej 1939 roku i bohaterski pilot PSZ na Zachodzie. W 949 roku otrzymał obywatelstwo brytyjskie.  Wieloletni Prezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie i nestor polskiej emigracji niepodległościowej w Wielkiej Brytanii. Kawaler Orderu Orła Białego. Opublikował wspomnienia w książkach Wspomnienia wojenne (Warszawa 2003) i Moje pierwsze dziewięćdziesiąt lat: wspomnienia (Warszawa 2008). Zmarł 30 IV 2020.

* * *

Stefan Hambura (1961–2020) – adwokat, znany z działań w obronie mniejszości polskiej w Niemczech – reprezentował m.in. Polaków, którym urzędy ds. młodzieży odebrały dzieci na rzecz niemieckich współmałżonków oraz Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, w imieniu którego domagał się zadośćuczynienia od państwa niemieckiego. Był pełnomocnikiem Anny Walentynowicz w sprawie przeciwko twórcom filmu „Strajk” Volkera Schlöndorffa, a także pełnomocnikiem rodzin smoleńskich ( Anny Walentynowicz, Janusza Kochanowskiego, Andrzeja Przewoźnika, Władysława Stasiaka, Sławomira Skrzypka i Zbigniewa Wassermanna). Był też prezesem Światowego Kongresu Polaków. Zmarł 2 V 2020.

* * *

Insp. Wojciech Walendziak (1930–2020) – policjant, były zastępca dyrektora Centralnego Biura Śledczego Komendy Głównej Policji, współtwórca CBŚ pod koniec lat 90. i pomysłodawca nazwy tej formacji. Brał udział w tworzeniu ustawy o świadku koronnym, która weszła w życie w 1997 roku. Zmarł 2 V 2020.

* * *

Halina Szpilman (1928–2020) – lekarka, działaczka społeczna, żona wybitnego kompozytora Władysława Szpilmana. Przez lata współpracowała z Biurem RPO, była członkinią Komisji Ekspertów ds. Osób z Niepełnosprawnościami, a także członkinią zarządu Fundacji Sue Ryder. Zmarła 3 V 2020.

* * *

Ks. Grzegorz Jaskot (1952–2020) – salezjanin, w latach 1979–1984 sekretarz inspektorii warszawskiej salezjanów, w latach 1990–1993 wikariusz, zaś w latach 1993-1996 radny inspektorii. Od 2002 roku przebywał w Rzymie, do 2008 roku w domu generalnym, a od 2008 roku wiceekonom na Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim. Zmarł na COVID-19 6 V 2020.

* * *

Kazimierz Potyrała (1958–2020) – mieszkaniec Sobniowa, w latach 80. ub. wieku jeden z lokalnych działaczy podziemia niepodległościowego, związany z partią Wolni i Solidarni Kornela Morawieckiego. Zmarł 7 V 2020.

* * *

Stefan Szymoniak (1948–2020) – kamilianin, po święceniach kapłańskich w 1979 roku wyjechał do Francji na kurs języka francuskiego, a następnie do Belgii na kurs medycyny tropikalnej. Od dnia 1980 roku nieprzerwanie pracował jako misjonarz we Fianarantsoa na Madagaskarze. W ostatnim czasie przebywał w Tarnowskich Górach, tutaj potwierdzono u niego zakażenie SARS-CoV-2. Zmarł 7 V 2020.

* * *

Roman Figiel (1926–2020) – jeden z ostatnich weteranów 1. Dywizji Pancernej dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka, jako saper brał udział w walkach z Niemcami i przeszedł szlak bojowy przez Francję, Belgię i Holandię. Zmarł 11 V 2020.

* * *

Włodzimierz Niderhaus (1944–2020) – producent filmowy, wieloletni dyrektor warszawskiej Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych. Miał w swoim dorobku 200 produkcji filmowych, liczne wyróżnienia, uznanie w kraju i na świecie. Wyprodukowane przez niego filmy z powodzeniem walczyły o nagrody na najbardziej prestiżowych festiwalach. Zmarł 11 V 2020.

* * *

Jerzy Łapiński (1940–2020) – aktor, występował w wielu teatrach, m.in. w Teatrze Ziemi Łódzkiej (1963–1965), Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1965–1967), Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1967–1968), Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1968–1997) i Teatrze Narodowym w Warszawie. W spektaklu „Inkarno” według Brandysa w Teatrze Telewizji grał człowieka chorego na wózku i już był chory. Zmarł 14 V 2020.

* * *

Antoni Huczyński ps. „Burza” (1923–2020) – żołnierz AK i Powstania Warszawskiego, lekarz weterynarii, najstarszy polski youtuber, „Dziarski Dziadek”. Autor książki „Mój sposób na długowieczność”. Zmarł 14 V 2020.

* * *

Henryk Jaskuła (1923–2020) –pierwszy Polak i trzeci żeglarz na świecie, który samotnie i bez zawijania do portów okrążył Ziemię, pobił rekord świata w długości samotnego przebywania na morzu, 12 czerwca 1979 roku na jachcie „Dar Przemyśla” wyruszył z Gdyni w samotny rejs, jego wyprawa zakończyła się 20 maja 1980 roku. Schodząc z pokładu jachtu przywitał zebranych słowami: Polsko kochana, Twój syn powrócił. Przed wojną wyemigrował razem z rodzicami do Argentyny, tam skończył szkołę podstawową i zdobył zawód ślusarza, skończył eksternistycznie liceum ogólnokształcące, a 1943 rozpoczął studia na wydziale elektromechanicznym Uniwersytetu Narodowego w La Plata, które kontynuował na Uniwersytecie Jagiellońskim, utrzymując się z dorywczej pracy. Do zainteresowania żeglarstwem pociągnęła go tęsknota za rodziną, która została w Argentynie.  Zmarł 14 V 2020.

* * *

Bp Czesław Stanula (1940–2020) – redemptorysta, 63 lata spędził w zakonie, 56 lat przeżył jako kapłan a 31 lat jako biskup. Na misjach – początkowo w Argentynie, a potem w Brazylii – spędził 54 lata. Zmarł 14 V 2020.

* * *

Maria Stangret-Kantor (1929–2020) – malarka, jej prace prezentowane były na ponad 40 wystawach indywidualnych i kilkudziesięciu zbiorowych, w Polsce i za granicą, wdowa po Tadeuszu Kantorze, była jego żoną ponad 30 lat, stanowili uzupełniającą się i wzajemnie inspirującą parę artystów. Zmarła 15 V 2020.

* * *

Jan Lesiak (1945–2020) – pułkownik Służby Bezpieczeństwa, pracował w Departamencie III MSW, który zwalczał opozycję. Jego nazwisko było wiązane ze sprawą inwigilacji prawicy, „szafą Lesiaka” nazywano szafę pancerną, gdzie przechowywano dokumenty opracowane przez jego zespół. Został on oskarżony o przekroczenie uprawnień w latach 1991–1997 i dezintegrację działających legalnie partii (postępowanie umorzone z powodu przedawnienia). Zmarł 18 V 2020.

* * *

Ks. prof. Wacław Hryniewicz (1036–2020) – członek Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (OMI), znany jako ekspert w dziedzinie teologii prawosławnej oraz głosiciel nadziei powszechnego zbawienia. W latach 1968–1970 przebywał na stypendium badawczym w Louvain/Leuven, Paryżu, Londynie i Rzymie. Kierownik Katedry Teologii Prawosławnej i wykładowca KUL, współtwórca, a od 1997 do 2005 dyrektor Instytutu Ekumenicznego na tej uczelni, od roku 2008 na emeryturze. W latach 1980–2005 członek Międzynarodowej Komisji Mieszanej ds. Dialogu Teologicznego między Kościołem rzymskokatolickim i Kościołem Prawosławnym, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego” i miesięcznika „Znak”. Zmarł 26 V 2020.

* * *

Jadwiga Barchańska (1944–2020) – matka i strażniczka pamięci Emila Barchańskiego, najmłodszej ofiary stanu wojennego, aresztowanego, więzionego i torturowanego przez SB. Zmarła 26 V 2020.

* * *

Jerzy Pilch (1952–2020) – pisarz, publicysta, felietonista, dramaturg i scenarzysta filmowy, laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1989) za tom poetycki Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej, nagrody Paszport „Polityki” (1998) za powieść Bezpowrotnie utracona leworęczność i Nagrody literackiej „Nike” (2001) za powieść Pod Mocnym Aniołem; na zamówienie Teatru Narodowego napisał komedię Narty Ojca Świętego (2004). W latach 1977 do 1981 był członkiem PZPR, w latach osiemdziesiątych zaangażował się w tworzenie niezależnego czasopisma kulturalno-literackiego „NaGłos”, związał się z „Tygodnikiem Powszechnym” i do 1999 roku był członkiem zespołu redakcyjnego. Zmarł 29 V 2020.

* * *

Ks. Czesław Wala (1936–2020) – twórca i budowniczy sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Kałkowie-Godowie, w pamięci zapisał się jako wspaniały katecheta oraz duszpasterz i przyjaciel głuchoniemych. Zmarł 31 V 2020.

* * *

Anna Luboń (1975–2020) – dziennikarka znana z wywiadów z najpopularniejszymi osobami ze świata kultury na łamach magazynu „Elle, m.in. Agnieszką Holland, Ewą Kuryłowicz czy Dawidem Podsiadło. Wydała także książkę „Mistrzynie”, w której znalazły się rozmowy z kobietami sukcesu, m.in. Andą Rottenberg, Gosią Baczyńską oraz dr Ireną Eris. Była autorką bloga CudKultury.pl.  Zmarła 31 V 2020.

* * *

Prof. Marian Filar (1942–2020) – prawnik, nauczyciel akademicki, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, wybitny znawca prawa karnego i polityki karnej, poseł na  Sejm VI kadencji, wiceprzewodniczący Trybunału Stanu. Zmarł 1 VI 2020.

* * *

Piotr Rocki (1974–2020) – piłkarz grający na pozycji pomocnika oraz napastnika, grał w Polonezie Warszawa, MTS Marcovi Marki, Polonii Warszawa, Hetmanie Zamość, Górniku Zabrze, Odrze Wodzisław Śląski, Dyskobolii Grodzisk Wielkopolski, Legii Warszawa i ostatnio w Podbeskidziu Bielko-Biała. Przed sezonem 2008/2009 przyszedł do Legii Warszawa. Zmarł 1 VI 2020.

* * *

Mjr Marian Słowiński (1919–2020) – uczestnik kampanii wrześniowej 1939 roku, ewakuował się na Węgry, po ucieczce do Francji dostał przydział do polskiego wojska, brał udział w walkach pod Verdun, w szeregach 1. Dywizji pancernej gen. Stanisława Maczka wziął udział w lądowaniu w Normandii i walkach na linii Chambois-Falaise, szlak bojowy zakończył pod Wilhelmshaven w Niemczech. Odznaczony Medalem „Pro Patria” i Kombatanckim Krzyżem Pamiątkowym „Zwycięzcom”. Zmarł 2 VI 2020.

* * *

Prof. Jerzy Łukaszewski (1924–2020) – polski i belgijski prawnik, politolog i dyplomata, wieloletni rektor Kolegium Europejskiego, ambasador RP we Francji  w latach 1991–1996, Wielki Oficer Orderu Zasługi Republiki Francuskiej, Komandor Orderu Zasługi Republiki Włoskiej, odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Odznaką Honorową Bene Merito i Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Republiki federalnej Niemiec. Zmarł 5 VI 2020.

* * *

Płk Marian Tomaszewski (1922–2020) – sybirak, żołnierz 2 Korpusu,  aresztowany przez NKWD w listopadzie 1939 roku, zesłany do Kazachstanu, w sierpniu 1941 roku wstąpił do Armii Andersa, służył w 6. Pułku Pancernym „Dzieci Lwowskich”, walczył o Monte Cassino, Piedimonte San Germano, Ankonę i Bolonię. Zmarł 5 VI 2020.

* * *

Józef Gruszka (1947–2020) – poseł na Sejm RP z ramienia PSL w latach 1993–2005,  pierwszy przewodniczący Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, od lipca 2004 do kwietnia 2005 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji śledczej ds. Orlenu. Kontrowersje wzbudził fakt aresztowania jednego z jego asystentów społecznych pod zarzutem szpiegostwa (został uniewinniony w  2007 roku). 10 kwietnia 2005 doznał udaru mózgu, ze śpiączki farmakologicznej wybudził się dopiero po roku.  Zmarł 7 VI 2020.

* * *

Płk Marian Tomaszewski (1922–2020) – żołnierz Armii Andersa, zdobywca Monte Cassino, jako dowódca czołgu w 6. Pułku Pancernym „Dzieci Lwowskich” w składzie 2. Warszawskiej Brygady Czołgów przeszedł cały szlak bojowy 2. Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej, uczestnicząc w walkach o Piedimonte, Ankonę i Bolonię. Po wojnie pozostał na emigracji. Zmarł 5 VI 2020.

* * *

Ks. Ryszard Mroziuk (1945–2020) – kapłan archidiecezji wrocławskiej, w latach osiemdziesiątych jako wikary parafii św. Rodziny we Wrocławiu wspierał podziemną „Solidarność” mi rodziny ukrywających się działaczy, od końca lat 80. XX wieku pracował w Polskiej Misji Katolickiej w Dortmundzie. Zmarł 10 VI 2020.

* * *

Włodzimierz Bednarski (1935–2020) – aktor teatralny i filmowy, zadebiutował na deskach Teatru im. St. Jaracza w Olsztynie (1959–1962), potem dwa lata występował w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, kolejnych pięć w Teatrze Dramatycznym w Szczecinie, w Narodowym ( 1969–1974), siedem w Nowym (1974–1981), dziewięć w Popularnym (1981–1990) i dwa w Teatrze Szwedzka 2/4 (1990–1992) w Warszawie. Na szklanym ekranie wystąpił m.in. w serialach „Dom”, „W labiryncie”, „Zmiennicy”, „Mistrz i Małgorzata”, a także w spektaklach teatru telewizji, w filmach, np. windziarza Jasia z „Misia” Stanisława Barei czy Zenda z „Potopu”. Największą sławę zdobył jako aktor dubbingowy, a najsłynniejszą rolą była ta w kultowym serialu „Flintstonowie”. Zmarł 13 VI 2020.

* * *

Stanisław Karnacewicz (1950–2020) – dziennikarz i publicysta, przez 10 lat pracował w Tygodniku Powszechnym, od 1991 roku związany był z Polską Agencją Prasową, gdzie zajmował się przede wszystkim tematyką Kościoła. Zmarł 13 VI 2020.

* * *

Lesław Skinder (1932–2020) – dziennikarz sportowy, latach 1973–1976 redaktor naczelny Redakcji Programów Sportowych TVP, od 1977 roku radiowy komentator sportowy, nadawał relacje z wielu igrzysk olimpijskich, mistrzostw świata i Europy w lekkoatletyce. Prezes zarządu Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Wilna i Grodna, z jego inicjatywy w Grodnie w 1996 roku powstała polska szkoła. W 2009 roku otrzymał Honorowy Złoty Mikrofon. Zmarł 24 VI 2020.

* * *

Wojciech Szymański (1975–2020) – wrocławianin, socjolog, dziennikarz, wieloletni zastępca redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej Wrocław”, były szef Radia RAM.  Zmarł 26 VI 2020.

* * *

Zofia Karpiel Bułecka (1934–2020) – babcia Staszka Karpiela Bułecki, legenda Podhala. Prowadziła na zakopiańskich Lipkach mały pensjonat i szałas – karczmę regionalną. W jej domu gościli: Maryla Rodowicz, Wojciech Młynarski, Jeremi Przybora czy kierowca rajdowy Rafał Sonik. Zmarła 28 VI 2020.

* * *

Stanisław Opiela (1938–2020) – przełożony Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego w latach 1985–1991 oraz pierwszy Przełożony Niezależnego Regionu Rosyjskiego w latach 1992–1998, uczestnik 33. i 34. Kongregacji Generalnej. Był publicystą w zakresie filozofii, kultury, spraw międzynarodowych, społeczno-politycznych i religijnych zarówno w Radiu Watykańskim, jak i w polskiej prasie, a także w kilku zagranicznych periodykach, przede wszystkim Etudes, Civiltà Cattolica, Choisir, Signum, Swiet Egangielia. Dwa lata temu Prezydent Francji mianował o. Stanisława Opielę Kawalerem Legii Honorowej. Zmarł 29 VI 2020.

* * *

Jerzy Malczewski ps. „Wola” (1925–2020) –  żołnierz Armii Krajowej, bohater Powstania Warszawskiego. Zmarł 29 VI 2020.

* * *

Prof. Marian Orzechowski (1931–2020) – historyk dziejów najnowszych, polityk, emerytowany profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i rektor tej uczelni w latach 1972–1975. W latach 1969–1984 dyrektor Instytutu Nauk Politycznych, w latach 1974–1978 kierownik Ośrodka Badań Niemcoznawczych, a przez następne cztery lata kierownik zakładu Teorii i Socjologii Polityki. Doktor honoris causa Leningradzkiego Uniwersytetu Państwowego. Zmarł 29 VI 2020.

* * *

Ppor. Stanisław Smolarz ps. „Kiepura” (1921–2020) – dowódca plutonu  w oddziale mjr. Mieczysława  Pazderskiego ps. „Szary”, jeden z nielicznych żołnierzy, którzy przeżyli bitwę pod Hutą, gdzie cały oddział została rozbity przez NKWD, współzałożyciel  Związku Żołnierzy NSZ Okręgu Pomorskiego i wieloletnim sekretarzem okręgu.

* * *

Tomasz Grzelewski (1965–2020) – dziennikarz, przez ponad dekadę pracował w Superstacji, gdzie m.in. współprowadził „Salon Polityczny” i był reporterem sejmowym, wcześniej pracował w m.in. w TVN i Polsacie. Wielokrotnie relacjonował wyniki wyborów samorządowych, parlamentarnych i prezydenckich.  Od początku 2020 roku był rzecznikiem Państwowej Komisji Wyborczej. Zmarł 1 VII 2020.

* * *

Jan Dubaj ps. „Wróbel” (1928–2020) –  żołnierz AK, artysta, twórca ekslibrisów, albumów, pocztówek, działacz społeczny. Życie rodzinne i zawodowe związał z Kielcami – pracował w kieleckim budownictwie jako inspektor budowlany oraz nauczyciel w szkolnictwie zawodowym, prowadził nowatorskie badania wytrzymałościowe, współpracując z naukowcami ówczesnej Wyższej Szkoły Inżynieryjnej w Kielcach i Politechniki Warszawskiej, był autorem 44 wniosków racjonalizatorskich, które zostały wdrożone, oraz patentem. Zmarł 2 VII 2020.

* * *

Robert Rogalski (1920–2020) – najstarszy aktywny zawodowo polski aktor teatralny i filmowy, występował na deskach siedmiu teatrów: Teatru Wojska Polskiego w Łodzi (1948–1949), Teatru Ziemi Opolskiej (1955–1956) i Teatru Ziemi Mazowieckiej (1956–1977) oraz teatrów warszawskich:  Ateneum (1951–1952),  Polskiego (1952–1955), Popularnego (1979–1983) i Ochoty (1984–1991). Zagrał w wielu popularnych produkcjach – „Miasto 44”, „Pokłosie”, „Kler” czy „Wołyń”. Jest autorem książki „Siedlce – okupacja – teatr. Wspomnienia z lat 1920–2018” wydanej przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kosowie Lackim. Zmarł 4 VII 2020.

* * *

Eugeniusz Szumiejko (1920–2020) – z wykształcenia astronom, od roku 1967 działał w Aeroklubie Wrocławskim (oddział Aeroklubu PRL, od 1990 roku Aeroklubu Polskiego), w latach 1974–1975 znalazł się w kadrze narodowej w sporcie spadochronowym, od września 1980 roku w  „Solidarności”, delegat na Walne Zebrania Delegatów Regionu Dolny Śląsk na I Krajowy Zjazd Delegatów, sekretarz Prezydium Zarządu Regionu i członek Prezydium Komisji Krajowej, współzałożyciel, organizator i członek Krajowego Komitetu Strajkowego „S” w Porcie Gdańskim, następnie w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, założyciel Ogólnopolskiego Komitetu Oporu „S”, w latach 1982–1984 członek ogólnopolskiej podziemnej Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej „S”, w latach 1987–1988 przewodniczący dolnośląskiego Regionalnego Komitetu Strajkowego Dolny Śląsk. Sceptyczny wobec porozumień Okrągłego Stołu. Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 5 VII 2020.

* * *

Michał Borowski (1950–2020) – architekt, historyk sztuki, od 2003 do 2006 roku pełnił funkcję Naczelnego Architekta Miasta Stołecznego Warszawy, a od 2007 roku pełnił obowiązki szefa gabinetu politycznego w Ministerstwie Sportu i Turystyki. Od października 2007 do sierpnia 2008 roku prezes zarządu Narodowego Centrum Sportu. Zmarł 6 VII 2020.

* * *

Marta Stebnicka (1925–2020) – aktorka i reżyser, odtwórczyni kilkudziesięciu ról w krakowskim Starym Teatrze, z którym związana była od 60 lat; pedagog, jej wychowankami byli m.in. Anna Seniuk i Jan Nowicki; debiutowała podczas okupacji w konspiracyjnym teatrze Tadeusza Kantora. Przez 15 lat występowała w kabarecie „Jama Michalika”. Oprócz aktorstwa zajmowała się reżyserią, była pedagogiem krakowskiej szkoły teatralnej, a prywatnie żoną poety-satyryka Ludwika Jerzego Kerna. Zmarła 7 VII 2020.

* * *

Prof. Anna Stroka (1923–2020) – nestorka polskiej germanistyki, emerytowana profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, wieloletni pracownik Instytutu Filologii Germańskiej, badaczka twórczości Arthura Schnitzlera, Carla i Gerharta Hauptmannów oraz innych autorów ze śląskim rodowodem. Zmarła 7 VII 2020.

* * *

Ks. Bronisław Piasecki (1940–2020) – w latach 1974–1981 kapelan kardynała Stefana Wyszyńskiego, od 1980 roku  wykładowca Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie, przez 27 lat, do 2010 roku, ksiądz Piasecki proboszcz stołecznej parafii Najświętszego Zbawiciela, potem rezydent w tej parafii. Autor wspomnień „Ostatnie dni Prymasa Tysiąclecia”, a także książki „Prymas Wyszyński nieznany: ojciec duchowy widziany z bliska”. Zmarł 14 VII 2020.

* * *

Mikołaj Klimek (1972–2020) – aktor filmowy i teatralny, występował na deskach teatrów w Szczecinie, Warszawie i Krakowie, grał w serialach: Miodowe lata, Plebania, Klan, Złotopolscy, Na wspólnej czy Na dobre i na złe, swojego głosu użyczył m.in. jako narrator w „Pokemonach”, a także w bajkach: My little pony, Scooby DooKung Fu Panda, Minionki czy Shrek 4. Jego głos znają także fani gier Wiedźmin, Fallout 3 czy League of Legends. Zmarł 14 VII 2020.

* * *

Prof. Janusz Bełza ps. „Bernard” (1925–2020) –  lekarz neurochirurg, żołnierz Armii Krajowej (zgrupowanie „Radosław” – batalion „Czata 49” – pluton kwatermistrzostwa), od 20 września 1944 roku członek Warszawskiego Korpusu Armii Krajowej (8. Dywizja Piechoty AK im. Romualda Traugutta – 21. pułk piechoty im. Dzieci Warszawy). Po powstaniu warszawskim trafił do niemieckiej niewoli – był jeńcem Stalagu 344 Lamsdorf skąd uciekł przed końcem wojny, we Włoszech wszedł w skład Korpusu gen. Andersa. Po wojnie mieszkał w Szwajcarii i Stanach Zjednoczonych. Zmarł 16 VII 2020.

* * *

Ks. prof. Ireneusz Pawlak (1935–2020) – wykładowca, muzyk kościelny, dyrygent i kompozytor. Naukowo zajmował się m.in. chorałem gregoriańskim i współczesną monodią liturgiczną. Autor ponad 200 artykułów naukowych i popularnonaukowych, skomponował ok. 100 pieśni kościelnych oraz napisał trzy msze liturgiczne w języku polskim. Do najbardziej znanych jego utworów należy pieśń „Radośnie Panu hymn śpiewajmy” a także części stałe Mszy św. Zmarł 17 VII 2020.

* * *

Kard. Zenon Grocholewski (1939–2020) – wysoki urzędnik Kurii Rzymskiej, sekretarz Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej w latach 1982–1999, prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej w latach 1999–2015, kardynał diakon w latach 2001–2011, kardynał prezbiter w latach 2011–2020. Zmarł 17 VII 2020.

Prof. Andrzej Strzelecki  (1952–2020) – aktor, reżyser, pedagog, wieloletni rektor Akademii Teatralnej w Warszawie. Ludowcom szczególnie bliski jako odtwórca roli Wincentego Witosa w filmie Jerzego Hoffmanna „Bitwa Warszawska 1920”. W latach 1974–1981 związany z Teatrem „Rozmaitości” w Warszawie, współzałożyciel kabaretu „Kur” (1974) oraz aktorem Teatru Rampa, w którym przez 10 lat pełnił funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego. Grał w kilkunastu spektaklach Teatru Telewizji. Prowadził kilkadziesiąt autorskich programów telewizyjnych w TVP, takich jak Parada blagierów, Opowiadania w dur i w moll, Felieton Ilustrowany, Uśmiech słońca, Uśmiech twarzy, Uśmiech deszczu, Milena i Chopin w Ameryce, prowadził też w Polsacie teleturniej Piramida. Grał w filmach, m.in. w Przepraszam, czy tu biją?, Ostatnim biegu, Kuchni polskiej, Przeprowadzki, W pustyni i w puszczy oraz serialu telewizyjnym Klan. Zmarł 17 VII 2020.

* * *

Marian Więckowski (1933–2020) – były kolarz szosowy, zawodnik Legii Warszawa , trzykrotny zwycięzca Tour de Pologne, będąc tym samym pierwszym kolarzem w historii, który trzykrotnie z rzędu wygrał ten wyścig, rekordzista pod względem liczby etapów przejechanych w koszulce lidera – 20 wyścigów. W 1956 roku zajął trzecie miejsce w wyścigu Tour d’Egypte. Po zakończeniu kariery został trenerem, przez wiele lat był szefem działu szkolenia w Polskim Związku Kolarskim. Zmarł 17 VII 2020.

* * *

Jerzy Pietraszko (1954–2020) – matematyk, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, mistrz Dolnego Śląska juniorów w grze błyskawicznej w szachy, od 1978 uczestnik kolportażu wydawnictw niezależnych, od 1982 roku członek podziemnej struktury drukarskiej i kolportażowej RKS Dolny Śląsk; uczestnik demonstracji ulicznych. Od czerwca 1982 członek Solidarności Walczącej, współpracownik Radia SW. Autor podręcznika Matematyka. Teoria, przykłady, zadania i tomu wspomnień Terroryści i oszołomy. Zmarł 17 VII 2020.

* * *

Jarosław Rybski (1966–2020) – wrocławianin, tłumacz literatury angielskojęzycznej, dziennikarz muzyczny, autor kryminałów, których akcja dzieje się we Wrocławiu („Warkot”, „Gromił”). Działacz NZS i Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, zaangażowany w organizację spotkania Havel–Wałęsa na granicy Polsko-Czechosłowackiej oraz Festiwalu Niezależnej Sztuki Czechosłowacji w 1989 roku we Wrocławiu. Komiksy tłumaczone dla wydawnictwa Mandragora podpisywał pseudonimem Orkanaugorze. Zmarł 19 VII 2020.

* * *

Prof. Franciszek Ziejka  (1940–2020) – historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, delegowany do pracy na uniwersytetach w państwach europejskich: w latach 1970–1973 prowadził lektorat języka polskiego i wykładał literaturę polską na Université de Provence Aix-Marseille I, w latach 1979–1980 był wykładowcą na Uniwersytecie Lizbońskim, gdzie z jego inicjatywy powstał pierwszy w Portugalii lektorat języka i kultury polskiej, zaś w latach 1984–1988 wykładał w Institut des langues et civilisations orietales w Paryżu. W 1989 został wicedyrektorem Instytutu Filologii Polskiej, w latach 1990–1993 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filologicznego, a następnie przez dwie kadencje był prorektorem UJ do spraw ogólnych. W latach 1999–2005 pełnił funkcję rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz przewodniczącego Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa i wiceprzewodniczącego, a następnie przewodniczącego KRASP. Był też członkiem Narodowej Rady Integracji Europejskiej przy Prezesie Rady Ministrów oraz Komitetu Polska w Zjednoczonej Europie przy prezydium PAN. W latach 2005–2020 był przewodniczącym Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Zmarł 19 VII 2020.

* * *

Anna Tomaszewska ps. „Hanka” (1919–2020) – sanitariuszka w powstaniu warszawskim, więźniarka KL Auschwitz,  Ravensbrück i Buchenwald. Była w pierwszym transporcie powstańców do Auschwitz. Zmarł 21 VII 2020.

* * *

Ewa Milde (1944–2020) – aktorka, reżyserka i dziennikarka znana była z ról między innymi w Czterdziestolatku, Alternatywy 4, Misiu i Tulipanie, a w Chicago także z działalności radiowej. Debiutowała na deskach Teatru Ziemi Łódzkiej,  w latach 1967–1969 w Teatrze Bałtyckim w Kołobrzegu, od 1969 do 1970 roku – w Teatrze Dramatycznym w Szczecinie, a w sezonie 1970/1971 w Teatrze im. Bogusławskiego w Kaliszu. W latach 1971–1982 była aktorką warszawskiego Teatru Ateneum. Mieszkała w Stanach Zjednoczonych. Zmarła 24 VII 2020.

* * *

Kpt. Wiktor Natanson ps. „Humięcki” (1929–2020), żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych, powstaniec warszawski (był żołnierzem Kompanii Warszawianka, zgrupowania Chrobry II). Zmarł 24 VII 2020.

* * *

Bernard Ładysz (1922–2020) – jeden z najwybitniejszych polskich śpiewaków XX wieku, o niezwykłej, głębokiej i nieporównywalnej z nikim barwie głosu. W okresie okupacji niemieckiej i radzieckiej żołnierz Wojska Polskiego, po przegranej kampanii wrześniowej – sierżant Armii Krajowej (obwód wileński), uczestnik akcji „Burza”, aresztowany przez  NKWD, zesłany do Kaługi w ZSRS, gdzie przebywał w latach 1944–1946. Karierę artystyczną rozpoczął w Zespole Reprezentacyjnym Wojska Polskiego, przez wiele lat (1950–1979) był solistą Opery Warszawskiej i Teatru Wielkiego w Warszawie. Odnosił sukcesy na wszystkich kontynentach – od Australii przez obie Ameryki po Chiny. Jako pierwszy polski artysta został zaangażowany do partii solowej w kompletnym nagraniu opery przez wielką światową firmę fonograficzną „Columbia” w nagraniu Łucji Lammermooru. Obok wielkich ról operowych (Eugeniusz Oniegin, Straszny Dwór, Halka, Faust, Cyrulik sewilski, Don Giovanii, Don Carlos, Nieszpory sycylijskie, Moc przeznaczenia, Aida, Rigoletto, Kniaź Igor, Borys Godunow, Jolanta, Król Roger) występował także w lżejszym repertuarze, np. w musicalu Skrzypek na dachu występach estradowe, oraz w radiu i telewizji polskiej. Zmarł 25 VII 2020.

* * *

Kpt. Marian Czajkowski ps. „Dym” (1931–2020) – żołnierz podziemia niepodległościowego oddziału partyzanckiego Jana Kmiołka ps. „Wira”. Zmarł 26 VII 2020.

* * *

Michał Giercuszkiewicz (1954–2020) – perkusista bluesowych i rockowych grup muzycznych Apogeum, Dżem, Kwadrat oraz Bezdomne Psy, sporadycznie grający również z grupą SBB i Krzak oraz w rozmaitych składach tworzonych przez Józefa Skrzeka. W 1996 roku zamieszkał nad Zalewem Solińskim na tratwie w Zatoce Teleśnickiej, niedaleko Półwyspu Brosa. Do śmierci mieszkał w domu-tratwie zbudowanej na zalewie Solina. Zmarł 27 VII 2020.

* * *

Jerzy Konieczny (1950–2020) – chemik, doktor habilitowany nauk prawnych, nauczyciel akademicki i funkcjonariusz publiczny, w latach 1988–1989 był kierownikiem Zakładu Kryminalistyki Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie, od 1 sierpnia 1990 do 5 lutego 1991 roku – dyrektorem Delegatury Urzędu Ochrony Państwa w Katowicach, od 5 lutego 1991 do 15 lipca 1992 – zastępcą szefa UOP, w latach 1992–1993 pełnił funkcję Szefa UOP, a od 29 grudnia 1995 do 7 lutego 1996 ministra spraw wewnętrznych w rządzie Józefa Oleksego. Zmarł 29 VII 2020.

* * *

Józef Wiłkomirski (1926–2020) – dyrygent, wiolonczelista i kompozytor, uczestnik Powstania Warszawskiego. W latach 1950–1951 pełnił funkcję dyrygenta Państwowej Filharmonii w Krakowie, potem przez rok dyrygenta Zespołu  Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”. W 1978 roku utworzył Filharmonię w Wałbrzychu i był jej dyrektorem naczelnym i artystycznym do roku 2005, gdy przeszedł na emeryturę. Dodatkowo, w latach 1978–1991 kierował Zespołem Szkół Muzycznych w Wałbrzychu. Zmarł 1 VIII 2020.

* * *

Zofia Dellenius ps. „Jodła” (1928–2020) – łączniczka w pułku „Baszta” w czasie Powstania Warszawskiego. Przez wiele lat pracowała w wydawnictwie Ossolineum, oraz zajmowała się z organizowaniem zebrań i spotkań powstańców warszawskich we Wrocławiu. Odznaczona Kryżęm Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Armii Krajowej. Zmarła 2 VIII 2020.

* * *

Dariusz Baliszewski (1946–2020) – historyk, dziennikarz i publicysta, autor sensacyjnych i czasem kontrowersyjnych artykułów o kulisach działalności wywiadów, Polskiego Państwa Podziemnego, rządu RP na uchodźstwie, katastrofy w Gibraltarze 4 lipca 1943 roku czy organizacji konspiracyjnej Muszkieterzy. W latach 80. i 90. XX wieku prowadził popularne programy telewizyjne „Świadkowie” i „Rewizja nadzwyczajna”.. Na podstawie badań Baliszewskiego dotyczących katastrofy w Gibraltarze powstał film Generał – zamach na Gibraltarze oraz serial telewizyjny Generał. Zmarł 10 VIII 2020.

* * *

Prof. Stefan Hahn ps. „Stefański”, „Stefan” (1921–2020) – profesor nauk technicznych specjalizujący się w metrologii elektromagnetycznej, radioelektronice i radiokomunikacji, członek rzeczywisty  Polskiej Akademii Nauk.  W czasie wojny żołnierz Służby Łączności w Wydziale Łączności Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, powstaniec warszawski.  Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej, pracownik Instytutu Radioelektroniki i Technik Multimedialnych Politechniki Warszawskiej, członek Warszawskiego Towarzystwa Naukowego oraz Komitetu Elektroniki i Telekomunikacji Wydziału Nauk Technicznych PAN. Opracował zestaw wysokostabilnych wzorców kwarcowych, które zostały wykorzystane w Radiostacji Centralnej w Raszynie i w Konstantynowie. Zmarł 13 VIII 2020.

* * *

Ewa Demarczyk (1941–2020) – piosenkarka wykonująca utwory z nurtu poezji śpiewanej, uznawana za jedną z najbardziej utalentowanych i charyzmatycznych postaci polskiej sceny muzycznej, w latach 1962–1972 związana z kabaretem „Piwnica pod Baranami”. W 1963 roku na  I Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu otrzymała nagrodę festiwalu, wzbudzając entuzjazm krytyki i publiczności, śpiewała tam piosenki Karuzela z madonnami (sł. Miron Białoszewski), Czarne anioły (sł. Wiesław Dymny) i Taki pejzaż (sł. Andrzej Szmidt). Ostatni koncert dała 8 listopada 1999 roku w Teatrze Wielkim im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu, po roku 2000 całkowicie wycofała się z życia publicznego. Zmarła 14 VIII 2020.

* * *

Henryk Wujec (1940–2020) – z wykształcenia fizyk, działacz opozycji demokratycznej, potem „Solidarności”, w wolnej Polsce polityk, poseł na Sejm X, I, II i III kadencji, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a w latach 2010–2015 doradca Prezydenta Bronisława Komorowskiego ds. społecznych. Był współpracownikiem KOR, a od 1977 roku członkiem Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”, za co został zwolniony z pracy. Organizował i redagował podziemne czasopismo „Robotnik”, był jednym z założycieli Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, w 1980 wstąpił do „Solidarności”, zasiadał we władzach krajowych i regionalnych związku. Od 13 grudnia 1981 do września 1982 był internowany, następnie do 1984 roku i ponownie od czerwca do września 1986 roku więziony. W latach 1987–1988 był członkiem, a od 1988 do 1990 sekretarzem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu w zespole ds. pluralizmu związkowego. Zmarł 15 VIII 2020.

* * *

Wanda Konarzewska (1947–2020) – dziennikarka, autorka filmów dokumentalnych i programów telewizyjnych w latach 60. 70. i 80. XX wieku. Była autorką programów: „Klub Alfa” (gdzie gościła m.in. Ericha von Dänikena), „Fakty, opinie, hipotezy”, „Nie do wiary”, „Studio Tajemnic”, „Kosmos 1999”, „Klinika Natury”. Wspólnie z Andrzejem Kurkiem prowadziła pierwsze wydanie „Sondy”. Zmarła 16 VIII 2020.

* * *

Wojciech Karpiński (1943–2020) – pisarz, eseista, historyk sztuki, krytyk literacki.  W latach 60. związał się ze środowiskiem paryskiej „Kultury”, gdzie od 1970 publikował pod pseudonimami. W 1970 doktoryzował się, w tym samym roku został usunięty z UW w związku ze skazaniem jego brata Jakuba Karpińskiego w procesie politycznym (tzw. proces taterników). W 1975 podpisał tzw. List 59, przeciwko zmianom w Konstytucji PRL. Uczestniczył w pracach Polskiego Porozumienia Niepodległościowego. W 1979 r. wraz z Marcinem Królem założył pismo „Res Publica”. W 1981 roku wyjechał do USA , w marcu 1982 roku zeznawał przed Komisją Spraw Zagranicznych Senatu USA w sprawie represji w PRL. W latach 1982–2002 należał do komitetu wykonawczego Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej w Paryżu. Od 1982 był członkiem redakcji „Zeszytów Literackich” i mieszkał we Francji. W 1995 roku opublikował „Fajkę van Gogha”, książkę biograficzną o niezrozumianym geniuszu opartą o dokumenty źródłowe i korespondencję van Gogha. Najbardziej znane zbiory jego esejów to m.in. „Pamięć Włoch”, „Książki zbójeckie”) i „Herb wygnania”. Zmarł 18 VIII 2020.

* * *

Anna Mizikowska ps. „Grażka” (1926–2020) – uczestniczka Powstania Warszawskiego, łączniczka batalionu „Parasol”, po wojnie aresztowana, osadzona w więzieniu na Mokotowie, skazana na 8 lat więzienia oraz 4 lata pozbawienia praw publicznych i obywatelskich praw honorowych. W 1980 roku współtworzyła „Solidarność” na terenie szkoły ekonomicznej dla dorosłych, gdzie pracowała jako nauczycielka. W latach 1982–1990, początkowo w ramach Prymasowskiego Komitetu Pomocy Bliźniemu, a następnie Duszpasterstwa Nauczycieli i Wychowawców Archidiecezji Warszawskiej, prowadziła Sekcję Pomocy Represjonowanym Nauczycielom. W 1990 roku została powołana przez ministra Henryka Samsonowicza na stanowisko przewodniczącej Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli przy Ministrze Edukacji Narodowej. Funkcję tę pełniła do lutego 1995. Zmarła 18 VIII 2020.

* * *

Prof. Jacek Korcelli (1934–2020)  – profesor łódzkiej szkoły filmowej, wychowawca kilku pokoleń operatorów filmowych, autor zdjęć do ponad 30 filmów i seriali, w tym tak znanych obrazów, jak „Stawiam na Tolka Banana”, „Lalka”, „Awantura o Basię”, „Szatan z siódmej klasy” czy „Bułeczka”. Zmarł 19 VIII 2020.

* * *

Piotr Szczepanik (1942–2020) – piosenkarz, aktor i gitarzysta. Działalność artystyczną rozpoczął w kabarecie „Czart” i teatrze Akademii Medycznej „Dren 59”, debiutował w 1963 roku na Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie, znany jest z takich przebojów jak Żółte kalendarze, Kochać, Goniąc kormorany, Puste koperty, Zabawa podmiejska, Nigdy więcej. Od 1980 do 1989 roku był organizatorem Festiwalu Piosenki Prawdziwej oraz koncertów w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. Po 1990 został szefem Zespołu Współpracy ze Środowiskami Twórczymi w Kancelarii Prezydenta Lecha Wałęsy, a w 2005 roku – członkiem honorowego komitetu poparcia Lecha Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich. W wyborach w 2007 roku poparł Prawo i Sprawiedliwość, a w 2010 poparł Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich. Zmarł 20 VIII 2020.

* * *

Prof. Andrzej Walicki (1930–2020) – filozof i historyk idei, emerytowany profesor Uniwersytetu Notre Dame w USA. W latach 50. związany był z Uniwersytetem Warszawskim, potem pracował w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. W latach 1981–1986 był wykładowcą Australijskiego Uniwersytetu Narodowego w Canberze, od 1986 roku pracował na Uniwersytecie Notre Dame, w 1999 został jego emerytowanym profesorem. Jako profesor wizytujący wykładał m.in. na Uniwersytecie Stanforda. Autor licznych prac z zakresu filozofii społeczno-politycznej, tłumaczonych na wiele języków, badacz myśli rosyjskiej, polskiej filozofii narodowej, historii marksizmu i myśli liberalnej. W 2005 roku odznaczony przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 20 VIII 2020.

* * *

Józefa Hennelowa (1925–2020) – publicystka i felietonistka „Tygodnika Powszechnego”, gdzie publikowała artykuły do 2012 roku, polityk, poseł na Sejm w latach 1989–1993, najpierw jako członek Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, potem Unii Demokratycznej, której była członkiem założycielem. W czasie wojny należała do Szarych Szeregów i brała udział w tajnym nauczaniu w Wilnie. Pracę w „Tygodniku Powszechnym” rozpoczęła w 1948 roku jako korektorka, potem była dziennikarzem, redaktorem, sekretarzem redakcji i zastępcą redaktora naczelnego (do 2008 roku). Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznaką Honorową Województwa Małopolskiego – Krzyżem Małopolski i Orderem św. Grzegorza Wielkiego. Zmarła 22 VIII 2020.

* * *

Prof. Maria Janion (1926–2020) – historyk literatury, krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych, zawodowo związana m.in. z Instytutem Badań Literackich PAN, Uniwersytetem Gdańskim i Uniwersytetem Warszawskim. Autorka kilkudziesięciu książek i kilkuset studiów, artykułów, szkiców i recenzji. Jej zainteresowania naukowe obejmowały nie tylko historię literatury polskiej i obcej ostatnich dwóch stuleci, lecz także dzieje idei, stylów zachowania i postaw społecznych, przemiany wyobraźni symbolicznej, form i kategorii estetycznych, jak również metodologię badań literackich. Była członkiem PAN (członek korespondent od 1991, członek rzeczywisty od 1998) i PAU (członek krajowy czynny od 1990). Zmarła 23 VIII 2020.

* * *

Leokadia Krajewska (1928–2020) – polska milicjantka, znana jako Lodzia. W latach 1945–1949 jako jedna z pierwszych kobiet milicjantek z Kompanii Ruchu Drogowego kierowała ruchem drogowym na pozbawionych semaforów skrzyżowaniach w Warszawie. Od 1949 do 1973 pracowała w Komendzie Stołecznej MO. Była emerytowanym kapitanem MO. Zmarła 24 VIII 2020.

* * *

Kazimiera Mika (1927–2020) – bohaterka słynnego zdjęcia z września 1939 roku, autorstwa amerykańskiego filmowca Juliena Bryana, na którym klęczy przy zwłokach swojej starszej siostry Anny. Zmarła 28 VIII 2020.

* * *

Ks. Michał Bednarz (1939–2020) – doktor habilitowany nauk teologicznych, nauczyciel akademicki, biblista. Był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie, w Tuchowie,  Rzeszowie oraz w Gródku Podolskim na Ukrainie, wykładał Pismo Święte na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Papieskiego w Krakowie, gdzie był kierownikiem katedry nauk biblijnych i patrystycznych, a następnie katedry Nowego Testamentu. W stanie wojennym był opiekunem osób internowanych i duszpasterzem podziemnej „Solidarności”. Współpracował z Radiem Maryja, w którym prowadził audycję „Pytania o Słowo Boże”. Zmarł 29 VIII 2020.

* * *

Jerzy Szczakiel (1949–2020) – żużlowiec, wychowanek opolskiego Kolejarza, w roku 1971 w duecie z Andrzejem Wyglendą zdobył złoty medal mistrzostw świata par, dwa lata później został indywidualnym mistrzem świata. Karierę zakończył w 1979 roku – po wypadku na torze w 1977 roku nie wrócił już do dawnej formy. Zmarł 1 IX 2020.

* * *

Jerzy Geresz (1948–2020) – matematyk i fizyk, nauczyciel, działacz opozycji w PRLW 1976 roku zaangażował się w akcję pomocy represjonowanym robotnikom Ursusa, był obserwatorem pierwszego procesu ursuskiego. W latach 1976–1977 przepisywał Komunikaty KOR, uczestniczył w tzw. Czarnym Marszu w Krakowie po śmierci Stanisława Pyjasa. Współpracownik warszawskiego SKS, w latach 1977–1980 był współpracownikiem Biura Interwencyjnego KOR, następnie KSS „KOR”, kilkanaście razy zatrzymywany na 48 godzin na terenie całego kraju, 18 sierpnia 1979 roku skazany przez Kolegium ds. Wykroczeń w Katowicach na karę grzywny z natychmiastową zamianą na 60 dni aresztu, w okresie od listopada 1980 roku do 12 maja 1981 roku był konsultantem ds. związków rolników przy MKZ „Solidarności” Regionu Mazowsze. Po 13 grudnia 1981 roku internowany, 24 marca 1982 roku aresztowany i oskarżony o napaść na funkcjonariusza MO i zdemolowanie samochodu milicyjnego, osadzony w Zakładzie Karnym w Chełmie, 13 maja 1983 roku skazany na 1,5 roku więzienia. Od 1986 roku w Kobylanach. Zmarł 2 IX 2020.

* * *

Zdzisław Bradel (1950–2020) – działacz niepodległościowy, poeta, uczestnik głodówek, współtwórca podziemnego, katolickiego pisma „Spotkania“, po 1989 m.in. redaktor „Ładu”, „Głosu”, „Przeglądu Katolickiego” i gazety branżowej „Poczta Polska”, a latach 1992–1993 doradca wicepremiera Pawła Łączkowskiego, od 1994 samorządowiec – radny Miasta Otwocka i przewodniczący Rady Miejskiej, w kadencji 1998–2002 radny Powiatu Otwockiego i rzecznik prasowy Urzędu Miasta Otwocka. Zmarł 4 IX 2020.

Prof. Jerzy Mellibruda (1938–2020) –twórca i wieloletni dyrektor Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, popularyzator idei Dorosłych Dzieci Alkoholików w Polsce, kierownikiem Katedry Psychologii Uzależnień, Przemocy i Sytuacji Kryzysowych w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 4 IX 2020.

* * *

Kard. Marian Jaworski (1926–2020) – doktor teologii, profesor filozofii,  rektor Papieskiej Akademii Teologicznej w latach 1982–1988, administrator apostolski w Lubaczowie w latach 1984–1991, arcybiskup metropolita lwowski w latach 1991–2008, administrator apostolski diecezji łuckiej w latach 1996–1998, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Lwowskiej we Lwowie-Brzuchowicach w latach 1997–2008, przewodniczący Konferencji Episkopatu Ukrainy w latach 1992–2008, kardynał prezbiter od 2001 (in pectore od 1998), od 2008 arcybiskup senior archidiecezji lwowskiej. Kawaler Orderu Orła Białego. Zmarł 5 IX 2020.

* * *

Edward Mikołajczyk (1940–2020) – dziennikarz telewizyjny, w latach siedemdziesiątych  współprowadzący „Studio 2”, autor programu „Wszystko za wszystko”, rzecznik prasowym Polskiego Związku Piłki Nożnej, wieloletni (aż do roku 2016) pracownik Biura Programowego i Akademii Telewizyjnej TVP S.A., felietonista tygodnika „Przegląd”. W raporcie z weryfikacji Wojskowych Służb Informacyjnych wymieniony jako osoba mająca zadanie typowania dziennikarzy do współpracy z WSI. Zmarł 8 IX 2020.

* * *

Gienek Loska (1975–2020) – polsko-białoruski wokalista, kompozytor i gitarzysta, mieszkający na stałe w Warszawie, zwycięzca programu „X-Factor”. Zmarł 10 IX 2020.

* * *

Witold Zapała (1935–2020) – tancerz, choreograf, pedagog, wieloletni kierownik baletu zespołu „Mazowsze”, dla którego stworzył kilkadziesiąt tańców narodowych i regionalnych – mazurów, polek, polonezów, tańce lubelskie, kurpiowskie, żywieckie, rzeszowskie, góralskie i śląskie. Zmarł 10 IX 2020.

* * *

Jan Kułaj (1958–2020) – rolnik, pierwszy przewodniczący Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany, zwolniony 28 kwietnia 1982 roku. Po wyjściu (z inicjatywy działacza ZSL Romana Malinowskiego) wystąpił w telewizji państwowej, składając samokrytykę. Wycofał się również z działalności opozycyjnej, a w 1986 wszedł do Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa Wojciechu Jaruzelskim. Zmarł 10 IX 2020.

* * *

Janisław Muszyński (1943–2020) – pierwszy niekomunistyczny wojewoda wrocławski, sprawował ten urząd w latach 1990-1991, jeden z założycieli Dolnośląskiego Towarzystwa Gospodarczego, Dolnośląskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, Dolnośląskiego Forum Dialogu, działał także w Business Centre Club, organizował Dolnośląskie Forum Polityczne i Gospodarcze w Krzyżowej oraz był jednym z twórców Dolnośląskiego Certyfikatu Gospodarczego. Zmarł 11 IX 2020.

* * *

Henryk Łapiński (1933–2020) – od 1956 roku aktor Teatru Ateneum, z którym związał się zaraz po studiach w Łodzi, stworzył tu ponad 100 różnorodnych ról. Zmarł 11 IX 2020.

* * *

Andrzej Górski (1951–2020) – nazywany królem podziemnych drukarzy, oddany sprawie wolnego słowa, od 1979 roku działał w Niezależnej Oficynie Wydawniczej jako drukarz, instruktor. Zmarł 11 IX 2020.

* * *

Jan Krenz (1926–2020) – dyrygent i kompozytor, auto muzyki m.in. do „Kanału” Andrzeja Wajdy, „Eroiki” i „Zezowatego szczęścia” Andrzeja Munka.  Zadebiutował 1946 roku w Łodzi, prezentując m.in. własną Toccatę na fortepian i orkiestrę smyczkową, w latach 1947–1949 był drugim dyrygentem w Państwowej Filharmonii w Poznaniu, od 1950 roku koncertował regularnie za granicą, w latach 1953–1968 dyrygent i dyrektor Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Zmarł 15 IX 2020.

* * *

Bartłomiej Skrzyński (1979–2020) – dziennikarz, społecznik, dyrektor miejskiego Biura „Wrocław bez barier”, inicjator wielu akcji na rzecz osób niepełnosprawnych. Zmarł 15 IX 2020.

* * *

Prof. Andrzej Pityński (1947–2020) – rzeźbiarz, kawaler Orderu Orła Białego. Studiował rzeźbę na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a także w Arts Students League w Nowym Jorku. Od 1974 roku na emigracji w Stanach Zjednoczonych. Został członkiem National Sculpture Society (NSS), profesorem rzeźby w Johnson Atelier Technical Institute of Sculpture w Mercerville, komendantem Placówki 123 SWAP. Był twórcą wielu pomników, w tym Pomnika Katyńskiego z New Jersey. Ostatnim jego dziełem był pomnik Żołnierzy Wyklętych w Jaśle. Zmarł 15 IX 2020.

* * *

Płk Dariusz Kacperczyk (1971–2020) – starszy doradca wojskowy w Stałym Przedstawicielstwie RP przy ONZ i wieloletni rzecznik w Wojsku Polskim, który swoją służbę pełnił na misjach zagranicznych, a także w kraju, m.in. jako szef wydziału prasowego Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych. Zmarł 16 IX 2020.

* * *

Józef Mariampolski (1925–2020) – jeden z ostatnich polskich weteranów II wojny światowej, uczestnik bitwy o Monte Cassino. Mieszkał w Melbourne. Zmarł 16 IX 2020.

* * *

Katarzyna Boodie (1982–2020) – wrocławska aktywistka, założycielka grupy Kolorowe Dzieci, promującej wielokulturowość, z dziewięcioletnią córką Samiloby prowadziła warsztaty Ambasada Tolerancji. Gdy zachorowała na raka, była w drugiej ciąży, nie zdecydowała się na aborcję aby móc się leczyć, zaczęła natomiast działać na rzecz chorych kobiet, dołączyła do grupy Boskie Matki przy Fundacji Rak’n’Roll, pomagającej kobietom w ciąży, u których zdiagnozowano nowotwór. Jej syn, Jason, urodził się zdrowy. Zmarła 18 IX 2020.

* * *

Ewa Berberyusz (1929–2020) – dziennikarka i reportażystka, korespondentka paryskiej „Kultury”. Autorka książek z zakresu literatury faktu. Od 1980 roku współpracowała z „Tygodnikiem Powszechnym”, należała do warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej i NSZZ „Solidarność”. W czasie stanu wojennego i w okresie późniejszym publikowała w wydawnictwach drugiego obiegu. Zmarła 20 IX 2020.

* * *

Wacław Wojciechowski ps. „Wacek” (1923–2020) – jeden z ostatnich żyjących oficerów z Powstania Warszawskiego, zastępca dowódcy oddziału „Tygrysy Woli”. Po wojnie kurier Stronnictwa Narodowego, musiał uciekać z Polski przed karą śmierci… Zmarł 24 IX 2020.

* * *

Ks. prof. Jan Krucina (1928–2020) – duchowny katolicki, teolog, filozof, socjolog, specjalizujący się w etyce ogólnej, etyce społecznej, socjologii i teologii praktycznej, w latach 1968–1988 prorektor, a od 1988 do 1992 roku rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Redaktor naczelny rocznika Colloquium Salutis i dyrektor Wydawnictwa Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej. Odznaczony Krzyżem Komandorskim I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii. Zmarł 25 IX 2020.

* * *

O. Kazimierz Przydatek SJ (1933–2020) – jezuita, legendarny opiekun polskich pielgrzymów. Jego ojciec zginął w Katyniu, a on z mamą, babcią oraz rodzeństwem został wywieziony na Syberię. Do Polski wrócił w 1947 roku, trzy lata później wstąpił do Towarzystwa Jezusowego. W 1974 roku został powołany na sekretarza Roku Świętego 1975, przez kolejne 10 lat zajmował się polskimi pielgrzymami przyjeżdżającymi do Rzymu. Był związany z rozgłośnią papieską od 1967 do 1981 roku, od 1970 roku przez cztery lata prowadził cykl pogadanek teologiczno-ascetycznych w rubryce Kurs wiedzy religijnej. Od 1986 roku rektor kościoła św. Andrzeja na Kwirynale, równolegle przez kilkadziesiąt lat był kapelanem w jednym z rzymskich szpitali. Zmarł 26 IX 2020.

* * *

Joanna Cortes (1952–2020) – solistka Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Studiowała we Wrocławiu w klasie prof. Eugeniusza Sąsiadka, za rolę Carmen otrzymała Złotą Maskę, duet z opery „Carmen” śpiewała z Placido Domingo. Współpracowała z Krzysztofem Pendereckim oraz z Operą Bałtycką w Gdańsku, prowadziła działalność koncertową w kraju i za granicą. Uhonorowana odznaczeniem Zasłużony Dla Kultury – Gloria Artis. Zmarła 29 IX 2020.

* * *

Daniela Strzelecka – Siostra Magdalena (1925–2020) – nazaretanka, katechetka, kustosz muzeum papieskiego w Wadowicach. Zmarła 29 IX 2020.

* * *

Tadeusz Sułkowski „Tadek” (1929–2020) – powstaniec warszawski z 7. pułku piechoty „Garłuch”, do konspiracji wszedł mając lat 12, podczas powstania był zaledwie piętnastolatkiem. Po wojnie sześć lat spędził w więzieniu. Zmarł 29 IX 2020.

* * *

Dorota Kawęcka (1951–2020) – aktorka i reżyser dubbingu, występowała w warszawskich teatrach m.in. Nowym, Popularnym oraz Szwedzka 2/4, swojego głosu użyczała m.in. w „Gumisiach”, „Małej Syrence”, „Scooby Doo”, „Flinstonach”. Na ekranie po raz pierwszy pojawiła się w popularnym serialu „07 zgłoś się”, znana z seriali „Dom” i „M jak Miłość”. Zmarła 2 X 2020.

* * *

Ks. Julian Jóźwik (1941–2020) – były proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej w Garwolinie, wieloletnim pracownikiem Kurii Diecezjalnej Siedleckiej, ekonom diecezjalny i pierwszym dyrektorem Caritas Diecezji Siedleckiej. Uhonorowany przez Radę Powiatu tytułem „Zasłużony dla Powiatu Garwolińskiego” w dziedzinie działalność społeczna. Chorował na COVID-19. Zmarł 4 X 2020.

* * *

Henryk Boukołowski (1937–2020) – aktor, reżyser i współzałożyciel Teatru Adekwatnego, występował na scenach teatrów warszawskich: Ateneum (1958–1961) i Polskiego (1961–1975). Współpracował ze Sceną Polską w Czeskim Cieszynie oraz z Teatrem Polskim w Bielsku-Białej. Był reżyserem „Antygony”, „Wielkanocy Jana Sebastiana Bacha”, „Improwizacji” i „Procesu” wg Franza Kafki w Teatrze Adekwatnym. Użyczał głosu w licznych słuchowiskach radiowych. Zmarł 4 X 2020.

* * *

Ks. prof. Stanisław Czerwik (1932–2020) – infułat, wybitny liturgista, były rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach, wykładowca i doktor honoris causa Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Zmarł 5 X 2020.

* * *

Prof. Zbigniew Ciesielski (1934–2020) – matematyk, profesor nauk matematycznych, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk i członek-korespondent Polskiej Akademii Umiejętności. Zajmował się m.in. analizą funkcjonalną, teorią aproksymacji i teorią prawdopodobieństwa, pracownik Instytutu Matematycznego PAN, gdzie się habilitował, w latach 1973–1999 kierował Oddziałem Gdańskim IM PAN, był także przewodniczącym Oddziału Gdańskiego PAN i członkiem prezydium PAN (1993–1995), w latach 1996–1998 przewodniczący Komitetu Matematyki PAN, a w latach 1977–1989 członek Rady Naukowej Międzynarodowego Centrum Matematycznego im. Stefana Banacha PAN. Promotor 12 przewodów doktorskich, doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 5 X 2020.

* * *

Bp Jan Szarek (1936–2020) – biskup senior, były zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, prezes Polskiej Rady Ekumenicznej i prezes Diakonii Polskiej, doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Jako przedstawiciel Kościoła w Polsce uczestniczył w Walnych Zgromadzeniach Światowej Federacji Luterańskiej i w Światowej Radzie Kościołów. Chorował na COVID-19. Zmarł 7 X 2020.

* * *

Paweł „Kelner” Rozwadowski (1962–2020)wokalista, gitarzysta i autor tekstów, współzałożyciel zespołów Izrael oraz Deuter. Był jedną z czołowych postaci polskiego punk rocka i reggae. Autor książki „To zupełnie nieprawdopodobne”, która ukazała się w 2012 roku nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Zmarł 11 X 2020.

* * *

Kamil Pietrzyk (1989–2020) – nauczyciel języka polskiego w Szkole Podstawowej nr 5 w Zawierciu, poeta, w 2015 roku zadebiutował tomikiem „Labirynt Kretyński”,  kilka miesięcy temu wydana została jego książka „Formuła Eden”. Był redaktorem w Radiu Zawiercie, gdzie miał swoją audycję „Rockopietrze”, współpracował z Miejską i Powiatową Biblioteką Publiczną i Miejskim Ośrodkiem Kultury w Zawierciu. Zmarł na COVID-19 11 X 2020.

* * *

Prof. Julian Musielak (1928–2020) – matematyk, profesor zwyczajny na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, zajmował się przestrzeniami funkcyjnymi (od m.in. jego nazwiska pochodzi nazwa przestrzeni Musielaka-Orlicza) oraz teorią całki dla funkcji o wartościach wektorowych, był promotorem 37 nadanych doktoratów, w latach 1991–1993 przezes Polskiego Towarzystwa Matematycznego, autorem m.in. monografii Orlicz Spaces and Modular Spaces i podręcznika akademickiego do analizy funkcjonalnej Wstęp do analizy funkcjonalnej oraz współautorem (wraz z Carlo Bardaro i Gianluca Vinti) monografii Nonlinear integral operators and applications. odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 11 X 2020.

* * *

Joanna Domaszewska ps. „Jaśka” i „Danka” (1925–2020) – rzeźbiarka, urodzona pod Lwowem, żołnierz Armii Krajowej i WiN, przeżyła i dokumentowała w wojskowych meldunkach rzeź Wołynia. Absolwentka pierwszego rocznika PWSSzP we Wrocławiu, jej prace trafiły do wielu miejsc na świecie. Pod koniec życia projektowała medale i tablice upamiętniające walki żołnierzy AK i WiN. Zmarła 13 X 2020.

* * *

Kpt. Piotr Marczak (1928 –2020) – żołnierz Armii Krajowej i Konspiracyjnego Wojska Polskiego, przedstawiciel Wojskowej Rady Kombatanckiej. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi z Mieczami. Za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, pielęgnowanie pamięci o najnowszej historii Polski i działalność na rzecz środowisk kombatanckich uhonorowany został Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 15 X 2020.

* * *

Mirosław Gontarski (1960–2020) – poeta, filozof, dziennikarz, programista i nauczyciel, absolwent filozofii na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Zadebiutował w 1979 roku w prasie dolnośląskiej, autor sześciu tomów poezji. W latach 2015–2019 wiceprezes Dolnośląskiego Oddziału Związku Literatów Polskich, członek Zarządu Głównego ZLP i wiceprezes Stowarzyszenia Jeleniogórski Klub Literacki. Zmarł 15 X 2020.

* * *

Janusz Ryl-Krystianowski (1943–2020) – lalkarz, reżyser teatralny, dyrektor teatrów lalkowych, pracował jako aktor-lalkarz w łódzkich teatrach Teatrze Lalek „Arlekin” w Łodzi i Teatrze Lalki i Aktora „Pinokio”, od 1980 do 1989 roku był dyrektorem Teatru Animacji w Jeleniej Górze, następnie do roku 2014 dyrektorem, artystycznym Teatru Animacji w Poznaniu. Wyreżyserował kilkadziesiąt spektakli lalkowych. Zmarł 15 X 2020.

* * *

Andrzej Pogorzelski (1938–2020) – żużlowiec i trener sportu żużlowego, reprezentował leszczyński klub w sezonach 1956 i 1973–1976. Zdobył dwa brązowe medale (1975, 1976) w Drużynowych Mistrzostw Polski. W barwach klubu Stal Gorzów Wielkopolski zdobył jeden złoty i pięć srebrnych medali Drużynowych Mistrzostw Polski. Pięciokrotny finalista Drużynowych Mistrzostw Świata, gdzie wraz z reprezentacją Polski zdobył trzy złote jeden srebrny medal. Finalista Indywidualnych Mistrzostw Świata w sezonach: 1965, 1966, 1967 i 1969 i Indywidualnych Mistrzostw Polski, gdzie zdobył trzy brązowe medale. Zmarł 16 X 2020.

* * *

Ryszard Ronczewski (1930–2020) – wieloletni aktor Teatru Wybrzeże, w latach 1960–1974 kierownik artystyczny Estrady Sopot. Od 1974 do 1979 i od 1983 do 1984 aktor Teatru Muzycznego im. Danuty Baduszkowej w Gdyni. Zagrał też w wielu filmach m.in. „Ewa chce spać”, „Krzyżakach”, „Rękopisie znalezionym w Saragossie”, „Dyrektorach”, „O dwóch takich, co ukradli księżyc”, „Starej baśni”, „Panu Wołodyjowskim”, „Pokłosiu” czy „Ojcu Mateuszu”. Chorował na COVID-19. Zmarł 17 X 2020.

* * *

Piotr Pokorski ps. „Mumia” (1969–2020) – pomysłodawca i współzałożyciel Reduty Dobrego Imienia i jej sekretarz, autor dokumentów Reduty, w tym ostatniej petycji. Zmarł 17 X 2020.

* * *

Bolesław Chmielowiec ps. „Komar” (1920–2020) – żołnierz Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej, w 1943 roku dołączył do oddziału Narodowych Sił Zbrojnych, od maja 1945 roku do kwietnia 1947 roku walczył w oddziale Narodowego Zjednoczenia Wojskowego dowodzonego przez porucznika Stanisława Młynarskiego pseudonim „Orzeł”. W 1950 roku aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa, więziony i torturowany. Skazany na 2 lata i 9 miesięcy pozbawienia wolności. Autor książki „Wspomnienia straconych (?) dni”. Zmarł 18 X 2020.

* * *

Stanisław Kogut (1953–2020) – polityk, samorządowiec, działacz związkowy, senator VI, VII, VIII i IX kadencji, z wykształcenia technik mechanik, pracował w PKP jako naczelnik Sekcji Naprawy Wagonów, w latach 2000–2005 członek rady nadzorczej PKP SA, od 1989 roku działacz „Solidarności”, przewodniczący okręgowej sekcji kolejarzy przy zarządzie Regionu Małopolska NSZZ „S”, a w latach 1997–2005 przewodniczącym Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność”. W latach 1990–1998 radny gminy Grybów, od 2002 roku radny sejmiku małopolskiego, od 2002 roku jako wiceprzewodniczący. Chorował na COVID-19. Zmarł 18 X 2020.

* * *

Juliusz Łuciuk (1927–2020) – jeden z czołowych polskich kompozytorów współczesnych. Absolwent PWSM w Krakowie i muzykologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego twórczość ewoluowała od estetyki neoklasycznej, poprzez poszukiwania awangardowych rozwiązań do uproszczenia faktury i stylistyki brzmienia. W jego dorobku wybitne miejsce zajmują dzieła o tematyce religijnej. Zmarł 18 X 2020.

* * *

Prof. Jan Hanasz (1934–2020)  –  astronom, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika , pracownik Centrum Badań Kosmicznych PAN, członek polskich i zagranicznych organizacji astronomicznych. W latach 80. był działaczem podziemnej „Solidarności”, od 1982 do 1984 roku kierował Regionalną Komisją Wykonawczą NSZZ „Solidarność” w Toruniu, jeden z organizatorów podziemnego radia w Toruniu oraz Telewizji Solidarność, we wrześniu 1985 roku aresztowany, skazany na  rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata. Członek kapituły Fundacji Polcul. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności i Solidarności. Zmarł 18 X 2020.

* * *

Alicja Wahl (1932–2020) – malarka, rysowniczka, ilustratorka, scenografka, animatorka życia artystycznego Warszawy i założycielka razem z siostrą bliźniaczką Bożeną Wahl jednej z pierwszych prywatnych galerii sztuki w Polsce. W latach 60. siostry wspólnie pokazywały prace rysunkowe i graficzne m.in. w Galerii Krzywe Koło w Warszawie (1961), Galerii Sztuki Nowoczesnej (1965, 1966), Galerie Le Ranelagh w Paryżu (1968). W latach 70. współpracowały z tygodnikiem „Kultura” i z wydawnictwami jako rysowniczki i ilustratorki. Projektowały też scenografie do spektakli Teatru TV. Zmarła 19 X 2020.

* * *

Wojciech Pszoniak (1942–2020) – aktor teatralny i filmowy, pedagog. Zanim ukończył studia na PWST w Krakowie w 1968 roku występował w teatrach amatorskich i studenckich, a także kabaretach. Od1974 do 1980 roku był wykładowcą w warszawskiej PWST, w latach 70. występował w kabarecie Pod Egidą. Od końca lat 70. grał w teatrach francuskich, w latach 80. wyjechał na stałe do Paryża, od lat 90. występował zarówno w przedstawieniach francuskich, jak i w polskich. Zagrał w kilkudziesięciu filmach, w ub.r. świętował 50-lecie pracy twórczej. Zmarł 19 X 2020.

* * *

Rafał Dymowski (1972–2020) – były reprezentant Polski w siatkówce. Występował m.in w AZS Częstochowa i Stali Nysa. Chorował na COVID-19. Zmarł 19 X 2020.

* * *

Bp Bogdan Wojtuś (1937–2020) – emerytowany biskup pomocniczy Archidiecezji Gnieźnieńskiej, doktor teologii moralnej, archidiecezjalny  duszpasterz rodzin i duszpasterz służby zdrowia, od 1975 roku,  wykładowca teologii moralnej w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie, a od 1982 roku jego rektor, członek Rady Duszpasterskiej oraz Kolegium Konsultorów Archidiecezji Gnieźnieńskiej, od 1984 roku, członek Komisji Episkopatu ds. Seminariów Duchownych, od 1988 roku biskup pomocniczy Archidiecezji Gnieźnieńskiej, od września 2012 roku na emeryturze. Chorował na COVID-19. Zmarł 19 X 2020.

* * *

Jadwiga Sienkiewicz ps. „Osa” (1926–2020) – wnuczka Henryka Sienkiewicza, była żołnierzem 4. pułku piechoty Armii Krajowej, a w ostatnich latach swojego życia najstarszą uczestniczką manifestacji KOD. Mieszkała w Oblęgorku, niedaleko Kielc, w tak zwanej resztówce – majątku należącym do spadkobierców Henryka Sienkiewicza, otrzymanym w 1900 roku w darze od narodu polskiego. Zmarła 20 X 2020.

* * *

Dariusz Gnatowski (1961–2020) – aktor filmowy, teatralny i dubbingowy, znany z roli Arnolda Boczka, sąsiada Kiepskich w serialu Świat według Kiepskich. W latach 90. prowadził w TVP1 programy dla dzieci „Przewodnik Włóczykija”, „Słowa, słówka i półsłówka” oraz teleturniej językowy. Reżyser i odtwórca głównej roli w spektaklu ,,Słodki drań” o życiu z cukrzycą, współautor książki Dieta bez wyrzeczeń, promującej zdrowy styl życia. Chorował na COVID-19. Zmarł 20 X 2020.

* * *

Józef Skotnicki (1940–2020) – wieloletni dyrektor Miejskiego Parku i Ogrodu Zoologicznego w Krakowie, którym kierował od 1975 roku. Doktorat z  nauk przyrodniczych uzyskał na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1991 roku został przyjęty do Światowej Unii Dyrektorów Ogrodów Zoologicznych, przekształconej w 2004 roku w Światową Organizację Ogrodów Zoologicznych i Akwariów WAZA. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i brązowym Medalem Cracoviae Merenti. Zmarł 20 X 2020.

* * *

Jacek Graczyk (1953–2020) – burmistrz Ustki przez kilka kadencji, absolwent Politechniki Łódzkiej, w latach 1984–1991 pełnił funkcję dyrektora Stoczni Ustka. Zmarł 21 X 2020.

* * *

Krystyna Knihinicka-Hołownia (1951–2020) – etnograf, nauczyciel, działaczka antykomunistycznej opozycji. Jako dziennikarka Radia Solidarność była nazywana „Polską Fallaci”. Więziona na Podwalu i Kleczkowskiej, internowana w Gołdapi od stycznia do maja 1982 r. Przez wiele lat pracowała w Zarządzie Regionu NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk. Zmarła 21 X 2020.

* * *

Prof. Marek Woch (1958–2020) – profesor AGH w Krakowie, społecznik i samorządowiec, były radny rady gminy Zabierzów i rady powiatu Krakowa, działacz małopolskiego Prawa i Sprawiedliwości, przyjaciel niepełnosprawnych z Fundacji im. Brata Alberta w Radwanowicach. Zmarł 21 X 2020.

* * *

Por. Edward Mucha ps. „Komar” (1925–2020) – żołnierz AK oraz Polskich Kompani Wartowniczych przy US Army. Spędził wiele lat w komunistycznych katowniach. Chorował na COVID-19. Zmarł 21 X 2020.

* * *

Iwona Stankiewicz (1963–2020) – aktorka wrocławskich scen, absolwentka Wydziału Lalkarskiego PWST, ukończyła też studia z logopedii w Dolnośląskiej Szkole Wyższej, w latach 1991–2012 (z dwuletnią przerwą) występowała w Operetce Wrocławskiej i Teatrze Muzycznym Capitol, ostatnie trzy lata była artystką Teatru Polskiego we Wrocławiu. Zmarła 21 X 2020.

* * *

O. Stefan Filipowicz SJ (1934–2020) – jezuita, autor powiedzenia: „Jeśli muszę to chętnie” filozofię studiował w Krakowie, a teologię w Warszawie, gdzie przyjął święcenia prezbiteratu, studiował też filologię romańską incognitona Uniwersytecie Poznańskim, którą ukończył magisterium na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1961 roku, po czym rozpoczął pracę w Radio Watykańskim, gdzie był najpierw redaktorem, a potem przez siedem lat dyrektorem Polskiej Sekcji. W 1980 roku wyjechał do Chicago, gdzie pracował jako wikariusz w polonijnej parafii św. Władysława, a potem jako kapelan w szpitalu Loyola University Medical Center. W latach 1981–2002 był redaktorem naczelnym Posłańca Serca Jezusa, przez siedem lat prowadził tygodniowy program radiowy w „Głosie Ameryki”. Poczynając od 1989 roku skatalogował komputerowo ponad 6 tys. książek jezuickiej biblioteki domowej i udostępnił ją Polonii. Zmarł 22 X 2020.

* * *

Mirosław Odyniecki (1947–2020) – dziennikarz, literat i animator kultury związany z powiatem wejherowskim. Debiutował na łamach tygodnika „Filipinka”, wygrywając konkurs na opowiadanie. Publikował w parsie wiersze i opowiadania. W latach 1993–1999 był redaktorem naczelnym „Kuriera Wejherowskiego”, od 2005 roku – dziennikarzem „Głosu Wybrzeża”. W swoim dorobku ma tomiki wierszy, pierwszy to wydany w 1994 roku „Akt bezbronności”. Zmarł 22 X 2020.

* * *

Prof. Andrzej Skowroński (1950–2020) – matematyk, specjalizujący się w algebrze dyskretnej i komputerowej, geometrii algebr i modułów oraz teorii reprezentacji algebr i grup, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk, od 1995 roku kierownik Katedry Algebry i Geometrii Wydziału Matematyki i Informatyki UMK. Wyróżniony Nagrodą im. Wacława Sierpińskiego. Zmarł 22 X 2020.

* * *

Ks. Józef Wawrzyniak SDB (1933–2020) – salezjanin, kustosz senior sanktuarium Wspomożycielki i Pani Beskidów w Szczyrku, gdzie od 39 lat pełnił posługę duszpasterską. Zmarł 23 X 2020.

* * *

Prof. Janusz Połom (1950–2020) – fotografik, filmowiec, profesor sztuk filmowych, wykładowca Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Autor wielu indywidualnych wystaw fotograficznych w kraju i za granicą. Przez wiele lat nauczał oraz tworzył w Kanadzie i Meksyku. W 2010 roku obronił habilitację z dziedziny sztuki filmowej w PWSFTviT w Łodzi. Został profesorem Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Zrealizował kilkanaście filmów krótkometrażowych. Zmarł 23 X 2020.

* * *

Wiktor Bugla (1930–2020) –  pochodzący z Radlina poeta, pisarz, tłumacz, wieloletni pedagog, Honorowy Obywatel Radlina. Zmarł 24 X 2020.

* * *

Marek Gołębiowski (1950–2020) – wrocławianin, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, mim, kabareciarz, piosenkarz, konferansjer, m.in. festiwali Jazz nad Odrą. Związany ze Studenckim Teatrem Pantomimy GEST oraz Kabaretem Ojców. Pod koniec życia osiadł w Katowicach. Zmarł 25 X 2020.

* * *

Michał Mamczar (1932–2020) – szachista, zawodnik, trener i sędzia związany z Polonią Wrocław, niestrudzony nauczyciel szachów dla dzieci. Zmarł 26 X 2020.

Wieczne odpoczywanie

Racz im dać Panie,

a Światłość Wiekuista

Niechaj im świeci

Amen

 

Maria WANKE-JERIE

Absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego, z wykształcenia matematyk teoretyk, specjalista PR, od 25 lat pracownik Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Współtworzyła pierwszy „Raport o stanie nauki w Polsce”. Współautorka biografii Romana Niegosza „Potrzeba ludzi przyzwoitych. Roman Niegosz – życie dla Polski” oraz „Zobowiązywała mnie przysięga. Proces Władysława Frasyniuka 1982”. Odznaczona Medalem „Niezłomni” (2013).

Możesz również polubić…

9 komentarzy

  1. mmigiel@o2.pl' mmw pisze:

    Chwila zadumy, trochę refleksji. Dziękuję autorkom za te wspomnienia. Są potrzebne.

  2. Maria WANKE-JERIE pisze:

    Na naszą coroczną listę Nieobecnych Czytelnicy reagują na ogół refleksją i zadumą, komentarzy jest niewiele. Te, które pojawiły się na Twitterze i Facebooku przytaczam poniżej.

    Eryk Mistewicz @ErykMistewicz
    To najlepiej robiona taka lista w Polsce. Lista pożegnania – ogromna praca
    @mwj53 z Wrocławia, na którą w takiej skali żadne medium już nie ma czasu ani środków. Kilkaset nazwisk, które obdarzamy chwilą naszej uwagi, wspomnienia, modlitwą.

    Witold Kabański @WitoldKabanski
    Absolutna większość godna wspomnienia. Aż łza się kręci.
    Śmierć jest nieunikniona. Modlitwa za zmarłych potrzebna. Podziały społeczne tworzą konkretni ludzie. Co ich czeka? Na pewno Sąd Boski a może wcześniej przyjdzie ziemską cenę zapłacić.

    Marek Łada @MarekLada_
    Jak to ktoś mądrze powiedział: umarli ci, którzy wcześniej nie umierali. RIP.

    Czerniakowianka #Chopin2021 @czerniakowianka
    Z tego roku najbardziej pamiętam śmierć Pawła Królikowskiego i Ewy Demarczyk…

    Michał Baranowski @MichalBaranows
    Przyznam, że o poranku bardziej przejrzałem listę niż się wczytałem. Na pewno jednak słowo „wyjątkowa” jest zdecydowanie na miejscu. 13.08.2020 w wieku 99 lat zmarł prof. Stefan Ludwik Hahn: https://ire.pw.edu.pl/o-instytucie/biografie-profesorow/stefan-l-hahn/

    Małgorzata Naimska
    Dziękuję za to piękne, tak bardzo potrzebne dzieło

    Władysław Daleczko
    Dodam jeszcze tylko, że muzykę Juliusza Łuciuka wykorzystał Wrocławski Teatr Pantomimy Henryka Tomaszewskiego m. im. w spektaklu Sen o Nocy Listopadowej.

  3. Małgorzata Wanke-Jakubowska pisze:

    Dodam jeszcze komentarz pod moją zapowiedzią tego tekstu na Facebooku:

    Jagna Langer napisała:
    Niech odpoczywają w Pokoju. Amen

    • elzbieta314@gmail.com' Elżbieta Zborowska pisze:

      Jeśli można jeszcze dodać do listy znakomitego polonistę, zmarłego 27.X prof. Bogusława Bednarka.Znakomity orator posługujący znakomitą polszczyzną, erudyta ,współautor programu „Labirynty kultury”w naszej wrocławskiej TVP.
      P.S – zawsze czekam na te listę. W tym roku wyjątkowo długa .

  4. ntmarek47@netscape.net' Marek Cias pisze:

    Dziekuje .

  5. jerzpolski@wp.pl' jurek pisze:

    Dla mnie osobą bliską z listy jest śp ks. Mrozek. Poznałem Go w 1968 po dostaniu się na studia.
    Należałem do pierwszych bywalców Maciejówki, a w 1969 spędzałem z Nim wakacje wraz z grupą studentów w okolicach Nowego Sącza. Po latach, uczestniczyłem w ostatnim spotkaniu w Maciejówce na zjeździe byłych maciejkowiczów.

  6. Małgorzata Wanke-Jakubowska pisze:

    Gdy przeglądam tę listę, a przecież śledziłam ich odejścia w czasie minionego roku, wciąż nie mogę uwierzyć, że aż tylu wybitnych postaci nie ma już wśród nas. Wielu z nich znałam z telewizji, zwłaszcza ulubionych aktorów, takich jak Paweł Królikowski, Emil Karewicz czy Wojciech Pszoniak, wokalistów, jak choćby niezapomniana Ewa Demarczyk. Niektórych, jak prof. Franciszka Ziejkę – rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, czy dr Krystynę Łybacką – minister edukacji narodowej i sportu, miałam okazję poznać z racji pełnionej funkcji rzecznika prasowego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

    Ale są tu osoby, które znałam osobiście i ta znajomość była bezpośrednia, a nawet serdeczna.

    Bardzo lubiłam i ceniłam ks. Ryszarda Mroziuka, gdy był wikarym parafii Świętej Rodziny we Wrocławiu. Bardzo zaangażowany w pomoc podziemnej „Solidarności”, uwielbiany przez młodzież, zawsze otoczony wianuszkiem uczennic i studentek. Jakiż był on wtedy młody i przystojny.

    Znałam Gienka Szumiejkę z Obserwatorium Astronomicznego we Wrocławiu, gdzie w latach osiemdziesiątych pracowałam, i później z działalności w „Solidarności”. Niezwykle barwna postać, anegdoty o nim krążyły wśród znajomych. Specyficzne poczucie humoru, fantazja, nieprzeciętna odwaga, by nie powiedzieć brawura i… męski sexapil. Podobał się kobietom, mimo że nie był specjalnie urodziwy. Spośród tego grona NIeobecnych tylko na jego pogrzebie byłam. Udało mu się już po śmierci coś niezwykłego, nad jego grobem przemawiali wielcy antagoniści, i Tomasz Wójcik, i Władysław Frasyniuk, i Andrzej Kisielewicz z Solidarności Walczącej. Głos zabrał też premier Mateusz Morawiecki… Nawet córka, gdy mówiła, podkreślała niezwykły optymizm i humor swojego ojca. Nikt z obecnych nie uronił łezki, bo chyba sam Gienio by tego nie chciał. Żegnany był tak, jakim on był. Pogodnie.

    Znałam i bardzo lubiłam Jurka Pietraszkę, matematyka z Politechniki Wrocławskiej, wielkiego oryginała, działacza Solidarności Walczącej. Gdy pracowałyśmy z siostrą nad książką „Uśmiechnięty wojownik” o Romku Lazarowiczu, Jurek, mimo ciężkiej choroby nowotworowej, w przerwie pomiędzy uśmierzającymi ból dawkami morfiny, zdobył się na długą telefoniczną rozmowę, podał kontakty do innych osób, które mogłyby udzielić jakiś informacji do tej książki.

    Wiele na tej liście osób, które można poznać dopiero teraz, jak odchodzący coraz liczniej powstańcy warszawscy i żołnierze Armii Krajowej oraz powojennego podziemia niepodległościowego. Są tu artyści, sportowcy, muzycy, osoby duchowne, uczeni…

    Wszystkim przed zbliżającym się Dniem Zadusznym „Wieczne odpoczywanie racz dać Panie”.

  7. Maria WANKE-JERIE pisze:

    Dziś #DzieńZaduszny
    To właśnie w tym dniu wspominamy naszych drogich Zmarłych, modlimy się za nich, wypraszając chwałę Nieba. Tegoroczna lista Nieobecnych, czyli tych, którzy odeszli do wieczności w minionym roku, jest wyjątkowo długa i zawiera wiele znanych nazwisk. Dziesięć osób spośród nich chorowało i zmarło na COVID-19. Są to aktorzy Marek Blum i Ryszard Ronczewski, księża Grzegorz Jaskot i Julian Jóźwik, biskupi Jan Szarek i Bogdan Wojtuś, nauczyciel Kamil Pietrzyk, polityk Stanisław Kogut, siatkarz Rafał Dymowski i por. Edward Mucha ps. „Komar”. Widać choroba ta nie wybiera, umierają młodzi i starzy, osoby świeckie i duchowne, sportowcy i politycy. Dziękuję wszystkim za komentarze i zachęcam do dzielenia się refleksjami i wspomnieniami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *